Ακανόνιστα τοποθετημένα τετράγωνα ανοίγματα "τρυπούν" το χοντρό κέλυφος σκυροδέματος και πλαισιώνουν τη θέα του "SV House" στην Πορτογαλία. Η επιλογή του σκυροδέματος με τα εμφανή ίχνη του ξυλότυπου έγινε ώστε η κατοικία να διαφοροποιηθεί, αλλά ταυτόχρονα να σταθεί ήσυχα στον δρόμο.
Φωτογραφίες: Fernando Guerra

Στην Οία με θέα τη Θηρασιά και το πέλαγος, σε οικόπεδο με κλίση, αναπτύσσεται το ξενοδοχείο "Ηom", με ανεξάρτητες σουίτες και κοινόχρηστους χώρους (reception, εστιατόριο, πισίνα), στο οποίο έγινε πλήρης ανακατασκευή, ως προς τη λειτουργία και την αισθητική.
Η είσοδος από τον δρόμο είναι στο ψηλότερο επίπεδο. Ο χώρος υποδοχής χωροθετείται στο πρώτο επίπεδο, η πισίνα και το εστιατόριο-μπαρ στο δεύτερο, ενώ οι σουίτες μοιράζονται στα επίπεδα: 2 στο πρώτο, 2 στο δεύτερο, 7 στο τρίτο και 2 στο τέταρτο. Όλες οι σουίτες διαθέτουν δικό τους ανεξάρτητο μπαλκόνι και jacuzzi. Έχουν θέα στη θάλασσα και στη Θηρασιά και προσφέρουν μεγάλη ιδιωτικότητα στους ενοίκους.
Σε όλους τους χώρους του ξενοδοχείου έγινε πλήρης ανακατασκευή, που αφορά σε όλα τα είδη των οικοδομικών εργασιών. Έγιναν τροποποιήσεις στα υφιστάμενα ανοίγματα, προσθήκες και επαυξήσεις των εξωτερικών χώρων για την καλύτερη εκμετάλλευση του προσανατολισμού και της θέας. Στόχος ήταν η ενοποίηση της τελικής εικόνας του ξενοδοχείου ως διακριτό σύνολο, η λειτουργικότητα σε όλους τους χώρους, η εκμετάλλευση της θέας και του προσανατολισμού και ο σεβασμός του τοπικού αρχιτεκτονικού ιδιώματος. Με στοχευμένες επεμβάσεις σε κάθε χώρο ξεχωριστά, έγινε προσπάθεια δημιουργίας οικείας ατμόσφαιρας, που θυμίζει μικρές ανεξάρτητες κατοικίες και όχι ξενοδοχειακό ύφος. Χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία αρχιτεκτονικά και υλικά που δένουν με την τοπική αρχιτεκτονική και όλες οι επεμβάσεις έγιναν με σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον.

Οι δύο νέες πύλες και φυλάκια εισόδου στον Αστέρα Βουλιαγμένης έχουν 15 m² επιφάνεια το καθένα. Αποτελούν το φυλάκιο της κεντρικής εισόδου του συγκροτήματος και το φυλάκιο της εισόδου των κτιρίων κατοικιών και, ταυτοχρόνως, σχεδιαστικό φόρο τιμής στην πολυβραβευμένη υφιστάμενη πύλη εισόδου των μπαγκαλόου, έργο των αρχιτεκτόνων Σακελλαρίδου / Παπανικολάου.
Τα δυο κτίρια είναι όμοια και κατασκευάζονται από μεταλλικό φέροντα οργανισμό. Οι εξωτερικές όψεις καλύπτονται σε όλο το ύψος των κτιρίων με υαλοπίνακες ασφαλείας (laminated), διαφανείς για τον κύριο χώρο φυλακίου και αμμοβολισμένους για τους βοηθητικούς χώρους. Οι θύρες εισόδου είναι από πλαίσια αλουμινίου λευκού χρώματος.
Εξωτερικά στις όψεις τοποθετούνται κατακόρυφες περσίδες σκίασης λευκού χρώματος, που σε συνδυασμό με τη μεταλλική διάτρητη κατασκευή των οροφών προσφέρουν την απαραίτητη σκίαση στο εσωτερικό του κτιρίου.
Το λευκό κυριαρχεί στη μορφή των φυλακίων και έρχεται σε αντίθεση με το σκούρο πλακόστρωτο που τα περιβάλλει, το οποίο με τη σειρά του τονίζει αλλά και ενσωματώνει την άσπιλη μορφή τους στο φυσικό τοπίο.

Αρχιτεκτονική μελέτη: ΑΕΤΕΡ Αρχιτέκτονες
Φωτογραφία: Natalia Bougadellis

Μετά από δεκαετίες στο Βέλγιο οι ιδιοκτήτες επέστρεψαν στην Ανδαλουσία, αναζητώντας τη ζωή σε μια φωτεινή, γαλήνια, νότια πόλη κοντά στη Σεβίλλη.
Η κατοικία τοποθετείται σε οικόπεδο μακρόστενο οικόπεδο 5 × 30 (m), αποτέλεσμα αγροτικών υποδιαιρέσεων, με μόνη όψη στον κεντρικό δρόμο, βόρεια. Η πρόσοψη φαντάζει σαν μια συμπαγής λευκή κατασκευή, όπως τα παλιά κτίρια της πόλης. Ένα γείσο, μια ζωφόρος, ένα μπαλκόνι, ο διάτρητος τοίχος και η πόρτα, από την οποία μπορεί κανείς να δει το αίθριο αναφέρονται σε στοιχεία της λαϊκής αρχιτεκτονικής, συμπληρώνοντας το μέτωπο του δρόμου.
Το κτιριολογικό πρόγραμμα είναι απλό με κάποιες ιδιαιτερότητες, όπως ένα δωμάτιο για χαμάμ, ένα μικρό εργαστήριο και μια εξωτερική κουζίνα, με τη δυνατότητα φιλοξενίας φίλων και συγγενών.
Οι αναλογίες και η αγροτική μνήμη αυτών των οικοπέδων οδήγησαν στη δημιουργία ενός χώρου οργανωμένου χωρικά και δομικά σε κάνναβο ίσων αποστάσεων, ο οποίος ορίζει χώρους μονώροφους ή διώροφους, ή χώρους κενούς, που δημιουργούν αίθρια. Έτσι, δημιουργείται μια ακολουθία με πρώτο ένα αίθριο υποδοχής σε άμεση σχέση με τον δρόμο, μετά το κυρίως σπίτι, μια σκιασμένη βεράντα, ένα αίθριο και ένα εξωτερικό περίπτερο. Η οροφή αυτού του τελευταίου όγκου, χαμηλότερη από το υπόλοιπο σπίτι, είναι φυτεμένη με διαφορετικούς θάμνους ως συνέχεια του κήπου, στον οποίο ένας λωτός και μια μικρή "πισίνα", της οποίας το άδειασμα παρέχει νερό για άρδευση, δίνουν μορφή στις αναμνήσεις της ιδιοκτήτριας.
Η μεταλλική δομή και τα στοιχεία σε βαθύ κόκκινο χρώμα ("almagra") δίνουν ρυθμό στον χώρο. Ο δομικός σκελετός τοποθετείται σε απόσταση από τις φέρουσες τοιχοποιίες των διπλανών ιδιοκτησιών, για να αποφευχθούν συγκρούσεις με τα γειτονικά σπίτια και ο χώρος που προκύπτει μεταξύ τους καταλαμβάνεται από τον εξοπλισμό, τις εγκαταστάσεις και τους αποθηκευτικούς χώρους της κατοικίας.
Η κατοικία είναι διαμπερής, με μια σειρά από ανεμιστήρες εγκατεστημένους σε κάθε ζώνη και μια καμινάδα φυσικού αερισμού στη μεσαία ζώνη, που επιτρέπουν τον φυσικό αερισμό. Μαζί με την πέργκολα που προστατεύει από τον νότιο ήλιο και που σύντομα θα καλυφθεί με φυτά περιορίζονται τα θερμικά κέρδη.

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΦΘΟΡΑΣ ΚΑΙ ΜΟΡΦΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΗΣ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΛΟΓΩ ΕΚΘΕΣΗΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΖΩΗΣ ΤΗΣ

Οι κοινωνίες, τα οικοσυστήματα και το περιβάλλον εκτίθενται μόνιμα σε πολλούς φυσικούς και ανθρωπογενείς κινδύνους. Σ’ αυτές τις συνθήκες τόσο οι πολύπλοκες κοινωνίες μας, όσο και το δομημένο και φυσικό μας περιβάλλον, παρά την τεχνολογική πρόοδο που σημειώθηκε τον περασμένο αιώνα, γίνονται πολύ εύθραυστα και ευάλωτα. Η γήρανση και η φθορά των υλικών είναι βασικές διαδικασίες στη διαρκή μετατροπή της ύλης.

Στο έργο ''Showkitchen'' στη Μάνδρα Αττικής, σε εναρμόνιση με το ύφος του παλαιού βιομηχανικού κτιρίου διατηρήθηκε και αναδείχθηκε το εμφανές σκυρόδεμα του φέροντος οργανισμού, πλαισιώνοντας τον υπόλοιπο χώρο με κατασκευές από ξύλο, μέταλλο και γυαλί. Οι επισκέπτες και οι συμμετέχοντες κατά την είσοδό τους στον χώρο αμέσως συνειδητοποιούν την αντιπαραβολή των χώρων και τη διαφοροποίηση των λειτουργιών, αυτών του βιομηχανικού χώρου και του "Showkitchen", ενός χώρου με σκοπό την πραγματοποίηση και την καταγραφή σεμιναρίων μαγειρικής, την προσέλκυση επαγγελματιών εστίασης και τη διαφήμιση προϊόντων - τροφίμων.
Φωτογραφίες: Γιώργης Γερόλυμπος

Στο "Rodor House" το ισόγειο λειτουργεί ως ένας μεγάλος κοινωνικός χώρος με ευελιξία και όρια που καταργούνται στο κεντρικό αίθριο. Σε αυτό το πλαίσιο το εξωτερικό καθιστικό διαμορφώνεται στη συνέχεια του αιθρίου και εντός της πισίνας, σε υποβάθμιση που φέρνει τους επισκέπτες στο ίδιο επίπεδο με την επιφάνεια του νερού όταν κάθονται.
Φωτογραφίες: Renato Duria

Το έργο Vet- ID αφορά στο σχεδιασμό ενός κτηνιατρικού κέντρου στο Νέο Ηράκλειο, στο ισόγειο ενός κτίσματος του ‘73. Στόχος του πρότζεκτ ήταν η αναθεώρηση του αρχιτεκτονικού ύφους των χώρων περίθαλψης ζώων, και η αναζήτηση μιας νέας πιο σύγχρονης και εξωστρεφούς ταυτότητας.
Έχοντας ως αφετηρία μια ελεύθερη κάτοψη 78 τετραγωνικών, η πρόταση διαμορφώνεται με βάση τον προκαθορισμένο κύκλο εργασιών των δύο κτηνιάτρων. Πυρήνα της επίλυσης αλλά ταυτόχρονα και το πιο «δημόσιο» κομμάτι της, αποτελεί ο χώρος υποδοχής. Γύρω από αυτόν, αναπτύσσονται οι υπόλοιπες λειτουργίες του κτηνιατρείου σύμφωνα με τις διαφορετικές ανάγκες απομόνωσης και περίθαλψης των ζώων. Δύο εξεταστήρια, ένα δωμάτιο ακτινογραφιών, ένα χειρουργείο, ένας χώρος φιλοξενίας ζώων, μια κουζίνα και ένα wc επισκεπτών συνθέτουν την τελική κάτοψη.
Ο σχεδιασμός στοχεύει στην ανάδειξη της πρόσοψης του κτηνιατρικού κέντρου δημιουργώντας μια έντονη παρουσία στο δρόμο, και στην διαμόρφωση του χαρακτήρα του μέσα από τη σύνθεση υλικών και υφών. Η πρόσοψη ζωντανεύει μέσω μιας μεταλλικής κατασκευής που ανοίγει τον χώρο προς τα έξω, μεγιστοποιώντας το φυσικό φωτισμό. Γκρι πλακάκια, ζεστές ξύλινες επιφάνειες, λευκοί φωτεινοί τοίχοι και μεταλλικές inox λεπτομέρειες δημιουργούν μια ξεχωριστή ταυτότητα μέσα από την αντίθεση ξύλου και μετάλλου, ψυχρών και ζεστών στοιχείων.
Ο χώρος υποδοχής, τελείως ανοιχτός προς τα έξω, καδράρεται από ένα μεγάλο άνοιγμα που αναδεικνύει το εσωτερικό, προσκαλώντας τον περαστικό να το επισκεφτεί. Με την είσοδο του στο χώρο, ο επισκέπτης συναντά το έπιπλο reception που στέκεται μονολιθικό ως ένα γλυπτό πλαισιώνοντας το logo του ιατρείου. Τα ίδια σκούρα πλακίδια που τρέχουν σε όλο το δάπεδο γυρίζουν να ντύσουν και το έπιπλο, δίνοντας την αίσθηση της συνέχειας του υλικού.
Η είσοδος διαχωρίζεται από τους υπόλοιπους ιδιωτικούς χώρους μέσω ενός τοίχου-display. Το διαχωριστικό αυτό λειτουργεί ως ένα στοιχείο με την δυνατότητα προβολής προϊόντων για την περιποίηση των ζώων. Τα εξεταστήρια των δύο κτηνιάτρων, ανεξάρτητα αλλά και με δυνατότητα σύνδεσης, έχουν στο επίκεντρο της κάτοψης τους το κρεβάτι εξέτασης, προσανατολίζοντας όλες τις βασικές λειτουργίες στο τυφλό όριο του ισόγειου κτίσματος. Σε εγγύτητα με τον χώρο των εξεταστηρίων βρίσκεται το χειρουργείο, ένας χώρος όπου το λευκό και το γκρι συνυπάρχουν αρμονικά.
Τέλος στον πίσω χώρο του κτηνιατρείου, έχει διαμορφωθεί το δωμάτιο προσωρινής φιλοξενίας των ζώων. Μια ευθεία χάραξη συνδέει την κεντρική είσοδο με τον χώρο φιλοξενίας και την πίσω αυλή. Σε συνέχεια και παράλληλα της κίνησης τα κλουβάκια των ζώων τοποθετήθηκαν κατά μήκος της μιας πλευράς του χώρου. Άλλα μικρότερα, άλλα μεγαλύτερα, δίπλα και πάνω το ένα στο άλλο, διαμορφώνουν μια παιγνιώδη όψη προφυλαγμένη και σε άμεση εκτόνωση στην εξωτερική αυλή.

Στο εστιατόριο ''Imperfecto'' ένας σκηνογραφικός τοίχος φόντου, εμπνευσμένος από τα μεσογειακά μαρμάρινα λατομεία, συνδέει τους χώρους. Στην ουσία πρόκειται για έναν τοίχο με πολλαπλές επιφάνειες σε διάφορες αποχρώσεις και υφές του άσπρου. Απαλό και τραχύ, γυαλιστερό και ματ αντικατοπτρίζει το φως με διαφορετικούς τρόπους, καθιστώντας το πλούσιο σε σημασία και συμβολισμούς.
Art director: Γιώργος Κορδάκης
Φωτογραφίες: Yorgos Efthymiadis

Εκπρόσωποι σχεδόν 200 χωρών στην κλιματική σύνοδο COP28 στο Ντουμπάι κατέληξαν σε συμφωνία - ορόσημο, που καλεί για πρώτη φορά σε μείωση της κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων, χωρίς όμως να κάνει το μεγάλο βήμα και να ζητά την πλήρη κατάργησή τους. Το κείμενο της συμφωνίας καλεί σε μετάβαση προς την απομάκρυνση από τα ορυκτά καύσιμα στα ενεργειακά συστήματα, επιταχύνοντας τη δράση σ' αυτήν την κρίσιμη δεκαετία, προκειμένου να επιτευχθεί η ουδετερότητα άνθρακα το 2050 σύμφωνα με τις επιστημονικές συστάσεις. Αρκετοί είναι εκείνοι που χαρακτηρίζουν τη συμφωνία για τα ορυκτά καύσιμα "ιστορική"· ωστόσο πολλοί επιστήμονες εκφράζουν τις επιφυλάξεις τους, καθώς υποστηρίζουν ότι το τελικό κείμενο περιέχει αρκετά ασαφείς διατυπώσεις.
Η COP28 ολοκληρώθηκε με μια έκθεση για την υλοποίηση των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού, η οποία προτρέπει για άμεση μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα στην καθαρή ενέργεια και συνιστά μια πολυμερή συμφωνία για ταχύτερες μειώσεις των εκπομπών, με στόχο το καθαρό μηδέν έως το 2050 και με ενδιάμεσο στόχο τη μείωση των εκπομπών κατά 43% έως το 2030.
Η συμφωνία της COP28 σηματοδοτεί μια σταθερή δέσμευση για βιώσιμη μετάβαση, καταργώντας σταδιακά τις αναποτελεσματικές επιδοτήσεις ορυκτών καυσίμων. Ωστόσο, υπολείπεται της ρητής δέσμευσης για τη σταδιακή κατάργηση όλων των ορυκτών καυσί-μων και στερείται σαφούς χρονοδιαγράμματος για τη μείωση της χρήσης τους.
Όπως επισημαίνουν μέλη της επιστημονικής κοινότητας, τα αποτελέσματα της 28ης διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή σηματοδοτούν πρόοδο στον παγκόσμιο διάλογο για το κλίμα, αλλά υπογραμμίζουν την πολυπλοκότητα της επίτευξης συναίνεσης, ειδικά δεδομένης της αντίθεσης από μεγάλους παραγωγούς ορυκτών καυσίμων, όπως οι χώρες του Οργανισμού Εξαγωγών Πετρελαιοπαραγωγών Χωρών (Ο.Π.Ε.Κ.).