3ο Βραβείο στο διαγωνισμό "Υποδομές Πρόνοιας και Πάρκο Γειτονιάς στο Δήμο Χανίων"

ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ & ΑΡΧΕΣ : Σχεδιασμός για τη γειτονιά & επούλωση
Το συγκεκριμένο θέμα παρότι θεωρητικά ξεκάθαρο ως προς το κτιριολογικό, αποδείχτηκε βαθιά πολύπλοκο ως προς την αστική προσέγγιση και την ένταξη του στο περιβάλλον του, με σημαντικά ερωτήματα να εγείρονται ως προς τη σχέση οικοπέδου και αστικού ιστού. Κατά τη διάρκεια της έρευνας, η ιδιαίτερη φύση του οικοπέδου σε συνδυασμό με την υποχρεωτική συνύπαρξη της εκάστοτε πρότασης με το κέντρο υγείας, έβγαζε στην επιφάνεια συγκρούσεις τόσο σε επίπεδο γειτονιάς όσο και σε επίπεδο οικοδομικού τετραγώνου. Σύντομα ωστόσο, οι παραπάνω παρατηρήσεις έφεραν τη συνειδητοποίηση πως η λύση δεν βρίσκεται αποκλειστικά στην ένταξη των χρήσεων σε περιοχή και οικόπεδο, αλλά σε μια πρόταση η οποία θα αφορά την ολότητα του οικοδομικού τετραγώνου προκειμένου να αναδειχθεί σε κέντρο κοινωνικών παροχών και ζωής, της γειτονιάς που το περιβάλλει.

ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ : Αστικός Ελαιώνας
Προκειμένου να επιτευχθούν τα παραπάνω, ως σημείο εκκίνησης λειτούργησε η αναζήτηση μιας κοινής ταυτότητας για το σύνολο του οικοπέδου. Ξεκίνησε δηλαδή μια διερεύνηση, προκειμένου να εντοπιστεί μια ενιαία τοπική διαχείριση, η οποία από τη μία να υποστηρίζεται από τον υπάρχοντα σχεδιασμό και από την άλλη να μπορεί να αποτελέσει τον κορμό των νέων προτεινόμενων χρήσεων. Ως εκ τούτου, αναπαράγοντας τη λογική των αναλληματικών τοίχων, των ελαιόδεντρων και της πετρόκτιστης μάντρας, διεκδικούμε τη μετατροπή του συνόλου του Ο.Τ σε ένα συνεκτικό τοπικό σύνολο. Ένα οικοδομικό τετράγωνο - αστικός ελαιώνας, βαθιά συνδεμένο με τον τόπο του. Με την σειρά τους, τόσο το πάρκο γειτονιάς όσο και οι χρήσεις του βρεφονηπιακού και του Κέντρου Ημερήσιας Φροντίδας Ηλικιωμένων, προσαρμόζονται στην εν λόγω συνθήκη δημιουργώντας ένα ενιαίο σύνολο θαμμένο στα ελαιόδεντρα και προσαρμοσμένο στο ανάγλυφο του οικοπέδου. Ένα κτιριακό συγκρότημα βαθιά συνυφασμένο με τη φύση και τα τοπία της Κρήτης.

ΟΡΓΑΝΩΣΗ/ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΉ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ : Ένταξη σε τοπίο και Αστικό ιστό
Σε συνέχεια των παραπάνω, η ανάπτυξη των λειτουργιών δεν έρχεται με τη μορφή ενός ενιαίου κτιριακού συνόλου, αλλά αντίθετα μέσω ενός εκτεταμένου κατακερματισμού οι όγκοι σπάνε και το κτίριο διαχέεται στο πράσινο. Ως αποτέλεσμα, οι νέες χρήσεις, χάνονται πίσω από τις ελιές, ενώ η συνολική κλίμακα του κτιρίου παραμένει μικρή δημιουργώντας συνθήκες αρμονίας με τον περιβάλλοντα αστικό ιστό. Το νέο αυτό τοπίο θα συμπληρώσει η παρουσία ενός καθαρού χώρου πρασίνου - πάρκου, ο οποίος με τη σειρά του αναπτύσσεται σε πολλαπλά επίπεδα, δημιουργώντας συνέχειες τόσο με το υπόλοιπο Ο.Τ όσο και με τις διάσπαρτες αυλές των κτιριακών όγκων.

• Βρεφονηπιακός σταθμός
Ο βρεφονηπιακός σταθμός αναπτύσσεται σε δύο διακριτές στάθμες, ενταγμένες στο έντονο ανάγλυφο του οικοπέδου. Οι αίθουσες των βρεφών, μαζί και με το χώρο της εισόδου τοποθετούνται στην Β’ στάθμη, με κάθε αίθουσα μαζί με τα βοηθητικά και τις αυλές της να σχηματίζει έναν ευδιάκριτο όγκο - χωρική ενότητα.
Οι αίθουσες των νηπίων αντίθετα, μαζί και με τις χρήσεις που τα αφορούν, αναπτύσσονται στην Α’ στάθμη και σε άμεση επαφή με το φυσικό έδαφος και το πράσινο. Σε μια σαφώς περισσότερο ανοιχτή λογική, οι βασικές κυκλοφορίες είναι σε μεγάλο βαθμό ημιυπαίθριες, με το κτίριο να εκμεταλλεύεται στο έπακρο το εύκρατο κλίμα της Κρήτης, αλλά και το προστατευμένο περιβάλλον των αυλών.

• Κ.Η.Φ.Η
Ο κτιριακός όγκος του Κ.Η.Φ.Η αναπτύσσεται και αυτός με τη σειρά του στο βορινό άκρο του οικοπέδου συνεχίζοντας στη λογική της ανάπτυξης των διασπασμένων όγκων που περιγράψαμε παραπάνω. Η είσοδος, όσο και η βασική αυλή του έρχονται σε άμεση επαφή με τον δρόμο για λόγους ευκολίας, αλλά και σε έμμεση συσχέτιση με την είσοδο και τους χώρους αναμονής του βρεφονηπιακού. Ως αποτέλεσμα οι δύο χρήσεις, ενώ παραμένουν σαφώς διαχωρισμένες δεν αποξενώνονται δημιουργώντας ευκαιρίες αλληλεπίδρασης μεταξύ της πρώτης και της τρίτης ηλικίας.

• Πάρκο
Το πάρκο ως το κατεξοχήν ενοποιητικό στοιχείο μεταξύ των δύο κτιριακών όγκων του Ο.Τ, τόσο από ανάγκη όσο και από επιλογή καθορίζεται από τα διαφορετικά επίπεδα, τους αναλληματικούς τοίχους που το σχηματίζουν και τις συστοιχίες από ελαιόδεντρα. Δημιουργείται έτσι ένα μικτό τοπίο, όπου μέσα από μια περισσότερο ρομαντική θεώρηση συνδυάζει τα χαρακτηριστικά του αστικού πάρκου με αυτά του κρητικού ελαιώνα. Στα διάφορα επίπεδα και πλατώματα του πάρκου αναπτύσσονται μια σειρά από διαφορετικές χρήσεις καθώς και εναλλακτικών τρόπων οικειοποίησης του χώρου.

Αρχιτεκτονικά, ο σχεδιασμός μένει μακριά από αχρείαστες υπερβολές προτείνοντας ένα κτίριο ήπιο σε κλίμακα, μέρος ενός νέου τοπικού συνόλου. Ταυτόχρονα, εντός του συγκροτήματος, μια λογική αυλών και αιθρίων δημιουργεί ευχάριστους ημιπαίθριους χώρους προάγοντας την υπαίθρια ζωή και τη σύνδεση του κτιρίου με το πράσινο. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, κτιριακό σύνολο και πάρκο, εισάγουν μια νέα αλλά οικεία ατμόσφαιρα, η οποία με σύγχρονο και απλό σχεδιασμό προάγει την εύκολη οικειοποίηση του δημόσιου χώρου, και την αβίαστη ένταξη του στην καθημερινότητα των κατοίκων. Το έργο αποτελεί μία πρόταση η οποία με ταπεινότητα και σαφήνεια ρίχνει το βάρος στον χρήστη και φιλοδοξεί χωρίς πλεονασμούς να συμπληρώσει το κομμάτι του παζλ που λείπει σε αστικό ιστό και κοινωνία.