Το Kathleen Grimm School στο Sandy Ground της Νέας Υόρκης αναγνωρίζεται ως το πρώτο δημόσιο σχολείο μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας, παράγοντας ισότιμη ποσότητα ενέργειας με αυτήν που καταναλώνει σε ετήσια βάση. Μία σημαντική παράμετρος στην εξοικονόμηση ενέργειας, την οποία οι αρχιτέκτονες συμπεριέλαβαν στο σχεδιασμό, ήταν η δημιουργία ενός θερμομονωτικού μανδύα, που αποτελείται από φωτοβολταϊκά πετάσματα, κουφώματα τριπλού υαλοπίνακα και επενδυμένες τοιχοποιίες και δάπεδα υψηλής θερμικής αντίστασης. Οι σειρές των φωτοβολταϊκών πετασμάτων στη νότια πρόσοψη εναλλάσσονται με σειρές ενεργειακών κουφωμάτων με ανάκληση. Το αρχιτεκτονικό γραφείο (SOM) συνεργάστηκε με το Centre for Architecture Science and Ecology (CASE) με σκοπό τη βέλτιστη διάταξη των φωτοβολταϊκών πετασμάτων, ώστε να εκμεταλλεύονται στο μέγιστο βαθμό την ηλιακή ενέργεια, χωρίς να σκιάζονται μεταξύ τους. Το αποτέλεσμα ήταν η τοποθέτηση πετασμάτων, διαφορετικών μεγεθών σε διαφορετικές γωνίες κλίσης επάνω σε μεταλλικό σκελετό. Είναι αξιοσημείωτο ότι 1.600 φωτοβολταϊκά πετάσματα τοποθετήθηκαν στην οροφή και στη νότια πρόσοψη του κτιρίου. Αυτά σε συνδυασμό με επιπλέον 400 πετάσματα, που είναι τοποθετημένα στο χώρο στάθμευσης εντός του οικοπέδου, παράγουν 662 MWh ηλεκτρική ενέργεια ετησίως.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ:
SKIDMORE, OWINGS & MERRILL

Η επιλογή της κατασκευαστικής λογικής και των υλικών του Κέντρου Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης και Εκπαίδευσης (Κ.Π.Ε.Ε.) είχε ως στόχο την ήπια ένταξη του κτιρίου στο τοπίο του Κάβο Γκρέκο.
Βασικό κριτήριο της επιλογής του φορέα ήταν η ελαχιστοποίηση των δυσμενών επιδράσεων στον περιβάλλοντα χώρο κατά τη φάση της κατασκευής. Επιλέγοντας χαλύβδινο φορέα, αποφεύχθηκε η χρήση βαρέων μηχανημάτων και ελαχιστοποιήθηκε η χρήση σκυροδέματος. Ο φορέας κατασκευάστηκε εκτός του περιβάλλοντος χώρου και συναρμολογήθηκε επιτόπου. Το εξωτερικό κέλυφος του κτιρίου κατασκευάστηκε εξ ολοκλήρου από ξηρή κατασκευή, αποτελούμενη από διπλό περίβλημα: το πρώτο, το στεγανό, από σύνθετη διαστρωματωμένη και μονωμένη ξηρή τοιχοποιία, η οποία περιβάλλει το χαλύβδινο φορέα και το δεύτερο (της εξωτερικής όψης), που είναι αεριζόμενη όψη, από επένδυση με πλάκες οξειδωμένου χάλυβα.

APXITEKTONIKH MEΛETH:
ΜΑΡΙΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ + ΜΑΡΙΑ ΑΚΚΕΛΙΔΟΥ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ Ε.Π.Ε.

Το κρεμαστό τζάκι τοποθετείται ελεύθερα στον ζεστό καθιστικό χώρο του ξενοδοχείου Hua Xu Boutique Hotel, Suzhou, στην Κίνα, το οποίο κατεβαίνει μέχρι αυτό το υποβαθμισμένο σε σχέση με το λόμπι επίπεδο, δημιουργώντας μια αίσθηση σύνδεσης και οικειότητας.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Z+H Renhai Design
Φωτογραφίες: Cai Yunpu

Στη βίλα Youshan Meidi στο Πεκίνο, σε ένα από τα λουτρά  - χώρο spa επιλέχθηκε άνοιγμα στην οροφή για να λαμβάνει φυσικό αερισμό και φωτισμό, ένας χώρος που σε διαφορετική περίπτωση θα στερούταν είτε φυσικού φωτισμού είτε ιδιωτικότητας.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Zhang Ling Design Studio
Φωτογραφίες: Hanmo Visual

Το custom - made τζάκι, κατασκευασμένο από ειδικά κατασκευασμένο ατσάλι, εμφανίζεται ως ένα μινιμαλιστικό άνοιγμα στον τοίχο του σαλονιού, με τη διακριτική, αφηρημένη του μορφή να συνδυάζεται άψογα στην ατμόσφαιρα της στοχαστικής κομψότητας.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Zhang Ling Design Studio
Φωτογραφίες: Hanmo Visual

Οι εξώστες του Vertikal Nydalen, συνολικά 43 στον αριθμό, ξεχωρίζουν για τον γωνιακό σχεδιασμό τους, προεξέχοντας από την ξύλινη πρόσοψη του κτιρίου με επιφάνειες πολλαπλών όψεων που αιχμαλωτίζουν το φως από διάφορες γωνίες. Τα διάτρητα κιγκλιδώματα τους προσθέτουν μια μοντέρνα και διακριτική αισθητική, ενώ επιτρέπουν τη διάχυση του φωτός. Ο συνδυασμός αυτών των στοιχείων δημιουργεί έναν δυναμικό και ζωντανό χαρακτήρα στην πρόσοψη, προσφέροντας οπτική ελαφρότητα και ενδιαφέρον.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Snøhetta
Φωτογραφίες: Lars Petter Pettersen/Snøhetta

Το έργο αφορά στη διαμόρφωση χώρου Ιατρείου Πλαστικής και Κοσμητικής Ιατρικής (Beauty Clinic) στον Α΄όροφο υφιστάμενου κτιρίου γραφείων. Η πρόταση περιλάμβανε τη συνολική αρχιτεκτονική μελέτη από την κλίμακα της γενικής κάτοψης μέχρι και τη κλίμακα αρχιτεκτονικών λεπτομερειών και επίπλων σε επίπεδο μελέτης εφαρμογής. 
Στόχος της πρότασης αποτέλεσε η αναδιατύπωση της μορφολογικής και αισθητικής τυπολογίας του ιδιωτικού ιατρείου/ ιδιωτικής κλινικής σε μία νέα πιο ρευστή, μορφολογικά, τυπολογία που ευνοεί τη θεματική που πρεσβεύει ο συγκεκριμένος κλάδος και την επαναπροσεγγίζει αισθητικά. Συγκεκριμένα, οι καμπύλες φόρμες, που αντικαθιστούν τις ακμές και τη καθαρή γραμμική γεωμετρία και η εφαρμογή της γκρι πατητής τσιμεντοκονίας ενιαία στο δάπεδο και στις κατακόρυφες επιφάνειες, στη θέση του άλλοτε δεσπόζοντος λευκού, αποτελούν το λεξιλόγιο της νέας διατύπωσης. Τον επιτονισμό των επιφανειών πραγματοποιεί η επίμονη χρήση των ταινιών led συμμετέχοντας στην επιτέλεση του αρχικού στόχου. Άλλα στοιχεία όπως το σιντριβάνι νερού και οι φυτεύσεις, χωνεμένα και αναδυόμενα από το σώμα του κτιρίου, η μαρμάρινη ρεσεψιόν και τα ξύλινα πάνελ όλα επεξεργασμένα χτενιστά ριγέ, αντιπαραβάλλονται με τις γκρι επιφάνειες ερμηνεύοντας συνειρμικά την επέμβαση προς την αναζήτηση των προτύπων ομορφιάς. Στο έργο, το υφιστάμενο σύστημα υαλοπετασμάτων της όψης αποκρύφτηκε συνειδητά στο μεγαλύτερο ποσοστό του από κατακόρυφες συμπαγείς επιφάνειες, ενώ στα σημεία που αφέθηκαν ελεύθεροι οι υαλοπίνακες για λόγους φωτισμού και αερισμού, αυτοί καλύφθηκαν από roller blinds ή φύτευση, με σκοπό την εσωτερίκευση της διαδικασίας και τη μυστικιστική απόκρυψη -μέσω της ημιδιαφάνειας- από το δημόσιο μέτωπο. Προγραμματικά η Κλινική αποτελείται από χώρο υποδοχής και αναμονής, τρεις αίθουσες - εξεταστήρια, χώρο γραφείου, wc και βοηθητικούς χώρους αποθήκευσης και ανάπαυσης των εργαζομένων.

Τα 16.000 αυτοματοποιημένα σκίαστρα, παρέχουν συνολική σκίαση 85% στις όψεις του κτιρίου του Βασιλικού Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Μελβούρνης (RMIT). Η όψη είναι διπλή με την εσωτερική επιφάνεια εφοδιασμένη με υαλοπίνακες χαμηλής εκπεμπτικότητας (low-e). Η εξωτερική επιφάνεια των σκιάστρων δυναμικής λειτουργίας καλύπτει το κτίριο στο σύνολό του, από το επίπεδο του ισογείου έως την οροφή. Δίσκοι αμμοβολισμένου γυαλιού, διαμέτρου 600 mm, τοποθετούνται επί κατακόρυφων ή οριζόντιων αξόνων αλουμινίου, οι οποίοι πακτώνονται στην εξωτερική πρόσοψη ενός οριζόντιου, γαλβανισμένου, χαλύβδινου κυλίνδρου, ελαφρώς μεγαλύτερης διαμέτρου, και μήκους 130 mm. Οι δίσκοι στρέφονται κατά 90° επί των αξόνων, παρεμποδίζοντας την άμεση πρόσπτωση των ακτίνων του ήλιου στην εσωτερική επιφάνεια. Πετάσματα διαστάσεων 1,8 x 4,2 (m) φέρουν 21 γυάλινους δίσκους με τους αντίστοιχους κυλίνδρους και στηρίζονται επί δευτερεύοντος χαλύβδινου πλαισίου, το οποίο τοποθετείται σε απόσταση 700 mm από την εσωτερική όψη του κτιρίου.

Στην ανακαίνιση του διαμερίσματος "Ochra" στο Παγκράτι ενδιαφέρον έχει ο χειρισμός της πρότασης σε ανοιχτό χώρο της κουζίνας. Λόγω του περιορισμένου budget "συμπληρώθηκαν" τα πράσινα ντουλάπια της κουζίνας με βαφή ίδιου χρώματος στον τοίχο μειώνοντας έτσι τον προϋπολογισμό χωρίς όμως αυτό να έχει αντίκτυπο στη συνεκτικότητα του σχεδιασμού. Ο πάγκος της κουζίνας επενδύθηκε από μικρής διάστασης πλακάκι σε απόχρωση αρμονική με το μάρμαρο Ιωαννίνων του πατώματος. Με το ίδιο πλακάκι επενδύθηκε στη βάση της και η κεντρική κολόνα η οποία αναδείχθηκε με την αποκάλυψη του αυθεντικού της υλικού - το οπλισμένο σκυρόδεμα - συμβάλλοντας έτσι στην οπτική σύνδεση του νέου open plan χώρου.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Έλλη Αθανασιάδου | Space is around us
Φωτογραφίες: Βάσω Παράσχη

Το κύριο χαρακτηριστικό του συγκροτήματος γραφείων "οκτώ" είναι το εντυπωσιακό χωροδικτύωμα, που περιβαλλει το σύνολο της κατασκευής. Η οργανική φόρμα του χωροδικτυώματος αποτελεί μία κατασκευή πολύπλοκης γεωμετρίας και υψηλών τεχνικών προδιαγραφών, που αποτελείται από ένα μεγάλο αριθμό μεταλλικών δοκών διαφορετικής διατομής και μήκους. Ο πυρήνας αυτών των δοκών κατασκευάστηκε από κατάλληλα διαμορφωμένα κυψελωτά υλικά, ώστε να ικανοποιούνται οι συνθετες αρχιτεκτονικές και τεχνικές προδιαγραφές της κατασκευής. Τέλος, ένα φύλλο αλουμινίου, πάχους 2 mm και λευκού χρώματος, αποτέλεσε την επιδερμίδα κάθε δοκού της κατασκευής, δίνοντάς της την τελική της μορφή. Η ανάρτηση του χωροδικτυώματος έγινε επάνω σε κατάλληλα διαμορφωμένο μεταλλικό σκελετό με ειδικούς συνδέσμους που ενώνουν επιλεγμένους κόμβους συμβολής δοκών με τα αντίστοιχα κατακόρυφα στοιχεία του σκελετού. Το μήκος των συνδέσμων είναι συγκεκριμένο, ώστε η απόσταση του χωροδικτυώματος από το κέλυφος του κτιρίου να είναι σταθερή. Ο σχεδιασμός, η ανάλυση και η κατασκευή του χωροδικτώματος βασίστηκαν σε ειδικά λογισμικά προγράμματα αρχιτεκτονικού σχεδιασμού και στατικής συμπεριφοράς, χωρίς την συνδρομή των οποίων θα ήταν αδύνατη η μελέτη του. Ειδικά για τη στατική επίλυση του χωροδικτυώματος χρησιμοποιήθηκαν λογισμικά ανάλυσης πεπερασμένων στοιχείων.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ:
PEOPLE | ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΥΛΙΔΗΣ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΤΩΧΟΣ