Το ακίνητο βρίσκεται στα Μελίσσια σε επίμηκες οικόπεδο με μεγάλο βάθος στο οποίο υπάρχει και δεύτερο κτίσμα. Τα δύο κτίσματα είναι ελεύθερα τοποθετημένα σε ενιαίο κήπο και σχεδιάστηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1970 από γνωστό αρχιτέκτονα. Το ιδιαίτερο μορφολογικό λεξιλόγιο που τα διακρίνει συνάδει με το μοντέρνο ύφος της εποχής ενώ ο χαρακτήρας και των δύο κτισμάτων διαθέτει χαρακτηριστικά μπρουταλιστικά στοιχεία.
Το συγκεκριμένο έργο εντοπίστηκε στο πρώτο από τα δύο κτίσματα, αυτό που βαίνει στο δρόμο. Το κτίσμα διαθέτει συνολική επιφάνεια 480 m². Αποτελούσε ενιαία κατοικία σε 4 διακριτές στάθμες (υπόγειο, ισόγειο, όροφος και δώμα) με ενιαίο κλιμακοστάσιο. Στο εξωτερικό κέλυφος του κτίσματος κυριαρχούσε ο εμφανής ξυλότυπος οργανωμενος σε ζώνες. Κατακόρυφες και οριζόντιες σκοτίες διαχώριζαν τις διάφορες ζώνες του ξυλοτύπου επιτρέποντας την αλλαγή διεύθυνσης της ξυλείας που χρησιμοποιήθηκε κατά τη σκυροδέτηση. Κατ’ αυτόν τον τρόπο ο φέρων οργανισμός ήταν το κυρίαρχο στοιχείο του κελύφους. Τα στοιχεία πλήρωσης ήταν σαφώς διαχωρισμένα από το φέροντα οργανισμό και προεξείχαν κατά μέσον όρο 5 cm με τελείωμα πεταχτού σοβά. Όλα τα ανοίγματα αποτελούσαν μέρος της σύνθεσης των όψεων τηρώντας αυστηρές χαράξεις σε κατακόρυφο και οριζόντιο άξονα. Τα κουφώματα ήταν όλα ξύλινα και στο μεγαλύτερο ποσοστό τους διέθεταν φεγγίτη. Τα μεγάλα σε μήκος ανοίγματα επέβαλλαν την τυπολογία των κουφωμάτων που ήταν επάλληλα συρόμενα με φεγγίτη. Ξύλινο πλαίσιο εγκιβώτιζε το κάθε άνοιγμα σε ενιαία σύνθεση.
Το ζητούμενο ήταν ο διαχωρισμός της ενιαίας μονοκατοικίας σε 3 διακριτά διαμερίσματα και ο εκσυγχρονισμός του κτίσματος προκειμένου να ευθυγραμμιστεί με τις ενεργειακές και τις λειτουργικές απαιτήσεις της εποχής. Η μελέτη έγινε το 2020 και η ολοκλήρωση του έργου το Σεπτέμβριο του 2023.
Ο διαχωρισμός των ιδιοκτησιών είχε ως βασική συνεπαγωγή τη δημιουργία διαφορετικών δικτύων ηλεκτρομηχανολογικών με την ανάγκη ελέγχου από κεντρικά σημεία του κτίσματος.
Εκτός από το πρόβλημα της εσωτερικής διαρρύθμισης, της διάκρισης διακριτών εισόδων και προσπελάσεων, το πολύ βασικό ερώτημα ήταν η διατήρηση ή όχι του αρχιτεκτονικού ύφους. Η ανάγκη για τη μόνωση του κελύφους, και άρα για τοποθέτηση θερμοπρόσοψης, είχε ως αποτέλεσμα την υποχρεωτική αποδέσμευση από τις αυστηρές χαράξεις της όψης τόσο για την εξωτερική τοιχοποιία όσο και για τα ανοίγματα.
Η επιλογή έγινε με γνώμονα τη διατήρηση του ευρύτερου χαρακτήρα και της προσαρμογής του στα σύγχρονα δεδομένα. Αναζητήθηκε λοιπόν μια ισορροπία ανάμεσα στο «παλαιό» και στο «νέο» και έγινε η προσπάθεια της μεταγραφής του χαρακτήρα χωρίς απώλεια των αρχών σχεδιασμού των όψεων. Έτσι, χρησιμοποιήθηκε η ίδια η θερμοπρόσοψη σε ενότητες διαφορετικού πάχους προκειμένου να μεταφέρει το λεξιλόγιο των προεξοχών που υπήρχε εξαρχής, χωρίς όμως να αναπαραχθεί ο παλαιός ξυλότυπος. Η διαφορετική κοκκομετρία της τελικής επίστρωσης χρησιμοποιήθηκε ως μια μεταγραφή της παλαιάς διαφοροποίησης εμφανούς σκυροδέματος και πεταχτού σοβά. Στο νέο ύφος οργανώθηκαν οι σκοτίες εκ νέου, τηρώντας τις αρχές του αρχικού σχεδιασμού.
Τα παλαιά ξύλινα επάλληλα κουφώματα με φεγγίτη αντικαταστάθηκαν με νέα κουφώματα αλουμινίου με θερμοδιακοπή και σύγχρονους μηχανισμούς ανύψωσης λόγω του μεγάλου βάρους τους. Το σκούρο χρώμα τους και το τελείωμα υφής άμμου (sable) σε διάλογο προς την κοκκομετρία των επιφανειών της θερμοπρόσοψης επιχείρησε μια λεπταίσθητη διαχείριση των υφών σε αναλογία με τις υφές του αρχικού σχεδιασμού.
Οι φεγγίτες διατηρήθηκαν και αυτοί ενώ η οργάνωση των ανοιγμάτων εντάσσεται σε μια λογική αυστηρών χαράξεων και πάλι.
Η στρατηγική αναζήτησης μιας ισορροπίας ανάμεσα στο «παλαιό» και στο «νέο» είναι δηλωτική του σεβασμού προς στο αρχικό ύφος σχεδιασμού και μια δήλωση για την πρόθεση διατήρησης των σύγχρονων κτιρίων-μνημείων στο μοντερνισμό της δεκαετίας του 1970.

Στην καρδιά της παλιάς πόλης των Χανίων, ένα άλλοτε παλιό κτίριο Πρεσβείας έχει ανακαινιστεί πλήρως ως ένα μικρό ξενοδοχείο επτά δωματίων. Πρόκειται για τριώροφο κτίσμα το οποίο χρονολογείται από τον 19ο αιώνα και έχει δεχθεί επεμβάσεις σε διαφορετικές χρονικές περιόδους. Η φέρουσα κατασκευή είναι από οπλισμένο σκυρόδεμα και μικτή λιθοδομή και πλινθοδομή .
Το κτίριο είναι διαμπερές με δύο όψεις. Η μία όψη έχει στοιχεία σύγχρονης αρχιτεκτονικής, ασυμβίβαστη με το ιστορικό περιβάλλον της περιοχής, ενώ η δεύτερη έχει διαφορετικό χαρακτήρα καθώς υπάρχουν τμήματα διαφόρων περιόδων, στοιχεία από την Λαϊκή Ελληνική Αρχιτεκτονική 18ου-19ου αιώνα και Νεοκλασική Τούρκικη Αρχιτεκτονική 18ου-19ου αιώνα. Εξωτερικά υπάρχουν ακόμα τρία μπαλκόνια με μαρμάρινα φουρούσια και περίτεχνα κιγκλιδώματα.
Ο σχεδιασμός επικεντρώνεται στην ανάδειξη των ιστορικών αναφορών του κτιρίου, ενώ ταυτόχρονα εντάσσει σύγχρονα στοιχεία, όπως η νέα μεταλλική σκάλα με τις διάτρητες λαμαρίνες δημιουργεί μια αντίθεση μεταξύ παλαιού και νέου. Τα δωμάτια διαθέτουν γήινα υλικά και χρώματα όπως ξύλο, πλακάκια από τερακότα και ανοιχτό ροζ κονίαμα και σκούρες λεπτομέρειες που παρέχουν μια κομψή και εκλεπτυσμένη αντίθεση στην αέρινη ατμόσφαιρα της Παλιάς Πόλης. Κάθε έπιπλο έχει σχεδιαστεί ειδικά για αυτό το έργο για να μεγιστοποιήσει τον χώρο και να προσφέρει συνεκτικό σχεδιασμό σε όλα τα δωμάτια.

 Η υφιστάμενη πετρόχτιστη κατοικία στα Μανιάτικα του Πειραιά αγοράστηκε εξαρχής από ιδιώτη προς εκμετάλλευση. Ζητήθηκε ο σχεδιασμός τεσσάρων αυτόνομων οικιστικών ενοτήτων (micro-apartments) 30 - 45 m², αναφερόμενων κατά βάση σε φοιτητές ή ψηφιακούς νομάδες, με κοινόχρηστους παράλληλα υπαίθριους χώρους για την καλλιέργεια του co-living.

Το αρχιτεκτονικό γραφείο Χάρης Παπαϊωάννου & Συνεργάτες, ανέλαβε τον αρχικό σχεδιασμό, την επιμέλεια της έρευνας αγοράς και την επίβλεψη της κατασκευής.

Πρόκληση για το σχεδιασμό, αποτέλεσε αρχικά το πώς μέσα σε λίγα τετραγωνικά μπορούν να δημιουργηθούν όλες οι απαραίτητες ποιότητες χώρου που να κάνουν τα διαμερίσματα εργονομικά και ευχάριστα στη χρήση/κατοίκησή τους και κατά δεύτερον το πώς θα δημιουργηθεί η συνομιλία παρελθόντος- παρόντος με ένα σύγχρονο αισθητικό αποτέλεσμα, διατηρώντας υφιστάμενα στοιχεία.

Οργάνωση χώρων
Η είσοδος στα 4 διαμερίσματα πραγματοποιείται μέσω ενός υπαίθριου διαδρόμου, ο οποίος καταλήγει στην κοινόχρηστη αυλή.
Όσον αφορά τη διαρρύθμιση του εσωτερικού χώρου, οι αναλογίες του υφιστάμενου κτίσματος και κυρίως το μεγάλο εσωτερικό καθαρό ύψος των 3,75 m, υπαγόρευσε την καθ’ ύψος εκμετάλλευσή του με τη διαμόρφωση ανοιχτών μεταλλικών παταριών, για τη χωροθέτηση των ιδιωτικών χώρων-υπνοδωματίων.
Οι κοινόχρηστοι χώροι αντίθετα, εντοπίζονται στο επίπεδο του ισογείου, όπου παρόλο τον περιορισμό των τετραγωνικών, δόθηκε ιδιαίτερη σημασία στη διαμόρφωση άνετων και πολυλειτουργικών καθιστικών. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την άμεση εκτόνωση προς την κοινόχρηστη αυλή, αποτέλεσαν σημαντικές αρχές για την ενθάρρυνση της επικοινωνίας και της συνύπαρξης μεταξύ των χρηστών.
Λόγω περιορισμένου χώρου, δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στη δημιουργία πολυχρηστικών επίπλων με πολλούς κρυφούς αποθηκευτικούς χώρους, για τη μέγιστη δυνατή αξιοποίηση του χώρου. Πιο συγκεκριμένα, στο ισόγειο, σχεδιάστηκαν ντουλάπια τόσο στα χτιστά καθιστικά τα οποία είναι ανοιγόμενα στο επάνω μέρος τους, όσο και κάτω από τις σκάλες. Στους ημιωρόφους, επενδύθηκαν επιλεκτικά κάποιοι τοίχοι με ξυλουργικές κατασκευές αποθήκευσης, επιχρωματισμένες στο χρώμα των τοίχων, ώστε να μην ξεχωρίζουν και να ακολουθούν τη μονοχρωματική αντιμετώπιση των ημιωρόφων.

Υλικά - υφές
Με πρόθεση διατήρησης και ανάδειξης των αρχικών στοιχείων του χώρου, η αποκάλυψη της υφιστάμενης λιθοδομής του κτίσματος, αποτέλεσε μία από τις βασικές αρχές του σχεδιασμού.
Για τη διαμερισμάτωση του χώρου χρησιμοποιήθηκε ξηρά δόμηση, ενώ ως υλικό επίστρωσης του δαπέδου του ισογείου, επιλέχθηκε σε όλα τα διαμερίσματα, η πατητή τσιμεντοκονία, σε χρωματισμό που εντοπίζεται στη χρωματική παλέτα της λιθοδομής, ώστε η ενιαία και λεία αυτή επιφάνεια να αναδεικνύει περισσότερο τους πετρόχτιστους τοίχους.
Παράλληλα, επιδιώκοντας την ανάμνηση της αρχικής μορφής, οι διακοσμητικές γύψινες ροζέτες στις οροφές μπετόν, διατηρήθηκαν και επιχρωματίστηκαν, ώστε να ακολουθούν τη μονοχρωματική προσέγγιση των ημιωρόφων του κάθε διαμερίσματος.

Σε έκταση εκτός οικισμού του Αγίου Ονουφρίου στο ακρωτήρι Χανίων, σε αμφιθεατρικό οικόπεδο με θέα την θάλασσα και προσανατολισμό βόρειο - βορειοανατολικό, κληθήκαμε να σχεδιάσουμε και να αδειοδοτήσουμε μία κατοικία. Το οικόπεδο έχει έκταση ενός στρέμματος και περιορισμένη οικοδομησιμότητα. Επιλέχθηκε λοιπόν η χρήση πέτρας για να κερδηθούν τα τετραγωνικά των εξωτερικών τοίχων και η χρήση σοφίτας στον όροφο για τον ίδιο λόγο. Η τοπογραφία με το έντονο ανάγλυφο, μας ώθησε σε δημιουργία υπογείου με ελάχιστες εκσκαφές. Ερευνώντας τις επιτρεπόμενες αποστάσεις από τα όρια και τον δρόμο, αντιληφθήκαμε ότι το κτίριο έπρεπε να τοποθετηθεί αρκετά βόρεια. Αυτό, αφενός δημιούργησε ένα μεγάλο ακάλυπτο χώρο στο νότο και αφετέρου ήταν απαγορευτικό στο να τοποθετήσουμε την πισίνα στο βόρειο μέρος που ήταν η θέα προς την θάλασσα. Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με την θέση των παρακείμενων κτιρίων, μας οδήγησε στο να στρέψουμε ελαφρά το κτίριο και να το αναπτύξουμε στον άξονα βορρά - νότου. Η κίνηση αυτή, έδωσε τον ιδανικό προσανατολισμό στο κτίριο, μας επέτρεψε στο να έχει το μεγαλύτερο δυνατό πλάτος, την καλύτερη θέα προς την θάλασσα και συνάμα αποφύγαμε την οπτική των παρακείμενων κτιρίων μπροστά από το δικό μας. Η στρέψη αυτή του κτιρίου σε σχέση με τα όρια του οικοπέδου, μας διευκόλυνε στο να δημιουργήσουμε αύλειους χώρους με διαφορετικές χρήσεις στον μεγάλο ακάλυπτο χώρο νότια του οικοπέδου, που να έχουν και αυτοί την θέα προς την θάλασσα. Έτσι, η είσοδος της κατοικίας γίνεται από τον πάντα ηλιόλουστο “πίσω” κήπο, που βρίσκεται εξωτερικός
χώρος διημέρευσης με καθιστικό, μπάρμπεκιου, εξωτερική κουζίνα καθώς και ένας μεγάλος κήπος με πράσινο και την πισίνα, που προεξέχει από την δυτική πλευρά του κτιρίου επιτρέποντας την θέα προς την θάλασσα κάνοντας χρήση αυτής. Στην ανατολική πλευρά του κτιρίου, βρίσκεται χώρος τζακούζι και υπαίθριου σινεμά. Στην βορινή πλευρά βρίσκεται βεράντα στην οποία εκτονώνονται οι χώροι διημέρευσης της κατοικίας. Το κτίριο αποτελείται από δύο όγκους ίδιου σχήματος, μετατοπισμένους ελαφρά στον άξονα βορρά - νότου. Τέσσερα μεγάλα πέτρινα τοιχία, με κεκλιμένη την μία τους πλευρά, αποτελούν τα όρια του κτιρίου. Η αναδίπλωση της κεκλιμένης οροφής αποτελεί την μόνη εξαίρεση, που οριοθετεί και σηματοδοτεί την είσοδο στο κτίριο. Ο “διάτρητος” χώρος της εισόδου, αποτελεί και το κλιμακοστάσιο - χώρο μετάβασης μεταξύ των τριών επιπέδων της κατοικίας. Μεταξύ του ισογείου και του ορόφου, “τρέχει” μία λεζάντα που δημιουργεί παράθυρα, μπαλκόνια και διαχωρίζει όγκους. Εκτός από την τοπική πέτρα, γίνεται χρήση θερμοπρόσοψης και corten για την πλαισίωση των ανοιγμάτων στα ανατολικά και δυτικά. Μπαίνοντας στο κτίριο μέσω μιας ξύλινης πόρτας πέντε μέτρων, βρίσκεται κανείς σε ένα χώρο με διπλό ύψος. Από εκεί είναι ξεκάθαροι όλοι οι χώροι διημέρευσης, η διαμπερότητα του κτιρίου και η οπτική φυγή που κατευθύνει το βλέμμα σου στην θάλασσα. Προχωρώντας στο ισόγειο, βρίσκεται ο ενιαίος χώρος κουζίνας τραπεζαρίας και καθιστικού. Μεταξύ καθιστικού και τραπεζαρίας, βρίσκεται ένας “αιωρούμενος” τοίχος που ισαπέχει από το δάπεδο και την οροφή, φιλοξενώντας ένα διαμπερές τζάκι στο ισόγειο και ένα τζάκι στον όροφο. Ο χώρος του καθιστικού εκτονώνεται σε βορρά και νότο, ενώ οι υπόλοιποι χώροι διημέρευσης μόνο στον βορρά. Από αυτούς τους χώρους, γίνεται η μετάβαση μέσω διαδρόμου σε δύο υπνοδωμάτια και ένα μπάνιο. Το ένα από τα δύο υπνοδωμάτια εκτονώνεται εκτός από τον νότο, ιδανικός προσανατολισμός για τα υπνοδωμάτια, και στον βορρά, σε ιδιωτικό αύλειο χώρο που δημιουργείται με την διάσπαση των όγκων του κτιρίου. Αυτή η διάσπαση, σε συνδυασμό με τους κεκλιμένους τοίχους και την θέση της πισίνας, δημιουργεί επίσης ιδιωτικά αίθρια για τα υπνοδωμάτια στον νότο, μπροστά από την πισίνα. Στο πάνω επίπεδο βρίσκουμε ένα γραφείο με εντυπωσιακή θέα την θάλασσα και το ηλιοβασίλεμα. Το γραφείο κοιτάει μέσω του διπλού του ύψους, το καθιστικό. Από το γραφείο γίνεται η μετάβαση και πάλι μέσω διαδρόμου, στο κύριο υπνοδωμάτιο, την γκαρνταρόμπα του, που είναι ξεχωριστό δωμάτιο και το μπάνιο του. Το master bedroom έχει εξώστες σε βορρά και νότο, θέα την θάλασσα και τον κήπο καθώς και το ηλιοβασίλεμα στο ακρωτήριο Σπάθα και τον κόλπο των Χανίων, μέσω του δυτικού του παραθύρου. Στο υπόγειο βρίσκεται χώρος στάθμευσης, τουαλέτα με αποδυτήρια, γυμναστήριο, κελάρι κρασιών και αποθηκευτική χώροι - χώροι εργασίας. Τα υλικά που επιλέχθηκαν εσωτερικά, είναι έγχρωμο κονίαμα σε τοίχους και οροφές, βιομηχανικό δάπεδο σε όλους τους χώρους, ξύλο δρυς για την επίπλωση και λευκό μάρμαρο σε πάγκους και μπάνια. Ο προσανατολισμός του κτιρίου, οι τεχνολογία των ανοιγμάτων, η τοποθέτηση και διαστασιολόγηση των μονώσεων και τα φωτοβολταϊκά πετάσματα, το κατατάσσουν ενεργειακά στην κατηγορία Α++ και εν μέρη παθητικό / βιοκλιματικό κτίριο. Ο όγκος του κτιρίου περιορίστηκε μέσω του ύψους του ώστε να μην ξεχωρίζει από τα κτίρια της περιοχής. Ο φωτισμός, τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά, επιλέχθηκε προσεκτικά προτιμώντας την χρήση έμμεσου φωτισμού, ώστε να αναδεικνύει τα φυσικά υλικά και να εντείνει την αίσθηση της χαλάρωσης στους χρήστες της μοναδικής αυτής κατοικίας.

Η κακή κατάσταση της παλαιάς πέτρινης και ξύλινης κατασκευής σ' αυτήν την κατοικία στην Ισπανία απαιτούσε εκτεταμένη ενίσχυση, αλλά οι αρχιτέκτονες προσπάθησαν να διατηρήσουν όσο το δυνατόν περισσότερο την αυθεντική ατμόσφαιρά του. Η ακατέργαστη τοιχοποιία από λιθοδομή αφήνεται σε κάποια σημεία εκτεθειμένη, ενώ τα ξύλινα στοιχεία κυριαρχούν στον χώρο, προσδίδοντας ζεστασιά και μια αίσθηση οικειότητας.
Φωτογραφίες: José Hevia

Αυτή η κατοικία στον Καναδά έχει διάταξη σχήματος "Y", μεγιστοποιώντας τις δυνατότητες εκμετάλλευσης του συνολικού χώρου. Η "ακτίνα" που βλέπει βορειοανατολικά συγκρατεί το γκαράζ και μια καλυμμένη ζώνη εισόδου, ενώ οι υπόλοιπες δύο "ακτίνες" είναι με τέτοιον τρόπο προσανατολισμένες έτσι ώστε να μπορούν να αξιοποιήσουν στο έπακρο την ανοιχτή θέα. Ένας ευρύχωρος, ενιαίος χώρος καθιστικού, τραπεζαρίας και κουζίνας βρίσκεται στο κεντρικό σημείο όπου ενώνονται αυτές οι δύο πτέρυγες και οδηγεί σε μια ημι-προστατευμένη βεράντα στο βουνό.
Φωτογραφίες: Ema Peter

Το κτίριο του Ινστιτούτου Ερευνών βρίσκεται στο συγκρότημα του νοσοκομείου Santa Creu & Sant Pau στη Βαρκελώνη, ενός από τα μεγαλύτερα αρχιτεκτονικά σύνολα του μοντερνισμού, που ανακηρύχθηκε μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς από την UNESCO.
Το Ινστιτούτο Ερευνών ξεχωρίζει για το εντυπωσιακό κεραμικό περίβλημά του και την ικανότητά του να συνδυάζεται με τα μοντερνιστικά κτίρια του νοσοκομείου, ενώ εξασφαλίζει υψηλή εξοικονόμηση ενέργειας και άνεση στο εσωτερικό του κτιρίου.
Η πρόσοψη λειτουργεί ως μια κεραμική δαντέλα υψηλής τεχνολογίας με τα χρώματα των ιστορικών κτιρίων του συγκροτήματος, η οποία αλλάζει όψη καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας, τόσο εντός, όσο και εκτός του κτιρίου.
Η πρόσοψη βασίζεται σε ένα υπάρχον προκατασκευασμένο σύστημα εύκαμπτων πλακιδίων χωρίς κόλλα, με ένα ατσάλινο πλέγμα να συγκρατεί τα πλακίδια στη θέση τους.
Τα πλακίδια κατασκευάστηκαν ειδικά από την Faveker με τη μέθοδο της εξώθησης, ώστε να συμπίπτουν με τις διαστάσεις του κτιρίου και να διασφαλίσουν τη μέγιστη ενεργειακή απόδοση και να συνδυάζονται με την υφή των γύρω κτιρίων. Συνολικά, χρησιμοποιήθηκαν περίπου 45.000 πλακίδια, διαστάσεων 42 × 10 (cm).
Ο σχεδιασμός του συστήματος δίνει σε όλο το κτίριο μια αίσθηση κίνησης, εκτός από την εγγύηση σημαντικής εξοικονόμησης ενέργειας. Η πρόσοψη έχει έναν μεταβαλλόμενο ρυθμό, ανάλογα με την πρόσπτωση του ήλιου και την ανακλαστική του ικανότητα.
Τα κεραμικά πλακίδια έχουν μια πτυχή που προεξέχει και προστατεύει το κτίριο από τον ήλιο. Στις νότιες προσόψεις η πτύχωση είναι οριζόντια, ενώ στις προσόψεις που είναι λιγότερο εκτεθειμένες στον ήλιο η πτύχωση είναι πλάγια. Χάρη σ' αυτές τις πτυχώσεις, από ορισμένες γωνίες, το πολύχρωμο μωσαϊκό που είναι ορατό στο εσωτερικό του κτιρίου, γίνεται εν μέρει ορατό και από το εξωτερικό.
Το κτίριο έχει λάβει πιστοποίηση LEED Gold για τις ελάχιστες περιβαλλοντικές επιπτώσεις του. Η κυκλική οικονομία ήταν επίσης προτεραιότητα στον σχεδιασμό της πρόσοψης και έτσι είναι αποσυναρμολογούμενη, μετατρέψιμη και χρησιμοποιεί βιοκλιματικές τεχνικές για εξοικονόμηση ενέργειας.
Σε σύγκριση με ένα τυπικό κτίριο παρόμοιου τύπου, αυτή η στρατηγική οδήγησε σε εξοικονόμηση ενέργειας 62% (48,5 kWh/m2 ανά έτος) και μείωση 62% στις εκπομπές CO2 ανά έτος (εξοικονόμηση 31,5 kg CO2).

Αυτή η κατοικία στη Στοκχόλμη, από σκυρόδεμα, αποτελεί έναν κατακόρυφο όγκο με πτυχώσεις origami, που ξεπροβάλλει από τον βράχο.
Φωτογραφίες: Åke E:son Lindman

Τα υλικά στο εσωτερικό των τριών εξοχικών κατοικιών στη Σέριφο έχουν γήινες φυσικές αποχρώσεις, σε συνέχεια του εξωτερικού χώρου και του περιβάλλοντος. Τα υλικά, ντόπια πέτρα της περιοχής, σκυρόδεμα χρωματισμένο από την κόκκινη άμμο της εκσκαφής και εκτεταμένες μεταλλικές κατασκευές, αναφέρονται στον τόπο και στην παράδοση των μεταλλείων της Σερίφου.
Φωτογραφίες: Γιώργος Σφακιανάκης

Οι "Pnoēs", μέλος των design hotels, αποτελούν έναν σύγχρονο προορισμό, που βρίσκεται στο νησί της Τήνου, στις Κυκλάδες. Σχεδιάστηκε ως ένα συγκρότημα κατοικιών με ιδιωτικές πισίνες και ιδιαίτερο περιβάλλοντα χώρο, το οποίο ενσωματώνει το πνεύμα του τόπου και τη φιλοσοφία της φιλοξενίας στις αρχές του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού, έχοντας ως σκοπό να προσφέρει την αίσθηση της χαλάρωσης και της αναγέννησης.
Η αρχιτεκτονική του έργου εμπνέεται από τα τρία στοιχεία που καθορίζουν το νησί. Η γη, ο αέρας και το νερό αποτελούν τα βασικά στοιχεία της αρχιτεκτονικής σύνθεσης και της επιλογής της υλικότητας του έργου.
Η γη εκφράζεται εννοιολογικά με τα υπόσκαφα τμήματα των κατοικιών, που σαν σύγχρονες σπηλιές λαξευμένες στον βράχο, σε γήινες αποχρώσεις, προσδίδουν την αίσθηση της προστασίας και της ιδιωτικότητας. Σ’ αυτά τα τμήματα τοποθετούνται οι χώροι των υπνοδωματίων της κάθε κατοικίας, παραμένοντας κρυφοί και ημι-βυθισμένοι, προσδίδοντας μ’ αυτόν τον τρόπο μια μυσταγωγική εμπειρία στον επισκέπτη και πλαισιώνοντας το ευρύτερο τοπίο.
Ο αέρας εκφράζεται από τους τρείς ασβεστωμένους κύβους των κατοικιών, που αιωρούνται διακριτικά επάνω από τη γη. Η ανοιχτή τους πλευρά προσανατολίζεται στον ιδιωτικό διαμορφωμένο χώρο τους, καθώς και στη θέα του κυκλαδικού καθηλωτικού τοπίου. Σε μια προσπάθεια ερμηνείας της κυκλαδικής ογκοπλαστικής, οι αέρινοι λευκοί όγκοι των κύβων δημιουργούν ένα παιχνίδι κενού και πλήρους, που επιτρέπει στον αέρα να ταξιδεύει ανάμεσά τους και στον ήλιο να δημιουργεί μια ατέρμονη εναλλαγή σκιάσεων στη διάρκεια της ημέρας.
Το τρίτο στοιχείο της σύνθεσης, το στοιχείο του νερού "αγκαλιάζει" τους όγκους των κατοικιών, δημιουργεί την αντανάκλασή τους και αποτελεί βασικό εργαλείο διαμόρφωσης του εξωτερικού χώρου για κάθε κατοικία. Περιτριγυρισμένοι από το υγρό στοιχείο δημιουργείται μια αίσθηση προστασίας των χώρων διημέρευσης των κατοικιών. Αυτό το υδάτινο "πλέγμα" λειτουργεί καταλυτικά για το σύνολο της σύνθεσης και αναμειγνύει όλα τα επί μέρους υλικά και χρώματα του έργου.
Το τελικό αρχιτεκτονικό αποτέλεσμα αποπνέει γαλήνη και ηρεμία και καλεί τον επισκέπτη σε μια εμπειρία αναγέννησης και επαφής τόσο με τον εαυτό του, όσο και με τον ίδιο τον τόπο και το κυκλαδικό στοιχείο αφυπνίζοντας τις αισθήσεις.