Η ξύλινη στέγη του PULO Market είναι σχεδιασμένη για να παρέχει φυσικό αερισμό και φωτισμό, ενσωματώνοντας τοπικά υλικά που ταιριάζουν με το περιβάλλον. Η κατασκευή της δημιουργεί έναν χώρο που είναι ανοιχτός και φιλόξενος, με ξύλινα στοιχεία που προσφέρουν ζεστασιά και φυσικότητα στον σχεδιασμό. Ο στόχος της στέγης είναι να ενισχύσει την αίσθηση της κοινότητας και της σύνδεσης με τη φύση.
Αρχιτεκτονική Μελέτη & Εσωτερικός Σχεδιασμός: A9 Architects
Φωτογραφίες: THE IDEAL LAND, Arch-Exist Photography
Η κεντρική ιδέα του έργου ήταν η αναβίωση ενός ιστορικού κτιρίου με σπάνια χαρακτηριστικά και η ανάδειξη των παραδοσιακών στοιχείων της κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής με τις σύγχρονες ανάγκες και αισθητικές τάσεις. Οι κύριες αρχές σχεδιασμού περιλάμβαναν τον σεβασμό στην ιστορία του κτιρίου, την δημιουργία ενός λειτουργικού και ευχάριστου χώρου διαβίωσης, καθώς και την μεγιστοποίηση της επαναχρησιμοποίησης υλικών. Στο επίκεντρο της σχεδιαστικής μας προσέγγισης ήταν η ανάδειξη των αυθεντικών χαρακτηριστικών του κτιρίου, όπως τα κεραμίδια, οι πέτρινοι τοίχοι, τα ξύλινα κουφώματα και βέβαια τα ξύλινα χειροποίητα έπιπλα, ενώ προστέθηκαν σύγχρονα στοιχεία για την βελτίωση της άνεσης και της αισθητικής πάντα με γνώμονα την επίτευξη αρμονίας μεταξύ της παραδοσιακής και της σύγχρονης αρχιτεκτονικής. Η συνολική προσέγγιση του έργου είχε ως στόχο τη δημιουργία ενός χώρου που συνδυάζει την παραδοσιακή ομορφιά με τις σύγχρονες απαιτήσεις διαβίωσης, προσφέροντας μια μοναδική εμπειρία στους επισκέπτες.
Το κτίριο, μια διώροφη μονοκατοικία στην Κάτω Χώρα Σερίφου, χτίστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα και για πολλά χρόνια είχε χρήση δημόσιου χαρακτήρα (τοπικό γραφείο ΙΚΑ), ενώ ξεχωρίζει ως ένα από τα λιγοστά στο νησί που διαθέτουν κεραμίδια. Αυτή η μοναδική αρχιτεκτονική λεπτομέρεια το καθιστά σημαντικό για την πολιτιστική κληρονομιά της Σερίφου. Αρχικά, το κτίριο χρησιμοποιήθηκε για δημόσιες ανάγκες, ενώ αργότερα έγινε η κατοικία ενός δεξιοτέχνη ξυλουργού, ο οποίος συγκέντρωσε μια σπάνια συλλογή από χειροποίητα έπιπλα. Η οικία περιλαμβάνει επίσης ένα παραδοσιακό πηγάδι, το οποίο προσθέτει γοητεία και λειτουργικότητα στο κτίριο.
Η οικία περιλαμβάνει δύο ξεχωριστά λειτουργικά επίπεδα με άνετους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους, προσφέροντας εντυπωσιακή θέα στη θάλασσα και το νησί. Η προσεκτική σχεδίαση επιτρέπει τη μέγιστη εκμετάλλευση του φυσικού φωτός και συνδυάζει αρμονικά εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους, δημιουργώντας ένα περιβάλλον που προάγει την ηρεμία και την άνεση.
Η ανακαίνιση του κτιρίου συνδυάζει την αναβίωση της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής με σύγχρονες τεχνολογίες και υλικά, επιτυγχάνοντας μια αρμονική ισορροπία μεταξύ αισθητικής και λειτουργικότητας. Η προσέγγιση αυτή αποδεικνύει τη δέσμευση για βιωσιμότητα, διατήρηση της ιστορικής αξίας και εξαιρετική ποιότητα κατασκευής.
Στην ανακαίνιση, τα παλιά κουφώματα αντικαταστάθηκαν με νέα ξύλινα κουφώματα που ακολουθούν την παραδοσιακή αισθητική του κτιρίου, διασφαλίζοντας τη συνοχή με το υπόλοιπο κτίριο και την τοπική αρχιτεκτονική. Η εξωτερική ξύλινη πόρτα, αν και αρχικά φαινόταν αδύνατο να συντηρηθεί λόγω της σοβαρής φθοράς της, τελικά αποκαταστάθηκε με επιτυχία, διατηρώντας την παραδοσιακή της εμφάνιση και συνδυάζοντας ανθεκτικότητα με αισθητική αρμονία με το κτίριο.
Στα δάπεδα χρησιμοποιήθηκαν αυτοεπιπεδούμενα υλικά, τα οποία εξασφαλίζουν ενιαία επιφάνεια και άψογο αισθητικό αποτέλεσμα. Επιπλέον, εφαρμόστηκαν υψηλής ποιότητας βερνίκια για την προστασία και την αναβάθμιση της εμφάνισης, προσφέροντας μακροχρόνια ανθεκτικότητα και φυσική ομορφιά στα δάπεδα του κτιρίου. Τα ιδιαίτερα παραδοσιακά πλακάκια στο χολ της οικίας αποξηλώθηκαν με προσοχή, αποθηκεύτηκαν και επανατοποθετήθηκαν ώστε να διατηρηθεί η ιστορική τους αξία και να συνδυαστούν αρμονικά με τα νέα υλικά.
Στους τοίχους εφαρμόστηκαν σύγχρονες τσιμεντοκονίες, οι οποίες ενισχύουν τη δομική ακεραιότητα του κτιρίου, βελτιώνουν τη θερμομόνωση και προσφέρουν αντοχή στις φθορές. Οι τσιμεντοκονίες βοηθούν επίσης στη διατήρηση της υγρασίας και της θερμοκρασίας, συμβάλλοντας στην ενεργειακή απόδοση του κτιρίου. Ταυτόχρονα, διατηρήθηκαν όλα τα παραδοσιακά χαρακτηριστικά του κτιρίου όπως οι χαρακτηριστικές κυκλαδίτικες θιδύρες, οι ακανόνιστες γραμμές των πέτρινων τοίχων, και τα τμήματα βράχων που εμφανίζονται σε διάφορα σημεία του κατώτερου επιπέδου.
Η ξύλινη στέγη του κτιρίου, η οποία δεν ήταν εμφανής για λόγους πρακτικότητας και θερμομόνωσης, επιλέχθηκε να αποκαλυφθεί με ιδιαίτερη προσοχή, αναδεικνύοντας την αρχιτεκτονική της ομορφιά. Ειδικότερα, αφαιρέθηκε η ψευδοροφή που κάλυπτε την αυθεντική ξύλινη κατασκευή, επιτρέποντας έτσι την πλήρη εκτίμηση των παραδοσιακών ξύλινων δοκών και των αρχιτεκτονικών λεπτομερειών της στέγης. Η απομάκρυνση της ψευδοροφής αποκάλυψε την εσωτερική ομορφιά της ξύλινης στέγης, αποκαλύπτοντας τη φυσική υφή του ξύλου και αναδεικνύοντας την αρχική της αισθητική. Η αποκατάσταση της ξύλινης στέγης ενισχύει τη συνολική αρχιτεκτονική αξία του κτιρίου, προσφέροντας μια εξαιρετική οπτική και αισθητική εμπειρία στους επισκέπτες.
Επιπροσθέτως, αποκαλύφθηκαν σε διάφορα σημεία του κτιρίου οι αυθεντικοί πέτρινοι τοίχοι, οι οποίοι είχαν καλυφθεί από επιχρίσματα. Η απομάκρυνση αυτών αποκάλυψε την παραδοσιακή πέτρινη κατασκευή, η οποία προσθέτει μια αίσθηση ιστορικής αυθεντικότητας και γοητείας στο εσωτερικό του κτιρίου. Η διατήρηση και ανάδειξη των πέτρινων τοίχων συμβάλλει στην αποκατάσταση της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής του κτιρίου, συνδυάζοντας την ιστορική αξία με τις σύγχρονες ανάγκες διαβίωσης.
Τα ξύλινα έπιπλα, χειροποίητα από τον προηγούμενο ιδιοκτήτη του κτιρίου, συντηρήθηκαν με μεγάλη προσοχή και αναδείχθηκαν ως σημαντικά κομμάτια της εσωτερικής διακόσμησης. Επιπλέον, δημιουργήθηκαν νέα ξύλινα έπιπλα, επίσης χειροποίητα, που ενσωματώνονται αρμονικά με τα παλιά και προσφέρουν μια συνεχόμενη αίσθηση παραδοσιακής δεξιοτεχνίας.
Μια ιδιαίτερη πτυχή του σχεδιασμού ήταν η επαναχρησιμοποίηση μεταλλικών στοιχείων, μια επιλογή που ενισχύει τη βιωσιμότητα του έργου. Αντί να χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά νέα υλικά, επιλέχθηκε η αποκατάσταση και η επαναχρησιμοποίηση παλιών ή αποθηκευμένων μεταλλικών στοιχείων. Για την προσθήκη λεπτομερειών και την ολοκλήρωση της διαμόρφωσης του χώρου, χρησιμοποιήθηκαν μεταλλικά στοιχεία που δεν προσφέρουν μόνο σύγχρονη αισθητική, αλλά συνδυάζουν και λειτουργικότητα με βιωσιμότητα. Αυτά τα μεταλλικά στοιχεία δεν αποτελούν μόνο αισθητικά στοιχεία, αλλά και συμβάλλουν στην ελαχιστοποίηση της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης, κάνοντας το έργο πιο βιώσιμο και προσαρμοσμένο στις σύγχρονες ανάγκες.
Το πηγάδι αποκαταστάθηκε προσεκτικά, διατηρώντας την αυθεντική του μορφή και συνδέοντας το ακίνητο με την ιστορία του νησιού. Ταυτόχρονα, προσφέρει μια πρακτική λύση στη λειψυδρία, λειτουργώντας ως σύγχρονη δεξαμενή αποθήκευσης νερού, συνδυάζοντας έτσι την παραδοσιακή αξία με τη χρηστικότητα.
Συμπερασματικά, στο project “Keramidi” συνδυάστηκαν αρμονικά η παραδοσιακή αρχιτεκτονική και οι σύγχρονες τεχνικές με βάση την αρχή της βιωσιμότητας και με απόλυτο σεβασμό στην ιστορία του κτιρίου και του κυκλαδίτικου περιβάλλοντος, προσφέροντας μια μοναδική αίσθηση διαχρονικής ποιότητας και δημιουργώντας μια ισχυρή σύνδεση μεταξύ παρελθόντος και μέλλοντος.
Πρόκειται για μια ανακαίνιση μικρού διαμερίσματος, στην περιοχή του Παγκρατίου, η οποία ανατρέπει την κλασσική τυπολογία της "εμπορικής" πολυκατοικίας του ‘60 προκειμένου να εξυπηρετήσει τις ανάγκες του σύγχρονου τρόπου ζωής.
Οι χώροι διημέρευσης παραμένουν στην πρόσοψη του διαμερίσματος, ενοποιούνται όμως, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός ευρύ και φωτεινού χώρου ο οποίος φιλοξενεί το καθιστικό, την τραπεζαρία και την κουζίνα. Το υπνοδωμάτιο επεκτάθηκε σε όλο το μήκος της πίσω όψης με αποτέλεσμα την υλοποίηση ενός άνετου χώρου ύπνου και εργασίας.
Ένα πολυλειτουργικό στοιχείο δεσπόζει και συνάμα οριοθετεί τον χώρο διημέρευσης σε σχέση με τον χώρο ύπνου και λουτρού. Απλές χειρονομίες με συνθέσεις επίπλων και ράφια πλαισιώνουν το καθιστικό, ενώ ένα λευκό κουτί-νησίδα τοποθετείται στο χώρο και ορίζει την περιοχή της κουζίνας. Δρύινα στοιχεία κυριαρχούν στα σταθερά ερμάρια στον χώρο της τραπεζαρίας και της κουζίνας. Λευκές επιφάνειες τεχνητής και φυσικής πέτρας επιλέχθηκαν για τους πάγκους εργασίας και τα τραπέζια αντίστοιχα.
Στο χώρο του καθιστικού κυριαρχεί το δρύινο δάπεδο, ενώ για την κουζίνα και την τραπεζαρία επιλέχθηκαν πλάκες μεγάλης διάστασης.
Η επίπλωση είναι λιτή με custom made λεπτομέρειες. Η χρήση πολλαπλών ειδών φωτισμού, ανάλογα με τις επιμέρους λειτουργικές ανάγκες, επιτυγχάνει βέλτιστο αποτέλεσμα στη διαβίωση μέσα στο διαμέρισμα. Το σύνολο συμπληρώνουν αδρές λεπτομέρειες, οι οποίες προσδίδουν διακριτική ένταση στο συνολικό αποτέλεσμα.
Το σπίτι είναι δομημένο γύρω από μια αυλή η οποία παίρνει ρίζες από την αρχιτεκτονική του περιβάλλοντα χώρου, ριζώνεται και συντονίζει με την σειρά του το κτίριο. Η αυλή είναι η κεντρική ιδέα των αρχιτεκτονικών συνθέσεων και αποτελεί τον πυρήνα του κτιρίου.
H τοποθεσία της Βίγλας χαρακτηρίζεται από τις πολυάριθμες παραδοσιακές στάνες της. Τα κτίσματα αποτελούνται από απλούς ορθογώνιους όγκους που συνδέονται με μικρές αυλές που επιτρέπουν την αύξηση του ζωτικού χώρου των ζώων συνδέοντας τον εσωτερικό χώρο με έναν μεγαλύτερο εξωτερικό χώρο.
O ίδιος ο τόπος ορίζεται από μια πολύ ασυνήθιστη επιπεδότητα που εκθέτει το οροπέδιο σε ισχυρούς ανέμους δίνοντας ακόμη μεγαλύτερη συνάφεια στην αρχιτεκτονική των γύρω στανών.
Η δημιουργία μιας αυλής γύρω από την οποία διαμορφώνεται το σπίτι επιτρέπει τη δημιουργία ενός φορμαλιστικά συνεκτικού και ισχυρού συνόλου, αλλά και βοηθά επίσης στην προστασία από ισχυρούς ανέμους, προκειμένου να επεκταθεί ο σχετικά μειωμένος εσωτερικός χώρος διαβίωσης σε έναν πολύ πιο γενναιόδωρο εξωτερικό χώρο.
Ακολουθώντας αυτή τη λογική, κάθε στοιχείο του έργου υλοποιείται από έναν απλό ορθογώνιο όγκο που συνδέεται απευθείας με την αυλή χωρίς δευτερεύουσα κυκλοφορία. Μεταξύ και μέσω αυτών των όγκων, τα ανοίγματα προς το τοπίο προσδιορίζουν τη σχέση της αυλής με το περιβάλλον της.
Οι πέτρες που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή των τοίχων αντλήθηκαν από το έδαφος από την εκσκαφή των θεμελίων και της δεξαμενής που μαζεύει το νερό της βροχής. Στη συνέχεια, σε συνδυασμό με τα απαραίτητα στοιχεία από σκυρόδεμα, αναπτύσσουν από κοινού μια απλή ορυκτή αρχιτεκτονική γλώσσα, ενισχύοντας την οριζοντιότητα του κτιρίου και την ενότητα της αυλής.
Ο Flaviano Capriotti σχεδίασε την επέκταση του πανεπιστημίου Franklin University Switzerland στο Σορένγκο, Λουγκάνο, δημιουργώντας μια διαπερατή αρχιτεκτονική που αλληλεπιδρά με το αστικό περιβάλλον. Η νέα πτέρυγα περιλαμβάνει 29 κατοικίες, εκπαιδευτικούς χώρους, πολυλειτουργικές αίθουσες, χώρο γυμναστικής και υπόγειο πάρκινγκ. Ο σχεδιασμός διαχωρίζει τον χώρο σε δύο αρχιτεκτονικούς όγκους: έναν φωτεινό και οργανικό για κοινόχρηστους και εκπαιδευτικούς χώρους, και έναν μαζικό και εσωστρεφή για τις πανεπιστημιακές κατοικίες. Οι γυάλινες όψεις τονίζουν τη σχέση μεταξύ εσωτερικού και εξωτερικού χώρου και καλούν σε ανακάλυψη.
Το έργο προάγει την ενεργειακή αποδοτικότητα και βιωσιμότητα, με ρυθμιζόμενες φωτοβολταϊκές περσίδες που προστατεύουν από τον ήλιο και παράγουν ενέργεια. Η πρόσοψη από χρωματισμένο σκυρόδεμα θυμίζει τις σελίδες ενός βιβλίου, σύμβολο γνώσης και πολιτισμού. Το έργο ενσωματώνει κήπους με μεσογειακά φυτά και ζώνες διαλογισμού, προσφέροντας επαφή με τη φύση όλο το χρόνο. Οι εσωτερικοί χώροι είναι σχεδιασμένοι με νεανικό στυλ για τους φοιτητές, ενώ οι θεσμικοί χώροι διατηρούν έναν πιο επίσημο χαρακτήρα.
Το Μπουλούκι, η ομάδα που ειδικεύεται στην ανάδειξη και τη διατήρηση των παραδοσιακών τεχνικών δόμησης, σε συνεργασία με την Europa Nostra και την UNESCO, ανακοίνωσε την έναρξη ενός περιοδεύοντος εργαστηρίου που θα ταξιδέψει σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας και της Ευρώπης. Το εργαστήριο αυτό έχει ως στόχο να εκπαιδεύσει νέους και επαγγελματίες στις παραδοσιακές μεθόδους κατασκευής, ενώ παράλληλα να ενισχύσει την ευαισθητοποίηση και την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Το πρόγραμμα του εργαστηρίου περιλαμβάνει πρακτικές επιδείξεις και σεμινάρια που θα επικεντρωθούν σε τεχνικές όπως η πέτρινη τοιχοποιία, οι ξυλουργικές κατασκευές, η χρήση παραδοσιακών υλικών και πολλά άλλα. Μέσω αυτών των δραστηριοτήτων, οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να αποκτήσουν πολύτιμες γνώσεις και δεξιότητες που κινδυνεύουν να χαθούν με την πάροδο του χρόνου.
Η Europa Nostra, η πανευρωπαϊκή οργάνωση που προωθεί την προστασία της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς, υποστηρίζει ενεργά αυτή την πρωτοβουλία, αναγνωρίζοντας τη σημασία της διατήρησης των παραδοσιακών τεχνικών ως αναπόσπαστο μέρος της πολιτιστικής μας ταυτότητας. Παράλληλα, η UNESCO, ο οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών για την Εκπαίδευση, την Επιστήμη και τον Πολιτισμό, προσθέτει διεθνές κύρος και στήριξη στο εγχείρημα, επισημαίνοντας τη σημασία της διατήρησης και προώθησης της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς.
Το περιοδεύον εργαστήριο θα ξεκινήσει το ταξίδι του τον επόμενο μήνα, με πρώτους σταθμούς σε ιστορικά χωριά και πόλεις της Ελλάδας. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να δηλώσουν συμμετοχή μέσω της επίσημης ιστοσελίδας του Μπουλουκιού, όπου θα βρουν λεπτομέρειες για το πρόγραμμα και τις ημερομηνίες των εκδηλώσεων.
Με αυτή την πρωτοβουλία, το Μπουλούκι, η Europa Nostra και η UNESCO φιλοδοξούν να συμβάλουν ενεργά στη διατήρηση και αναβίωση των παραδοσιακών τεχνικών δόμησης, ενθαρρύνοντας μια νέα γενιά τεχνιτών να ανακαλύψουν και να αγαπήσουν την πολιτιστική τους κληρονομιά.
Επίσημη ιστοσελίδα: https://el.boulouki.org/
Προσφέροντας εντυπωσιακή ανεμπόδιστη θέα προς τη θάλασσα και το ηλιοβασίλεμα, η κατοικία βρίσκεται σε ένα μεγάλο κτήμα με ήπια κλίση, λίγο έξω από το χωριό Βίβλος στη Νάξο. Έχει σχεδιαστεί ως τόπος απόδρασης και ηρεμίας για μια δημιουργική οικογένεια και τους καλεσμένους της, ώστε να έρθουν σε στενή επαφή με το φυσικό περιβάλλον.
Αποτελείται από ανεξάρτητους κτιριακούς όγκους, σχεδιασμένους γύρω από ενδιάμεσες αυλές, που προσφέρουν ιδιωτικότητα και προστασία από τον έντονο κυκλαδίτικο ήλιο και αέρα. Όλοι οι χώροι, εσωτερικοί και εξωτερικοί, στρέφονται προς την υπέροχη θέα δυτικά, στο νησί της Πάρου και έχουν ανεξάρτητη πρόσβαση από έναν ανοιχτό διάδρομο στην πίσω όψη του κτιρίου. Έτσι λειτουργικά, η χωρική ανάπτυξη του κτιρίου είναι γραμμική και κάθε λευκός όγκος περιλαμβάνει μια ανεξάρτητη λειτουργία είτε για την κύρια κατοικία, είτε για τον ξενώνα.
Οι λευκοί κυκλαδίτικοι όγκοι του σπιτιού, με τους ελαφρώς επικλινείς τοίχους, θυμίζουν τα παραδοσιακά "πυργόσπιτα" στη Νάξο και δένουν με τους γραμμικούς πέτρινους τοίχους, που οριοθετούν τη διαδρομή πρόσβασης σε όλους τους χώρους.
Οι δύο κεντρικοί όγκοι αποτελούν τους χώρους διημέρευσης της κύριας κατοικίας και του ξενώνα. Έχουν ενιαίο καθιστικό με κουζίνα και κάθε όγκος εκτονώνεται άμεσα τόσο στη μεγάλη κεντρική αυλή, που προστατεύεται από τον άνεμο, όσο και στον μπροστινό υπαίθριο χώρο με τη μεγάλη πισίνα και το jacuzzi. Οι πλευρικοί όγκοι του κτιρίου περιλαμβάνουν τις περιοχές των υπνοδωματίων.
Ο ξενώνας φιλοξενεί δύο υπνοδωμάτια, ενώ το κυρίως σπίτι συνολικά τέσσερα, με την κυρίως κρεβατοκάμαρα να είναι ο μοναδικός χώρος σε όροφο, για απόλυτη ιδιωτικότητα και μέγιστη θέα προς τη θάλασσα. Όλα τα υπνοδωμάτια έχουν τη δυνατότητα να βγουν σε μια πιο ιδιωτική βεράντα, αποκτώντας έτσι ανεξαρτησία από τους κοινόχρηστους χώρους των υπαίθριων καθιστικών. Τέλος, ένας στεγασμένος πολυχώρος τοποθετείται πίσω από την κεντρική αυλή, φιλοξενώντας έναν χώρο έμπνευσης και δημιουργίας καλλιτεχνών.
Μεγάλες ξύλινες πέργκολες πάνω από τις αυλές ενοποιούν τους λευκούς όγκους, προσφέροντας σκίαση, δημιουργώντας παράλληλα μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα με τα χαρακτηριστικά παιχνιδίσματα του καλοκαιρινού ήλιου πάνω στο λευκό χρώμα του κτιρίου.
Αυτή η ιδέα του λιτού, καθαρού σχεδιασμού με κυκλαδίτικες επιρροές συνεχίζεται και στο εσωτερικό των χώρων. Απαλά υφάσματα και έπιπλα, χτιστά καθιστικά, ξύλινες λεπτομέρειες και ήπιος φωτισμός, που προέρχεται κυρίως από κρυφές πηγές, δημιουργούν μια ζεστή ατμόσφαιρα διαβίωσης. Τα γήινα, ουδέτερα χρώματα που επιλέχτηκαν, αποτελούν έναν ήσυχο καμβά για να εκφραστούν δημιουργικά οι ιδιοκτήτες.
Το διαμέρισμα που κληθήκαμε να ανασχεδιάσουμε, βρίσκεται πάνω στην παραλιακή λεωφόρο Ποσειδώνος, σε μια πολυκατοικία σχεδιασμένη από τον αρχιτέκτονα Ζήση Κοτιώνη. Το κτίριο έχει έντονη διττή μορφή επηρεασμένη από τον κόσμο των ψαριών και των πλοίων που σε καμία περίπτωση δεν μένει αμέτοχη σε οποιαδήποτε αρχιτεκτονική επέμβαση συντελεστεί στο εσωτερικό του.
Η ιδιοκτήτρια του διαμερίσματος, λάτρης της θάλασσας και της ιστιοπλοΐας, επιθυμούσε να αποκτήσει ένα χώρο προηγμένης τεχνολογίας που θα καλύπτει όλες τις σύγχρονες ανάγκες και ταυτόχρονα θα έχει την πρωτότυπη αρχιτεκτονική ποιότητα που θα το καταστήσει διαχρονικά επίκαιρο.
Αντλώντας έμπνευση τόσο από το περιβάλλον του κτιρίου όσο και από τις επιθυμίες της ιδιοκτήτριας, επιλέξαμε να υιοθετήσουμε στοιχεία από την «αρχιτεκτονική της θάλασσας», την ναυπηγική, καθώς και από την φυσιολογία και τη μορφολογία των ψαριών.
Κύριος στόχος της αρχιτεκτονικής μας προσέγγισης, ήταν η δημιουργία ενός διαμερίσματος με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ροή στους χώρους που το απαρτίζουν. Αξιοποιώντας το ατρακτοειδές περίγραμμα του κελύφους συμπυκνώσαμε τις βασικές λειτουργίες του διαμερίσματος σε δυο χωρικές "κάψουλες" με στιλπνή και λεία μορφή, εξαφανίζοντας όλα τα εσωτερικά φέροντα στοιχεία. Ταυτόχρονα, τονίσαμε τον κεντρικό άξονα του κτιρίου, δημιουργώντας μια διακριτή ραχοκοκαλιά από ξύλο, θυμίζοντας το σκαρί ενός πλοίου.
Με αυτούς τους δυο τρόπους, θέλαμε να συγκεράσουμε από τη μια, την υψηλή τεχνολογία και λειτουργικότητα μιας προγραμματισμένης πλεούμενης μηχανής και από την άλλη, την οικειότητα, ζεστασιά και φυσικότητα που εκπέμπει ένας ζωντανός οργανισμός που αναπνέει και κινείται και που αλλάζει στο πέρασμα του χρόνου ανάλογα με το φως και τις συνθήκες.
Αυτή η διττή προσέγγιση οργανικού και ανόργανου, τεχνητού και φυσικού, τεχνολογίας και βιολογίας υιοθετήθηκε για την επίλυση και τον λεπτομερή σχεδιασμό όλων των αρχιτεκτονικών στοιχείων του διαμερίσματος. Από τη μία εστιάσαμε στη βέλτιστη λειτουργικότητα και από την άλλη στην αφύπνιση των αισθήσεων και στη διέγερση των συναισθημάτων, μέσω μιας βιωματικής αρχιτεκτονικής που αντέχει στον χρόνο και εναρμονίζεται με την θαλασσινή αύρα που την περιβάλλει.
Οικία και εικαστικό. Στο ένα βιώνουμε πρακτικά, στο άλλο βρίσκονται αφορμές και ιδέες. Μια κάτοψη, μια καθαρή γραμμή, διαγώνια σε έναν απλό όγκο. Η γραμμή χωρίζει και η γραμμή ενώνει. Το ύψος περιγράφεται κομψά. Απλές γραμμές και πάλι. Το άνοιγμα, που προκύπτει από το δάπεδο μέχρι και το απόμακρο ταβάνι, έχει αναλογίες που επιτρέπουν να γεμίζει η θέα ουρανό. Η γη παραμένει παρά μια λωρίδα. O όγκος της κατοικίας έχει αφαιρεθεί και αυτός από το έδαφος, επιτρέποντας στον διευρυμένο υπαίθριο χώρο κάτωθεν αυτού να ρέει ανεμπόδιστος. Γεγονός που τονίζεται με τον άξονα του νερού, που τρέχει κάθετα του κτιρίου. Το απόλυτο κέλυφος, με τις ελάχιστες οπές και χαράξεις στην επιφάνεια του, είναι καθαρά εσωστρεφές. Περιγράφει και περιέχει. Το εμφανές μπετόν του όγκου συμπληρώνεται με μία επιφάνεια από διάτρητα, πτυχωτά σκίαστρα ορείχαλκου. Η επιλογή επαφής με το εξωτερικό περιβάλλον παραμένει επιλογή του κάτοικου. Η κάθε ιδέα απαιτεί και μία πρακτική εφαρμογή. Η εμπειρία της κατοικίας, γενικά, είναι εσωστρεφής. Η υλικότητα του μπετόν ενισχύει την εντύπωση αυτή. Η έντονη χειρονομία της εισόδου, ένα τεράστιο πρίσμα που απορροφά δυσανάλογο ποσοστό του όλου, λειτουργεί σαν γέφυρα προς ένα υποσχόμενο εσωτερικό. Ταυτόχρονα, τονίζει με τη γεωμετρία και το μέγεθος, την απόσταση μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού. Οι οπές είναι λίγες και πολύ συγκεκριμένες. Ένα παράθυρο στην κουζίνα κοιτάζει προς τα κάτω, ένας φωταγωγός στην κατάληξη του διάδρομου επισημαίνει το γλυπτό στον χώρο και τονίζει την άφιξη. Στο πρίσμα της εισόδου ακόμη μια κάθετη σχισμή βρίσκεται σε αντίθεση με την ανάλογη οπή της κουζίνας. Μια λωρίδα φωτός διαπερνά κατά το απόγευμα ως αποτέλεσμα. Αυτά τα στοιχεία έρχονται σε έντονη αντίθεση με τις άλλες δύο πλευρές του όγκου, όπου ο τοίχος εκφράζεται σαν απουσία. Ένα συνεχές υαλοστάσιο συμπληρώνεται με το διαφανές, πτυχωτό πέπλο του διάτρητου ορείχαλκου. Ένα συνεχές υαλοστάσιο, που προσφέρει μίαν απρόσκοπτη θέα. Το στοιχείο του σκίαστρου είναι, φυσικά, και ένας μηχανισμός, ένα φίλτρο μιας περιβαλλοντικής προσέγγισης. Το αυξημένο ύψος των χώρων κάνει και μια αναφορά στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική, όπου ο μεγάλος όγκος του αέρα σταθεροποιεί την εσωτερική θερμοκρασία. Η θερμική μάζα της τοιχοποιίας προσφέρει επιπρόσθετη υποστήριξη σε αυτό. Το τεκτονικό κέλυφος του έργου τυλίγει το εσωτερικό αυτό με αυστηρή γραμμή, χωρίς επιπόλαιες κινήσεις.