Ο πρωτοποριακός αρχιτεκτονικός σχεδιασμός συνδυάζει δύο κτιριολογικά προγράμματα σε έναν ενιαίο κτιριακό όγκο ιδιαίτερης αισθητικής και λειτουργικής αρτιότητας. Το κέλυφος του κτιρίου αποτελεί στην ουσία ένα πολυεδρικό υαλοπέτασμα.
Το κτίριο εδράζεται σε πλάκα σκυροδέματος πάχους 1 m, που στηρίζεται σε 54 υποστυλώματα σκυροδέματος, μήκους 6 m, λόγω της ύπαρξης υπόγειων υδάτων σε βάθος 2 m. Σ' αυτήν πακτώνονται όλα τα δομικά συστήματα του κτιρίου και του κελύφους.
Η φέρουσα κατασκευή του κτιρίου αποτελείται από συνδυασμό στοιχείων σκυροδέματος και χάλυβα. Για τη στήριξη του κελύφους και του προβόλου χρησιμοποιήθηκε πρωτεύον σύστημα από χαλύβδινα στοιχεία, το οποίο πακτώθηκε στα φέροντα στοιχεία σκυροδέματος του κτιρίου και στην πλάκα θεμελίωσης. Ο πρωτεύων μεταλλικός σκελετός φέρει δευτερεύον σύστημα χαλύβδινων στοιχείων για τη στήριξη των πετασμάτων πλήρωσης του κελύφους και του προβόλου. Η πλήρωση του μεταλλικού σκελετού πραγματοποιήθηκε με διπλούς υαλοπίνακες με κεραμική μεταξοτυπία εσωτερικά, η οποία επιτυγχάνει έλεγχο της ηλιακής ακτινοβολίας κατά τους θερινούς μήνες, χωρίς να περιορίζει τη θέα.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ: GIORGI KHMALADZE (KHMALADZE ARCHITECTS)

Πρόκειται για ανακαίνιση κτιρίου γραφείων στην περιοχή του δήμου Θέρμης στη Θεσσαλονίκη. Το κτίριο αποτελείται από δύο επίπεδα και έχει συνολικό εμβαδόν περίπου 300 m2. Σκοπός του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού υπήρξε η αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση των κτιριακών χώρων σε συνδυασμό με τη βελτίωση του εργασιακού περιβάλλοντος, την ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών και τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας. Οι εξωτερικές όψεις του κτιρίου επενδύονται με σύνθετα πετάσματα αλουμινίου και πλακίδια μεγάλων διαστάσεων 300 × 100 (cm). Τα πετάσματα αλουμινίου αναρτώνται σε μεταλλικό σκελετό διαστάσεων 40 × 40 (mm). Τα πλακίδια αναρτώνται σε μεταλλικό σκελετό διαστάσεων 60 × 40 (mm) με εφαρμογή πολυουρεθανικής σιλικόνης.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ: TAKA + PARTNERS

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: GIORGOS SFAKIANAKIS PHOTOGRAPHY

Ζητούμενο του κτιριολογικού προγράμματος για τη μελέτη του σχολείου ήταν όλοι οι διάδρομοι, που θα χρησιμοποιούσαν τα παιδιά για να πάνε στις τάξεις και στα εργαστήριά τους, να είναι σκεπασμένοι και στο επίπεδο του ισογείου και στο επίπεδο του ορόφου.
Με αυτό το δεδομένο, οι αρχιτέκτονες του έργου επέλεξαν αυτοί οι διάδρομοι να έχουν μια αντίθεση με την κατασκευή και τη μορφολογία των υπόλοιπων κτιρίων του σχολείου, ώστε να σηματοδοτούν την κυκλοφορία. Αυτή η αντίθεση δημιουργήθηκε με την επιλογή της μεταλλικής κατασκευής, η οποία διαθέτει μια ελαφρότητα σε αντιδιαστολή με τη στιβαρότητα του σκυροδέματος που χρησιμοποιήθηκε στα κτίρια.
Η κατασκευή του διώροφου μεταλλικού φορέα αποτελείται από μεταλλικούς στύλους και δοκάρια διπλού ταυ, με επικάλυψη τραπεζοειδούς λαμαρίνας με γέμισμα από ελαφρό σκυρόδεμα, θερμομόνωση και στεγανοποίηση.

AΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ & ΕΠΙΒΛΕΨΗ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΟΣ, ΙΩΑΝΝΑ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΟΥ - ΠΑΥΛΙΔΟΥ, ΧΡΙΣΤΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΗΣ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ

Η εξοχική κατοικία "Cosmos" σε μια απομακρυσμένη αγροτική περιοχή, κοντά στην παραλία Τσαπί στη Μεσσηνία με πανοραμική θέα στο Αιγαίο, αποτελεί ένα πρότυπο σύγχρονης δόμησης, το οποίο παρουσιάστηκε από τους αρχιτέκτονες David Tajchman και Luc Izri ως ένα μανιφέστο αρχιτεκτονικής για πράσινη διαβίωση.
Οι δύο αρχιτέκτονες με έδρα το Παρίσι συνειδητοποίησαν από πολύ νωρίς τη σημασία της ενσωμάτωσης των εξωτερικών χώρων στα σπίτια και οραματίστηκαν έτσι έναν πρωτότυπο σχεδιασμό, με μία νέα διάρθρωση των θεμελιωδών στοιχείων του οικοτόπου. Οραματίστηκαν την Ελλάδα του μέλλοντος σαν μια γη με αρχέγονη δύναμη που θα φιλοξενεί σύγχρονες κατοικίες υψηλής αισθητικής με έναν ιδιαίτερο φουτουριστικό σχεδιασμό και οικολογική κατασκευή, χωρίς να επιβαρύνεται το περιβάλλον. Ο συνεχής διάλογος με τη φύση αποτέλεσε τον πρωταρχικό στόχο, αξιοποιώντας πλήρως όλες τις δυνατότητες που αυτή παρέχει-το φυσικό φως, το νερό της βροχής, η ορμή του ανέμου, όλα θα εξασφαλίζουν τη λειτουργικότητα ενός σύγχρονου σπιτιού.
Ο τοπιακός σχεδιασμός είναι το αποτέλεσμα συνδυασμού εδάφους και οροφής, ελαφρώς παραμορφωμένων προς τα πάνω και προς τα κάτω-μια γεωμορφολογική διεργασία που παρουσιάζει άφθονους σταλακτίτες και σταλαγμίτες, δημιουργώντας μια ποικιλία χώρων διαβίωσης με μειωμένο αποτύπωμα. Με αυτόν τον τρόπο το νερό καταφέρνει να κυλάει αβίαστα καταλήγοντας σε ένα τσιμεντένιο κανάλι που λειτουργεί σαν ρυάκι.
Έχοντας έναν μικρό προϋπολογισμό, συμπεριλαμβανομένων των δαπανών γης και κατασκευής, ο χώρος των δύο υπνοδωματίων περιορίζεται σε 40 m² συγχωνεύοντας εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους διαβίωσης, με πλήρως ανοιγόμενα υαλοπετάσματα, εσωτερικούς χώρους χωρίς πόρτες και μεγάλους εξωτερικούς χώρους με σκίαση από την προεξέχουσα οροφή.
Το "Cosmos" αποτελεί μία βιοκλιματική κατοικία με γλυπτές φόρμες, αεροδυναμικές καμπύλες και μια οικολογική στέγη μέσα στην καρδιά ενός ελαιώνα, απολαμβάνοντας θεάσεις στο Αιγαίο. Το αγροτικό παρελθόν της γης αντανακλά στους παραδοσιακούς πέτρινους τοίχους, υπογραμμίζοντας την υπάρχουσα τοπογραφία. Σχεδιάστηκε ψηφιακά, ενώ η κατασκευή των βασικών δομικών στοιχείων έγιναν σε εργοστάσιο, τα οποία στη συνέχεια συναρμολογήθηκαν επάνω σε μία τσιμεντένια πλατφόρμα που δημιουργήθηκε σαν γλυπτό μέσα στον ελαιώνα.
Το έργο οραματίζεται ως ένα αυτάρκες οικοσύστημα μικροαρχιτεκτονικής, απομονωμένο όσο χρειάζεται από κάθε αστικό πλέγμα και δίκτυα -βρίσκεται 1 ώρα οδικώς από το αεροδρόμιο της Καλαμάτας-, με σεβασμό στη φυσική ομορφιά του ελληνικού χώρου, χρησιμοποιώντας τοπικούς πόρους και υλικά, αναθεωρώντας την παραδοσιακή κατασκευή με νέες τεχνολογίες.

Το βιβλίο του Ανδρέα Γιακουμακάτου- καθηγητή Ιστορίας, Κριτικής Ανάλυσης και Θεωρίας της Αρχιτεκτονικής-κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Νεφέλη και αποτελεί συνέχεια του "Η Αρχιτεκτονική και η Κριτική, Α΄ τόμος" που τυπώθηκε πριν δύο δεκαετίες και γνώρισε τρεις εκδόσεις. Η πρόθεση παραμένει η ίδια: μια ευρύτατη θεματολογία κειμένων για την αρχιτεκτονική και την πόλη, με κριτική αποτίμηση των πραγμάτων. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον συγγραφέα παρουσιάζουν ζητήματα σχετικά με τη διεθνή αρχιτεκτονική, τη διατήρηση της ιστορικής κληρονομιάς, την εκθεσιακή ή βιβλιογραφική προβολή της αρχιτεκτονικής, τους έλληνες πρωταγωνιστές της νεότερης αρχιτεκτονικής, το σημερινό χαρακτήρα της συζήτησης για την πόλη. Περίοδος αναφοράς είναι η τελευταία δεκαπενταετία και η δύσκολη μετάβαση, σε ό, τι αφορά στην Ελλάδα, από την ευφορία της μεταολυμπιακής περιόδου στη συρρίκνωση της μακρόχρονης οικονομικής κρίσης και στην αμηχανία της αρχιτεκτονικής μετά το φαινομενικό τέλος της κρίσης και κατά την πανδημική περιπέτεια.
Τα 122 κείμενα του βιβλίου έχουν αναπόφευκτα αυτοβιογραφικό χαρακτήρα, καθώς σχολιάζουν θέματα της ελληνικής και διεθνούς επικαιρότητας για την αρχιτεκτονική και την πόλη για τα οποία ο συγγραφέας έχει άμεση εποπτεία και αντίληψη, με τον αναγνώστη να μπορεί να διαλέξει σελίδες για τον Ρέντσο Πιάνο, για το μέλλον της Νοτρ-Ντάμ, για τις γυναίκες αρχιτέκτονες στη νεότερη ιστορία, για τις διεθνείς Μπιενάλε αρχιτεκτονικής της Βενετίας, κ.ά.

Το ΕΛΙΠΥΚΑ ανακοίνωσε ότι αναρτήθηκε προς διαβούλευση ο κανονισμός πυροπροστασίας ακινήτων εντός ή πλησίον δασικών εκτάσεων στην ιστοσελίδα του ΥΠΕΝ.
Ο Κανονισμός αυτός εισάγει την έννοια της επικινδυνότητας κτιρίων για πυρκαγιά, με βάση έξι βασικά κριτήρια -τα μορφολογικά χαρακτηριστικά, τις κλιματολογικές συνθήκες, την κλίση, τη βλάστηση, τις υποδομές και τη συχνότητα πυρκαγιών. Ανάλογα με την επικινδυνότητα, ορίζονται μέτρα πυροπροστασίας-προληπτικά μέτρα, παθητικής και ενεργητικής πυροπροστασίας- και για νέες, αλλά και για υπάρχουσες κατασκευές. Δημιουργείται διαδικασία υποβολής στοιχείων συμμόρφωσης, ελέγχου και κυρώσεων που θα επιτρέψει την εφαρμογή του κανονισμού από όλους.
Η δημιουργία ενός τέτοιου κανονισμού είναι στη σωστή κατεύθυνση ώστε να αυξηθεί η προστασία της ανθρώπινης ζωής, αλλά και η ανθεκτικότητα των κατασκευών κοντά σε δασικές εκτάσεις.
Τα μέτρα που εισάγονται με τον κανονισμό, εφαρμόζονται επιπρόσθετα των απαιτήσεων του εκάστοτε κανονισμού πυροπροστασίας κτιρίων και των πυροσβεστικών διατάξεων προληπτικής πυροπροστασίας και κατισχύουν εφόσον είναι δυσμενέστερα.
Οι διατάξεις του κανονισμού έχουν εφαρμογή σε ακίνητα που βρίσκονται μέσα σε δάση, δασικές εκτάσεις και χορτολιβαδικές εκτάσεις και ειδικότερα σε δάση ή δασικά οικοσυστήματα ή δασικές εκτάσεις των παρ.1, 2 και 3 του άρθρου 3 του ν.998/79, όπως ισχύει.

Το τελευταίο διάστημα πραγματοποιείται μία σημαντική στροφή από την πραγματική στην ψηφιακή οικονομία με την ενοποίηση αυτών των δύο να έχει επιταχυνθεί δραστικά μετά την παγκόσμια πανδημία. Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η νεοεισερχόμενη έννοια του μετασύμπαντος (metaverse). Οι τεχνολογίες που συνθέτουν το μετασύμπαν μπορεί να περιλαμβάνουν την εικονική πραγματικότητα, που χαρακτηρίζεται από εικονικούς κόσμους, καθώς και την επαυξημένη πραγματικότητα που συνδυάζει πτυχές του ψηφιακού και του φυσικού κόσμου.
Οι αρχιτέκτονες καλούνται να παίξουν σημαντικό ρόλο σε αυτήν την επερχόμενη ψηφιακή οικονομία. Η αξία των μη ανταλλάξιμων, μοναδικών στο είδος τους μονάδων δεδομένων NFTs (non-fungible tokens)- η πιο πρόσφατη εφαρμογή στην τεχνολογία "blockchain"-πιστοποιεί τη δημιουργία του ψηφιακού στοιχείου ως "μοναδικού". Η ψηφιακή δημιουργία μπορεί να είναι οτιδήποτε, συμπεριλαμβανομένης της ψηφιακής αρχιτεκτονικής.
Μια άλλη τάση στον κόσμο της κρυπτογράφησης είναι η επένδυση σε εικονικά ακίνητα, των οποίων οι τιμές έχουν αυξηθεί ως μέρος της φρενίτιδας της αγοράς NFT που ξεκίνησε στις αρχές του 2021. Στο μετασύμπαν οι άνθρωποι μπορούν να περπατήσουν με φίλους, να επισκεφτούν κτίρια και να παρακολουθήσουν εκδηλώσεις, καταστώντας το όλο εγχείρημα άκρως ενδιαφέρον και πιθανώς κερδοφόρο για τους σχεδιαστές, ώστε να αξιοποιήσουν τις δεξιότητες τους στον φυσικό κόσμο και να τις επεκτείνουν και στον εικονικό.
Έτσι, οι αρχιτέκτονες θα μπορούσαν να "επανεφεύρουν" το επιχειρηματικό μοντέλο για να παρέχουν προϊόντα και υπηρεσίες που μπορούν να κλιμακωθούν, λύσεις που μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν και μπορούν να ωφελήσουν εκατομμύρια χρήστες, και όχι μόνο έναν πελάτη.
Ο εικονικός κόσμος του "metaverse" χρειάζεται τεράστιο περιεχόμενο για την εξυπηρέτηση των χρηστών, δημιουργώντας εικονικά πάρκα ψυχαγωγίας, εικονικές κινηματογραφικές αίθουσες, εικονικές συναυλίες, εικονικά καζίνο, εικονικά σχολεία, εικονικά συνέδρια, κ.ά. Για τους αρχιτέκτονες, το μετασύμπαν αποτελεί ακόμα μια παρθένα περιοχή γεμάτη δυνατότητες, μια ουτοπία χωρίς τους περιορισμούς του φυσικού κόσμου. Για παράδειγμα μπορούν να δημιουργήσουν μοναδικά σχέδια με την υποστήριξη των NFT, για άτομα που τους αρέσει να συλλέγουν μοναδικά περιουσιακά στοιχεία. Μπορούν επίσης να κατασκευάσουν ψηφιακά στοιχεία όπως πόλεις, κτίρια, έπιπλα, γλυπτά, υφές κ.ά., ώστε να τα πουλήσουν πολλές φορές σε εικονικούς κόσμους, παιχνίδια, ακόμη και ταινίες. Εκτός από στατικά σχέδια, οι αρχιτέκτονες μπορούν επίσης να αναπτύξουν σχεδιαστικές "εφαρμογές", με τους χρήστες να μπορούν να τροποποιήσουν τις παραμέτρους για να δημιουργήσουν διάφορα σενάρια και αποτελέσματα.
Με το μετασύμπαν να ξεδιπλώνεται και να εξελίσσεται, υπάρχει η ανάγκη να διατηρηθούν, αλλά ταυτοχρόνως να διευρυνθούν οι αξίες της αρχιτεκτονικής σε αυτήν την ψηφιακή εποχή.

περιβάλλοντος του Υ.Π.Εν., που αφορά στις ελάχιστες εσωτερικές διαστάσεις θαλάμου ανελκυστήρα σε υφιστάμενα κτίρια κατοικιών. Με την εγκύκλιο δίνονται διευκρινίσεις για τις τεχνικές οδηγίες προσαρμογής υφιστάμενων κτιρίων και υποδομών για την προσβασιμότητα αυτών σε άτομα με αναπηρία και εμποδιζόμενα άτομα. Βάσει των διατάξεων του άρθρου 27 του ν. 4067/2012 "Νέος Οικοδομικός Κανονισμός", ειδικά για την περίπτωση των υφιστάμενων κτιρίων με συγκεκριμένες χρήσεις, επιτρέπεται κατ` εξαίρεση η πρόβλεψη ανελκυστήρα με τις ελάχιστες εσωτερικές διαστάσεις θαλάμου 1,00 x 1,25 (m), όπως προβλέπει το πρότυπο ΕΛΟΤ: ΕΝ 81-701 για ένα χρήστη αναπηρικού αμαξιδίου. Ακόμη, η κατασκευή ανελκυστήρα με τις ελάχιστες εσωτερικές διαστάσεις θαλάμου επιτρέπεται σε υφιστάμενα κτίρια κατοικιών, που δεν διαθέτουν ανελκυστήρα–λόγω μη σχετικής απαίτησης κατά το χρόνο ανέγερσής τους– και στην περίπτωση καθ' ύψος προσθήκης ορόφων με χρήση κατοικίας, εφόσον επιβάλλεται να εξασφαλίζεται αυτόνομη και ασφαλής οριζόντια και κατακόρυφη προσπέλαση από άτομα με αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα. Στις περιπτώσεις υφιστάμενων κατοικιών, οι οποίες βάσει του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου δεν έχουν υποχρέωση προσαρμογής, όταν για λόγους εξασφάλισης προσβασιμότητας (κατακόρυφη κυκλοφορία) προκύπτει η αναγκαιότητα κατασκευής ανελκυστήρα, εφαρμόζονται οι προϋποθέσεις της παραπάνω απόφασης.

Ο όρος "Nature-based solutions" (NbS - Λύσεις βασισμένες στη φύση) εμφανίστηκε στα τέλη της δεκαετίας του 2000 για να δοθεί έμφαση στη σημασία της προστασίας της βιοποικιλότητας για τον περιορισμό και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Αποτελεί εξέλιξη προηγούμενων εννοιών, όπως της αειφορίας, της ανθεκτικότητας, της διαχείρισης οικοσυστημάτων, των πράσινων και μπλε υποδομών κ.ά. Στις λύσεις, που βασίζονται στη φύση, εντάσσονται εφαρμογές όπως η δημιουργία χώρων πρασίνου, οι πράσινες παρεμβάσεις σε κτίρια (φυτεμένα δώματα, κατακόρυφες φυτεύσεις), η χρήση φυσικών υλικών, τα αειφόρα συστήματα διαχείρισης ομβρίων υδάτων, οι κήποι βροχής, η κομποστοποίηση, κ.ά. Βασικοί στόχοι των παρεμβάσεων είναι η ενίσχυση της βιωσιμότητας των πόλεων, η αποκατάσταση υποβαθμισμένων οικοσυστημάτων, αλλά και η ενίσχυση της ανθρώπινης ευημερίας. Η ανάπτυξη των στρατηγικών και του σχεδιασμού αυτών των λύσεων υποστηρίζεται με εργαλεία και τεχνικές παραμετροποίησης με διαφορετικά επίπεδα πολυπλοκότητας και ακρίβειας. Σημαντική, για την επιλογή βιώσιμων λύσεων, προσαρμοσμένων στις τοπικές συνθήκες και αποδεκτών από τους τελικούς χρήστες, είναι η εμπλοκή των τοπικών κοινωνιών σε διαδικασίες συνσχεδιασμού και συνδιαχείρισης. Η χρήση των NbS για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής προωθείται στο πλαίσιο διεθνών συμφωνιών και πολιτικών και χρηματοδοτείται από ευρωπαϊκά και εθνικά προγράμματα, που αφορούν στο κλίμα, στη βιοποικιλότητα, στο περιβάλλον και στην προστασία από καταστροφές.

Το προτεινόμενο νομοσχέδιο θεσπίζει πλαίσιο για την αστική αναζωογόνηση και την ανάπλαση των πόλεων, των οικισμών και τμημάτων αυτών, καθώς και για τη διαδικασία παρέμβασης για την αποκατάσταση και επανάχρηση των εγκαταλελειμμένων κτισμάτων. Ακόμη περιλαμβάνει ειδικές πολεοδομικές και χωροταξικές ρυθμίσεις για την επίλυση ειδικότερων ζητημάτων, όπως για παράδειγμα της δυνατότητας εγκατάστασης και λειτουργίας πιλοτικών εγκαταστάσεων πλωτών φωτοβολταϊκών σε θαλάσσιο χώρο. Δεδομένου ότι η καινοτόμος τεχνολογία τους συνιστά μια εξαιρετικά φιλική για το περιβάλλον και διεθνώς ανερχόμενη μέθοδο παραγωγής ενέργειας, αυτή η μέθοδος μπορεί να λειτουργήσει ταυτόχρονα και ως μοχλός ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία. Μέσω της εφαρμογής του πραγματοποιούνται σημειακές τροποποιήσεις των νομοθετικών ρυθμίσεων που αφορούν στον έλεγχο οικοδομικών αδειών και αυθαίρετων κατασκευών, προκειμένου εν συνεχεία να καταστεί δυνατή η πλήρης ενεργοποίηση της διαδικασίας ελέγχου μέσω ελεγκτών. Μ' αυτόν τον τρόπο θα εντοπιστούν υφιστάμενα αυθαίρετα, αλλά θα αποφευχθεί και η δημιουργία νέων αυθαιρέτων. Βασικός στόχος του νομοσχεδίου είναι η βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών μέσω της αναβάθμισης του αστικού περιβάλλοντος. Δημιουργείται έτσι ένα συνεκτικό, απλό και σύγχρονο πλαίσιο για την αστική αναζωογόνηση, μέσω του οποίου ο φορέας ανάπλασης θα δύναται να εκπονήσει και να υλοποιήσει προγράμματα κλιματικής ουδετερότητας, έξυπνης πόλης, διαχείρισης αρχιτεκτονικής κληρονομιάς κ.ά.