Το έργο περιλαμβάνει τη μελέτη και υλοποίηση του Κέντρου Ξένων Γλωσσών ''Busy Bees'' στην πόλη των Φαρσάλων.To σχολείο σχεδιάστηκε με παιδοκεντρική διάθεση οπότε θα ήταν αναπόφευκτο να εκλείπουν οι ζωηροί χρωματισμοί και οι μικρές εκπλήξεις μέσα στο χώρο καθώς και οτιδήποτε άλλο θα δημιουργούσε ένα φιλικό προς τους μικρούς μαθητές περιβάλλον.
Κεντρικός άξονας του σχεδιασμού ήταν η επιθυμία της καθηγήτριας για τη δημιουργία μίας πολύχρωμης «κυψέλης» η οποία εξοπλίζει τους μαθητές με γνώσεις πάνω στην αγγλική γλώσσα ώστε το κάθε παιδί να την κάνει κτήμα του, να είναι έτοιμο να την χρησιμοποιήσει όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο αλλά και να αποτελέσει φυσικό προσόν το οποίο θα ανοίξει νέους δρόμους σε οποιαδήποτε πτυχή της ζωής του.
Με αυτόν τον τρόπο ακόμα και τα εσωτερικά χωρίσματα των αιθουσών και των γραφείων σε επίπεδο κάτοψης ξεφεύγουν από τη ορθογωνική λογική και ακολουθούν τη φιλοσοφία σχεδιασμού ώστε το σχήμα του κτιρίου να παραπέμπει σε πολύγωνο-κυψέλη δημιουργώντας συνειρμούς για τους στόχους σχεδιασμού. Τα χωρίσματα διακόπτονται από μεγάλα διάφανα ανοίγματα όπως ήταν η επιθυμία της καθηγήτριας για να υπάρχει η δυνατότητα εποπτείας του χώρου και να ενισχύεται το αίσθημα της διαφάνειας στις καθημερινή λειτουργία του κέντρου.
Ιδιαίτερη σημασία δόθηκε στις σχεδιαστικές εκπλήξεις που εξάπτουν τη φαντασία των μαθητών και κάθε απαραίτητο στοιχείο της αίθουσας κατάφερε να ενταχθεί στο σχεδιασμό κάνοντας καθημερινές διαδικασίες της σχολικής ζωής να μοιάζουν σαν παιχνίδι και να εντάσσονται αρμονικά και δημιουργικά μέσα στο χώρο. Συνεπώς, οι ανάγκες για πυροπροστασία ή έξοδο κινδύνου πήραν τη μορφή τρισδιάστατων γραμμάτων ή αστροναυτών-πυροσβεστών. Οι πίνακες των αιθουσών έγιναν φανταστικά πλαίσια ομιλίας και τα γράμματα του αγγλικού αλφάβητου αιωρούνται στην τοιχοποιία. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στα παιδιά να έχουν μια ευχάριστη περιπλάνηση μέσα στο χώρο και να ενεργοποιήσει το αίσθημα της αναζήτησης, ανακάλυψης και κατάκτησης νέων γνώσεων μέσα από το παιχνίδι και τη δημιουργική μάθηση.
Ο συνολικός σχεδιασμός με βάση τους χρωματισμούς, τις κατασκευές, τη ροή της κίνησης και το οπτικό πεδίου καθηγητών και μαθητών συντελεί σε μία εμπειρία διαρκούς αναζήτησης, ανακάλυψης και βιωματικής μάθησης.
Ο χώρος οινογευσίας δημιουργήθηκε σε ένα τμήμα του υφιστάμενου Οινοποιείου ‘Πατριώτης’ στην Κρήτη, που έως τότε χρησιμοποιούνταν ως αποθήκη. Το κτίριο διακρινόταν από βιομηχανικά στοιχεία στο εσωτερικό του, αλλά διατηρούσε τον παραδοσιακό χαρακτήρα, μιας και βρίσκεται σε ένα ορεινό χωριό των Χανίων. Σκοπός του σχεδιασμού ήταν η διατήρηση της βιομηχανικής ταυτότητας, που ανιχνεύεται όμως σαν διακριτική πινελιά σε έναν καθαρό χώρο-καμβά, που τα φυσικά υλικά και το κρασί είναι τα κεντρικά θέματα. Για λειτουργικούς σκοπούς, προστέθηκαν ως αυτοτελείς όγκοι από πέτρα το μπαρ και οι τουαλέτες κοινού. Το μεγάλο ύψος, αξιοποιήθηκε για τη στήριξη της κατασκευής ενός τρισδιάστατου ξύλινου κάναβου, με στόχο την εμπειρία μιας πιο ιδιαίτερης και ζεστής ατμόσφαιρας της περιοχής κάτω από το κεντρικό τραπέζι οινογευσίας. Σημαντικό ζητούμενο αποτέλεσε η ανάδειξη του χώρου εμφιάλωσης που βρίσκεται ακριβώς δίπλα και η δυνατότητα απομόνωσης των χώρων, που πραγματοποιήθηκε μέσω των μεταλλικών διαχωριστικών με γυάλινες επιφάνειες και συρόμενα στοιχεία. Ο φωτισμός υπογραμμίζει τη συνολική σχεδιαστική λογική, με απαλές γραμμές, πολλαπλά επίπεδα και ελεύθερες λάμψεις, δημιουργώντας την κατάλληλη ατμόσφαιρα για να γευτεί ο επισκέπτης μια ξεχωριστή αισθητηριακή εμπειρία.
Το πολυτελές συγκρότημα κατοικιών, βρίσκεται στην περιοχή της Γλυφάδας, δίπλα στο ιστορικό γήπεδο γκολφ της περιοχής.
Οι περιορισμοί των κανονισμών δόμησης, έδωσαν την ευκαιρία για έναν ευφάνταστο διάλογο, ο οποίος επέτρεψε τη δημιουργία της ιδιαίτερης γεωμετρίας του κτιρίου και ιδιαίτερα της πρόσοψης.
Αυτή η γεωμετρία εκδηλώνεται με τη διαμόρφωση καμπυλόγραμμων εξωστών με εναλλασσόμενες προβολές οι οποίες δημιουργούν ένα καινοτόμο ρυθμό στην όψη του κτιρίου. Η ίδια αρχιτεκτονική γλώσσα επεκτείνεται και στα στοιχεία των πλευρικών όψεων, δίνοντας μία αίσθηση ρευστής κίνησης στο κτίριο.
Ο σχεδιαστικός ρυθμός που εφαρμόζεται στους εξώστες, επεκτείνεται γενικά στην εξωτερική τοιχοποιία. Στις γωνίες που βρίσκονται προς στην πλευρά του γηπέδου, τα κοίλα υαλοστάσια αναπτύσσουν ένα διάλογο με το τοπόσημο της περιοχής.
Αυτό γίνεται ιδιαίτερα εμφανές στο διαμέρισμα του τελευταίου ορόφου, οπού η αίσθηση του ανοιχτού όγκου ενδυναμώνεται με τη δημιουργία χώρου διπλού ύψους στο καθιστικό, ο οποίος διασχίζεται από την αερογέφυρα που συνδέει τον ημιώροφο με τον εξώστη.
Παρόμοια αντιμετώπιση εφαρμόζεται και στο επίπεδο του ισογείου. Ο ανοικτός χαρακτήρας του χώρου εκδηλώνεται μέσω της σύνδεσης του διπλού ύψους καθιστικού με τον ιδιωτικό κήπο.
Στο εσωτερικό του κτιρίου, οι κάθετες περσίδες χρησιμοποιούνται τόσο ως λειτουργικό στοιχείο για την προστασία από το φυσικό φως, όσο και ως σχεδιαστική αναφορά στον κάθετο άξονα. Η ιδιαίτερη αισθητική των κατοικιών ενισχύεται από τα ειδικού σχεδιασμού έπιπλα και διαχωριστικά των χώρων, στα οποία γίνεται συνδυασμός χρήσης ξύλου και μάρμαρου.
Η πρόκληση του συγκεκριμένου έργου ήταν η διαμόρφωση μιας αυτοτελούς κατοικίας στον πυκνό ιστό του λόφου της Καστέλλας, της ομορφότερης γειτονιάς του Πειραιά. Το μικρό εμβαδόν του οικοπέδου σε συνδυασμό με την έντονη κλίση και τους πολεοδομικούς περιορισμούς έκανε το εγχείρημα ιδιαίτερα δύσκολο αλλά και εξαιρετικά ενδιαφέρον. Η γενική ογκοπλασία της κατοικίας διαμορφώνεται σε επίπεδα που ακολουθούν την κλίση του φυσικού εδάφους στην νοτιοανατολική μεριά και ένα αυστηρό όριο στην βορειοδυτική πλευρά, από την οποία γίνεται η πρόσβαση απο την δημόσια κλίμακα, ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της Καστέλλας.
Κεντρικά του κτιρίου, σηματοδοτείται με υποχώρηση η είσοδος στην κατοικία. Περνώντας το ξύλινο κατώφλι της εισόδου χωροθετούνται οι χώροι διημέρευσης όπου ανοίγεται η μοναδική θέα του Σαρωνικού κόλπου και το παραλιακό μέτωπο της Αττικής. Τα μεγάλα ανοίγματα επιτρέπουν στο καθιστικό με την τραπεζαρία και την κουζίνα, να ακροβατούν στο όριο μεταξύ μέσα και έξω. Την βορειοδυτική όψη προς τον δρόμο συμπληρώνει ένας λευκός παραλληλεπίπεδος όγκος που στηρίζεται στην πέτρινη βάση του ισογείου στεγάζοντας την είσοδο. Ο όγκος αυτός φαίνεται πλήρως κλειστός από την πλευρά του δρόμου έχοντας μόνο ένα κατακόρυφο άνοιγμα σαν σχισμή, που δίνει στον περαστικό μία ένδειξη για την ζωή που εμπεριέχει. Το επίπεδο αυτό, που είναι και το υψηλότερο της κατοικίας, φιλοξενεί ένα ανεξάρτητο καθιστικό που χαρίζει στον ένοικο ένα ιδιωτικό belvedere με ανεμπόδιστη θέα 180 μοιρών.
Τα δύο άνω επίπεδα της κατοικίας καλύπτουν τους χώρους διημέρευσης, ενώ τα δύο χαμηλότερα επίπεδα που δεν είναι ορατά από το επίπεδο του δρόμου, φιλοξενούν τους χώρους διανυκτέρευσης και τις βοηθητικές χρήσεις. Τα υπνοδωμάτια με τα απαραίτητα λουτρά, εκτείνονται πέρα από το όριο του ισογείου και ανοίγονται προς την θέα της θάλασσας έχοντας πρόσβαση στην αυλή και την πισίνα. Χαμηλότερα, βρίσκεται το υπόγειο με τις βοηθητικές χρήσεις, laundry, χώρους μηχανοστασίων και playroom. Η νοτιοανατολική πλευρά της κατοικίας διαμορφώνεται σε επίπεδα με τις μεγάλες βεράντες να κυριαρχούν και να ενοποιούν το μέσα με το έξω. Μέσω των μεγάλων διαφανειών προσφέρεται άπλετη θέα προς την θάλασσα, σε αντίθεση με την βορειοδυτική όψη στο δρόμο που είναι κλειστή χαρίζοντας πολύτιμη ιδιωτικότητα στους ενοίκους. Συνολικά πρόκειται για μια κατοικία που έχει προσαρμοστεί διακριτικά στο ανάγλυφο τοπίο της Καστέλλας. Αξιοποιεί όλα τα θετικά δεδομένα του οικοπέδου, περιορίζει τις αρνητικές συνιστώσες και καλύπτει όλες τις ανάγκες μιας σύγχρονης κατοικίας.
Ακολουθώντας τις επιτακτικές ανάγκες της εποχής, το κτίριο σχεδιάστηκε και εξοπλίσθηκε με πληθώρα “έξυπνων” συστημάτων που συμβάλουν καθοριστικά στην λειτουργικότητα και βιοκλιματική διαχείριση του κτιρίου.
Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Κατασκευαστικής Βιομηχανίας (FIEC - European Construction Industry Federation) ανακοίνωσε τη δημοσίευση της ετήσιας έκθεσής της, "FIEC Construction Activity in Europe" για την κατασκευαστική δραστηριότητα στην Ευρώπη για το 2023. Η έκθεση παρουσιάζει στατιστικά στοιχεία, που καλύπτουν την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) στο σύνολό της και επίσης αναλύει δεδομένα για 22 μεμονωμένες χώρες.
Συγκεκριμένα, για την Ελλάδα, τα τελευταία δύο χρόνια, ο κατασκευαστικός κλάδος έχει εισέλθει σε φάση ανάκαμψης και συμβάλλει για άλλη μια φορά στην αναπτυξιακή δυναμική της χώρας. Ειδικότερα, η συμβολή των κατασκευών στην αύξηση της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας (σε σταθερές τιμές) ήταν θετική για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά το 2022, ενώ ο κύκλος εργασιών του κλάδου αυξήθηκε κατά 22,6% σε
ονομαστικές τιμές και κατά 14,5% σε αποπληθωρισμένες τιμές.
Οι προοπτικές του κλάδου για τα επόμενα χρόνια ενισχύονται σημαντικά από τις επενδύσεις που αναμένεται να γίνουν στο πλαίσιο υλοποίησης εθνικών προγραμμάτων. Οι κατασκευές αναμένεται να ξεπεράσουν τα 14 δισεκατομμύρια ευρώ το 2023. Αυτό θα σημαίνει ανάπτυξη 4,8%, υπογραμμίζοντας την επιτάχυνση ενός βασικού κλάδου στη χώρα που "μπήκε στον πάγο για αρκετά χρόνια", πρώτα λόγω της οκταετούς οικονομικής κρίσης και κατόπιν κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19. Την πλήρη έκθεση μπορεί κανείς να τη δει στην ηλεκτρονική διεύθυνση: https://fiec-statistical-repor t.eu/.
Ο φοιτητής μηχανικής Carvey Ehren Maigue είναι το μυαλό πίσω από το σύστημα "AuReus", χάρη στο οποίο υποπαράγωγα καλλιεργειών παράγουν καθαρή ενέργεια από το υπεριώδες φως. Το "AuReus" είναι εμπνευσμένο από το ουράνιο φαινόμενο σέλας, από το οποίο πήρε και το όνομά του. Στη φύση τα φωτεινά σωματίδια της ατμόσφαιρας απορροφούν σωματίδια υψηλής ενέργειας, όπως υπεριώδεις ακτίνες ή ακτίνες γ και τις εκπέμπουν εκ νέου ως ορατό φως.
Παρομοίως, το σύστημα χρησιμοποιεί φωτεινά σωματίδια που προέρχονται από απόβλητα αγροτικών καλλιεργειών για να απορροφήσει υπεριώδες φως που κατόπιν μετατρέπεται σε ηλεκτρική ενέργεια.
Η αφαίρεση των σωματιδίων από φρούτα και λαχανικά γίνεται μέσω μιας διαδικασίας σύνθλιψης και εξαγωγής των χυμών τους, οι οποίοι ακολούθως φιλτράρονται και αποστάζονται.
Τα σωματίδια που εξάγονται συνδυάζονται με ρητίνη, δημιουργώντας ένα υπόστρωμα που χυτεύεται σε επενδύσεις και τοποθετείται σε τοίχους ή στο διάκενο διπλών υαλοπινάκων.
Με τη βοήθεια αυτών των σωματιδίων το υπεριώδες φως μετατρέπεται σε ορατό και οδηγείται στις άκρες του πετάσματος. Από εκεί συλλέγεται και μετασχηματίζεται σε ηλεκτρική ενέργεια μέσω τυπικών φωτοβολταϊκών κυψελών, που βρίσκονται στο εξωτερικό τμήμα της επένδυσης. Η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται μπορεί είτε να χρησιμοποιηθεί αμέσως είτε να αποθηκευτεί.
Σε αντίθεση με τα παραδοσιακά ηλιακά πετάσματα, που απαιτούν άμεση ηλιακή ακτινοβολία για να λειτουργήσουν καθώς βασίζονται στο ορατό φως, το ημιδιαφανές υλικό "AuReus" συλλέγει ενέργεια από το υπεριώδες φως, ακόμη και όταν έχει συννεφιά. Ως αποτέλεσμα παρουσιάζει μια απόδοση γύρω στο 50%, πολύ μεγαλύτερη σε σύγκριση με τις τυπικές ηλιακές διατάξεις, που κυμαίνονται γύρω στο 15% - 22%.
Παράλληλα, το σύστημα αναζητά βιώσιμες λύσεις στο πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής, μιας και οι καλλιέργειες που χρησιμοποιούνται προέρχονται από τοπικούς αγρότες στις Φιλιππίνες, που επλήγησαν σοβαρά από τις ακραίες καιρικές συνθήκες.
Η τεχνολογία βραβεύτηκε με το πρώτο βραβείο αειφορίας του "James Dyson Award 2020". Το πείραμα συνεχίζεται με την προσπάθεια μετατροπής του υποστρώματος σε νήματα για τον σχηματισμό υφασμάτων, τα οποία θα μπορούν να προσαρτηθούν σε οχήματα και αεροσκάφη.
Οι οδεύσεις διαφυγής χρειάζονται φωτιστικά ασφαλείας για το φωτισμό των κρίσιμων σημείων - περιοχών του χώρου. Τα φωτιστικά ασφαλείας πρέπει να επισημαίνονται με συγκεκριμένο τρόπο σύμφωνα με το πρότυπο IEC 60598-2-22:2020.
Η επισήμανση γίνεται με μια ορθογώνια ράβδο, χωρισμένη σε τέσσερα τμήματα και παρέχει κωδικοποιημένες πληροφορίες σχετικά με τον τύπο, τον τρόπο λειτουργίας, τον ενσωματωμένο εξοπλισμό και τον ονομαστικό χρόνο λειτουργίας σε λεπτά.
Στο πρώτο μέρος αναγράφονται τα γράμματα X ή Z και υποδηλώνουν φωτιστικά με ενσωματωμένη μπαταρία ή τροφοδοτούμενα από κεντρική παροχή, αντιστοίχως.
Στο δεύτερο μέρος υπάρχει ένας αριθμός, ο οποίος αντιστοιχεί στον τρόπο λειτουργίας:
• 0 (οι λαμπτήρες τίθενται σε λειτουργία μόνο όταν υπάρχει διακοπή της ηλεκτρικής παροχής),
• 1 (οι λαμπτήρες βρίσκονται συνεχώς σε λειτουργία ανεξαρτήτως από την ύπαρξη ή όχι της τάσης του δικτύου),
• 2 (τουλάχιστον ένας από τους λαμπτήρες τίθεται σε λειτουργία μόνο όταν υπάρχει διακοπή της ηλεκτρικής παροχής),
• 3 (τουλάχιστον ένας από τους λαμπτήρες βρίσκεται συνεχώς σε λειτουργία ανεξαρτήτως από την ύπαρξη ή όχι της τάσης του δικτύου),
• 4 (όπως η κατηγορία 0, με δυνατότητα να δίνει παροχή σε άλλο φωτιστικό),
• 5 (όπως η κατηγορία 1, με δυνατότητα να δίνει παροχή σε άλλο φωτιστικό) και
• 6 (το φωτιστικό παίρνει παροχή από άλλο φωτιστικό ασφαλείας).
Στο τρίτο μέρος είναι δυνατό να αναγράφονται τα γράμματα:
• A (με διάταξη δοκιμής λειτουργίας),
• B (με επιλογή κατάστασης λειτουργίας),
• C (με δυνατότητα διακοπής της λειτουργίας του),
• D (φωτιστικό για περιοχές υψηλού κινδύνου),
• E (οι λαμπτήρες και/ή ο συσσωρευτής δεν αντικαθίστανται),
• F (με αυτόματη δοκιμή, σύμφωνα με το IEC 61347-2-7),
• G (εσωτερικά φωτιζόμενη πινακίδα).
Το τέταρτο μέρος αφορά μόνο στα φωτιστικά με ενσωματωμένο συσσωρευτή και αναγράφονται οι αριθμοί 10, 60, 120 ή 180 και υποδηλώνουν τη χρονική διάρκεια λειτουργίας (σε λεπτά) του φωτιστικού σε περίπτωση διακοπής της κύριας ηλεκτρικής
παροχής.
H ετικέτα του φωτιστικού πρέπει να είναι τοποθετημένη στο φωτιστικό σε ορατό σημείο. Η επισήμανση εντός του φωτιστικού επιτρέπεται επίσης στην περίπτωση φωτιστικών που τοποθετούνται σε εσοχές. Πρέπει επίσης να αναφέρεται η τάση τροφοδοσίας και ο βαθμός προστασίας IP (από στερεά σωματίδια και υγρά). Η πινακίδα αναγράφει επίσης το βαθμό IK (αντοχή στη κρούση) του περιβλήματος και τη φωτεινή ροή του φωτιστικού σε λειτουργία έκτακτης ανάγκης.
Ένα ποιοτικό φωτιστικό ασφαλείας πρέπει να πληροί τα ακόλουθα κριτήρια:
• Αξιόπιστη απόδοση σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
• Προσαρμοσμένη κατανομή φωτός για να εξασφαλιστεί ο βέλτιστος φωτισμός του σημείου διαφυγής ή της όδευσης διαφυγής.
• Χαμηλή κατανάλωση ενέργειας κατά τη διάρκεια της λειτουργίας δικτύου και έκτακτης ανάγκης.
• Εύκολη τοποθέτηση και συντήρηση με αντίστοιχα χαμηλό κόστος.
• Δυνατότητα ανακύκλωσης στο τέλος της ζωής του.
Τα φωτιστικά ασφαλείας και οι πινακίδες διαφυγής είναι συχνά σε λειτουργία 24 ωρών. Τα φωτιστικά φωτοδιόδων (LED), λόγω της χαμηλής ισχύος και της μεγάλης διάρκειας ζωής τους, αποτελούν τη σωστή επιλογή, καθώς συμβάλλουν στο χαμηλό κόστος συντήρησης και στην εξοικονόμηση ενέργειας.
Βασικό ζητούμενο των ιδιοκτητών της κατοικίας ήταν να δημιουργηθεί ένα σχέδιο όσο το δυνατόν ανοιχτό, χωρίς πόρτες. Για την κατασκευή των μπανιέρων και των νιπτήρων χρησιμοποιήθηκε μάρμαρο, ενώ οι ντουζιέρες καλύπτονται από λευκές κουρτίνες που κρέμονται από έναν κυκλικό οδηγό στην οροφή.
Φωτογραφίες: Atelier RUA
Η μονώροφη κατοικία νότια της Λισαβόνας είναι κατασκευασμένη από σκυρόδεμα, το οποίο διατηρείται εμφανές σε οροφή, δοκούς και κατακόρυφα δομικά στοιχεία. Ο επιμελημένος ξυλότυπος σχηματίζει ομόκεντρα τετράγωνα στην οροφή του καθιστικού, που αποτελεί την καρδιά της κατοικίας. Την αδρή υφή του σκυροδέματος συμπληρώνει το δάπεδο από πατητό τσιμεντοκονίαμα.
Φωτογραφίες: Francisco Nogueira ©Atelier RUA
Στο ισόγειο της Villa Petricor ο ανοιχτός χώρος διημέρευσης συνδέεται με την πισίνα μέσω τοξωτών ανοιγμάτων. Με αυτόν τον τρόπο ο τροπικός κήπος που περιβάλλει το σπίτι και προσφέρει ιδιωτικότητα δημιουργεί ένα καταπράσινο φόντο για όλους τους χώρους.
Τα κουφώματα κατασκευάστηκαν κατά παραγγελία από ανοξείδωτο ατσάλι με χωνευτά πλαίσια.
Φωτογραφίες: Cesar Bejar