To τοπίο της Σαλαμίνας, η γεωγραφία και η ιδιαίτερη οικιστική ανάπτυξη του νησιού, αποτέλεσαν την αφετηρία του σχεδιασμού αυτής της μικρής εξοχικής κατοικίας στο Αιάντειο.
Στο μικρό και επίπεδο οικόπεδο της οδού Ιάσονος τα μόνα αξιοσημείωτα στοιχεία είναι μια μεγάλη ελιά και ένα παλιό πηγάδι. Η έλλειψη εξωτερικών σημείων αναφοράς αλλά και η απροσδιοριστία του γύρω οικισμού, του ορίου του δρόμου και του οικοπέδου στρέφουν την κατοικία προς τα μέσα. Η εσωστρέφεια αγκυρώνει το σπίτι γύρω από την ελιά και το πηγάδι, δημιουργώντας αυλές που αξιοποιούν το μικρόκλιμα και οριοθετούν την ύπαιθρο από μέσα.
Εξωτερικά οι συμπαγείς τοίχοι δίνουν την εντύπωση μιας μονολιθικής κατασκευής, που όμως μέσα της κρύβει μια μεγάλη κεντρική αυλή. Μία στενή πύλη οδηγεί από το δρόμο στο εσωτερικό της και μία δεύτερη, τοποθετημένη αντιδιαμετρικά, οδηγεί στον πίσω κήπο με τη μικρή πισίνα. Μέσα στην αυλή τέσσερα ζεύγη συρόμενων υαλοστασίων μοιράζουν το χώρο στα τέσσερα: δύο κλειστά και δύο υπαίθρια δωμάτια στεγάζουν τους κύριους χώρους διημέρευσης και αφήνουν μία μικρότερη αυλή εισόδου και μία μεγαλύτερη με την υπάρχουσα ελιά. Καθώς τα υαλοστάσια μετακινούνται η εξωτερική σταθερότητα του μονολιθικού κτίσματος ανατρέπεται και η ισορροπία μεταξύ κλειστού και υπαίθριου αλλάζει. Όταν μαζί με τα υαλοστάσια ανοίξουν και οι δύο εξωτερικές πύλες δημιουργείται ένας διαμπερής υπαίθριος χώρος που διατρέχει το σπίτι χωρίζοντας το στα δύο.
Γύρω από την κεντρική αυλή οι τέσσερις τοίχοι φέρουν όλη την απαραίτητη οικοσκευή στις εσοχές της κουζίνας και του καθιστικού. Τα υπόλοιπα ιδιωτικά δωμάτια της κατοικίας είναι ενσωματωμένα σαν κοιλότητες μέσα στους τοίχους, όπου δευτερεύοντες αυλές αφήνουν το φως και τον αέρα να διεισδύσει. Στο εσωτερικό της αυλής μια ελαφριά μεταλλική κατασκευή λειτουργεί αντιστικτικά με τους παχείς τοίχους και ενισχύει τον αμφίσημο χαρακτήρα της κατοικίας: οχυρωμένη ή διαμπερής, συμπαγής ή διάφανη, μονολιθική ή ελαφριά. Περικυκλωμένος από τη συμβατική κατασκευή από μπετόν και πλήρωση από τούβλα, ο μεταλλικός φορέας φαίνεται παράταιρος στη στεριά, θυμίζοντας περισσότερο τον τρόπο κτισίματος των καραβιών στο κοντινό ναυπηγείο. Βαμμένος με μίνιο καραβίσιο και σε τόνους της σκουριάς αποτελεί φόρο τιμής στην ναυτική ιστορία του νησιού, στη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη, στα μικρά φέρρυ που συνδέουν τη Σαλαμίνα με τη στεριά. Σαν ένα κατάστρωμα στη μέση του ελαιώνα, όταν κανείς ανέβει την κτιστή μέσα στον τοίχο σκάλα, μπορεί να αγναντέψει τις στέγες των γύρω σπιτιών, τους ορεινούς όγκους και τη θάλασσα πέρα από τον ελαιώνα.
Ο σχεδιασμός είχε στόχο να δώσει στο κτίριο ένα σύγχρονο ύφος εσωτερικά και εξωτερικά. Έτσι, εξωτερικά ανακαινίστηκε το υφιστάμενο κέλυφος, ενώ οι όψεις του χώρου αναμονής και της έκθεσης επενδύθηκαν με διάτρητη λαμαρίνα, ένα ιδιαίτερο μορφολογικό στοιχείο το οποίο:
• παρέχει προστασία από τον πρωινό και απογευματινό ήλιο, αυξάνοντας έτσι τα επίπεδα άνεσης των χρηστών και αφήνοντας συγχρόνως ανεμπόδιστη τη θέα προς τα έξω,
• ομογενοποιεί και αναδεικνύει τις επί μέρους ενότητες του συγκροτήματος σε ένα ενιαίο, εύκολα αναγνωρίσιμο σύνολο,
• αποκρύπτει την παρωχημένης αισθητικής υπάρχουσα κατάσταση,
• συμβάλλει στην ανάδειξη της όψης με τον εξωτερικό φωτισμό, με κατάλληλη χρήση γραμμικού φωτισμού LED.
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ: ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΜΑΚΡΟΠΟΔΗΣ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΟΣΧΟΣ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Ν. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
Το κατάστημα βρίσκεται στον ισόγειο χώρο πολυκατοικίας στην περιοχή της Καλαμαριάς κοντά σε κεντρικό οδικό άξονα της πόλης της Θεσσαλονίκης με έντονους ρυθμούς κίνησης τόσο από πεζούς, όσο και από οχήματα. Ο προσανατολισμός του καταστήματος είναι νοτιοδυτικός. Τα ανοίγματα των κουφωμάτων, καθώς και η είσοδός του τοποθετούνται προς τον άξονα νότου – δύσης για την βέλτιστη εκμετάλλευση του φυσικού φωτισμού προς το εσωτερικό του καταστήματος.
Στους χώρους του καταστήματος περιλαμβάνονται:
• Οι βιτρίνες του καταστήματος εκατέρωθεν της εισόδου.
• Ο χώρος δειγματισμού που δεσπόζει στον κεντρικό χώρο του καταστήματος, που είναι ο κύριος χώρος εξυπηρέτησης του πελάτη.
• Ο χώρος του γραφείου που σχεδιάστηκε με στόχο την κάλυψη των αναγκών εργασίας του ιδιοκτήτη. Το γραφείο τοποθετήθηκε σε διαφορετικό σημείο εντός του καταστήματος για την εξασφάλιση ιδιωτικότητας τόσο στον ιδιοκτήτη, όσο και στους πελάτες του.
• Ο χώρος της κουζίνας.
• Ο χώρος του wc.
• Ο χώρος της αποθήκης.
Ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός των εσωτερικών χώρων του καταστήματος, είχε ως στόχο τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος που θα λειτουργεί ως "καμβάς" πάνω στον οποίο θα τοποθετούνται με αρμονία τα προϊόντα της επιχείρησης, όπως είναι τα υφάσματα, οι ταπετσαρίες, καθώς και τα συστήματα σκίασης τα οποία διαθέτουν ποικίλα χρώματα, υφές και λεπτομέρειες, που θα πρέπει να αναδειχθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Προτεραιότητα, λοιπόν δόθηκε στην σωστή ανάδειξη των υφασμάτων – ταπετσαριών, τόσο μέσω της αρχιτεκτονικής μελέτης και χωροοργάνωσης, όσο και μέσω της μελέτης φωτισμού. Στη φωτομετρική μελέτη του καταστήματος δόθηκε μέγιστη σημασία στην επίτευξη ομοιόμορφης κατανομής φωτός με την κατάλληλη (βάσει μετρήσεων) ένταση φωτισμού, όπως και στην σωστή απόδοση των χρωμάτων των προϊόντων με την επιλογή φωτιστικών σωμάτων με υψηλό δείκτη χρωματικής απόδοσης CRI.
Μια ακόμα σημαντική παράμετρος που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην αρχιτεκτονική σύνθεση του έργου ήταν η εφαρμογή διαφόρων υφών στο εσωτερικό του χώρου, προκειμένου να υπάρξει «σύνδεση» επωνυμίας με το concept της αρχιτεκτονικής μελέτης του καταστήματος. Εφαρμόστηκαν λοιπόν αδρές υφές (δάπεδα και τεχνοτροπίες), αλλά και λείες όπως η επιλογή oil paint στις οροφές του καταστήματος, σε ανοιχτόχρωμους τόνους προσδίδοντας μια εκλεπτυσμένη αισθητική στο συνολικό αποτέλεσμα.
Τέλος, μεγάλη σημασία δόθηκε στην επίτευξη εργονομίας και λειτουργικότητας στους χώρους του καταστήματος με την μέγιστη αξιοποίηση των διαθέσιμων τετραγωνικών μέτρων, όπως και με την κατάλληλη χωροοργάνωση τόσο σε πρωτεύοντες, όσο και σε δευτερεύοντες χώρους.
Ο Απόστολος Παπαβασιλείου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Αποφοίτησε από την σχολή αρχιτεκτόνων μηχανικών του Α.Π.Θ. το 2014. Από τότε μέχρι και σήμερα έχει στο ενεργητικό του πολυάριθμες συνεργασίες με μεγάλα αρχιτεκτονικά γραφεία στη Θεσσαλονίκη, σε ένα ευρύ φάσμα αρχιτεκτονικών έργων που κυμαίνονται από ξενοδοχεία και κατοικίες, μέχρι χώρους εστίασης και καταστήματα.
Κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στο τμήμα σχεδιασμού φωτισμού (Master of Arts on Lighting Design) επιθυμεί και επιδιώκει να ενσωματώνει την γνώση και τις καινοτόμες ιδέες του πάνω στον τομέα του φωτισμού σε κάθε νέο αρχιτεκτονικό project. Τέλος, ο ίδιος κάθε φορά εστιάζει στη δημιουργία τόσο εσωτερικών, όσο και εξωτερικών χώρων οι οποίοι συντίθενται μέσα από πηγαία έμπνευση και δημιουργικότητα.