Σκαρφαλωμένο σ' ένα μαγευτικό ελληνικό τοπίο στο Μούρεσι Πηλίου, το συγκρότημα αναπτύσσεται προσανατολισμένο προς μια συναρπαστική θέα στη θάλασσα και το όρος Άθως.
Το έργο ξεκίνησε το 2003 με την πλήρη ανακατασκευή δυο παλαιών κτιρίων, που χρονολογούνταν από το 1701 και βρίσκονταν μέσα σε ένα κτήμα 26 περίπου στρεμμάτων. Το αρχοντικό, που λειτουργεί σήμερα ως χώρος εστιατορίου και το παράσπιτο, που λειτουργεί ως μπαρ. Το 2006 προστέθηκαν εννέα διώροφες ανεξάρτητες κατοικίες, προσφέροντας 10 υπερπολυτελείς σουίτες στο σύνολο. Στη δεύτερη αυτή φάση, προστέθηκε μια εξωτερική θερμαινόμενη πισίνα 150 m² με πλήρη εξοπλισμό υδατοθεραπείας, όπως και ένα υπαίθριο μπαρ 80 m² περίπου.
Όλα τα κτίσματα ακολουθούν τα αρχιτεκτονικά πρότυπα της πηλιορείτικης αρχιτεκτονικής, σεβόμενα απόλυτα την παράδοση, χρησιμοποιώντας αποκλειστικά υλικά από την περιοχή. Κυρίαρχα δομικά στοιχεία είναι η πέτρα Ξουριχτίου χτισμένη σε ξερολιθιά, η καστανιά στις εμφανείς εσωτερικά στέγες των κατοικιών και στα εξωτερικά στέγαστρα των βεραντών, τα ξύλινα κουφώματα και οι πλάκες από το Πρόπαν για το "λέπι" των στεγών. Τα μονοπάτια στον εξωτερικό χώρο έχουν εναρμονιστεί πλήρως με τα υπόλοιπα μονοπάτια του Μουρεσίου, κτισμένα με τον παραδοσιακό τρόπο του καλντεριμιού.
Το 2020, ξεκίνησε η ανακαίνιση των εγκαταστάσεων υγειονομικού χαρακτήρα και η μετατροπή των κατοικιών σε τουριστικό κατάλυμα. Οι παρεμβάσεις έγιναν με κάθε σεβασμό στην πηλιορείτικη αισθητική και την ιστορικότητα των κτιρίων που προϋπήρχαν.
Η οργανική φόρμα του συγκροτήματος αφομοιώνεται πλήρως στο καταπράσινο περιβάλλον και στο γαλάζιο της θάλασσας.

Ο νέος χώρος βρίσκεται σε μια πολυκατοικία του ΄50, η οποία σχεδιάστηκε εξ αρχής για χρήση γραφείων, στην καρδιά του ιστορικού - εμπορικού τριγώνου της Αθήνας. Είναι μια περιοχή με πολύ έντονα στοιχεία, που αντικατοπτρίζει και την φιλοσοφία του γραφείου. Αναμειγνύει την ιστορία και την πολυμορφία της πόλης, σε συνδυασμό με το βουητό και τις διαφορετικές της χρήσεις.
Ο αρχικά διαθέσιμος χώρος ήταν πολύ περιορισμένος σε μέγεθος, γεγονός που οδήγησε στην απόφαση για ριζική ανακαίνιση και επανασχεδιασμό. Μόνο έτσι θα συνδυαζόταν μια λειτουργική κάτοψη με την αισθητική ταυτότητα ενός δημιουργικού εργαστηρίου.
Στόχος ήταν να δημιουργηθεί ένα μη διακριτό μείγμα "εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος", το οποίο αλληλεπιδρά και μ’ αυτόν τον τρόπο επεκτείνει την αίσθηση του συνολικού χώρου. Η πρόθεση να αντιμετωπιστεί ο χώρος γραφείου ως ένα μείγμα εξωτερικού χώρου και οικιακής θαλπωρής ήταν μια συνειδητή επιλογή σχεδιασμού για ένα σύγχρονο παραγωγικό περιβάλλον. Με αυτήν την αφορμή χρησιμοποιήθηκαν φυτά, τα οποία πέρα από το διακοσμητικό τους χαρακτήρα λειτουργούν και ως στοιχείο διαμόρφωσης "εξωτερικού περιβάλλοντος", με σκοπό να αναμείξουν τις γραμμές κλειστού και ανοιχτού χώρου, ένα στοιχείο το οποίο άλλωστε θα εξελιχθεί με το χρόνο.
Ο δημιουργικός χώρος της σύνθεσης και της παραγωγής έχει σχεδιαστεί σαν ένα κιόσκι υπαίθριας αγοράς, παραπέμποντας στη βουή της πόλης, τονίζοντας τον "εργαστηριακό" του χαρακτήρα. Απομονώνεται από τον υπόλοιπο χώρο, αν αυτό χρειαστεί, με μια συρόμενη γυάλινη τζαμαρία, όπου η κρεμαστή φύτευση λειτουργεί και ως οπτικό διαχωριστικό.
Ο χώρος των παρουσιάσεων και συναντήσεων έχει αντιμετωπιστεί ως μια σπιτική τραπεζαρία λουσμένη στο φως της πόλης, εξοπλισμένη με vintage έπιπλα, προκειμένου να εντείνει αυτόν ακριβώς το χαρακτήρα των "σπιτικών αναμνήσεων". Όλες οι διαστάσεις των εξωτερικών κουφωμάτων έχουν μεγεθυνθεί για να "εισχωρήσουν" οι εικόνες της πόλης στο μέγιστο. Η συνολική προσέγγιση είναι να δημιουργηθεί ένα εργασιακό περιβάλλον με έντονο προσωπικό χαρακτήρα, που συνδυάζει λειτουργικότητα και οικεία ατμόσφαιρα.

Lab Athens is a dynamic design studio based in Athens, Greece. The office was originally established in 2009 by architects Ilias Pantos and Aris Efthymiadis. Since 2016, it is run exclusively by Ilias Pantos. The scope of our work includes architectural design, interiors and landscape architecture. We cover a wide range of projects within the private sector.
For us, every project is a challenge of combining the client's requirements with creative innovative form and function. In Lab Athens we aim to design and build simple, usable, socially responsible and attractive buildings. Get in touch to learn more about our work and talk about how we can work with you to create interesting, tailor-made projects.

Σε γήπεδο στην περιοχή της Οίας στην νήσο Θήρα πρόκειται να αναγερθούν τέσσερις αυτόνομες καλοκαιρινές κατοικίες. Κύριοι στόχοι του σχεδιασμού είναι η προστασία από τους βορειοδυτικούς ανέμους, η οπτική φυγή προς την θάλασσα και τον ηφαιστειακό κάμπο, καθώς και η επίτευξη ιδιωτικότητας μεταξύ των κατοίκων.
Το γήπεδο έχει προσανατολισμό και κλίση προς το βορρά, και είναι εκτεθειμένο στους Βορειοδυτικούς ανέμους που επικρατούν στην περιοχή. Στόχος του σχεδιασμού ήταν, μέσω της διάσπασης του κτιριακού όγκου σε μικρότερους, να δημιουργηθούν πλήθος υπαίθριων χώρων προστατευμένων από τους ανέμους αλλά με οπτικές φυγές προς την θάλασσα και την θηραϊκή γη. Οι όγκοι που διαμορφώνονται και ακολουθούν την κλίση του οικοπέδου, περικλείονται από υπαίθριους χώρους, δεξαμενές νερού και εσωτερικές αυλές δημιουργώντας ένα ενιαίο σύνολο - “οικισμό” με αισθητική συνοχή, ενταγμένο στο μεσογειακό τοπίο της Σαντορίνης.
Ο σχεδιασμός έγινε με αναφορά στα αγροτικά σπίτια της Θήρας που βρίσκονται στην εξοχή ή στην περίμετρο των οικισμών, τα οποία αποτελούνται από ένα σύνολο αυτόνομων μικρών κτισμάτων μέσα σε περίκλειστες αυλές που φιλοξενούν κύριες ή βοηθητικές χρήσεις. Το συγκρότημα αποτελείται από 8 μονολιθικούς όγκους παραλληλόγραμμου σχήματος με θολωτές οροφές. Στο κτιριακό μονόχωρο όγκο που φιλοξενεί την κουζίνα και το καθημερινό η θολωτή οροφή είναι εμφανής στο εσωτερικό χώρο αλλά εξωτερικά συμπληρώνεται δημιουργώντας ένα βατό δώμα, ενώ στον κτίσμα που φιλοξενεί το υπνοδωμάτιο και το λουτρό δημιουργείται εσωτερικός εξώστης για βοηθητικό υπνοδωμάτιο και η στέγαση γίνεται κατά μήκος των στενών τοιχοποιιών με εμφανή θόλο. Τους όγκους πλαισιώνουν δεξαμενές με νερό που συμβάλλουν στον αερισμό και στον δροσισμό του συγκροτήματος. Το σύνολο των δύο αυτών κτισμάτων, μαζί με τους υπαίθριους σε ακανόνιστα σχήματα χώρους που δημιουργούνται μεταξύ τους, τις κολυμβητικές δεξαμενές και την εσωτερική ιδιωτική αυλή στο πίσω τμήμα αποτελούν την κάθε αυτόνομη μονάδα κατοικίας.
Η κατασκευή γίνεται από φέρουσα πέτρινη τοιχοποιία και θολωτή στέγαση. Προτείνονται παραδοσιακού τύπου ξύλινα κουφώματα. Για το θέμα της σκίασης χρησιμοποιούνται ξύλινες πέργκολες.
Στον ακάλυπτο χώρο του οικοπέδου διατηρείται ή φυτεύεται εκ νέου βλάστηση που συναντάται στην περιοχή όπως Φρύγανα και Μακκία (χαμηλή βλάστηση). Επίσης προτείνεται να φυτευτούν και κάποια δένδρα όπως φοίνικες που ευδοκιμούν στην περιοχή.
Το έργο “Θολωτές κατοικίες στην Οία της Σαντορίνης” απέσπασε το βραβείο κριτών στα A+ Awards 2022 που διοργανώθηκαν από την διεθνή αρχιτεκτονική πλατφόρμα Architizer.

ΤΥΠΟΙ ΒΑΦΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΥΝ ΤΙΣ ΞΥΛΙΝΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΚΝΥΟΥΝ ΤΑ ΑΞΕΠΕΡΑΣΤΑ ΦΥΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ

Το ξύλο είναι ένας βιολογικός ιστός και η φυσική φθορά του είναι κάτι απολύτως αποδεκτό μέσα στη φύση και τυχόν επιπλέον δυσμενείς συγκυρίες κατά τη χρήση του (υπέρμετρες μηχανικές καταπονήσεις, βιολογικές προσβολές, διαβροχή κ.ά.) επιταχύνουν αυτήν τη φθορά· πολλώ δε μάλλον, καθώς η εναλλαγή διαβροχής - απομάκρυνσης υγρασίας συνοδεύεται με αλεπάλληλες ακανόνιστες μεταβολές διαστάσεων των κατασκευών.

Το σύστημα περιμετρικής αποστράγγισης (drainage) αποτελείται από μία τάφρο που περιβάλλει το κτίριο, συλλέγει τα νερά και τα οδηγεί στο σύστημα αποχέτευσης ή σε φυσικό υποδοχέα ή σε χαμηλότερο επίπεδο σε έδαφος υπό κλίση μέσω αγωγού στον πυθμένα της υπό μικρή κλίση (συνήθως 0,5% - 2,0%). Αυτή η μέθοδος συνδυάζεται με την τοποθέτηση υγρομονωτικών υλικών στην εξωτερική επιφάνεια του κτιρίου, όταν είναι νεόδμητο, ενώ στην περίπτωση που συνδυαστεί με υποδαπέδια αποστράγγιση παρέχει το βέλτιστο δυνατό αποτέλεσμα.
Έχει εφαρμογή σε υφιστάμενες ή νέες κατασκευές, που πλήττονται από την ύπαρξη επιφανειακών υδάτων, μόνιμων ή πρόσκαιρων ή από περιστασιακά διηθούμενα ύδατα, που προσβάλλουν τα πλευρικά τοιχώματα ή από υπόγεια νερά, των οποίων η στάθμη, περιστασιακά ή μόνιμα, φθάνει σε υψηλότερο επίπεδο από αυτό των θεμελίων.

Οδηγίες κατασκευής
Η διάνοιξη της τάφρου θα πρέπει να φτάνει τουλάχιστον ως το επίπεδο των θεμελίων χωρίς όμως να ξεπερνά την άνω στάθμη τους. Στην περίπτωση υποδαπέδιας αποστράγγισης, η τάφρος πρέπει να βρίσκεται σε στάθμη χαμηλότερη των θεμελίων, διότι διαφορετικά θα πρέπει να τρυπηθούν τα θεμέλια για τη σύνδεση των αγωγών, κάτι που δεν είναι αποδεκτό. Στον πυθμένα και στα τοιχώματα της τάφρου διαστρώνεται υλικό, που να επιτρέπει τη διήθηση των υδάτων (συνθετικό υφαντό υλικό, γεωύφασμα κτλ.)
Ο αγωγός αποστράγγισης πρέπει να εδράζεται σε στρώση διαβαθμισμένου υλικού, πάχους περίπου 20 cm με χαλίκια Ø32 έως Ø64, προκειμένου να μην υπάρχει ο κίνδυνος έμφραξης των οπών από υλικά, που μεταφέρουν τα διηθούμενα ύδατα.
Επάνω από τον αγωγό γίνεται πλήρωση της τάφρου με χαλίκι ίδιας διαμέτρου σε ύψος 40 cm για την προστασία του αγωγού.
Το σύστημα αποστράγγισης θα πρέπει να βρίσκεται σε σημαντικά υψηλότερη στάθμη από αυτήν του αποχετευτικού αγωγού, προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος πλημμυρισμού του με ακάθαρτα σε περίπτωση υπερφόρτωσης του συστήματος (αντιστροφή ροής).
Ο αποστραγγιστικός αγωγός πρέπει να περιβάλλεται από γεωύφασμα, προκειμένου να αποτρέπεται η διείσδυση μικρόκοκκων υλικών στο εσωτερικό του μέσω των οπών στην επιφάνειά του.
Οι αγωγοί αποστράγγισης επιλέγονται από πορώδη υλικά (σωλήνες από πορώδες σκυρόδεμα, εφυαλωμένοι πηλοσωλήνες κτλ.) ή από διάτρητους αγωγούς από αδιαπέραστο υλικό σε όλη την επιφάνειά τους. Η εσωτερική τους επιφάνεια θα πρέπει να είναι λεία, ούτως ώστε να διευκολύνει τη ροή του νερού. Η διάμετρός τους συνήθως επαρκεί στα 100 mm, θα πρέπει όμως πάντα να εκτιμάται η ποσότητα των υδάτων που θα κληθεί να παραλάβει. Στις γωνίες ή σε θέσεις αλλαγής κλίσης μικρότερης από 135° θα πρέπει να προβλέπεται φρεάτιο καθαρισμού.
Η υγροπροστατευτική στρώση πρέπει να προστατεύεται από τυχόν τραυματισμό από τα υλικά πλήρωσης της τάφρου. Μπορεί να καλυφθεί με:
- πλάκες από σκληρά αφρώδη υλικά (π.χ. διογκωμένη πολυστερίνη),
- αποστραγγιστικό τοίχο ξηράς δόμησης,
- σύνθετα αποστραγγιστικά φύλλα με εξωτερική επικάλυψη μη υφαντού γεωυφάσματος και εσωτερική από συνθετικές ύλες (προπυλένιο κτλ.),
- φύλλα (κυματοειδή ή τραπεζοειδή) από πλαστικά ή ορυκτά υλικά, που διευκολύνουν και τον αερισμό του τοίχου.
Η διαμόρφωση της τελικής επιφάνειας της τάφρου και της περιμετρικής ζώνης εδάφους πρέπει να διαμορφώνεται με κλίση προς τα έξω, προκειμένου να οδηγούνται τα νερά της βροχής μακριά από το κτίριο.

Περιμετρική αποστράγγιση με γεωσυνθετικά στραγγιστήρια
Η περιμετρική αποστράγγιση στο κτίριο μπορεί επίσης να επιτευχθεί με τη χρήση γεωσυνθετικών στραγγιστηρίων, μειώνοντας σημαντικά το κόστος κατασκευής, καθώς δεν χρειάζεται η διάνοιξη μεγάλης τάφρου, η πλήρωσή της με αδρανή, πρόσθετα γεωυφάσματα και οι σωλήνες αποστράγγισης.
Το στραγγιστήριο είναι σύνθετο υλικό και αποτελείται από μία στεγανή μεμβράνη με διαπερατό πυρήνα με προεξοχές, που επιτρέπει την είσοδο του νερού σ’ αυτόν, όχι όμως και το αντίστροφο. Το σύστημα συμπληρώνεται από γεωύφασμα στην επαφή με το έδαφος με υψηλή ανθεκτικότητα στις επιδράσεις του ριζικού συστήματος των φυτών. Το νερό από τον πυρήνα οδηγείται σε σωλήνα στον πυθμένα του συστήματος και κατόπιν προς το αποχετευτικό σύστημα ή άλλο αποδέκτη μακριά από τη θεμελίωση (τουλάχιστον 1,5 m).

Η ρεσεψιόν αυτού του ξενοδοχείου αντλεί έμπνευση από το βραχώδες τοπίο της γύρω περιοχής, με το σκηνικό να ολοκληρώνεται με τα κρεμαστά φωτιστικά και τη δημιουργία ενός εγγενούς γεωμετρικού μοτίβου φωτός.
Φωτογραφίες: ©Grand Hotel Savoia

Το ηλεκτρικό τζάκι, σε συνδυασμό με τον κρυφό φωτισμό και τους ξύλινους κορμούς, δημιουργούν φιλόξενα, ρουστίκ στοιχεία με σύγχρονες πινελιές σε αυτό το ξενοδοχείο στην Ιταλία.
Φωτογραφίες: ©Grand Hotel Savoia

Η ξύλινη πέργκολα δίπλα στην πισίνα, πλήρως ενταγμένη στο περιβάλλον, προστατεύει τον χρήστη από τον ήλιο και τους έντονους ανέμους των Κυκλάδων, όπου βρίσκεται και η υπόσκαφη κατοικία.
Φωτογραφίες: Γιώργος Μεσσαριτάκης

Οι εκτεταμένες μονωμένες γυάλινες προσόψεις σχεδιάστηκαν στρατηγικά, ώστε να επιτρέπουν την είσοδο φυσικού φωτός, χωρίς να προκαλείται θάμβωση. Έτσι, δεν αυξάνουν τα ηλιακά κέρδη σε μη επιθυμητά επίπεδα.
Φωτογραφίες: Μανόλης Βάρδας