ΑΙΤΙΑ, ΠΡΟΛΗΨΗ, ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Τα εποξειδικά δάπεδα αποτελούν μία από τις δημοφιλέστερες επιλογές στην κατηγορία των βιομηχανικών δαπέδων. Για την επιτυχή εφαρμογή μιας εποξειδικής επίστρωσης και την αποφυγή αστοχιών θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ένα σύνολο παραγόντων, όπως η επιλογή του κατάλληλου συστήματος, η αξιολόγηση και η σωστή προετοιμασία του υποστρώματος και η φυσικά η προσεκτική εφαρμογή του.
Στο Λαιμό της Βουλιαγμένης, έναν τόπο με απαράμιλλο φυσικό κάλλος και ιδανικό κλίμα, βρίσκεται το διαμέρισμα δευτέρου ορόφου, με απρόσκοπτη θέα προς την θάλασσα.
Ο τρόπος ζωής, οι επιθυμίες και οι ανάγκες των ιδιοκτητών και μετέπειτα οικιστών, καθόρισαν τους στόχους και προσδιόρισαν το ζητούμενο: να δημιουργηθεί ένας πολυτελής χώρος υψηλών απαιτήσεων με σύγχρονη αισθητική. Το διαμέρισμα ανακαινίσθηκε ριζικά, με το μεγαλύτερο μέρος του εσωτερικού να αποξηλώνεται και να ανασχεδιάζεται επί τη βάση της δημιουργίας ενός σύγχρονου σπιτιού, που εξαίρει την εκπληκτική θέα ενός σημείου από τα πλέον προνομιακά της Αθηναϊκής Ριβιέρας.
Η κύρια ιδέα προέβλεπε την δημιουργία ενός χώρου με αφαιρετικό σχεδιασμό, εξαιρετικά υλικά και υπερσύγχρονες λύσεις, θέτοντας στο επίκεντρο της προσοχής το τοπίο, που είναι ορατό από οποιοδήποτε σχεδόν μέρος της οικίας. Υλικά και εξοπλισμός υψηλών προδιαγραφών, καθώς και ειδικές custom made εφαρμογές υψηλής λειτουργικότητας καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος του εσωτερικού, προκειμένου να ικανοποιήσουν πλήρως τις ανάγκες των οικιστών. Ήπιες αποχρώσεις και ισχυρές λεπτομέρειες συνυπάρχουν αποδίδοντας μία αισθητική αφαιρετικής πολυτέλειας, ενώ οι minimal γραμμές συμβάλλουν στη δημιουργία ενός καθαρού και ιδιαίτερα ατμοσφαιρικού αποτελέσματος.
Η στενόμακρη τυπολογία της κάτοψης του διαμερίσματος, οδήγησε στη διάτμηση της κατοικίας σε κάθετες ζώνες που ορίζουν τη χρήση των χώρων. Οι ζώνες αυτές οριοθετήθηκαν με χρήση διαφορετικών επενδύσεων σε τοίχους και οροφή και σε σημεία στο δάπεδο. Οι γήινες αποχρώσεις, μπεζ, γκρι και υπόλευκου, προσδίδουν στο χώρο την αίσθηση της παραθεριστικής κατοικίας, με καθαρές όψεις και απαλούς τόνους, οι οποίοι όσο κινείται το βλέμμα προς την παραλία καταλήγουν στο λευκό, αναδεικνύοντας τον πρωταγωνιστικό ρόλο της θέας προς τη θάλασσα. Ενωτικό χαρακτήρα, με τη μορφή έντονης λεπτομέρειας, έχει ο ορύχαλκος, ο οποίος επαναλαμβάνεται σε σημεία όπως οι αρμοί των δαπέδων, τα τελειώματα επενδύσεων οροφής και σε στοιχεία όπως πόμολα, φωτιστικά και άλλα διακοσμητικά στοιχεία.
Ο κύριος χώρος αποτελείται από open plan σαλόνι και κουζίνα, με καθαρές γραμμές, όπου οι υφές των επενδύσεων και οι κρυφοί φωτισμοί είναι τα κύρια αρχιτεκτονικά στοιχεία. Η μία ζώνη, στο χώρο του master bedroom, αποτελείται από το χώρο του υπνοδωματίου και του βεστιαρίου (walk in closet), που διαχωρίζονται από κοινή μεσοτοιχία. Κύρια στοιχεία των επενδύσεων είναι η χρήση ταπετσαρίας ιαπωνικού σχεδιασμού σε τοίχους και ταβάνι, εμπνευσμένης από την ενέργεια της φύσης. Η ειδική μεταλλική κατασκευή ντουλάπας με μπρονζέ τζάμια και καθρέφτες δημιουργεί ένα παιχνίδι αντανακλάσεων και υποσυνείδητης διαπλάτυνσης του χώρου. Η κάθετη ''υγρή'' ζώνη των μπάνιων, αποτελείται από το en suite μπάνιο, με το έπιπλο νιπτήρα και beaute να βρίσκεται σε επικοινωνία με το walk-in closet, το χώρο με την ανοιχτή μπανιερά στην κρεβατοκάμαρα και το WC των επισκεπτών.
Η θέα προς τη θάλασσα και η επιθυμία των ιδιοκτητών να διατηρούν οπτική επαφή μαζί της από κάθε δυνατό σημείο, καθόρισε το σχεδιασμό και του κλειστού μέρους του λουτρού. Έτσι, η μία του όψη αποτελείται από "έξυπνο" (switchable) τζάμι, το οποίο ρυθμίζεται αναλόγως με την επιθυμία του χρήστη και είτε απομονώνει το χώρο οπτικά με frosted αποτέλεσμα, ή ρυθμίζεται σε απόλυτα διαφανές, επιτρέποντας ανεμπόδιστη θέα προς τη θάλασσα, μέσα από το μπάνιο.
Το Rezi Hotel & Studios βρίσκεται σε ένα όμορφο παραθαλάσσιο τοπίο, στην πόλη της Πάργας. Το έργο αφορά στη διαμόρφωση 6 δωματίων στη σοφίτα του υπάρχοντος ξενοδοχείου. Κύριο στόχο αποτέλεσε η εναρμόνιση μεταξύ αρχιτεκτονικής σχεδίασης, λειτουργικότητας και αισθητικής. Η εξυπηρέτηση των αρχών του σύγχρονου σχεδιασμού σε συνδυασμό με την ικανοποίηση των αναγκών των επισκεπτών, δημιούργησαν ένα χώρο με μίνιμαλ γραμμές στα πλαίσια μίας κομψής boho αισθητικής με έμφαση στις λεπτομέρειες.
Τα φυσικά υλικά, οι γήινες και ζεστές αποχρώσεις του γκρι και του μπεζ, που αντικατοπτρίζουν αρμονικά το γαλάζιο της θάλασσας και του ουρανού, έστησαν το σκηνικό για αυτόν τον όμορφο εσωτερικό χώρο.
Οι λευκοί τόνοι που επιλέγονται στους τοίχους και στις οροφές κάνουν το χώρο να φαίνεται μεγαλύτερος και φωτεινότερος. Τις καθαρές, έντονες γραμμές της στέγης μαλακώνουν οι πιο "ήσυχες" επιλογές των υλικών και των χρωμάτων, καθώς και στοιχεία εμπνευσμένα από το ελληνικό καλοκαίρι, τον ήλιο και την παράδοση.
Η κατασκευή με ανοιχτόχρωμο ξύλο στην πλάτη του κρεβατιού και του καναπέ από τη μία οριοθετεί τον χώρο και από την άλλη δημιουργεί ένα έντονο σκηνικό, καθώς ρέει απαλά σαν ένα κύμα που αγκαλιάζει τον χώρο του δωματίου. Οι συνδυασμένες υφές του γκρι και του μπεζ χρώματος σε υφάσματα, ξύλο και δάπεδα προσδίδουν μια έντονη πινελιά στη λευκή παλέτα των χρωμάτων, ενώ τα γεωμετρικά μοτίβα και τα boho διακοσμητικά στοιχεία, με αναφορά σε παραδοσιακές τυπολογίες, δίνουν την αίσθηση του νησιού.
Η επιλογή των επίπλων και των υφασμάτων γίνεται με γνώμονα την αίσθηση του οικείου, αλλά και των υψηλών απαιτήσεων ενός σύγχρονου ξενοδοχείου. Ο δυναμικός κρυφός φωτισμός στις ξύλινες κατασκευές και στους τοίχους δημιουργεί την απαραίτητη ένταση μιας ευχάριστης ατμόσφαιρας, τονίζοντας τις σχεδιαστικές γραμμές και υπενθυμίζοντας την φωτεινότητα του ελληνικού ήλιου.
Η ιδέα της "ανοιχτής" ντουλάπας προσφέρει λειτουργικότητα και ιδιαίτερη αισθητική στο χώρο, φέρνοντας μια ζεστή αίσθηση άνεσης ακολουθώντας τη διαφάνεια και τη χαλαρότητα του ελληνικού καλοκαιριού.
Ο συνηθέστερος τύπος στέγης στις κατασκευές είναι αυτός με τα ελεύθερα άκρα. Είτε πρόκειται για επέκταση του ελκυστήρα του ζευκτού είτε του αμείβοντος, τα στοιχεία της στέγης εκτείνονται έξω από την επιφάνεια της κατασκευής. Μ’ αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται η μερική προστασία των κατακόρυφων στοιχείων από τα καιρικά φαινόμενα και η απομάκρυνση του μεγάλου όγκου του νερού της βροχής από την κατασκευή, ώστε να μην προσβάλλονται τα θεμέλια ή το υπόγειο.
Σε περίπτωση απλής τοιχοποιίας, χωρίς ανοίγματα, μία προέκταση της στέγης κατά 30 cm παρέχει επαρκή προστασία. Μεγαλύτερο μήκος προέκτασης, που σε ακραία περίπτωση μπορεί να φθάνει ακόμη και το 1 m, είναι απαραίτητο στην περίπτωση ύπαρξης ανοιγμάτων στην κατακόρυφη τοιχοποιία.
Στην κατασκευή της ελεύθερης στέγης δύο είναι τα σημεία που χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής: η κατασκευή σωστής κλίσης και η προστασία της απόληξης.
• Κατασκευή κλίσης. Η κλίση της στέγης δίνεται από τους αμείβοντες ή τους μαχιάδες και όλα τα στοιχεία που τοποθετούνται επί αυτών λαμβάνουν την ίδια κλίση. Κατά την τοποθέτηση των επιτεγίδων όμως, επί των οποίων θα στηριχθούν τα πηχάκια και θα τοποθετηθούν τα κεραμίδια, και ανάλογα με το είδος των κεραμιδιών και την τεχνική τοποθέτησής τους, θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στις δύο ακραίες επιτεγίδες οι οποίες μπορεί να χρειαστεί να είναι διαφορετικού μεγέθους, ώστε να επιτευχθεί ομοιόμορφη κλίση σε όλη τη στέγη. Επιπλέον, καθώς η τοποθέτηση των κεραμιδιών πραγματοποιείται από κάτω προς τα επάνω, το μέγεθος των επιτεγίδων θα πρέπει να είναι αποτέλεσμα μελέτης που έχει προηγηθεί της κατασκευής.
• Προστασία απόληξης. Στο άκρο των ελεύθερων στεγών τοποθετείται συνήθως υδρορρόη. Η τοποθέτησή της θα πρέπει να γίνεται προσεκτικά, χωρίς να πληγώνεται το ξύλο και να ανοίγονται οπές που κατόπιν μένουν εκτεθειμένες. Επιπροσθέτως, η απόληξη της διατομής των ξύλων αποτελεί ευπαθές σημείο που με την πάροδο του χρόνου διαβρώνεται. Τα υλικά επάλειψης που διατίθενται στο εμπόριο για προστασία δεν παρέχουν ικανοποιητική ασφάλεια και γι’ αυτό συνιστάται η τοποθέτηση λαμαρίνας στα σημεία απόληξης για πλήρη προστασία. Εύκαμπτα φύλλα λαμαρίνας, με σχήμα που προκαθορίζεται από το μελετητή της στέγης, με κλίση έτσι, ώστε να απομακρύνουν το νερό από την κατασκευή, θα πρέπει να τοποθετούνται στην περίμετρο ολόκληρης της στέγης.
Ο ανασχεδιασμός του νέου ξενοδοχείο πέντε αστέρων, "Mykonos Dove Beach Hotel", βασίστηκε σε μια κεντρική ιδέα, η οποία συνδέει την ιστορία της Μυκόνου και του ιερού νησιού της Δήλου με το νεωτερισμό και τη σύγχρονη ελληνικότητα. Σύμφωνα με τη μυθολογία, ο μυθικός βασιλιάς της Δήλου, Άνιος, είχε τρεις γιους, που ίδρυσαν τη Μύκονο, την Άνδρο και τη Θάσο, αλλά και τρεις κόρες που αντιπροσώπευαν την καρποφορία, τη Σπερµώ, την Οινώ και την Ελαΐδα. Σύμφωνα με τη μυθολογία, όταν οι Έλληνες τις κυνήγησαν για να επιστρέψουν στην Τρόια για τις ανάγκες του πολέμου, ο Διόνυσος τις μεταμόρφωσε σε λευκά περιστέρια για να τις προστατεύσει. Έκτοτε το λευκό περιστέρι θεωρείται το ιερό πτηνό του νησιού. Με σχεδιασμό εμπνευσμένο από τους μυκονιάτικους περιστερώνες και ονόματα που αποδίδουν φόρο τιμής στις τρεις "ξεχασμένες" προστάτιδες, το ξενοδοχείο μοιάζει µε λευκό περιστέρι επάνω στην παραλία του Πλατύ Γιαλού. Αποτελείται από τρεις κτιριακούς όγκους. Το κτίριο Α', "Σπερμώ", στο ισόγειο του οποίου βρίσκεται η υποδοχή του ξενοδοχείου, το lobby και το νέο εστιατόριο ελληνικής δημιουργικής κουζίνας, το spa στο υπόγειο και δεκατρία δωμάτια - σουίτες στον όροφο. Το κτίριο Β', "Οινώ", με δέκα σουίτες σε ισόγειο και όροφο και, τέλος, το κτίριο Γ', "Ελαΐς", με δεκατέσσερα δωμάτια σε ισόγειο και όροφο. Το ξενοδοχειακό συγκρότημα ανακατασκευάστηκε πλήρως, προστέθηκαν νέα τμήματα, ενώ όλα τα δωμάτια αναβαθμίστηκαν σε δωμάτια πέντε αστέρων και επανασχεδιάστηκαν ως σουίτες με αυτοτελείς πισίνες. Ο σχεδιασμός του νέου ξενοδοχείου διέπεται από τις αρχές της διαφάνειας, της αιώρησης, της κίνησης και της διάθλασης του φωτός μέσω του υδάτινου στοιχείου, το οποίο συναντάται σε όλους σχεδόν τους χώρους του ξενοδοχείου, κοινόχρηστους και ιδιωτικούς. Τέλος, το σύγχρονο και με τεχνολογία αιχμής κτιριακό συγκρότημα "συνδιαλέγεται" αρμονικά με τα στοιχεία της κυκλαδίτικης παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και της τοπικής γραφής της Μυκόνου.
Με επιτυχία και μεγάλη προσέλευση κόσμου πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση του περιοδικού ΚΤΙΡΙΟ, με τίτλο "Ποιοτικά Έργα στη Θεσσαλονίκη", στις 3 Φεβρουαρίου, στο συνεδριακό κέντρο της Τράπεζας Πειραιώς στη Θεσσαλονίκη.
Στόχος της εκδήλωσης ήταν η παρουσίαση τριών εμβληματικών έργων, με ιδιαίτερη σημασία για τον εκσυγχρονισμό της πόλης. Οι δημιουργοί – αρχιτέκτονες, μηχανικοί και υπεύθυνοι των εταιρειών που ανέλαβαν την υλοποίησή τους - ανέδειξαν τα σημαντικότερα τεχνικά στοιχεία των έργων τους.
Η εκδήλωση οργανώθηκε σε 3 ενότητες ομιλιών, κατά τις οποίες παρουσιάστηκαν τα εξής έργα:
• Επέκταση του αεροδρομίου "Μακεδονία", από την τεχνική εταιρεία INTΡAKAT.
Πρόκειται για το σχεδιασμό και την ανέγερση νέας πτέρυγας στο αεροδρόμιο Θεσσαλονίκης, ένα έργο το οποίο θα συμβάλλει στον τομέα των αερομεταφορών, με την αύξηση αεροπορικών δρομολογίων και επισκεψιμότητας της πόλης, όπως και στην καλύτερη εξυπηρέτηση του κοινού. Οι αρχιτέκτονες Φάνης Μπομπότης και Λουκάς Μπομπότης ανέλυσαν την αρχιτεκτονική μελέτη, κύριο στόχο της οποίας αποτέλεσε η δημιουργία ενός συγκροτήματος με ισχυρή ταυτότητα, με βασικά σημεία αναφοράς τα διαγώνια υαλοπετάσματα της όψης και τις πρισματικές μορφές των εξόδων επιβίβασης και των πεζογεφυρών. Ο διευθυντής έργων της κατασκευαστικής εταιρείας ΙΝΤΡΑΚΑΤ, Παναγιώτης Κορακίτης, τόνισε την υψηλή ποιότητα του νέου τέρμιναλ αλλά και τις τεχνικές απαιτήσεις του έργου, το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί το Δεκέμβριο του 2020.
• Αποκατάσταση και επανάχρηση του Μεγάρου Λόγγου, από την τεχνική εταιρεία REDEX Α.Ε. και την εταιρεία διαχείρισης έργου FOCAL.
Η παρουσίαση της επιτυχούς αποκατάστασης στο "κόκκινο σπίτι", όπως το γνωρίζουν οι πολίτες της Θεσσαλονίκης, αναδείχθηκε ως πρότυπο για την αποκατάσταση κι άλλων κτιρίων της πόλης. Οι αρχιτέκτονες Γιώργος Παυλίδης και Βασιλική Μάσεν ανέλυσαν τις μεθόδους που χρησιμοποιήθηκαν για τη διατήρηση και την ανάδειξη σημαντικών στοιχείων αυτού του εμβληματικού έργου, το οποίο "αναβίωσε" έπειτα από 4 δεκαετίες εγκατάλειψης. Παράλληλα, ο πολιτικός μηχανικός Απόστολος Κοκκίνης της REDEX και η πολιτικός μηχανικός / υπεύθυνη διαχείρισης του έργου Περσεφόνη Θεοχάρη της FOCAL PROJECT MANAGERS, τόνισαν τις τεχνικές ιδιαιτερότητες αλλά και τους τρόπους επίλυσης που εφαρμόστηκαν, κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αποκατάστασης και επανάχρησης του κτιρίου.
• Αμαξοστάσιο του μετρό Θεσσαλονίκης, από την τεχνική εταιρεία ΑΚΤΩΡ Α.Τ.Ε.
Το υπό κατασκευή έργο στην περιοχή της Πυλαίας θα αποτελεί την "καρδιά" του μετρό, και προορίζεται να φιλοξενήσει τις ζωτικές υπηρεσίες του (χώρους εναπόθεσης συρμών, κτίρια διοίκησης, γραμμή δοκιμών, κέντρο ελέγχου λειτουργίας κ.ά.). Με στόχο τη χωροθέτηση όλων των απαιτούμενων λειτουργιών, η αρχιτέκτων Πολυξένη Αντωνίου της ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ υπογράμμισε τη σχεδιαστική πρόκληση της πολύπλοκης σιδηροδρομικής και οδικής χάραξης με τις μεγάλες υψομετρικές διαφορές, λόγω της περιορισμένης έκτασης των 50 στρεμμάτων. Στη συνέχεια, ο πολιτικός μηχανικός Λεωνίδας Κωτούλας της ΑΚΤΩΡ ανέλυσε την πορεία ολοκλήρωσης των εργασιών αλλά και τα κύρια κατασκευαστικά στοιχεία των δύο πολυεπίπεδων συγκροτημάτων, που συγκροτούν το αμαξοστάσιο.
Μεγάλοι χορηγοί, που υποστήριξαν τις παρουσιάσεις των έργων, ήταν οι εταιρείες ALUMIL, ALUMINCO, ELVAL COLOUR και ISOMAT. Στους υποστηρικτές της εκδήλωσης ανήκουν και οι εταιρείες AKZO NOBEL, ARTMIX, FIBRAN και VITEX.
Χαιρετισμό στην ημερίδα απηύθυναν ο υφυπουργός εσωτερικών Θόδωρος Καράογλου , ο αντιπεριφερειάρχης υποδομών και δικτύων Πάρης Μπίλλιας και ο ιδρυτής του περιοδικού ΚΤΙΡΙΟ Πέτρος Παπαϊωάννου.
Διαχρονική επιδίωξη του περιοδικού ΚΤΙΡΙΟ, το οποίο προωθεί από το 1986 την έννοια της ποιότητας στης κατασκευές, συνεχίζει να αποτελεί η ανάδειξη της αξίας και των δυνατοτήτων υλοποίησης των τεχνικών εταιρειών, των αρχιτεκτόνων, των επαγγελματιών του χώρου και, συνολικά, της ελληνικής βιομηχανίας κατασκευών. Φωτογραφίες: Μ.Παππούς, Κ.Ευαγγελίδης.
Τα υλικά κατάλοιπα της βιομηχανικής δραστηριότητας έχουν ενσωματωθεί σήμερα σε παγκόσμιο επίπεδο στην έννοια της πολιτιστικής κληρονομιάς. Η Λέσβος είναι από τις πρώτες περιοχές της Ελλάδας, στην οποία μπήκαν σε εφαρμογή οι προτάσεις αποκατάστασης και επαναχρησιμοποίησης των βιομηχανικών κτιρίων. Τα βιομηχανικά κτίσματα στη Λέσβο τα συναντάμε στις εισόδους των χωριών, στις "σκάλες" και μερικές φορές δίπλα στους ελαιώνες. Η εξέλιξη στη μορφολογία των ελαιοτριβείων ακολούθησε την εξέλιξη στον τρόπο παραγωγής λαδιού. Τα πρώτα ελαιοτριβεία ήταν σχετικά μικρά κτίρια. Κατόπιν, η ανάγκη για μεγαλύτερη παραγωγή και η ένταξη των μηχανών στην παραγωγική διαδικασία αύξησαν τον όγκο των εργοστασίων.
Το Πέραμα αποτελούσε μεγάλο βιομηχανικό κέντρο από το τέλος του 19ου έως τα μέσα περίπου του 20ου αιώνα και διατηρεί το σύνολο των βιομηχανικών του εγκαταστάσεων μέχρι και σήμερα. Ωστόσο, οι περισσότερες από αυτές είναι εγκαταλελειμμένες και ερειπώνονται με την πάροδο του χρόνου. Στην περιοχή λειτούργησαν βιομηχανίες παραγωγής λαδιού, βιομηχανίες σαπωνοποιίας και ένα από τα μεγαλύτερα βυρσοδεψεία των Βαλκανίων.
Το εν προκειμένω ελαιοτριβείο μαζί με τα κτίρια που το συνοδεύουν αποτελούν ένα μεγάλο κτιριακό συγκρότημα, που εντάσσεται σε παραλιακό οικόπεδο επιφανείας 1.816 m2 στην είσοδο του οικισμού. Η βόρεια πλευρά του συγκροτήματος και τμήμα της ανατολικής πλευράς του οριοθετούνται από τον Κόλπο της Γέρας. Χρονολογείται προ του 1900 και αποτελείται από ελαιουργείο, βοηθητικά κτίσματα και αποθήκες ελαιοκάρπου.
Επεμβάσεις
Εναρκτήρια πρόθεση του έργου ήταν αφενός η διάσωση του συγκροτήματος,
το οποίο κινδύνευε από ολοκληρωτική κατάρρευση λόγω εγκατάλειψης και αφετέρου η μετατροπή του σε κατοικία του νέου ιδιοκτήτη. Στο πλαίσιο της αλλαγής χρήσης το βιομηχανικό κέλυφος προσαρμόστηκε καταλλήλως, ώστε να φιλοξενήσει τους χώρους της κατοικίας. Με απόλυτο σεβασμό προς το χαρακτήρα του συγκροτήματος πραγματοποιήθηκαν εσωτερικές διαρρυθμίσεις για την εξυπηρέτηση της νέας χρήσης, χωρίς να θίγεται ο φέρων οργανισμός των κτισμάτων.
Βάσει της μελέτης αποτύπωσης και τεκμηρίωσης του συγκροτήματος, τα κύρια αρχιτεκτονικά μέρη που εκλείπουν του αντικειμένου, ανακατασκευάζονται στην αρχική τους μορφή, ενώ μεταγενέστερες προσθήκες αφήνονται ως έχουν και αποτελούν υπόμνηση της ύπαρξής τους. Ταυτοχρόνως, λαμβάνουν χώρα μικρής έκτασης παρεμβάσεις, που αποσκοπούν στην εξασφάλιση επαρκούς φυσικού φωτισμού και αερισμού των κύριων χώρων της κατοικίας, όπως η δημιουργία εσωτερικών αιθρίων και νέων περιορισμένων ανοιγμάτων σε κατακόρυφα στοιχεία και στέγες, χωρίς όμως να επηρεάζεται η μορφή ή ο χαρακτήρας του συγκροτήματος.
Βασικό οργανωτικό ρόλο στη διάταξη της οικίας διαδραματίζει το κεντρικό κτίσμα του ελαιοτριβείου. Στο εσωτερικό του διατηρείται και αποκαθίσταται επί τόπου ο μηχανολογικός του εξοπλισμός, ενώ ταυτοχρόνως τοποθετείται μεγάλη τραπεζαρία και καθιστικό, που προορίζεται ως χώρος υποδοχής επισκεπτών. Μ' αυτό τον τρόπο, το κτίριο παραμένει κατ’ ουσία ως μουσείο του εαυτού του. Στα λοιπά κτίσματα και με πρωταγωνιστικό ρόλο τα νέα αίθρια και τις υφιστάμενες αυλές αναπτύσσονται οι ουσιαστικοί χώροι της οικίας, καθώς επίσης δύο ξενώνες, τρεις οικίες προσωπικού και λοιποί υποστηρικτικοί χώροι.
Το πρώτο υποθαλάσσιο εστιατόριο της Ευρώπης, κατασκευάστηκε σε μία βραχώδη ακτή, στην περιοχή Lindesnes, στα νότια της Νορβηγίας. Το μικρόκλιμα της περιοχής χαρακτηρίζεται από θυελλώδεις ανέμους, οι οποίοι προκαλούν μεγάλα κύματα, ενώ τα νερά της θάλασσας χαρακτηρίζονται από πλούσια βιοποικιλότητα. Επίσης, σε κοντινό σημείο βρίσκεται ο παλαιότερος φάρος της Νορβηγίας, ένα σημαντικό τοπόσημο της χώρας. Το εστιατόριο παραπέμπει σε ημιβυθισμένο ναυάγιο. Έχει τη δυνατότητα να εξυπηρετήσει σαράντα άτομα, ενώ στο άμεσο μέλλον πρόκειται να λειτουργήσει ως κέντρο θαλάσσιων ερευνών, με κύριο αντικείμενο μελέτης τη συμπεριφορά των θαλάσσιων οργανισμών στο φως, στους ήχους και στις μεταβολές του καιρού. Σύμφωνα με τον αρχιτέκτονα του έργου Rune Grasdal, το κτίριο διαφέρει σε μεγάλο βαθμό από ένα ενυδρείο, καθώς σκοπός είναι ο επισκέπτης να νοιώθει ασφαλής σε ένα προστατευμένο περιβάλλον, την ώρα που έντονα καιρικά φαινόμενα της Βόρειας Θάλασσας εξελίσσονται γύρω του.
Κατασκευή
Οι μελετητές του έργου θέλησαν να σχεδιάσουν μία σήραγγα, η οποία θα οδηγεί από την επιφάνεια στο βυθό της θάλασσας, χωρίς να διαταράσσεται στο ελάχιστο το θαλάσσιο οικοσύστημα. Γι’ αυτό το λόγο, κατασκευάστηκε ένα μονολιθικό παραλληλεπίπεδο από σκυρόδεμα, μήκους τριάντα τεσσάρων μέτρων. Η κατασκευή του διήρκησε έξι μήνες και πραγματοποιήθηκε σε μια πλωτή πλατφόρμα, είκοσι μέτρα μακριά από το τελικό σημείο τοποθέτησης. Λόγω της πολυπλοκότητας της δομής, πραγματοποιήθηκαν ναυπηγικές μελέτες, ενώ για λόγους ασφαλείας διεξήχθη προσομοίωση για την αντοχή της κατασκευής στο μεγαλύτερο κύμα, που στατιστικά θα μπορούσε να δημιουργηθεί (hundred-year wave). Οι εξωτερικοί τοίχοι έχουν πάχος πενήντα εκατοστών, ώστε να αντέχουν τις δυνάμεις που ασκούνται από την πίεση του νερού και ταυτοχρόνως οι καμπύλες ακμές του κελύφους προσφέρουν υδροδυναμικές ιδιότητες. Επιπλέον, το ανεπεξέργαστο σκυρόδεμα έχει τραχιά υφή με σκοπό να προσκολλήσουν επάνω του φύκια και άλλοι μικροοργανισμοί. Με το πέρασμα του χρόνου, ο όγκος θα μετατραπεί σε τεχνητό ύφαλο και θα ενταχθεί πλήρως στο υδάτινο περιβάλλον.
Μετά την τοποθέτηση των κουφωμάτων το κέλυφος μεταφέρθηκε μέσω γερανού και ρυμουλκού στην επιφάνεια της θάλασσας, επάνω από την τελική θέση τοποθέτησης. Εκεί οι μηχανικοί πλημμύρισαν το κέλυφος με νερό, ώστε να μην αντισταθεί στην άνωση και το βύθισαν σε βάθος πέντε μέτρων, σε σημείο όπου είχε πακτωθεί μία πλάκα έδρασης. Το 2.500 τόνων κέλυφος, συνδέθηκε και ασφαλίστηκε με την πλάκα μέσω δεκαοχτώ αγκυρίων. Ύστερα αποστραγγίστηκε το νερό και στεγανοποιήθηκε η κατασκευή, με σκοπό να διαμορφωθούν οι εσωτερικοί χώροι. Μετά τη βύθιση της κατασκευής, η προσέγγιση της περιοχής από τους εργαζομένους πραγματοποιούνταν μέσω γέφυρας, μήκους δέκα μέτρων. Όλες οι εργασίες για τη διαμόρφωση του εσωτερικού έγιναν κάτω από τη στάθμη της θάλασσας, μέσα στο κέλυφος.
Το εστιατόριο είναι κατά το ήμισυ βυθισμένο στη θάλασσα και αναπτύσσεται σε τρία επίπεδα. Το πρώτο περιλαμβάνει το χώρο υποδοχής και το ιματιοφυλάκιο, το δεύτερο το μπαρ και το τρίτο, κατώτερο επίπεδο, όλους τους απαραίτητους χώρους για τη λειτουργία του εστιατορίου. Όλα τα επίπεδα συνδέονται μέσω κλιμακοστασίου και ανελκυστήρα. Η πορεία του επισκέπτη, από την είσοδο στην κεντρική αίθουσα εστίασης, συνοδεύεται από κλιμάκωση της έντασης των χρωμάτων. Ο χώρος υποδοχής και ένα μεγάλο μέρος των εσωτερικών χώρων έχουν επενδυθεί με ξύλο δρυός, ώστε να δημιουργείται μια ζεστή ατμόσφαιρα και να αποτάσσεται η αίσθηση της κλειστοφοβίας. Με το πέρασμα του χρόνου, το ξύλο θα διαβρωθεί και θα αποκτήσει γκρίζα απόχρωση ώστε να ταιριάξει χρωματικά με το εξωτερικό σκυρόδεμα. Τα τελειώματα επιτεύχθηκαν μέσω της συνεργασίας της μελετητικής εταιρείας με ένα τοπικό εργαστήριο, που ειδικεύεται στις ξύλινες κατασκευές. Στην κεντρική αίθουσα, τα πράσινα και μπλε ηχοαπορροφητικά πετάσματα στους πλευρικούς τοίχους συμβαδίζουν χρωματικά με τις αποχρώσεις του βυθού της θάλασσας. Όλοι οι χώροι προσανατολίζονται σε ένα μεγάλο ακρυλικό παράθυρο, ύψους τριών μέτρων και μήκους έντεκα μέτρων. Μέσω αυτού, ο επισκέπτης αποκτά πανοραμική θέα κάτω από τη θάλασσα. Ένα άλλο πλευρικό, κατακόρυφο παράθυρο, στη μεγάλη πλευρά της δομής, ξεκινά από το επίπεδο του μπαρ και καταλήγει σε αυτό του εστιατορίου, προσφέροντας φυσικό φωτισμό και θέα επάνω από τη στάθμη του νερού. Όλα τα κουφώματα έχουν πάχος τριάντα εκατοστών και μέσω φίλτρων, ελαχιστοποιούν τις αντανακλάσεις στα εσωτερικά, επιτρέποντας την παρατήρηση των θαλάσσιων χαρακτηριστικών.
Έχουν εγκατασταθεί τριακόσια ογδόντα χωνευτά φωτιστικά LED στην ψευδοροφή, των οποίων η ένταση ρυθμίζεται μέσω ροοστατών (dimer). Επίσης έχουν τοποθετηθεί σποτ, των οποίων το εστιασμένο φως τονίζει το βυθό και προσελκύει τα ψάρια, χαρίζοντας μια πλούσια οπτική εμπειρία στον επισκέπτη. Ως προς τον κλιματισμό του κτιρίου, χρησιμοποιείται το θαλασσινό νερό για ψύξη και θέρμανση. Οι αντλίες θερμότητας νερού τροφοδοτούν τα εσωτερικά συστήματα κλιματισμού, επιτυγχάνοντας μεγάλα ενεργειακά οφέλη.
Η μεγάλη καμπύλη βιβλιοθήκη λειτουργεί ως δομικό στοιχείο, που διαχωρίζει τους χώρους διημέρευσης από το χώρο του υπνοδωματίου. Η κρυφή πόρτα, που οδηγεί στο υπνοδωμάτιο, κάποια ντουλάπια, καθώς και ελεύθερες επιφάνειες για πίνακες, έδωσαν μια καλοδεχούμενη πολυπλοκότητα στο διαχωριστικό έπιπλο της βιβλιοθήκης. Φωτογραφίες: Παναγιώτης Βουμβάκης.
Ο τεχνητός φωτισμός διαχωρίζει με σαφήνεια τον επιμήκη χώρο γραφείων ως προς τις επί μέρους λειτουργίες του (θέσεις εργασίας και χώρος αναμονής). Στον άξονα του διαδρόμου δόθηκε έμφαση με τη χρήση τεχνητού κρυφού φωτισμού, σε δύο επίπεδα, αφενός υψηλά, κατά μήκος της ανισόπεδης οροφής, κι αφετέρου χαμηλά, κατά μήκος της γραμμικής ενιαίας ξύλινης κατασκευής. Φωτογραφίες: Αλίνα Λέφα.