Μεγάλα, αναδιπλούμενα γυάλινα ανοίγματα με περιστρεφόμενες πόρτες συμβάλλουν στην ενοποίηση του εσωτερικού με τον εξωτερικό χώρο.
Φωτογραφία: Cesar Bejar

Τα εμφανή υποστυλώματα και οι σωληνώσεις, αλλά και η ανεπίχριστη τοιχοποιία, με την εναλλαγή των υλικών και των χρωματισμών, τον πειραματισμό με νέες τεχνοτροπίες αλλά και αντίκες, καθώς και με τη χρήση του φωτός, φυσικού ή τεχνητού μετέτρεψαν ένα φαινομενικά ουδέτερο και σχετικά σκοτεινό βιομηχανικό κτίριο σε έναν σύγχρονο χώρο.
Φωτογραφία: Andrey Avdeenko

Στο σύγχρονο διαμέρισμα στο Βερολίνο το δάπεδο του χώρου είναι βιομηχανικό με εποξειδική βαφή, ενώ οι υποδομές και τα δίκτυα του ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού είναι εμφανή.
Φωτογραφία: Marquel R. Williams

Η θέση του καταλύματος στην καρδιά της Χώρας Σφακίων έδρασε καθοριστικά στη διαμόρφωση της κεντρικής ιδέας και του σχεδιασμού του. Μέσα στο εσωστρεφές οικόπεδο δημιουργείται ένα "χωριό μέσα στο χωριό" με κτίρια που αναβιώνουν παραδοσιακές μορφές και όψεις των σφακιανών σπιτιών. Μια πλατεία-αυλή με κρήνη βρίσκεται στο κέντρο της σύνθεσης, στην οποία συναντώνται λιθόστρωτα καλντερίμια που ακολουθούν το ανάγλυφο του εδάφους και οδηγούν στην κεντρική είσοδο και στα δωμάτια. Στόχος είναι οι διαμένοντες να βιώσουν μια εμπειρία που θα τους δίνει μια εικόνα του οικισμού όπως ήταν πριν την αλλοίωση του ύφους του στα νεότερα χρόνια.

Για την κατασκευή του συγκροτήματος χρησιμοποιήθηκε διαζωματική τοιχοποιία με τοπική γκρίζα λίθο, η οποία εμφανίζεται κυρίως στους εσωτερικούς χώρους. Εξωτερικά εφαρμόζεται σύστημα θερμοπρόσοψης το οποίο εξασφαλίζει την προστασία των δωματίων από το έντονα θερμό κλίμα των Σφακίων, ενώ ταυτόχρονα η αδρή τεχνοτροπία και το χρώμα του επιχρίσματος αναπαράγουν το ύφος των παραδοσιακών όψεων της περιοχής. Εσωτερικά, τα χωρίσματα κατασκευάζονται με σύστημα ξηράς δόμησης (απλή και άνθυγρη γυψοσανίδα).
Έντονη είναι η παρουσία φυσικών υλικών στους εξωτερικούς χώρους. Τοποθετήθηκαν κουφώματα από ξύλο (dark red meranti), βάσει του προτύπου του οικισμού. Ξύλινοι είναι επίσης οι εξώστες και οι πέργκολες (καστανιά) καθώς και τα σκιάδια τους και τα διαχωριστικά των βεραντών (λυγαριά). Τα σκληρά εξωτερικά δάπεδα αποτελούνται κυρίως από λιθόστρωτα καλντερίμια και πλατώματα. Χρησιμοποιείται και πάλι η πέτρα της περιοχής σε ακανόνιστο σχήμα, αλλά και σε ένα ιδιαίτερο μοτίβο στην κεντρική αυλή του συγκροτήματος. Στοιχεία τριπτού σκυροδέματος συμπληρώνουν τον εξωτερικό χώρο σε σημεία-κλειδιά όπως η κρήνη και το ρυάκι της αυλής, οι εξωτερικές κλίμακες και τοιχία παρτεριών που οδηγούν τον επισκέπτη από την είσοδο στους κοινόχρηστους χώρους και στον χώρο υποδοχής. Περιορισμένη χρήση γίνεται σε μεταλλικές επιφάνειες, σε ιδιαίτερα σημεία όπως η κρήνη και οι διαμορφώσεις της, αλλά και στα λιτά και διακριτικά κιγκλιδώματα των εξωστών.
Οι εσωτερικοί χώροι μελετήθηκαν ώστε να φαίνονται ταυτόχρονα λιτοί και φιλόξενοι στους διαμένοντες. Για τον λόγο αυτό, οι κάθετες επιφάνειες χρωματίστηκαν σε ανοικτό υπόλευκο τόνο και τα κτιστά έπιπλα επιχρίστηκαν με όμοιου χρώματος πατητή τσιμεντοκονία, ώστε να διαβάζονται ως ενιαίο φόντο για τα υπόλοιπα στοιχεία. Οι λευκές ψευδοροφές με τα κρυφά σποτ και τα διακριτικά στόμια κλιματισμού συμβάλλουν επίσης σε αυτό το αποτέλεσμα. Τα εσωτερικά δάπεδα και αυτά των βεραντών στρώθηκαν με συμπαγές πλακάκι τσιμέντου μεγάλου μεγέθους και ελάχιστου αρμού σε ένα διακριτικό γκρι τόνο. Σε αντίστιξη με το μίνιμαλ φόντο, εμφανίζεται κατά τόπους η λιθοδομή ενώ για τα έπιπλα χρησιμοποιούνται πρωτογενή υλικά συνταιριάζοντας παραδοσιακά και πιο σύγχρονα στοιχεία. Κρεβάτια, κεφαλάρια, ντουλάπια, έπιπλα mini-bar, γραφεία και καθρέπτες κατασκευάζονται από μασίφ δρυ με ρόζους στο φυσικό της τόνο, με λιτές γραμμές αλλά και παραδοσιακές γλυφές, και πληρώνονται με ψάθινες επιφάνειες σε δύο διαφορετικά μοτίβα. Το σύνολο συμπληρώνεται από λεπτομέρειες ορείχαλκου στα φωτιστικά σώματα και στις εξωτερικές χειρολαβές και μαύρα στοιχεία στις ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις και τις εσωτερικές χειρολαβές. Τα λουτρά είναι επίσης υπενδεδυμένα με το ίδιο γκρι πλακάκι που λειτουργεί ως φόντο για τα είδη υγιεινής και τις μπαταρίες των παροχών νερού.

Σε ένα ακρωτήρι 6.000 m² στην περιοχή της Σιθωνίας, σε έναν αρχαίο ελαιώνα, ξεπροβάλλει μια κατοικία διακοπών γεμάτη εμπειρίες και ατμόσφαιρες. Πρόκειται για ένα σπίτι διακοπών που μπορεί κανείς μέσα από τις οπτικές φυγές, τα κάδρα, την υλικότητα, τα χρώματα, τα αρώματα που συνθέτουν το δομημένο και αδόμητο τοπίο να εκτιμήσει την πραγματική ομορφιά της φύσης.
Η ιδέα της σύνθεσης γεννήθηκε με το πρώτο άγγιγμα του βραχώδους εδάφους και αναπτύχθηκε μέσα από τα χαρακτηριστικά του ίδιου του γηπέδου. Σε κάθε στάδιο της σύνθεσης μελετήθηκαν σε όλο τους το φάσμα τα φυσικά στοιχεία του τόπου, έτσι ώστε η θέση του κτιρίου, η μορφολογία των όγκων και η υλικότητά τους να επικοινωνήσουν δυναμικά με το τοπίο. Δεν αποτέλεσε ποτέ στόχο το κτίριο να χαθεί στο τοπίο, ούτε να επιβληθεί σε αυτό, αλλά να βρεθούν μαζί σε μια συνδιαλλαγή ποιοτήτων όπου το κτίριο θα υπάρχει στο περιβάλλον και θα μεταλλάσσεται διαρκώς, επιτρέποντας τα φυσικά στοιχεία να εισχωρήσουν μέσα του, να επέμβουν στις όψεις του, να αγκαλιάσουν τους χώρους του, να ολοκληρώσουν την ατμόσφαιρα της κάθε γωνιάς του με τέτοιον τρόπο, έτσι ώστε να γίνουν αντιληπτά από τον σημαντικότερο κριτή, το χρήστη.
Η κατοικία αποτελείται από δύο όγκους, έναν διώροφο κι έναν ισόγειο, που ακολουθούν τη μορφολογία του λόφου. Δύο καμπύλοι τοίχοι πλαισιώνουν την είσοδο του κτιρίου, εισάγοντας το χρήστη σε μια εσωτερική αυλή με μοναδική οπτική φυγή το σημείο δύσης του ήλιου κατά το θέρος. Στόχος ήταν, κατά την είσοδο του επισκέπτη στην κατοικία, να απομονωθούν όλες οι οπτικές του ορίζοντα και του θαλάσσιου μετώπου, ώστε να του αποδοθούν πλήρως κατά την είσοδό του στην κατοικία, όπου ένα υαλοπέτασμα μήκους 10 μέτρων καδράρει όλη τη θέα του Τορωναίου κόλπου. Έτσι, ο εσωτερικός χώρος μοιάζει να επεκτείνεται προς τα έξω καταλήγοντας σε μια πισίνα μήκους 22 μέτρων μετατρέποντας, οπτικά, τη θάλασσα σε στοιχείο της κατοικίας.
Στο ισόγειο του διώροφου όγκου, φιλοξενούνται όλες οι κοινόχρηστες λειτουργίες, ενώ χώροι spa και κι ένα cinema τοποθετούνται στο υπόγειο. Στον όροφο βρίσκεται ένα ευρύχωρο υπνοδωμάτιο, στο οποίο μεταφέρεται κανείς μέσω μιας μεταλλικής σκάλας, που μοιάζει να χάνεται πίσω από ένα γλυπτικό σύστημα κατακόρυφων και οριζόντιων επιφανειών. Δύο ακόμη υπνοδωμάτια βρίσκονται στον διπλανό ισόγειο όγκο, διατηρώντας την ιδιωτικότητά τους, ενώ στρέφονται προς το απέραντο του θαλάσσιου μετώπου.
Η κατοικία, σε κάθε της σημείο επικοινωνεί με έναν μεσογειακό κήπο, όπου τα άναρχα τοποθετημένα ελαιόδεντρα και η μορφή των φυτεύσεων μεταλλάσσουν διαρκώς τις όψεις των δομών.
Η όλη ιδέα της σύνθεσης καταλήγει στην επιδίωξη να διαμορφωθεί ένα πλέγμα εσωτερικών και εξωτερικών χώρων, που στο επίπεδο του εδάφους θα διατηρεί, μέσω της υλικότητας, το ύφος και τη σκληρότητα του βράχου, ενώ στο επίπεδο του ορόφου θα αφήνεται μέσω της διαφάνειας και των αντανακλάσεων να χαθεί στον ορίζοντα.

Ο σχεδιασμός της κατοικίας βασίζεται σε βιοκλιματικές αρχές. Ο προσανατολισμός των ανοιγμάτων σε κατεύθυνση βορρά - νότου και η διαμπερής τοποθέτησή τους επιτυγχάνει φυσικό δροσισμό. Επιπροσθέτως, στον υπαίθριο χώρο και σε επαφή με το κτίριο προς το νότο δημιουργούνται πολλαπλοί σκιασμένοι χώροι για την προστασία του κελύφους από το νοτιοδυτικό ήλιο. Σ’ αυτούς τους χώρους τοποθετούνται ανεμιστήρες για την κυκλοφορία του αέρα. Στους κύριους χώρους διαβίωσης τοποθετείται ενδοδαπέδια θέρμανση με αντλία θερμότητας, που επιτρέπει και τον τεχνητό δροσισμό τους ζεστούς μήνες. Η θερμοκρασία ελέγχεται από ηλεκτρονικό σύστημα αντιστάθμισης.
Στο κτίριο εφαρμόζεται εξωτερική θερμομόνωση, πάχους 10 cm, με οργανικό επίχρισμα, ενώ ανάμεσα στις δύο στρώσεις της τοιχοποιίας δημιουργείται διάκενο, που βελτιώνει επίσης τη θερμική συμπεριφορά του κελύφους. Ταυτοχρόνως γίνεται επιμελημένη αποφυγή θερμογεφυρών από το στάδιο της μελέτης.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ: GEM ARCHITECTS
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΚΩΣΤΑΣ ΒΕΡΓΑΣ

Στο loft με βιομηχανικό στιλ στο Κίεβο τα εμφανή στοιχεία του φέροντος οργανισμού αποτελούν τη βάση του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού.
Φωτογραφία: Andrey Avdeenko

Η κουζίνα και η νησίδα από μάρμαρο με λιτές γραμμές και απαλά χρώματα αποτελούν μία αρμονική σύμπραξη σχεδιασμού, τέχνης και λειτουργικότητας.
Φωτορεαλιστική απεικόνιση: Vladyslav Sukhorukov

Τα μεγάλα γυάλινα ανοίγματα στην κατοικία Forest Aerie προσφέρουν μία αίσθηση διαφάνειας και ενοποίησης με το εξωτερικό τοπίο του δάσους.
Φωτογραφία: Adam Rouse

Μονολιθικές γήινες κατασκευές σε συνέχεια των ξερολιθιών συνθέτουν διαδοχικούς, χωριστούς κύβους που στεγάζουν τους διάφορους χώρους της κατοικίας.
Φωτογραφίες: Frederico Valsassina Arquitectos