Σε εξοχική μονοακτοικία στην Πάρο, ο αύλειος χώρος λειτουργεί ως "πλατώμα" θέασης, ενώ η φύτευση ενσωματώνεται στις διαμορφώσεις των εξωτερικών χώρων. Η κατοικία προσαρμόζεται στο περιβάλλον, διαλύοντας τα όρια μεταξύ κατοικημένου και φυσικού χώρου. Το υπαίθριο καθιστικό διαμορφώνεται ως φυσική προέκταση του πέτρινου τοιχίου, που οριοθετεί τη φύτευση. Η μινιμαλιστική μορφή του προβόλου, που υιοθετεί η καθιστική επιφάνεια, υπογραμμίζεται από την εναλλαγή των υλικών. Φωτογραφία: Γιώργος Μεσσαριτάκης.

Στο χώρο του λουτρού, ο οποίος επενδύεται με πλακίδια απομίμησης εμφανούς σκυροδέματος, κυρίαρχη θέση καταλαμβάνει η ενσωματωμένη οθόνη τηλεόρασης στον καθρέπτη. Προστατευμένη από την υγρασία με ένα ειδικό περίβλημα, η οθόνη είναι ειδικά κατασκευασμένη για το υγρό περιβάλλον του μπάνιου. Φωτογραφίες: George Fakaros.

Η αποστραγγιστική - αποθηκευτική στρώση του φυτεμένου δώματος είναι υπεύθυνη για την άρδευση των φυτών και το πάχος της εξαρτάται από το είδος της φύτευσης. Η στρώση αποστράγγισης κατασκευάζεται είτε από ελαφρά αδρανή, συνήθως κίσηρη ή διογκωμένο περλίτη, είτε από ειδικές συνθετικές μεμβράνες, που δημιουργούν κοιλότητες αποθήκευσης νερού.
Αυτές οι πολυστρωματικές αποστραγγιστικές μεμβράνες κερδίζουν ολοένα και περισσότερο έδαφος, καθώς συνδυάζουν τις στρώσεις διήθησης, αποστράγγισης και διαχωρισμού - προστασίας σε ένα προϊόν ενοποιημένο και εξαιρετικά ελαφρό, που μειώνει τη στατική επιβάρυνση και παράλληλα επιτρέπει την κατασκευή φυτεμένου δώματος ακόμη και σε στέγες με κλίση μεγαλύτερη του 2% ή σε αντεστραμμένα δώματα.

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΚΑΙ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ

Στον νέο Κανονισμό Πυροπροστασίας Κτιρίων (Π.Δ. 41/2018) παρέχονται ειδικές προδιαγραφές για την εγκατάσταση πυράντοχων θυρών και παραθύρων και θεσπίζονται τα ελάχιστα κριτήρια που είναι αναγκαίο να πληρούνται κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα.

Η κρεμαστή σκάλα της μονοκατοικίας στην Καβάλα, αποτελείται από κοιλοδοκούς, πακτωμένες στο τοιχίο του κτιρίου και επενδυμένες με ξύλο. Κατόπιν πραγματοποιήθηκε εφαρμογή κονιάματος επάλειψης. Φωτογραφία: Μαρία Τσακίρη.

Στη μελέτη του ξενοδοχείου "Perianth" η κύρια πρόκληση ήταν η αναδιαμόρφωση της κάτοψης του κτιρίου, το οποίο κτίστηκε αρχικά για να στεγάσει αποθήκες, χώρους λιανικής πώλησης, γραφεία και διαμερίσματα. Η ακανόνιστη αρχική διάταξη απαιτούσε μια καινοτόμο προσέγγιση για την αναδιοργάνωση των χώρων, ώστε να εξυπηρετούν τη νέα χρήση. Οι εσωτερικές διαμορφώσεις είχαν πρόσφατα αποξηλωθεί, αφήνοντας μόνο τις όψεις και το σκελετό να μαρτυρούν την ιστορία του κτιρίου.
Τα δωμάτια των κατώτερων ορόφων αξιοποιούν το μεγάλο ύψος οροφής. Ανεβαίνοντας, ο αριθμός των δωμάτιων ανά όροφο μειώνεται, καθώς αυξάνεται η επιφάνεια τους, αντισταθμίζοντας το μικρότερο ύψος οροφής. Ο τελευταίος όροφος είναι σε υποχώρηση, επιτρέποντας μεγαλύτερους εξώστες και ανεμπόδιστη θέα προς την Ακρόπολη.
Οι αρχιτέκτονες επανασχέδιασαν την κάτοψη των ορόφων, παρακάμπτοντας, όσο αυτό ήταν δυνατό, την αυστηρότητα του συστήματος υποστυλωμάτων και ανοιγμάτων. Στόχος ήταν η δημιουργία ενός μη συμβατικού δικτύου δωματίων και κοινόχρηστων χώρων, το οποίο να μεγιστοποιεί τις θετικές ποιότητες του κτιρίου και να ελαχιστοποιεί τους περιορισμούς. Δεδομένου ότι οι παλαιότερες διαρρυθμίσεις είχαν σε μεγάλο βαθμό αποξηλωθεί, έγινε προσπάθεια να διατηρηθεί ό,τι είχε απομείνει από το εσωτερικό και να αναδειχθεί ως ιστορική μνήμη του χώρου. Επιπλέον, τα διατηρημένα στοιχεία αξιοποιήθηκαν ως οδηγός για το συνολικό σχεδιασμό. Έτσι, το κεντρικό σύστημα κυκλοφορίας σχεδιάστηκε με τέτοιο τρόπο, ώστε να αντανακλά την καμπύλη της όψης του κτιρίου. Η κεντρική ιδέα, με έμπνευση από την πόλη της Αθήνας, δημιουργεί μια πλατιά κεντρική "λεωφόρο" και μικρότερες παράπλευρες "οδούς", κάθε μια εκ των οποίων οδηγεί σε 2 ή 3 δωμάτια, εξασφαλίζοντας ιδιωτικότητα και ακουστική μόνωση. Αυτοί οι κοινόχρηστοι χώροι εξυπηρετούν χρήσεις, όπως τραπεζαρίας, καθιστικού, κέντρου ευεξίας και σταθμού εργασίας.
Οι περιορισμοί του ακανόνιστου κατασκευαστικού καννάβου οδήγησαν στη δημιουργία δωμάτιων με ιδιαίτερο χαρακτήρα. Κεκλιμένοι τοίχοι, απομεινάρια χώρων και διαφορετικά ύψη οροφών αποτέλεσαν αφορμές για δημιουργικούς σχεδιαστικούς χειρισμούς. Τα δωμάτια είναι ευρύχωρα, με ευρηματικές διατάξεις των λουτρών και των αποθηκευτικών χώρων. Ο σχεδιασμός εσωτερικών χώρων αντλεί άμεση έμπνευση από τις καμπύλες και τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα των όψεων και των κιγκλιδωμάτων στους εξώστες.
Η παραδοσιακή επεξεργασία της πρόσοψης του κτιρίου εισάγεται στους τοίχους των δωμάτιων με στόχο τη μεταφορά της ιδιαίτερης ταυτότητας στο εσωτερικό. Το χαρακτηριστικό γκρι χρώμα του λαξευτού επιχρίσματος αποτελεί αφορμή για την επιλογή της παλέτας χρωμάτων και υλικών. Το μωσαϊκό δάπεδο δημιουργεί μια ανάλαφρη ατμόσφαιρα, η αμερικανική καρυδιά προσδίδει μια αίσθηση ζεστασιάς και το βελούδο στα υφάσματα επίπλωσης προσδίδει ένα στιλ πολυτέλειας. Αυτές οι επιλογές συνδυάζονται με τολμηρά μινιμαλιστικά στοιχεία επίπλωσης και ειδικές μπρούντζινες κατασκευές.

Παρά τη μετατροπή του ξενοδοχείου από "Holiday Inn" σε "Crowne Plaza Athens" το 2004, ο χώρος εκδηλώσεων και συνεδρίων του ξενοδοχείου παρέμεινε με μικρές μόνο επεμβάσεις. Έτσι η ιδιοκτήτρια εταιρεία ζήτησε την πλήρη ανακατασκευή και εκσυγχρονισμό του χώρου, ώστε να ανταποκρίνονται στις τρέχουσες τάσεις σχεδιασμού και λειτουργίας, αλλά και στην απαιτούμενη πολυμορφικότητα και ευελιξία.
To ο χώρος εκδηλώσεων και συνεδρίων, συνολικής ωφέλιμης επιφάνειας 1.117 m², διαθέτει ένα κεντρικό χώρο υποδοχής (foyer), 6 αίθουσες διατεταγμένες σε 2 ενότητες και ένα χώρο WC. Οι αίθουσες μπορούν να ενοποιηθούν μεταξύ τους ανά ενότητα με κινητά ηχομονωτικά χωρίσματα, δίνοντας τη δυνατότητα ποικίλων διαφορετικών εσωτερικών διατάξεων.
Το ζητούμενο ήταν ένας χώρος πολλαπλών χρήσεων με δυνατότητα κάλυψης συνεδρίων, συναντήσεων και κοινωνικών εκδηλώσεων. Μεγάλη δυσκολία παρουσίαζε το γεγονός ότι οι υπάρχουσες επενδύσεις τοίχων και οι υπάρχουσες ψευδοροφές δεν επέτρεπαν τον πλήρη έλεγχο των υποδομών κατά τη φάση της μελέτης, ενώ παράλληλα το έργο έπρεπε να ολοκληρωθεί σε λιγότερο από 2 μήνες λόγω των απαιτήσεων λειτουργίας του ξενοδοχείου.
Ο σχεδιασμός έδωσε μεγάλη σημασία στην τελική αίσθηση του χώρου, στοχεύοντας σε μια δυναμική αισθητική με μέγιστη ευελιξία διαρκών μεταμορφώσεων, αναλόγως με τη χρήση. Νέοι λειτουργικοί χώροι προστέθηκαν, όπως για παράδειγμα μια μικρή υποδοχή και ένα βεστιάριο, ενώ έγινε μέγιστη αξιοποίηση χώρων που επανασχεδιάστηκαν για την καλύτερη αισθητική, λειτουργία και ευελιξία.
Φυσικά, η υπάρχουσα γεωμετρία του χώρου και τα υπάρχοντα δίκτυα (καταιονητήρες πυρόσβεσης, δίκτυο εξαερισμού - κλιματισμού, αποχετεύσεις, κτλ.) λειτούργησαν αρκετά περιοριστικά.
Ο χώρος αναμονής, ένας διαμήκης χώρος διαστάσεων περίπου 30 Χ 8 m, που μέχρι τώρα ήταν διαμορφωμένος με επιμερισμό σε εγκάρσιες ζώνες, αναδιαμορφώθηκε με γνώμονα τον τονισμό του μήκους του. Με τρόπο καθοριστικό λειτούργησε ο φωτισμός και οι ψευδοροφές. Ειδικά εδώ, η ιδέα του origami εξελίχθηκε σε μια σύνθεση από πολλαπλά κεκλιμένα επίπεδα και μια έντονα πολυγωνική γεωμετρία, έτσι ώστε να εδραιώσει τη δυναμική του χώρου.
Ο φωτισμός εδώ ανταποκρίνεται σε διαφορετικά σενάρια έντασης και χρωμάτων ανάλογα με τη χρήση (εκδηλώσεις - συνέδρια).
Μια σειρά από νέα προϊόντα τεχνολογίας χρησιμοποιήθηκαν έτσι ώστε να δώσουν στον επισκέπτη μια πρόσθετη άνεση: διαδραστικές οθόνες αφής για διαρκή πληροφόρηση, charging stations, video wall, μέγιστη δυνατή ταχύτητα κάλυψης ιντερνετ, κτλ.
Η φιλοσοφία σχεδιασμού του φωτισμού για κάθε από τις 6 αίθουσες βασίστηκε στην αίσθηση του φυσικού φωτισμού και στη λογική του tunable white, μιας διαβαθμιζόμενης θερμοκρασίας του λευκού φωτός που να προσομοιάζει στο συνεχώς διαφοροποιούμενο φως της ημέρας. Έτσι, σε κάθε αίθουσα τοποθετήθηκαν ελαστικές οπισθοφωτιζόμενες μεμβράνες και διαφορετικά φωτιστικά με τα αντίστοιχα κυκλώματα προκειμένου να προκύπτει η μέγιστη δυνατή ευελιξία σεναρίων φωτισμού.
Σε διαφορετικά σημεία τοποθετήθηκαν ξύλινες επενδύσεις με κρυφό φωτισμό προσδίδοντας μια αίσθηση "ζεστασιάς" στο χώρο ταυτόχρονα με μια βελτιωμένη ηχοανάκλαση. Όπως προαναφέρθηκε, οι αίθουσες μπορούν να ενωθούν μεταξύ τους με τη χρήση κινητών ηχομονωτικών χωρισμάτων δημιουργώντας μια ποικιλία από διαφορετικές διατάξεις. Ενδεικτικά, στην περίπτωση που «ανοίγουν» όλα τα χωρίσματα δημιουργείται ενιαίος χώρος 950 m².
Στα δάπεδα, παντού τοποθετήθηκε μοκέτα σε πλακίδια, ειδικών προδιαγραφών και σχεδιασμού.
Μεγάλη έμφαση δόθηκε επίσης στα WC, τα οποία επανασχεδιάστηκαν έτσι ώστε να δίνουν την αίσθηση της πολυτέλειας, καθαριότητας και σεβασμού στον επισκέπτη.

Η παραθεριστική βίλα με εμβαδό 600 m² βρίσκεται εντός του τουριστικού συγκροτήματος "Daios Cove" στο Βαθύ Κρήτης, στο πιο ψηλό και απομακρυσμένο σημείο της παραθαλάσσιας πλαγιάς και χαρίζει εντυπωσιακές θεάσεις προς τον κόλπο του Βαθύ και τη θάλασσα.
Η βίλα αναπτύσσεται σε τρία επίπεδα. Στο ενδιάμεσο φιλοξενούνται οι χώροι διημέρευσης, ο χώρος υποδοχής , το καθιστικό και ο χώρος φαγητού, οι οποίοι εκτονώνονται στον υπαίθριο χώρο της πισίνας με τη μοναδική θέα. Επίσης, σ’ αυτό το επίπεδο χωροθετούνται η κουζίνα, ένα υπνοδωμάτιο με το λουτρό του, ένα WC καθώς και κάποιοι βοηθητικοί χώροι. Στο επάνω επίπεδο βρίσκονται το κυρίως υπνοδωμάτιο και ένα ακόμα υπνοδωμάτιο, ενώ στο κατώτερο η εσωτερική πισίνα με τους χώρους σπα και το γυμναστήριο.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στο σχεδιασμό των χώρων διημέρευσης, του κυρίως υπνοδωματίου και του σπα, με στόχο τη δημιουργία μιας μοναδικής ατμόσφαιρας χαλάρωσης, που να προσφέρει μία ολιστική εμπειρία αισθήσεων. Στον ενιαίο χώρο του καθιστικού τα ανοίγματα ενοποιούνται σε μια προσπάθεια να διεισδύσει το τοπίο στο εσωτερικό. Στον όροφο, το υπνοδωμάτιο με το λουτρό είναι οπτικά ενοποιημένα με τη δυνατότητα διαχωρισμού και απομόνωσης μέσω υφασμάτινων πετασμάτων, προσδίδοντας μία ρευστή συνέχεια στο χώρο. Σε μια προσπάθεια ανάδειξης της μοναδικής θέας προς τη θάλασσα δημιουργείται ένα γωνιακό άνοιγμα, το οποίο ορίζει και το χώρο του καθιστικού - παρατηρητηρίου του υπνοδωματίου. Η πλάτη του κρεβατιού διαμορφώνεται ως ένα φωτισμένο ξύλινο στοιχείο με χαραγμένα αφαιρετικά μοτίβα, εμπνευσμένα από το λαβύρινθο και το μινωικό πολιτισμό.
Τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι το λευκό μάρμαρο, η λευκή λάκα, η τσιμεντοκονία σε ανοιχτή γκρι απόχρωση και το ανοιχτόχρωμο ξύλο σε φυσική μορφή για να προσδώσουν αρμονία, αλλά και πολυτέλεια στο χώρο. Η επίπλωση είναι λιτή σε λευκές, γήινες και γκρι αποχρώσεις ώστε να επιτρέπει στο τοπίο να υπερισχύσει. Αναφορές στην κρητική ιστορία και τον πολιτισμό γίνονται μέσω των έργων τέχνης που έχουν επιλεγεί.

Με στόχο τη διασφάλιση της επιθυμητής σκίασης στο διαμέρισμα, στην εσωτερική πλευρά των ανοιγμάτων τοποθετούνται συρόμενα μεταλλικά πλαίσια με περσίδες. Τα εσωτερικά συρόμενα πλαίσια, με το παλιό σύστημα περιστρεφόμενων ξύλινων περσίδων, καθορίζουν τη σκίαση του χώρου αλλά και το παιχνίδισμα του νότιου φωτός, ενώ ταυτόχρονα οργανώνουν τη θέα. Φωτογραφίες: Στέφανος Τσακίρης.

Το λουτρό του κύριου υπνοδωματίου διαμορφώνεται με πλήρως γυάλινα όρια, τα οποία συμβάλλουν στο χωρικό και όχι στον οπτικό διαχωρισμό. Η έντονη παρουσία του γυαλιού, του στρατηγικά τοποθετημένου καθρέπτη και του πολυεπίπεδου διακριτικού φωτισμού, σε συνδυασμό με το φυσικό ξύλο, επιτρέπει τη δημιουργία οπτικών και αισθητικών φυγών. Φωτογραφία: Studio Vaharidis, Αντώνης Γαβαλάς.