Στην τριώροφη κατοικία στα Χανιά ο χώρος του κλιμακοστασίου αποτελεί την καρδιά της σύνθεσης και λειτουργεί ως πηγή φυσικού φωτισμού και αερισμού για τον εσωτερικό χώρο. Δημιουργήθηκε στη γεωμετρία του κτιρίου το απαραίτητο κενό, που βοηθά στη διάχυση του φυσικού φωτός και αέρα στο εσωτερικό, επιλύοντας ένα σύνηθες αλλά σημαντικό πρόβλημα των κτιρίων της παλαιάς πόλης. Σ’ αυτό το κενό οργανώθηκε και η κατακόρυφη κυκλοφορία του κτιρίου.
Φωτογραφίες: Λουκής Γ.- Καλαποδάς Δ.

Το κλιμακοστάσιο καταλήγει σε διαφώτιστο στη στέγη, που ενισχύει το φυσικό φωτισμό. Η ξύλινη στέγη του κτιρίου, ανακατασκευάστηκε πλήρως, με διαμόρφωση ενός δωματίου στη στάθμη της, ενώ διατηρήθηκαν και αναδείχθηκαν τα παλαιά ζευκτά της, ως εκθέματα αναφοράς των κατασκευαστικών λεπτομερειών της εποχής της, υπογραμμίζοντας την ιστορικότητα του κτιρίου.
Φωτογραφίες: Νίκος Δανιηλίδης

Η κουζίνα αποτελεί ένα από τα βασικότερα συνθετικά ευρήματα του συνόλου της πρότασης. Σε πρώτη φάση, κλειστή, κατάλευκη και στιλπνή, συμπληρώνει τον καμβά του χώρου, αλλά και βοηθάει στη διείσδυση του φυσικού φωτός. Σε δεύτερη φάση ανοίγοντας τις συρόμενες πόρτες, μπορεί κάποιος να αξιοποιήσει όποιο τμήμα της κουζίνας επιθυμεί και να δώσει πρόσβαση σε ένα επιπλέον άνοιγμα σε φωταγωγό. Το μαύρο δίνει βάθος, μεγαλώνει το χώρο και ωθεί το χρήστη σε μια παροδική ψευδαίσθηση ότι πίσω από τα λευκά πορτάκια, κρύβεται κάτι μεγαλύτερο που δεν έχει ακόμα ανακαλύψει.
Φωτογραφίες: Παναγιώτης Βουμβάκης

ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΣΤΗ ΒΙΩΜΑΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ

Κατά τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, η αντιμετώπιση του εσωτερικού εμπορικού χώρου εξελίχθηκε εκκινώντας από τον υποτυπώδη εσωτερικό σχεδιασμό στη δημιουργία μιας βιωματικής εμπειρίας για τον καταναλωτή, ενώ αξιοσημείωτες είναι και οι διάφορες εκδοχές πειραματισμού, όπως τα καταστήματα ιδεών (concept stores) και η προσαρμογή των καταστημάτων στη νέα συνήθεια των "αγορών" βιτρίνας (window shopping).

Το κτίριο κατασκευάστηκε αρχικά το 1965, στο ισόγειο του οποίου υπήρχε ένα γραφείο και μια αποθήκη, ενώ στον 1ο όροφο, μια αυτοτελής κατοικία των 120 m².

Η πρώτη επέμβαση αφορούσε την ανατολική όψη, η οποία είχε αρχίσει να καταρρέει και να αποτελεί κίνδυνο για τους πεζούς. Έτσι τμήμα του στηθαίου απομακρύνθηκε, όπως και η επένδυση από πέτρα στον Α όροφο. Όλη η όψη επενδύθηκε με τσιμεντοσανίδες, στόχος των οποίων είναι να "κρυφτεί" η θερμομόνωση. Τα στηθαία έγιναν μεταλλικά, ενώ τα διαγώνια ξύλινα σκίαστρα μαζί με τη χρωματική εναλλαγή στους εξώστες, έδωσαν μια πιο σύγχρονη νότα στο κτίριο.

Εσωτερικά, στον όροφο της κατοικίας, απομακρύνθηκαν όλες οι εσωτερικές τοιχοποιίες και τα δάπεδα. Μετά την στατική ενίσχυση του φέροντα οργανισμού, με ανθρακονήματα, ελάσματα και υαλοπλέγματα, σε κολόνες, δοκάρια και τοιχοποιίες αντίστοιχα, σειρά είχε η σωστή διαρρύθμιση των λειτουργιών της κατοικίας. Έτσι η κουζίνα από τη δυτική πλευρά, ήρθε στην ανατολική, όπου βρισκόταν και το σαλόνι, ενώ προστέθηκε ένα ακόμα wc για τους επισκέπτες. Όλες οι νέες τοιχοποιίες κατασκευάστηκαν από ξηρά δόμηση με αυξημένη την ηχομονωτική τους ιδιότητα και οι μονάδες ψύξης "κρύφτηκαν" στα ταβάνια.

Κύριος παράγοντας της όλης ανακαίνισης ήταν και η ενεργειακή αναβάθμιση της κατοικίας. Η αντικατάσταση των κουφωμάτων, η εξωτερική θερμοπρόσοψη και η αντεστραμμένη μόνωση στο δώμα, η αντλία θερμότητας σε συνδυασμό με τα fan coils (σώματα βεβιασμένης κυκλοφορίας) και την ενδοδαπέδια θέρμανση, οι ηλιακοί συλλέκτες και η εγκατάσταση smart home στο ηλεκτρικό σύστημα, έκαναν την κατοικία να φτάσει εύκολα την Α ενεργειακή κλάση!

Σε ένα οικόπεδο με εφόδια τον άριστο προσανατολισμό και την εκπληκτική θέα, η αρχιτεκτονική πρόκληση προέκυψε από το πρισματικό σχήμα του!
Έτσι αυτό το απλό τετράπλευρο κτίριο, διατηρώντας αυτήν ακριβώς την πρισματική μορφή σε όλες της πλευρές του όγκου του, μέσα από τον οποίο ξεπροβάλλουν ευθύγραμμοι εξώστες, δημιουργεί μεγάλη αντίθεση με τα παραλληλόγραμμα γειτονικά κτίρια και ξεπροβάλει στην ουσία μέσα από το πράσινο της φύσης.

Έμφαση επίσης δόθηκε στον τρόπο κατασκευής του κτιρίου, όπου ο μεταλλικός του σκελετός "σκίζει" το κέλυφος της κατοικίας, δίνοντας μια αίσθηση αποδόμησης, ενώ παράλληλα προδίδει την ξηρά δόμηση της κατασκευής.

Τα σπίτι χωρίζεται σε τέσσερα επίπεδα:
Στο υπόγειο, το γκαράζ, το μηχανοστάσιο και έναν χώρο φιλοξενίας/playroom.

Στο ισόγειο, την ελεύθερη κάτοψη μοιράζονται η κουζίνα με το σαλόνι και ένα μικρό wc.
Στον Α όροφο τα τρία υπνοδωμάτια και τα δυο μπάνια, ενώ στο δώμα έχει προβλεφθεί αποθηκευτικός χώρος και ένα μικρό κουζινάκι το οποίο εξυπηρετεί το roof garden.

Όλα τα επίπεδα συνδέονται μεταξύ τους και με ασανσέρ, στην πλάτη του οποίου υπάρχει ένα shaft για την ευκολότερη διέλευση όλων των Η/Μ εγκαταστάσεων προς το υπόγειο.

Κύριο κριτήριο του όλου σχεδιασμού ήταν η επίτευξη της Α+ ενεργειακής κλάσης της μονοκατοικίας, πράγμα στο οποίο αναπόσπαστο ρόλο, εκτός της άριστης θερμομόνωσης του κελύφους, παίζουν η ύπαρξη φωτοβολταϊκών πάνελ, αλλά και ο παθητικός εξαερισμός των χωρών με τον εναλλάκτη θερμότητας.

Το αρχιτεκτονικό γραφείο Amalgama Architects ανακαίνισε ένα οδοντιατρείο 95 m² στη Θεσσαλονίκη, συνδυάζοντας μια μονοχρωματική παλέτα με ξύλινες επιφάνειες. Βασική παράμετρος της αναδιαμόρφωσης αποτέλεσε η ενίσχυση του φυσικού φωτισμού μέσα από την οπτική ενοποίηση των χώρων. Πολλαπλά επίπεδα διαφάνειας ανατρέπουν τον εσωστρεφή χαρακτήρα που είχε το ιατρείο, διατηρώντας ταυτόχρονα την απαραίτητη ιδιωτικότητα των χώρων ανάλογα με την χρήση τους.

Ο χώρος αναμονής οργανώθηκε ως ένας κεντρικός χώρος, ο οποίος υποδέχεται τον επισκέπτη σε ένα φωτεινό περιβάλλον. Η βιβλιοθήκη με την έντονη γεωμετρία αποτελεί το κεντρικό στοιχείου του χώρου -διαχωρίζοντας το γραφείο- ενώ παράλληλα αφήνει το φυσικό φως να διαχυθεί στον χώρο με έναν ευχάριστο και ιδιαίτερο τρόπο. Ο χώρος του εργαστηρίου, αντίστοιχα περικλείεται μέσα σε έναν γυάλινο κύβο, ο οποίος διαθέτει την απαραίτητη όμως ιδιωτικότητα. Οι γυάλινες διάφανες πόρτες επιτρέπουν την οπτική συνέχεια όλων των χώρων, δίνοντας μια αίσθηση συνέχειας και ισορροπίας.

Οι λευκές και γκρι αποχρώσεις αναδεικνύουν την αισθητική του φυσικού ξύλου. Πάγκοι, καθίσματα και διάφορα στοιχεία του ιατρείου είναι κατασκευασμένα ειδικά για τον χώρο. Η επιλογή των υλικών έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ολοκλήρωση της βασικής ιδέας. Ο συνδυασμός ξύλου, μετάλλου και γυαλιού, δημιουργεί ένα ισορροπημένο και ξεκούραστο περιβάλλον.

Η Scapearchitecture είναι ένα γραφείο αρχιτεκτονικών μελετών με έδρα την Αθήνα, το οποίο ιδρύθηκε και διευθύνεται από τους αρχιτέκτονες Σταυρούλα Χριστοφιλοπούλου και Γιώργο Ατσαλάκη. Ανεξάρτητα από την κλίμακα κάθε έργου, η Scapearchitecture συνεχώς αναζητά τον κατάλληλο τρόπο να σχεδιάσει χώρους άρρηκτα δεμένους με το περιβάλλον τους, παράγοντας ένα υβρίδιο αρχιτεκτονικής και τοπίου, ένα νέο _scape, αναιρώντας το διαχωρισμό εσωτερικού – εξωτερικού και φυσικού – τεχνητού. Το εύρος των έργων του γραφείου απλώνεται από corporate interiors γραφειακών χώρων μέχρι hi-end κατοικίες, ξενοδοχεία και κτιριακά έργα μεγαλύτερης κλίμακας.

ΝΕΡΟ ΚΑΙ ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ

Η ύπαρξη υψηλότερων θερμοκρασιών στα κέντρα των πόλεων σε σχέση με τις γύρω περιοχές τους συνιστά το φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας (urban heat island), το οποίο σε χώρες με θερμό, μεσογειακό κλίμα, όπως είναι η Ελλάδα, επεκτείνει και εντείνει την περίοδο δροσισμού, με παράλληλες αρνητικές συνέπειες τόσο για το περιβάλλον (αύξηση κατανάλωσης συμβατικής ενέργειας για ψύξη, αύξηση των φορτίων αιχμής, απόρριψη θερμότητας από τα κλιματιστικά στους υπαίθριους χώρους) όσο και για τους ανθρώπους (επιδείνωση συνθηκών θερμικής άνεσης και εντέλει της ποιότητας ζωής).

Σε αυτήν την κατοικία το υπάρχον λίθινο κέλυφος διατηρήθηκε ακέραιο στην αρχική του μορφή και στο δωμάτιο του λουτρό, έπειτα από την απαραίτητη εξυγίανση αρμών και τη σημειακή αποκατάσταση φθορών.
Φωτογραφίες: Παναγιώτης Βουμβάκης