Η γραμμή Elizabeth, που βραβεύτηκε με το RIBA Stirling 2024, είναι ο νεότερος, γρήγορος, υψηλής συχνότητας και υψηλής χωρητικότητας σιδηρόδρομος του Λονδίνου. Εκτείνεται από το Reading, το Maidenhead και το Heathrow στα δυτικά, μέσω του κεντρικού Λονδίνου του City και του West End. έως το Shenfield και το Abbey Wood στα ανατολικά.Διασχίζοντας 62 μίλια, περιλαμβάνει 26 μίλια σηράγγων και δέκα νέους σταθμούς, που ενισχύουν την κινητικότητα και την αναγέννηση της πόλης, ενώ μειώνουν την κυκλοφοριακή συμφόρηση. 
Ο σχεδιασμός από την ομάδα των Grimshaw, Atkins Realis, Equation και Maynard συνδυάζει ουδέτερες παλέτες και καμπυλόγραμμες μορφές που δημιουργούν μια αίσθηση αρμονίας. Καθώς οι επιβάτες κατεβαίνουν στο εκτεταμένο δίκτυο σηράγγων, αισθάνονται ότι εισέρχονται σε μια πύλη προς το μέλλον, όπου το συνήθως χαοτικό σκηνικό των επιβατών μετατρέπεται σε μια ξεκούραστη εμπειρία. Στο εσωτερικό της γραμμής, προσαρμοζόμενος φωτισμός και ακουστική απορρόφηση του θορύβου διαμορφώνουν ένα γαλήνιο περιβάλλον. 
Το έργο αποτελεί υπόδειγμα συνεργασίας, καθώς απαιτούσε τον σεβασμό της ιστορικής και αρχαιολογικής κληρονομιάς της πόλης, με περισσότερα από έξι εκατομμύρια τόνους γης να χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία φυσικού καταφυγίου στο Essex. Η κριτική επιτροπή του RIBA, υπό τον πρόεδρο Muyiwa Oki, επαίνεσε την Elizabeth Line ως "αρχιτεκτονική της ψηφιακής εποχής", που συνδυάζει τεχνολογία και σχεδίαση για την αναβάθμιση της ζωής των κατοίκων και τη δημιουργία βιώσιμης, προσβάσιμης, δημόσιας συγκοινωνίας. Εκπροσωπώντας τη σχεδιαστική ομάδα, ο Neill McClements υπογράμμισε την ευθύνη των αρχιτεκτόνων απέναντι στην κλιματική κρίση και στην ισότητα.
Το έργο επαναπροσδιορίζει τους κανόνες της προσβάσιμης δημόσιας συγκοινωνίας και θέτει ένα νέο, τολμηρό πρότυπο για τις αστικές υποδομές, ανοίγοντας το δίκτυο και, κατ' επέκταση, την πόλη του Λονδίνου σε όλους.

Το Tarasana βρίσκεται στο Μεξικό. Λειτουργεί ως κέντρο θεραπείας και προσφέρει ευέλικτες ανέσεις, όπως επιλογές για φυσικό τοκετό στο νερό ή σε κρεβάτι. Κεντρική θέση σε αυτή την προσπάθεια είναι η δημιουργία χώρων που προκαλούν μια αίσθηση ασφάλειας και ευεξίας παρόμοια με τη μητρική μήτρα.
Για την κατασκευή χρησιμοποιείται Ferrocement, ο πρόδρομος του οπλισμένου σκυροδέματος, που προσφέρει υψηλή πλαστικότητα, επιτρέποντας τη χύτευση και τη γλυπτική. Ο μεταλλικός σκελετός του κατευθύνει κάθετες ράβδους σε έναν ομόκεντρο δακτύλιο, δημιουργώντας μια μονολιθική μορφή, που ευθυγραμμίζεται με τις αρχές του δακτυλίου. Αυτό εξασφαλίζει αυτοστήριξη, εξαλείφοντας την ανάγκη για ανεξάρτητα κάθετα στηρίγματα

Architects: MA Estudio
Φωτογραφίες: Alberto Esponda, Mayra Flores

Κρεμασμένο πάνω σε λεπτούς πυλώνες σκυροδέματος, το σπίτι αιωρείται πάνω από το επικλινές έδαφος, εκμεταλλευόμενο πλήρως την υπερυψωμένη θέση του στο Černošice. Τοποθετώντας το σπίτι όσο πιο ψηλά γίνεται, οι αρχιτέκτονες μεγιστοποίησαν την έκθεση στο ηλιακό φως και μεταμόρφωσαν τη θέα στην κεντρική εμπειρία του σπιτιού.
Το αποτέλεσμα είναι μια προκατασκευασμένη χαλύβδινη κατασκευή που εκτείνεται 18 μέτρα ανάμεσα σε δύο πυλώνες από οπλισμένο σκυρόδεμα, θυμίζοντας τη μορφή (και την οικονομία) μιας ελαφριάς πεζογέφυρας. Τα εξωτερικά φέροντα προφίλ προσαρμόζονται στην ακραία κλίση του χώρου και με τη σειρά τους ορίζουν τη λεπτή μορφή του σπιτιού, ενώ μια πλήρωση περαιτέρω προφίλ παρέχει το δομικό πλαίσιο για τα τζάμια, τα δάπεδα και την οροφή του σπιτιού.
Η πρόσβαση στο σπίτι γίνεται μέσω μιας υπόγειας σήραγγας που ξεκινά από το γκαράζ, όπου βρίσκονται επιπλέον χώροι για στούντιο και σουίτα γυμναστηρίου. Εδώ, η σήραγγα καταλήγει σε έναν από τους πυλώνες στήριξης του σπιτιού, όπου ένας ανελκυστήρας μεταφέρει τους κατοίκους στους παραπάνω χώρους διαβίωσης.

Αρχιτέκτων: Stempel & Tesar architekti
Φωτογραφίες: Filip Šlapal / Fotes

Σε εκτός σχεδίου γήπεδο στην περιοχή Χουλάκια της Μυκόνου, σημαντικής κλίσης και νότιου προσανατολισμού, με θέα τις νήσους Δήλο και Ρήνεια, αποφασίσθηκε η ανέγερση μονώροφης ισόγειας κατοικίας με υπόσκαφο τμήμα. Το υπέργειο τμήμα της ανέρχεται σε 120 m², ενώ το υπόσκαφο σε 130 m² περίπου.
H επέμβαση αντιμετωπίσθηκε ως έργο διαμόρφωσης περιβάλλοντος χώρου για το σύνολο των τεσσάρων στρεμμάτων του οικοπέδου. Είχε ως στόχο την ένταξη τόσο των κτιριακών όγκων, όσο και των "σκληρών" και "μαλακών" εξωτερικών επιφανειών του στο φυσικό τοπίο της Μυκόνου. Αποτέλεσμα είναι η δημιουργία ενός συνόλου, το οποίο δεν είναι ορατό από τον δρόμο.
Το έργο "Λατύπη" πραγματεύεται τον κυκλαδικό χώρο - τόπο - κλίμα και την αρχετυπική αρχιτεκτονική κληρονομιά και ταυτοχρόνως, λειτουργεί ως μια σύγχρονη "φυσική εγκατάσταση" στο τοπίο. Η δημιουργία του εμπνέεται από τη γλυπτική παράδοση χιλιάδων ετών στις Κυκλάδες, στις οποίες έμπειροι λιθοξόοι δημιουργούν "επί τόπου" διαχρονικά έργα.
Η πρόθεση να διευθετηθεί ο υπαίθριος χώρος, ούτως ώστε να αποτελέσει το επίκεντρο της ζωής του νέου συγκροτήματος (κάτι που συναντάται στον ελληνικό χώρο εδώ και τέσσερις χιλιετίες) είναι σαφής. Στο επίπεδο ±0,00 (64 m από τη στάθμη της θάλασσας) όλοι οι χώροι αναπτύσσονται γύρω από ένα αίθριο, στο κέντρο του οποίου μία ελιά, ακατάβλητη και με ρίζες βαθιά μέσα στο μεσογειακό τοπίο, λειτουργεί ως στοιχείο μνήμης. Αυτό το τμήμα του κτιρίου περιλαμβάνει τους κύριους χώρους διημέρευσης της κατοικίας, καθιστικό, κουζίνα και τραπεζαρία, καθώς και δύο χώρους διανυκτέρευσης, έναν με άμεση πρόσβαση στον αύλειο χώρο και στην κολυμβητική δεξαμενή και έναν δεύτερο, ο φυσικός φωτισμός του οποίου επιτυγχάνεται μέσω ενός "πηγαδιού φωτός". Στο ίδιο επίπεδο δημιουργείται υπαίθριο αμφιθέατρο 60 περίπου θέσεων με προσανατολισμό το ιερό νησί της Δήλου.
Στο επίπεδο +4,00 (68 m από τη στάθμη της θάλασσας) αναπτύσσεται το δεύτερο, σχεδόν αποκλειστικά υπόσκαφο, τμήμα της κατοικίας, το οποίο αποτελείται από δυο υπνοδωμάτια με συνεχόμενα λουτρά. Αυτό το τμήμα συνδέεται με το κυρίως κτίριο μέσω μιας υπαίθριας πορείας -"σοκάκι" πλάτους 2,00 m. Στεγάζεται από "φυτεμένο δώμα" και είναι νότιου προσανατολισμού με θέα το Αιγαίο πέλαγος. Οι θέσεις στάθμευσης είναι εξωτερικές και στεγασμένες με φυτεμένο δώμα, ούτως ώστε η παρουσία των αυτοκινήτων να μην καθίσταται ορατή από ψηλά.
Ο σχεδιασμός της φύτευσης βασίζεται στο υφιστάμενο φυσικό τοπίο, δανείζεται στοιχεία του και επανερμηνεύει τις διαπλάσεις, την υφή και τα χρώματα των αυτοφυών φυτών, για να δημιουργήσει μια νέα παλέτα. Στόχος είναι η όσο το δυνατόν μικρότερη αλλοίωση του φυσικού τοπίου σε συνδυασμό με την ανάταξη της υφιστάμενης βλάστησης στις περιοχές παρέμβασης. Οι προτεινόμενες "ξηρομορφικές" φυτεύσεις είναι δοκιμασμένης αντοχής σε παρόμοιες εδαφολογικές και κλιματικές συνθήκες, ενώ έχουν χαμηλές απαιτήσεις άρδευσης και συντήρησης εν γένει.

Η ιδέα της κατοικίας είναι απλή. Η οριζόντια πλάκα συνομιλεί με το ανάγλυφο του εδάφους μέχρι που χάνεται μέσα σ' αυτό, βυθίζεται στο έδαφος, εξασφαλίζοντας τις λειτουργίες κάτω από αυτό.
Τεχνολογία και φύση, αντίθεση και συνύπαρξη. Η υπερίσχυση της φύσης καλύπτει την πλάκα με τη βλάστηση, την απορροφά, την εντάσσει. Από ψηλά, το κτίριο αφήνει ένα λεπτό ίχνος. 
Από κάτω, οι χώροι, κλειστοί ή υπαίθριοι, με ασαφή όρια, διατάσσονται γραμμικά σε δύο επίπεδα, κατά μήκος της θέας.
Η χειρονομία κλείνει με την υδάτινη γραμμή σαν συνέχεια του απέραντου γαλάζιου στον ορίζοντα.
Η κατοικία βρίσκεται σε ύψωμα επάνω από την πόλη της Κω με πλεονεκτική θέα μέχρι τα γύρω νησιά και τα μικρασιατικά παράλια.
Έχει λιτή μοντέρνα αρχιτεκτονική με ενιαία γραμμική ανάπτυξη όλων των χώρων παράλληλα με τη θέα, η οποία είναι ανεμπόδιστη χάρη στα συνεχή υαλοστάσια και στη μεγάλη υψομετρική διαφορά από τα μπροστινά γειτονικά οικόπεδα. Η μετάβαση από τους χώρους διημέρευσης στην εξωτερική στεγασμένη βεράντα μέσω των υαλοστασίων προσφέρει τη συνεχή ανάγνωση του χώρου ως ενιαίου, με ασαφή διαχωρισμό του μέσα από το έξω. Παράλληλα με τη βεράντα αναπτύσσεται η πισίνα υπερχείλισης, που αποτελεί το επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Στο δυτικό άκρο η πισίνα υποχωρεί και στη θέση της υπάρχει ένα βυθισμένο καθιστικό. Ένα μεγάλο άνοιγμα αφήνει να αναπτυχθεί ελεύθερα η φυλλωσιά ενός δέντρου, ενώ η μεγαλειώδης συνεχής πλάκα που φύεται οριζόντια μέσα από το έδαφος και καλύπτει όλους τους χώρους χαρακτηρίζει το κτίριο.
Στην πρώτη στάθμη διατάσσονται γραμμικά όλοι οι χώροι ώστε να έχουν πρόσβαση στη θέα. Η υποδοχή, το καθιστικό, η κουζίνα και η τραπεζαρία αναπτύσσονται σε ενιαίο χώρο κατά μήκος της πισίνας και της θέας. Τα υπνοδωμάτια αναπτύσσονται σε πιο ιδιωτική ζώνη. Το κυρίως υπνοδωμάτιο έχει απευθείας πρόσβαση στην πισίνα, ενώ ένας πέτρινος τοίχος εξασφαλίζει την ιδιωτικότητα στη βεράντα του. Τμήμα των υπνοδωματίων είναι υπόσκαφο, προσφέροντας επιπλέον μόνωση τον χειμώνα και το καλοκαίρι. Για τον φωτισμό και αερισμό της υπόσκαφης ζώνης έχει δημιουργηθεί γραμμικό φυτεμένο αίθριο, το οποίο φωτίζει την πρόσβαση στα υπνοδωμάτια. 
Στη δεύτερη στάθμη βρίσκονται δύο επιπλέον υπνοδωμάτια, που λόγω της κλίσης του εδάφους έχουν πρόσβαση σε βεράντα με θέα. Επίσης υπάρχουν χώροι ευεξίας, γυμναστήριο και βοηθητικοί χώροι. Το γραμμικό αίθριο από την πρώτη στάθμη συνεχίζει στη δεύτερη και φωτίζει το γυμναστήριο, ενώ πρόσθετος φωτισμός προέρχεται από το κρυστάλλινο τοίχωμα της πισίνας στο σημείο που είναι σε επαφή με το κτίριο. Τέλος, στη δεύτερη στάθμη βρίσκεται ο κλειστός χώρος στάθμευσης με τρεις θέσεις και πρόσβαση από ράμπα.
Τα υλικά δόμησης είναι φυσική πέτρα, υπόλευκο επίχρισμα και αλουμίνια χρώματος μολυβί. Οι πέργκολες αποτελούνται από μεταλλικό σκελετό και ξύλινες δοκίδες σε χρώμα τικ.
Στον περιβάλλοντα χώρο υπάρχουν τρεις επιπλέον θέσεις στάθμευσης. Αναλημματικοί πέτρινοι τοίχοι συγκρατούν και οργανώνουν το απότομο έδαφος, χωρίς να τροποποιείται έντονα η μορφολογία του. Το δώμα της υπόσκαφης ζώνης φυτεύεται με ποώδη άγρια είδη, όπως θυμάρια, ως φυσική συνέχεια του εδάφους, ώστε να υπάρχει πλήρης ένταξη του κτιρίου στο τοπίο και να μην αλλοιώνεται το φυσικό ανάγλυφο. Οι φυτεύσεις παρακολουθούν το φυσικό μεσογειακό τοπίο, με ελιές, συκιές, εσπεριδοειδή, κουκουναριές, φραγκοσυκιές και αρωματικά φυτά.

Το καταπράσινο, άγριο κρητικό τοπίο, ο πλούτος και η κληρονομιά των παραδοσιακών τεχνών καθορίζουν το έργο "ο Λόφος". Τοποθετημένη στους βόρειους πρόποδες του βουνού Θρυπτή στην ανατολική πλευρά του ελληνικού νησιού, η κατοικία 280 m² συμπεριλαμβάνει το κύριο κτίσμα, δύο ξενώνες και γενναιόδωρους εξωτερικούς χώρους.
Η εξισορρόπηση των αναγκών με το φυσικό περιβάλλον, που συνδυάζει θέα προς τα βουνά, τις πεδιάδες και τη θάλασσα, ήταν κρίσιμη στη σχεδιαστική λύση των αρχιτεκτόνων. Βασικός στόχος ήταν η αβίαστη ένταξη του αρχιτεκτονικού κελύφους στο άγριο γεωφυσικό υπόβαθρο, η βέλτιστη αξιοποίηση της θέας, η διαμόρφωση χώρων με διαφορετική ποιότητα, αλλά και η δημιουργία δυνατών "κάδρων", τα οποία σε συνδυασμό με τα στοιχεία της φύσης, το φως, τη σκιά, τον αέρα και το νερό, θα ανήγαγαν την καθημερινότητα των χρηστών σε τελετουργικό. 
Ένα μονοπάτι, που κατεβαίνει την πλαγιά από τον κεντρικό δρόμο, οδηγεί τους επισκέπτες στην είσοδο της κατοικίας. Το κτίσμα αρθρώνεται σε τέσσερις όγκους, οι οποίοι συνδέονται μεταξύ τους μέσω ενδιάμεσων χώρων μερικοί των οποίων βρίσκονται στο εσωτερικό και μερικοί στο εξωτερικό του σπιτιού. Η κύρια κατοικία χωρίζεται σε δύο χαμηλούς όγκους, που συνδέονται μεταξύ τους με έναν ημίκλειστο χώρο, στον οποίο κυριαρχεί το υδάτινο στοιχείο. Ο σχεδιασμός συνδυάζει φυσικά υλικά, που χρησιμοποιούνται συχνά στην τοπική λαϊκή παράδοση, όπως το ξύλο και η πέτρα. Ταυτοχρόνως, η ατμόσφαιρα είναι σύγχρονη, συνδυάζοντας την έμφυτη σκανδιναβική ευαισθησία και τον οργανικό μινιμαλισμό των block722 με επιρροές από την ιαπωνική αρχιτεκτονική. Αυτό διαφαίνεται μέσα από την αναζωογονητική απλότητα του σχεδιασμού με τις καθαρές, σχεδόν αυστηρές γραμμές, που εξισορροπούν τη φυσική, απτική αίσθηση των υλικών και την πλούσια χειροτεχνία.
Το ισχυρό ελληνικό φως βοηθά στον καθορισμό των σχημάτων και των επιφανειών. Παίζοντας με τα υλικά, οι αρχιτέκτονες βασίστηκαν στην αίσθηση και στον ρυθμό του περιβάλλοντος, τόσο για τους εσωτερικούς, όσο και για τους εξωτερικούς χώρους. Το ταξίδι του φωτός και οι συνήθειες των πελατών κατά τη διάρκεια της ημέρας οδήγησαν τη χωροταξική διάταξη στο εσωτερικό. Κάθε τμήμα και διαδρομή έχουν σχεδιαστεί προσεκτικά, για να υποστηρίζουν τη λειτουργικότητα και να πλαισιώνουν μέσα από οπτικά ταξίδια και χωρικές αφηγήσεις, που συνδυάζουν το εσωτερικό και το εξωτερικό, το φυσικό και το ανθρώπινο δημιούργημα. Ο σχεδιασμός επιδιώκει να ενισχύσει την αργή διαβίωση, λαμβάνοντας στοιχεία από τον τρόπο ζωής του νησιού. 
Οι αρχιτέκτονες συνεργάστηκαν με ντόπιους τεχνίτες καθ' όλη τη διάρκεια της κατασκευής, εφαρμόζοντας εξειδικευμένες κατασκευαστικές τεχνικές σε μια μεγάλη ποικιλία στοιχείων της κατοικίας. Αυτό ισχύει τόσο για τις υψηλής ποιότητας αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες, όσο και για τα έπιπλα, η πλειονότητα των οποίων είναι κατά παραγγελία και δημιουργήθηκαν ειδικά γι’ αυτό το έργο, χρησιμοποιώντας μάρμαρο, ξύλο, πέτρα και terrazzo. Η συλλογή επίπλων ονομάστηκε "Anata" από το ιαπωνικό "εσύ" ή "για σένα". 
Τα έργα τέχνης ήταν επίσης σημαντικά στη συνολική σύνθεση και το σπίτι φιλοξενεί τώρα ένα εντυπωσιακό γλυπτό 2,8 x 1,5 μέτρων από τον Έλληνα καλλιτέχνη Παντελή Χανδρή. Το έργο ως αναπόσπαστο κομμάτι τόσο της ιστορίας του σπιτιού, όσο και της ίδιας πια της κατασκευής ονομάστηκε "Post-Landscape". Το βουνίσιο "φόντο" και ο κάμπος στους πρόποδες αποτέλεσαν κεντρική έμπνευση και θεματολογία του έργου, μεταμορφώνοντας τα χρώματα, τους ήχους και την ατμόσφαιρα σε υλικά και χώρο.

Η μεταμόρφωση και η αισθητική, λειτουργική και ενεργειακή αναβάθμιση ενός κτιρίου, σύμφωνα με τις επιτακτικές ανάγκες της εποχής μας, αποτελεί πρόκληση για τον αρχιτέκτονα δημιουργό.
Ιδιαίτερα όταν η αρχιτεκτονική συμμετέχει στην επαναφορά της ζωής ενός οικήματος, το οποίο παρέμεινε για μεγάλο χρονικό διάστημα ακατοίκητο. Η αναβάθμισή του μέσω του σχεδιασμού μέχρι και την υλοποίηση, έχει ως στόχο να αποτελέσει αυτό και πάλι ένα ζωντανό "δοχείο ζωής" για τους νέους χρήστες.
Το αντικείμενο της μελέτης αφορά μονοκατοικία, που αναπτύσσεται σε τρείς στάθμες, υπογείου, ισογείου και ορόφου, συμπεριλαμβανομένων κύριων και βοηθητικών χώρων. Η μονοκατοικία αυτή, με αυτόνομο περιβάλλοντα χώρο, αποτελεί τμήμα ενός ευρύτερου εμπορικού συγκροτήματος μονοκατοικιών και πολυκατοικιών στα Βριλήσσια υλοποιημένου το 1992.
Η οικία παρέμεινε ακατοίκητη για μία δεκαετία και πλέον, έχοντας διατηρήσει την αισθητική της εμπορικής της ταυτότητας και της νέο-αστικής τάξης της εποχής. Συμπιεσμένη και από τον περιβάλλοντα χώρο της σε μία κατάσταση άναρχης ανάπτυξης φυτών, απέπνεε την ανθρώπινη απουσία και την "ασφυξία" των χώρων, λόγω και της ανεπάρκειας ή της απουσίας της ζέσης του φυσικού φωτός στους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους.
Το ζητούμενο ήταν η "αναγέννηση" με σύγχρονες προδιαγραφές αισθητικής και η ενεργειακή αναβάθμιση, στο μέτρο που η κατασκευή το επέτρεπε, ώστε να εξυπηρετήσει τους νέους ιδιοκτήτες.
Στο πλαίσιο της ενεργειακής αναβάθμισης τοποθετήθηκαν ενδοδαπέδια θέρμανση, ενεργειακή εστία τζακιού, ηλιακός συλλέκτης και σύγχρονο σύστημα κλιματισμού. Εξωτερικά το κτίριο επενδύθηκε με θερμοπρόσοψη και αντικαταστάθηκαν όλα τα παλαιά κουφώματα με κουφώματα αλουμινίου νέας τεχνολογίας.
Η επιλογή των υλικών επένδυσης των δαπέδων και των τοίχων, σταθερών και κινητών στοιχείων εσωτερικής διαρρύθμισης, έχει ως γνώμονα τη λειτουργικότητα, την αισθητική και την πρακτικότητα στη χρήση, ενώ οι αλλαγές σε ανοίγματα στις εξωτερικές και εσωτερικές τοιχοποιίες έχουν στόχο τη διευκόλυνση της ροής του φυσικού φωτός στους χώρους της κατοικίας.
Στην ισόγεια στάθμη αναπτύσσονται το χολ της κυρίας εισόδου, οι χώροι υποδοχής, η κουζίνα με το χώρο του καθημερινού φαγητού της οικογένειας, το WC των ξένων και η κλίμακα, που εξασφαλίζει την κατακόρυφη επικοινωνία. Η είσοδος αποκτά μια νέα διάσταση με το χολ υποδοχής κατά δύο σκαλοπάτια υπερυψωμένο και έχει πλέον τετράγωνη χάραξη με διαφοροποίηση στα υλικά επένδυσης δαπέδου από τον υπόλοιπο χώρο. Το σκληρό υλικό του δαπέδου εισχωρεί και στο WC των ξένων και μορφοποιεί το στοιχείο του νιπτήρα με τις βοηθητικές επιφάνειες, ενώ ο υπάρχων καμπύλος τοίχος επενδύεται με, αντίστοιχων αποχρώσεων του γκρί, ανθυγρή ταπετσαρία με παράσταση γραφιστικής απόδοσης φυτών σε υπερφυσικό μέγεθος, σε ένα παιχνίδι αισθητικής με την κλίμακα.
Η επικλινής στέγη, που στεγάζει τον χώρο του καθιστικού, επενδύεται με ξύλινη επιφάνεια, ενώ ενισχύεται ταυτόχρονα η θερμομόνωση με ορυκτά στοιχεία φυσικού πετροβάμβακα. Το νέο ενεργειακό τζάκι τοποθετείται στον βορεινό τοίχο του καθιστικού, στον οποίον εντάσσονται η βιβλιοθήκη, η τηλεόραση και το κέντρο μουσικής, με ανάλογη επεξεργασία στον σχεδιασμό, υλικών επένδυσης και τεχνητού περιφερειακού φωτισμού. Στη θέση του παλαιού τζακιού στον δυτικό τοίχο, τοποθετείται μια κατασκευή με στοιχεία ξηράς δόμησης και αντίστοιχη θερμομόνωση, που πλαισιώνει νέο σταθερό άνοιγμα με οπτική στον κήπο και στην αυλόθυρα και συμπληρώνει ευχάριστα την επικοινωνία εσωτερικού χώρου και περιβάλλοντος, ενισχύοντας και τον φυσικό φωτισμό της οικίας.
Η διαχείριση των ανοιγμάτων σε νέα βάση με τη διεύρυνση ή τη διάνοιξη νέων, που ακολουθούν την πορεία του ηλιακού φωτός, θεωρήθηκε αναγκαία από τους μελετητές, για την αξιοποίηση και αναβάθμιση και άλλων χώρων. Επιτακτική ανάγκη υπήρχε στον χώρο της κουζίνας - καθημερινού. Ένας τυφλός τοίχος προς τους χώρους υποδοχής και τα πολύ μικρά ανοίγματα του στους εξωτερικούς τοίχους, συμπλήρωνε την εικόνα ενός δυσάρεστου σκοτεινού χώρου. Ο χώρος αυτός πλαισιώνεται στον σχεδιασμό, από δρύινη επένδυση στον τοίχο προς στούς χώρους υποδοχής, που ταυτόχρονα περιβάλλει την κατασκευή σταθερού εσωτερικού υαλοστασίου, ενταγμένου σε πλαίσια αλουμινίου που παραπέμπει σε μνήμες αισθητικής "vintage" σιδηρών κατασκευών.
Στην κουζίνα, η κεντρική νησίδα διαχωρίζει την πλευρά του μαγειρείου από τον υπόλοιπο χώρο. Οι ξύλινες κατασκευές συμπληρώνονται με την παρουσία ταπετσαρίας, υφασμάτων και πινελιές χρωμάτων κινητών στοιχείων. Ο τεχνητός φωτισμός εδώ, με τις πολλαπλές επιλογές και τις διαφορετικές πηγές του σε θέσεις και σχεδιασμό, συμπληρώνει την εικόνα της ατμόσφαιρας του φιλικού καλέσματος στον χώρο.
Στον όροφο υπάρχουν τρία υπνοδωμάτια, και γίνεται προσθήκη νέου μπάνιου στο κυρίως υπνοδωμάτιο, που οριοθετείται με ξύλινη κατασκευή επενδυμένη εξωτερικά και εσωτερικά με ethnic ταπετσαρία ουδέτερων χρωματισμών. Γίνεται πλήρης ανακαίνιση του υπάρχοντος κοινόχρηστου μπάνιου και των υπόλοιπων χώρων και καθαίρεση της σκάλας προς την σοφίτα, όπου η πρόσβαση ήταν απόλυτα δυσλειτουργική. Νέα σκάλα σε άλλη θέση, εξασφαλίζει την πρόσβαση αυτή, με ταυτόχρονη δημιουργία αποθηκευτικού χώρου, ερμαρίων και σκηνογραφικής τους παρουσίας ως εσωτερικό χαγιάτι στο παιδικό υπνοδωμάτιο.
Στην υπόγεια στάθμη, όπου είναι και παραμένουν οι βοηθητικοί χώροι και το parking, υπήρχε και ένας ενιαίος υπόγειος χώρος με εσωτερικό δωμάτιο και μπάνιο με ανεπαρκή φωτισμό. Εδώ διαμορφώνεται ένα αυτόνομο διαμέρισμα με πλήρη μετατροπή των υπαρχόντων δυσλειτουργικών ανοιγμάτων οροφής στο πίσω μέρος του κτιρίου με διάνοιξη του εσωτερικού τοίχου του υπνοδωματίου και τοποθέτηση υαλοπετάσματος σκελετού αλουμινίου-vintage αισθητικής, για τη βέλτιστη δυνατή αποκατάσταση του φυσικού φωτισμού.
Ο σχεδιασμός ολοκληρώνεται και με νέα στοιχεία στον περιβάλλοντα χώρο, που υποστηρίζουν την ιδιωτικότητα της κατοικίας.
Το design διαμορφώνεται και ολοκληρώνεται με τον σχεδιασμό των σταθερών στοιχείων των χώρων που προσδιορίζουν τον αρχιτεκτονικό χαρακτήρα του. Σταθερά στοιχεία σχεδιάζονται και διαμορφώνουν την δομή των χώρων, ενώ είναι ταυτόχρονα και χρηστικά.

Το συγκεκριμένο έργο αφορά στην κατασκευή ενός νέου κτιρίου για τη στέγαση μονάδας χρόνιας αιμοκάθαρσης 34 κλινών στον οικισμό Ακταίου στην Πάτρα.
Στόχος του σχεδιασμού ήταν να εναρμονιστούν οι αυστηρές λειτουργικές απαιτήσεις, που έθετε το κτιριολογικό πρόγραμμα, λόγω της ειδικής χρήσης υγειονομικού χαρακτήρα του κτιρίου με την επιθυμία του κυρίου του έργου να δημιουργήσει έναν χώρο φιλικό και ζεστό στους επισκέπτες του, πέρα από τα συνηθισμένα πρότυπα των ψυχρών δομών παροχής αντίστοιχων υπηρεσιών.
Η αυξημένη κλίση του εδάφους, αλλά και το παράγωνο σχήμα του οικοπέδου, σε συνδυασμό με την αναγκαιότητα του εύκολου εντοπισμού και άνετης πρόσβασης από την παρακείμενη πρώην εθνική οδό, αλλά και την επιθυμία αξιοποίησης της θέασης της γέφυρας Ρίου - Αντιρρίου, ήταν στοιχεία, που επίσης καθόρισαν σε σημαντικό βαθμό την τελική αρχιτεκτονική πρόταση.
Το κτίριο είναι επίμηκες και αποτελείται από δύο όγκους με ορθοκανονική γεωμετρία. Η κύρια όψη του προς την παρακείμενη οδό ωστόσο διαφοροποιείται τοπικά, για να υπακούσει στη γεωμετρική κατεύθυνση της οδού, να προσφέρει μεγαλύτερη ένταση στην προοπτική και να επιτύχει τη μέγιστη ορατότητα από τον διερχόμενο. Η τοπική αυτή αλλοίωση της βασικής γεωμετρίας δημιουργεί και την αναγκαία υποχώρηση για τη διαμόρφωση του στεγασμένου χώρου drop-off στην περιοχή της κύριας εισόδου του κτιρίου.
Λόγω της αυξημένης κλίσης του εδάφους, το κτίριο διαμορφώνεται ως μονώροφο προς την πλευρά του δρόμου και διώροφο στην πίσω πλευρά του οικοπέδου, με δυνατότητα πρόσβασης σε αυτό και από τα δύο επίπεδα, διατηρώντας με αυτόν τον τρόπο και τον γενικό του όγκο ήπιο σε σχέση με τα γειτονικά του κτίσματα, αλλά και φιλικό ως προς το περιμετρικό φυσικό περιβάλλον.
Η εσωτερική οργάνωση των τμημάτων του κτιρίου διαμορφώθηκε με στόχο τη σαφήνεια και την απλότητα στη λειτουργία, τόσο για τους εργαζόμενους, όσο και για τους επισκέπτες.
Στο επίπεδο 0 (ισόγειο από το δρόμο και 1ος όροφος από την πίσω πλευρά) χωροθετούνται οι δύο αίθουσες αιμοκάθαρσης 16 κλινών η κάθε μία, οι οποίες στρέφονται προς τη θέα της γέφυρας Ρίου-Αντιρρίου, με τους βοηθητικούς χώρους υποστήριξης, η είσοδος-χώρος αναμονής και τα γραφεία διευθυντή και προϊσταμένης. Η ανάγκη για εσωτερική επικοινωνία μεταξύ των αιθουσών και των βοηθητικών τους χώρων εξασφαλίζεται χωρίς απαραίτητη διέλευση από τον χώρο εισόδου - αναμονής. Στην κεντρική είσοδο του κτιρίου προβλέπεται εκτεταμένος ημιυπαίθριος χώρος για την αποβίβαση-επιβίβαση των επισκεπτών.
Στο επίπεδο -1 (υπόγειο από το δρόμο και ισόγειο από την πίσω πλευρά) χωροθετούνται η διοίκηση με δυνατότητα ανεξάρτητης εισόδου απευθείας από τον περιβάλλοντα χώρο του κτιρίου στην πίσω πλευρά, καθώς και οι υπόλοιποι βοηθητικοί και μηχανολογικοί χώροι, ενώ εξασφαλίζεται και ανεξάρτητη είσοδος - έξοδος για την τροφοδοσία και αποκομιδή.
Οι όψεις του κτιρίου είναι οργανωμένες στη λογική των δύο, διαφοροποιημένων αισθητικά, οριζόντιων ζωνών, μία στη βάση του κτιρίου – στην επαφή του με το έδαφος - και μία δεύτερη που ίπταται άνωθεν της βάσης, χρησιμοποιώντας διαφορετικά υλικά και αρχιτεκτονικά στοιχεία. Η βάση επενδύεται με πανέλα υφής σκυροδέματος που προσδίδουν αισθητική στιβαρότητα, ενώ η επάνω ζώνη επενδύεται με κατακόρυφες λωρίδες από πανέλα HPL, μεταβλητών διαστάσεων και δύο χρωμάτων. Οι χρωματισμοί σε ανοικτούς τόνους του γκρι που επιλέχτηκαν ισορροπούν την ποικιλία στη χάραξη των λωρίδων της επένδυσης, ενώ για την προστασία από τον ήλιο τοποθετήθηκαν διάτρητες περσίδες αλουμινίου, αντίστοιχων χρωματισμών, περιμετρικά του κτιρίου.
Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στον φωτισμό, τόσο στο εσωτερικό αλλά ιδιαίτερα εξωτερικά, με τέτοιο τρόπο ώστε τα φωτιστικά στοιχεία να αναδεικνύουν τους γραμμικούς χειρισμούς στην επεξεργασία των όψεων και να εμπλουτίζουν την αρχιτεκτονική ταυτότητα του κτιρίου.

Το έργο "Oltre la Strada" στοχεύει στην αποκατάσταση της περιοχής Porta Milano στην πόλη της Μπρέσια, επικεντρωμένο σε τρία επίπεδα παρέμβασης: υποδομές, πολεοδομικός σχεδιασμός και κοινωνικο-πολιτιστικές πτυχές. Το συμβολικό κέντρο του έργου αναγέννησης είναι το θέατρο, το οποίο αποτελεί παράδειγμα αστικής αναγέννησης μέσω του πολιτισμού. Βρίσκεται σε μια πρώην βιομηχανική ζώνη που έχει υποστεί προοδευτική φυσική και κοινωνική υποβάθμιση τις τελευταίες δεκαετίες.
Το νέο κτίριο παίρνει τη μορφή ενός παραλληλεπιπέδου διαστάσεων 21x64 μέτρα και ύψους 9 μέτρων. Στο κέντρο της δομής δεσπόζει ένας "σκηνικό"ς πύργος ύψους περίπου 19 μέτρων. Εξωτερικά, το κτίριο χαρακτηρίζεται από ένα πρωτότυπο σύστημα προκατασκευασμένου σκυροδέματος. Σε αντίθεση με τον μαζικό τσιμεντένιο τοίχο, η είσοδος κοσμείται με πάνελ από αλουμίνιο.
Η είσοδος του κτιρίου σχηματίζει μια βαθιά, λοξή λότζια μήκους περίπου 7 μέτρων, η οποία περιλαμβάνει ένα μπαρ προσβάσιμο τόσο από το εσωτερικό όσο και από το εξωτερικό. Ο χώρος υποδοχής (foyer) περιλαμβάνει εκδοτήριο εισιτηρίων και γκαρνταρόμπα, ενώ διαθέτει διπλό ύψος, προσφέροντας αίσθηση ευρυχωρίας και φωτεινότητας.
Το θέατρο αναδεικνύεται ως κεντρικό στοιχείο της πολιτιστικής αναγέννησης της περιοχής, προσφέροντας έναν σύγχρονο και λειτουργικό χώρο που αντανακλά την ιστορική και κοινωνική ταυτότητα της Μπρέσια. Το έργο ενσωματώνει την αρχιτεκτονική και τον πολιτισμό ως εργαλεία για την ενίσχυση της κοινότητας και την αναβάθμιση της καθημερινότητας.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Camillo Botticini (ARW Associates) + Brescia Infrastrutture
Φωτογραφίες: Federico Covre | @Federico.Covre