Η μικρή μονοκατοικία των 30 m² αποτελεί μέρος των μικρασιατικών προσφυγικών κατοικιών. Εξωτερικά η πρόσοψη του κτιρίου αποξηλώθηκε και κατασκευάστηκε από την αρχή. Κάποια μέρη της τοιχοποιίας από την παλιά πλινθοδομή συντηρήθηκαν. Τα ανοίγματα του σπιτιού είναι μικρά και λίγα, για αυτό και η κεντρική είσοδος κατασκευάστηκε από γυαλί, μιας και στο αίθριο τις περισσότερες πρωινές ώρες έχει το φυσικό φως. Εσωτερικά ήταν χωρισμένο σε μικρά δωμάτια των οποίων τα χωρίσματα γκρεμίστηκαν ώστε να δημιουργηθεί ένας νέος ενιαίος χώρος κουζίνας και καθιστικού. Το λουτρό γκρεμίστηκε και χτίστηκε από την αρχή με μοντέρνα υλικά.

Φωτογραφίες: Γιώργος Φακούρας

Χρωματιστές μεταλλικές κατασκευές εξυπηρετούν τις καθημερινές ανάγκες μικρών συναντήσεων, προσφέροντας την απαραίτητη ηχοαπορρόφηση, υποδιαιρώντας τις χρήσεις και δημιουργώντας μία μοντέρνα όμορφη ατμόσφαιρα.
Φωτογραφία: Kλεάνθης Δημήτρης

Λόγω του περιορισμένου εμβαδού της κατοικίας, βασικό στόχο κατά το σχεδιασμό αποτέλεσε η κατάρριψη των ορίων μεταξύ του καθιστικού και του αίθριου χώρου της πισίνας. Αυτό επιδιώχθηκε με τη μεταφορά του ορίου από τον υφιστάμενο φέροντα οργανισμό προς το εσωτερικό της κατοικίας, την κατάρριψη της παραλληλίας, καθώς και τη χρήση ενιαίου υλικού δαπέδου σε εσωτερικό και εξωτερικό χώρο.
Φωτογραφίες: Δημοσθένης Κούρος

Σε αυτό το συγκρότημα στην Κύπρο, ενώ η οικία διαμορφώνεται ως μια συμπαγής διώροφη μονάδα με κατακόρυφα ανοίγματα, το υπόλοιπο σύνολο των διαμερισμάτων ορίζεται από ένα συνεχές κέλυφος, που φιλοξενεί και ̎αγκαλιάζει̎ τις μονάδες του συγκροτήματος. Αυτό το αρχιτεκτονικό στοιχείο με τετράγωνα ανοίγματα-πλαίσια εμπεριέχει τόσο τους εσωτερικούς χώρους όσο και τις εξωτερικές βεράντες, δίνοντας μια αίσθηση προστασίας γύρω από όλες τις πτυχές της αστικής ζωής.
Φωτογράφος: Agisilaou & Spyrou Photography

Ο σχεδιαστικός στόχος των αρχιτεκτόνων για αυτήν την κατοικία στη Μύκονο ήταν η αναδιάταξη των χώρων, σεβόμενοι τον κλασικό κυκλαδίτικο χαρακτήρα του σπιτιού. Ορισμένα στοιχεία του διατηρήθηκαν, όπως οι υπάρχουσες ξύλινες οροφές και το παραδοσιακό κονίαμα στους εξωτερικούς τοίχους τραχιάς υφής. Η εξωτερική πλακόστρωση από πέτρα Πηλίου διατηρήθηκε και επεκτάθηκε όπου ήταν απαραίτητο.
Φωτογραφίες: Yorgos Kordakis / Styling: Ioli Chiotini

Η μονοκατοικία βρίσκεται στη βόρεια πλευρά μεγάλου οικοπέδου, οκτώ περίπου στρεμμάτων, που διαθέτει πρόσωπο σε τρεις δρόμους. Η σύνθεση, αν και ουσιαστικά αναπτύσσεται γύρω από έναν κλειστό πυρήνα με διπλό ύψος, ταυτόχρονα έχει συνάφεια με ιδιόκτητο, καταπράσινο, δεντρόφυτο κήπο με ψηλά πεύκα και κυπαρίσσια. Στο βάθος του οικοπέδου υπάρχει μία ακόμη κατοικία, υλοποιημένη πριν από είκοσι χρόνια περίπου.
Η νέα κατοικία είναι τριώροφη με υπόγειο. Στο ισόγειο, βρίσκονται οι κοινόχρηστοι χώροι καθιστικού-τραπεζαρίας ως προέκταση του χώρου υποδοχής, ενώ η Παρασκευή φαγητού συνδέεται με την ανοιχτή πρόχειρη τραπεζαρία – καθημερινό. Επίσης, σχεδιάστηκαν δύο χώροι μελέτης – γραφεία με δυνατότητα αυτονομίας. Στον α΄όροφο διαμορφώθηκαν τέσσερα υπνοδωμάτια με αντίστοιχους βοηθητικούς χώρους και πρόσβαση σε στεγασμένους εξώστες ή βεράντες.
Μια κλίμακα οδηγεί στον β’ όροφο, όπου διαμορφώθηκε μικρός χώρος ξενώνα και roof garden γύρω-γύρω. Μια άλλη κλίμακα οδηγεί στο υπόγειο, στο οποίο οργανώθηκαν βοηθητικοί χώροι, playroom και γκαράζ.
Το έργο είχε εγγενείς δυσκολίες, καθώς υπήρχε ασυμφωνία μεταξύ των ιδιοκτητών για μεγάλο διάστημα και χρειάστηκε μεγάλη προσπάθεια για την ολοκλήρωση της μελέτης και την υλοποίηση της αρχιτεκτονικής πρότασης.
Βασικός στόχος της σύνθεσης αποτέλεσε η δημιουργία διακριτών όγκων που συμπληρώνονται από υπαίθριους χώρους και κατασκευές σκίασης ανάλογα και με τον προσανατολισμό. Η αντίληψη της πλοκής αυτής διαφοροποιείται συνεχώς ανάλογα με την εποχή και καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας με το παιχνίδι του φωτός και της σκιάς. Στο τελικό αποτέλεσμα περιορίστηκε εν μέρει η σαφήνεια μεταξύ των όγκων και των κατασκευών σκίασης, καθώς με επιλογή των ιδιοκτητών ακυρώθηκαν οι διαφοροποιήσεις στους χρωματισμούς.
Η πρόσοψη της εισόδου, σχεδιάστηκε σαν ένα μέτωπο με ήπιο γεωμετρικά ανάγλυφο. Διαμοιράζεται σε μεγαλύτερες επιφάνειες κενών – πλήρων, σημειακά δευτερεύοντα ανοίγματα και διακριτική υποχώρηση με χρήση στιλπνότερων – ανακλαστικών υλικών όσο πλησιάζει κανείς στην κεντρική είσοδο. Δεσπόζων χαρακτήρα, αποκτά η σύζευξη κάτω από ενιαίο πλαίσιο – στέγαστρο, του διώροφου υαλοπετάσματος της κυρίας εισόδου και ενός γυάλινου όγκου εν προβόλω. Ο ανυψωμένος όγκος μοιάζει να ολισθαίνει προς τα έξω, καθώς στηρίζεται στο ενδιάμεσο πλατύσκαλο, από όπου ξεκινά το δεύτερο σκέλος της ανοιχτής κλίμακας επικοινωνίας με τον α’ όροφο της κατοικίας. Με τον τρόπο αυτό επιχειρήθηκε να διαμορφωθεί μια κίνηση που ξεκινά από το εσωτερικό, με μια ενδιάμεση στάση που δίνει την αίσθηση ότι βρίσκεσαι εκτός με τον κήπο να σε περιβάλλει για να επανέλθει πάλι στο εσωτερικό διώροφο χώρο της εισόδου.
Όπως ήδη επισημάνθηκε, ο διώροφος χώρος υποδοχής συμπυκνώνει μια βασική πρόθεση: σε αυτόν προκύπτει ένα ενδιαφέρον παιχνίδισμα οφιοειδούς κίνησης του χρήστη, με στάσεις, οπτικές φυγές και εναλλαγές που αφορούν το χαρακτήρα του εσωστρεφούς – εξωστρεφούς χώρου. Σύμφωνα με το πνεύμα εκλέπτυνσης, απομείωσης της υλικότητας μέσω της διαφάνειας και διάτρητων στοιχείων, ένας πλαϊνός διαφώτιστος τοίχος με επιφάνεια ορυκτού πετρώματος μέσα στο χώρο υποδοχής, συντείνει στην εναλλαγή φυσικού και τεχνητού φωτισμού. Με ανάλογο τρόπο, επισημαίνεται η επανάληψη διαγώνιων χαράξεων σε στοιχεία του αρχικού σχεδιασμού που εν μέρει υλοποιήθηκαν (κεντρικό πλαίσιο εισόδου, κάτοψη γυάλινου όγκου, επικλινείς στεγάσεις).
Στις άλλες όψεις όπως και στη στέγαση, προκύπτει εντονότερη η πλαστική απόληξη των όγκων. Στην αίσθηση αυτή συμβάλλουν τα γραμμικά στοιχεία σκίασης με κάθετη και οριζόντια ανάπτυξη, που λειτουργούν ως δομικά φίλτρα φωτός – σκιάς και θέας για τα διαμπερή εσωτερικά. Ως προεκτάσεις των επιπέδων των χώρων, τα στοιχεία σκίασης οργανώνουν τις χαράξεις του σχεδιασμού (όπως και στην προεξοχή κύριας όψης), όσο και τους υπαίθριους χώρους εκτόνωσης για αναψυχή των ενοίκων. Πρόκειται για αυτόνομες ειδικές κατασκευές που αγκυρώνονται στο δομικό σκελετό, έχοντας ραδινή μεταλλική διαδοκίδωση (α’ όροφο) ή αντίστοιχα πυκνή και στιβαρότερη αισθητικά, στη βάση του κτιρίου. Στη ουσία, μετασχηματίζονται σε βασικά αρχιτεκτονικά στοιχεία επεξεργασίας του στερεού που συνθέτουν ένα είδος ταυτότητας για το κτίριο, με το διάτρητο κέλυφος να αποκτά πολύ δυναμική παρουσία.
Τεχνική ιδιαιτερότητα στο έργο αυτό αποτέλεσαν οι κατασκευές σκίασης και ιδιαίτερα ο φέρων οργανισμός αυτών, που υλοποιήθηκαν από σκυρόδεμα λόγω των μεγάλων προβόλων. Με ανεπαίσθητες ανάποδες κλίσεις κατά την κατασκευή ισορρόπησαν τα φορτία. Κατασκευαστική καινοτομία αποτέλεσε το αναρτημένο υαλοπέτασμα με διπλούς υαλοπίνακες και σημειακή στήριξη γύρω από το πλατύσκαλο της ελεύθερης κλίμακας στο χωλ της εισόδου. Η γυάλινη αυτή προεξοχή εντάχθηκε σε μία ιδιαίτερου σχεδιασμού κατασκευή, η οποία πλαισιώνει την είσοδο.

Το κοσμηματοπωλείο βρίσκεται σε κεντρικό σημείο της πόλης της Λευκωσίας , στον Στρόβολο.
Ο στόχος της μελέτης της ανακαίνισης ήταν να ενοποιηθούν τα 3 μαγαζάκια και να γίνει ένας ενιαίος χώρος που να εξυπηρετεί τις ανάγκες του κοσμηματοπωλείου. Ο αρχιτέκτονας Ρένος Κωνσταντίνου στόχο είχε να σχεδιάσει και να δημιουργήσει ένα μοντέρνο, διαχρονικό και λειτουργικό χώρο για τον ιδιοκτήτη και τους επισκέπτες και παράλληλα ένα χώρο προβολής των κοσμημάτων με εκθεσιακό τρόπο ως προς την τοποθέτηση τους και τον φωτισμό τους. Επίσης σημαντικό στοιχείο στον σχεδιασμό ήταν να διατηρήσει την κληρονομιά της εταιρείας με τον σχεδιασμό των εκθεσιακών κοσμημάτων πολυτελείας να δένει αρμονικά με τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό. Η εταιρεία Evdokimou Jewellery εξυπηρετεί όλες τις ηλικίες και όλες τις κοινωνικές τάξεις προσαρμόζοντας τις ανάγκες και τα γούστα των πελατών.
H κεντρική μορφολογική ιδέα βασίζεται στις αντανακλάσεις που δημιουργεί το διαμάντι, που αποτυπώνονται ως εσοχές ή προεξοχές στο χώρο, κάθετες και οριζόντιες στις όψεις και στις επιφάνειες, ως βασικές γραμμές σχεδιασμού και ενοποίησης των όγκων, των όψεων, των εσωτερικών αναπτυγμάτων και των υλικών του χώρου. Τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν παραπέμπουν στα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν στο πρώτο κοσμηματοπωλείο που άνοιξε ο κος Μιχάλης Ευδοκίμου, ιδρυτής του κοσμηματοπωλείου το 1968, μέσα στα στενά δρομάκια του Στροβόλου.
Επιλέχθηκαν σκούρες αποχρώσεις σε συνδυασμό με τα χρώματα του χρυσού. Ο χρυσός χρησιμοποιείται σε γραμμικά, εναέρια διακοσμητικά στοιχεία που δημιουργούν αντιθέσεις με ισορροπία και λάμψη ως ένταση στον σκόπιμα σκουρόχρωμο χώρο. Η μελέτη του φωτισμού έγινε με σκοπό να αναδειχθούν όλα αυτά τα στοιχεία και να δώσει μια "δραματική" ατμόσφαιρα με εκθεσιακό φωτισμό στις προθήκες και με χαμηλότερης έντασης γενικό φωτισμό.
Ο πελάτης κατά την είσοδο του στο κατάστημα έχει αφετηρία το κεντρικό έπιπλο που λειτουργεί σαν η "κεντρική αρτηρία" του καταστήματος, όπου αρχίζει να απολαμβάνει τις δημιουργίες από διαμάντια και ακολουθεί τον ορθογώνιο σχεδιασμό του κεντρικού επίπλου όπου καταλήγει στον χώρο της αφετηρίας, ο οποίος είναι και ο χώρος εξυπηρέτησης πελατών και προβολής προϊόντων. Εκεί μπορεί να απολαύσει τον καφέ του με το προσωπικό του καταστήματος.
Επίσης έχει δημιουργηθεί ένας χώρος ελαχίστων διαστάσεων που παραπέμπει σε εκθετήριο χώρο μουσείου, όπου γίνονται οι παρουσιάσεις επιλεκτικών κοσμημάτων στους πελάτες. Αυτός ο χώρος ουσιαστικά είναι χώρος προσωπικής εξυπηρέτησης για συγκεκριμένες περιπτώσεις, ο οποίος έχει οπτική επαφή με το υπόλοιπο κατάστημα μέσω της ξεχωριστής χρυσής διάτρητης κατασκευής που σχεδίασε ο αρχιτέκτονας.

Η ανακαίνιση της μικρής προσφυγικής μονοκατοικίας των 30 m² , χτισμένη πάνω σε πεζόδρομο, οδήγησε στην αποξήλωση της εξωτερικής πρόσοψης του κτιρίου και κατασκευής της από την αρχή. Κάποια μέρη της τοιχοποιίας από παλιά πλινθοδομή συντηρήθηκαν, ενώ ένα κομμάτι αυτής έμεινε εμφανές, φωτίστηκε και διακοσμήθηκε με κάκτους.
Φωτογραφίες: Γιώργος Φακούρας

ΝΕΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ

Ο σχεδιασμός ενός γυμναστηρίου δεν αποτελεί απλή υπόθεση, δεδομένου πως πρέπει να ισορροπήσει πολλές διαφορετικές μεταβλητές. Η λειτουργικότητα και η σωστή αξιοποίηση του χώρου, η δημιουργία της κατάλληλης ατμόσφαιρας, η ασφαλής κυκλοφορία των χρηστών, ο κατάλληλος φωτισμός, η δημιουργία των ιδανικών συνθηκών εσωτερικής άνεσης είναι μερικοί μόνο από τους παράγοντες που παίζουν σημαντικό ρόλο στην εύρυθμη λειτουργία ενός γυμναστηρίου.

Το συγκρότημα αφορά τρεις κατοικίες κτισμένες σε μια κατάφυτη βουνοπλαγιά της Σκιάθου προσανατολισμένη προς τις δυτικές ακτές του νησιού και το ανατολικό Πήλιο. Η προσαρμογή στην έντονη κλίση του εδάφους και η θέα προς τη θάλασσα μας οδήγησαν σε μια παράλληλη, κλιμακωτή διάταξη των κτιρίων, εξασφαλίζοντας άπλετη θέα από όλα τα επίπεδα. Η κάθε κατοικία αποτελείται από έναν μονολιθικό πέτρινο όγκο με ένθετη μονόρριχτη στέγη, σε παράλληλη απόσταση προς τις άλλες δύο. Η μεταξύ τους απόσταση δημιουργεί ενδιάμεσους χώρους, όπως οι αυλές εισόδου και οι βεράντες προς τη θάλασσα στις οποίες εντάσσονται οι υπάρχουσες επιβλητικές Αριές, λειτουργώντας και ως διαχωριστικό των κατοικιών προς το δρόμο.
Οι κατοικίες τοποθετούνται κατά μία στάθμη χαμηλότερα από το δρόμο πρόσβασης. Ο επισκέπτης προσεγγίζοντας αντικρίζει μόνο τις μονόρριχτες στέγες των κτιρίων. Στη συνέχεια μία εξωτερική κλίμακα τον οδηγεί στο επίπεδο της εισόδου και μέσω μιας εσωτερικής αυλής εισέρχεται στην κατοικία. Από την αυλή ένα διαμπερές άνοιγμα με θέα προς τη θάλασσα και την βεράντα της πισίνας, εξασφαλίζει την οπτική σύνδεση των βασικών υπαίθριων χώρων διημέρευσης μεταξύ των οποίων είναι τοποθετημένη η κατοικία. Το δίπολο των δύο βασικών χώρων διημέρευσης και της κατοικίας στο μέσον αποτέλεσε βασικό θέμα στο σχεδιασμό των χώρων. Δύο αυλές για τις διαφορετικές ώρες της ημέρας, σε οπτική και λειτουργική συνέχεια με το εσωτερικό του σπιτιού, με θέα τη θάλασσα. Η πρώτη, μια εσωστρεφής αυλή εισόδου στην οποία τοποθετείται η εξωτερική τραπεζαρία - κουζίνα, και η δεύτερη η βασική αυλή – βεράντα με χαμηλή επίπλωση, στην οποία βρίσκεται και η ιδιωτική πισίνα της κάθε κατοικίας. Η σκίαση επιτυγχάνεται μέσω των Αριών και ενός αναρτημένου μεταλλικού στεγάστρου με ξύλινη πλήρωση. Από το επίπεδο της βεράντας, μια υπαίθρια μεταλλική κλίμακα εν μέρει σε πρόβολο και ανάμεσα από τα πέτρινα τοιχία, καταλήγει στον κήπο και συνδέει εξωτερικά τα δύο επίπεδα της κατοικίας.
Εσωτερικά η κατοικία αναπτύσσεται σε 3 επίπεδα, ακολουθώντας την κλίση του εδάφους. Στο βασικό επίπεδο εισόδου, βρίσκεται ο ενιαίος χώρος του καθιστικού – κουζίνας, στο κέντρο του οποίου τοποθετείται στοιχείο κλίμακας ανόδου προς τη σοφίτα για τις κατοικίες 1 και 2, το οποίο λειτουργεί και ως οπτικό διαχωριστικό μεταξύ των χώρων, αλλά και ως καναπές – αποθηκευτικός χώρος. Η κατασκευή αυτή αποτελείται από κατακόρυφες ξύλινες διατομές 4Χ6 εκ και μεταλλικές βέργες 2 cm, πάνω στις οποίες εδράζονται τα πατήματα της σκάλας προς τη σοφίτα. Για την κατοικία 3 το διαχωριστικό μεταξύ κουζίνας και καθιστικού κατασκευάστηκε από τις ίδιες ξύλινες διατομές. Στο μέσο του καθιστικού τοποθετείται ενεργειακό τζάκι, με ελεύθερη μεταλλική καμινάδα. Το στοιχείο του τζακιού δεν υπερβαίνει το 1,20 m και πίσω από αυτό βρίσκεται η σκάλα προς το κάτω επίπεδο.
Επικρατέστερα υλικά η πέτρα, προϊόν εκσκαφής του συγκροτήματος, το ξύλο και οι ελαφριές μεταλλικές κατασκευές. Η αντίθεση των μεταλλικών στοιχείων και των μεγάλων γυάλινων ανοιγμάτων με τους στιβαρούς πέτρινους τοίχους αναδεικνύει τη σύνθεση και προσδίδει ελαφρότητα.