Η μετατροπή ενός καταστήματος σε κατοικία είναι ένα δύσκολο εγχείρημα και αποτέλεσε σημαντική σχεδιαστική πρόκληση.
Η κατοικία αποτελεί καταφύγιο της ιδιωτικής ζωής και οφείλει να προσφέρει ιδιωτικότητα, ασφάλεια, απομόνωση από τους θορύβους της πόλης, ηλιασμό και εξαερισμό, χώρους υγιεινής, προετοιμασίας φαγητού, ύπνου και χώρους οικογενειακών και κοινωνικών συναθροίσεων.
Η μελέτη επιχείρησε να διαχειρισθεί αυτά τα ζητούμενα σε έναν μικρό χώρο εμβαδού μόλις 15 m² με μεγάλο, ωστόσο, ελεύθερο ύψος (5 m).
Αυτό το πλεονέκτημα αξιοποιήθηκε με την κατασκευή ενός παταριού, το οποίο φιλοξενεί τον ιδιωτικό χώρο του ύπνου και της προσωπικής ενασχόλησης του ιδιοκτήτη με τη ζωγραφική.
Στο ισόγειο, διαμορφώθηκαν ένα μικρό μπάνιο, ο πάγκος της κουζίνας σε συνέχεια με μια θέση εργασίας / φαγητού και τοποθετήθηκε ένας καναπές, ο οποίος να μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σαν κρεβάτι.
Δόθηκε μεγάλη προσοχή στον σχεδιασμό των εξωτερικών κουφωμάτων, ώστε αυτά να παρέχουν ασφάλεια, ηχομόνωση και θερμομόνωση, φωτισμό, οπτικές φυγές προς τον εξωτερικό χώρο αλλά και ιδιωτικότητα.
Ο εξαερισμός του μπάνιου και της κουζίνας έγινε με δύο εμφανείς αγωγούς, οι οποίοι διατρέχουν τον χώρο, με έξοδο στο υψηλότερο επίπεδο της κατοικίας.
Διαφανή και ημιδιαφανή κρύσταλλα σε εξωτερικά και εσωτερικά κουφώματα, σε συνδυασμό με μεγάλους καθρέφτες, ενιαίες μονοχρωματικές επενδύσεις στο δάπεδο και στο μπάνιο και ανοιχτόχρωμους χρωματισμούς στους τοίχους και τα ξύλινα στοιχεία της σκάλας και του παταριού, επιχειρούν να μεγεθύνουν οπτικά τον χώρο.
Όλα τα μεταλλικά στοιχεία χρωματίσθηκαν σε έναν γαλαζοπράσινο τόνο, που σε συνδυασμό με κάποιες επιφάνειες με όψη ξύλου και τα χρωματιστά υφάσματα καναπέ και κρεβατιού, επιχειρούν να κάνουν τον χώρο όσο το δυνατόν πιο ευχάριστο και "ζεστό".
Η πρόσοψη κατασκευάστηκε από υφαντά πετάσματα από ανθρακονήματα και ίνες γυαλιού, η οποία δημιουργήθηκε με μια διαδικασία ρομποτικής περιέλιξης.
Κάθε τμήμα έχει σχεδιαστεί με βάση πέντε πρότυπα, ώστε να ακολουθεί την πορεία του ήλιου, δημιουργώντας μια μοναδική, πολυεπίπεδη όψη, που προσφέρει ανεμπόδιστη θέα, προστασία από τον ήλιο και άλλες πρακτικές λειτουργίες.
Φωτογραφίες: Brigida González
Σε αυτό το κατάστημα αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής, η εσωτερική επιδερμίδα, που διατρέχει την οροφή και τον τοίχο ως μια συνεχής επιφάνεια, κατασκευάστηκε ως σειρά συναρμολογημένων προφίλ από κόντρα πλακέ σημύδας, τα οποία κόπηκαν σε μηχανή CNC. Η επιδερμίδα σχεδιάστηκε ως μια συνεχής επιφάνεια, η οποία αγγίζει το πάτωμα του χώρου στη θέση του υποστυλώματος. Ένα σύνολο 312 κομματιών χρησιμοποιήθηκε στη συγκρότηση 59 διαδοχικών τομών.
Φωτογραφίες: Χρήστος Διονυσόπουλος
Το έργο αφορά στον σχεδιασμό του πρατηρίου αρτοποιίας / ζαχαροπλαστικής "Καρνάρος". Κύριος άξονας σχεδιασμού ήταν η σύνθεση αντιθετικών ζευγών σε πολλαπλά επίπεδα. Αυτή η προσέγγιση επιλέχθηκε αφενός από την επιθυμία των πελατών για τη δημιουργία ενός χώρου που θα ήταν νέος αλλά και οικείος και αφετέρου από τη διπλή ταυτότητα της επιχείρησης ως αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής.
Με οδηγό αυτή τη στρατηγική δημιουργήθηκαν τέσσερα αντιθετικά ζεύγη:
Η εσωτερική επιδερμίδα, που διατρέχει την οροφή και τον τοίχο ως μια συνεχής επιφάνεια, κατασκευάστηκε ως σειρά συναρμολογημένων προφίλ από κόντρα πλακέ σημύδας, τα οποία κόπηκαν σε μηχανή CNC. Η επιδερμίδα σχεδιάστηκε ως μια συνεχής επιφάνεια, η οποία αγγίζει το πάτωμα του χώρου στη θέση του υποστυλώματος. Ένα σύνολο 312 κομματιών χρησιμοποιήθηκε στη συγκρότηση 59 διαδοχικών τομών. Όλη η κατασκευή έγινε από τοπικούς μάστορες, ξυλουργούς και κατασκευαστές, καθώς αυτό ήταν παράκληση των ιδιοκτητών, όντας μια οικογενειακή επιχείρηση με μακριά ιστορία στην αρτοποιία.
Η αυξανόμενη αστικοποίηση και η κλιματική αλλαγή απαιτούν νέες λύσεις αν θέλουμε να διατηρήσουμε και να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής στις πόλεις μας. Το ''πρασίνισμα'' των πόλεων –η αστική φύση– έχει θετικό αντίκτυπο στη βιοποικιλότητα, το κλίμα, την ευημερία, την οικονομία και την κοινωνική συνοχή. Θα καταστήσει τις πόλεις καλύτερους τόπους για να ζει και να εργάζεται κανείς.
Το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα "ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΠΟΛΕΙΣ - ΕΥΡΩΠΗ" [thegreencities.eu] είναι μια προσπάθεια που αφορά στη δημιουργία περισσότερων πράσινων αστικών χώρων χρησιμοποιώντας καινοτόμους ιδέες και γνώσεις που βασίζονται σε επιστημονικές μελέτες. Οι δραστηριότητες της εκστρατείας "Πράσινες πόλεις" επικεντρώνονται σε πέντε θέματα (τομείς): ευημερία, κλίμα, οικονομία, βιοποικιλότητα και κοινωνική συνοχή.
Στην εκστρατεία "ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΠΟΛΕΙΣ - ΕΥΡΩΠΗ" –η οποία ολοκληρώνεται σε λίγες ημέρες– υπό την αιγίδα του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Φυτωριούχων (enaplants.eu) συμμετέχουν 13 χώρες της Ε.Ε. Εκτός από την Ελλάδα, το Βέλγιο, τη Βουλγαρία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Δανία, την Ουγγαρία, την Ιρλανδία, την Ιταλία, την Πολωνία, την Πορτογαλία, τις Κάτω Χώρες και τη Σουηδία.
Πίσω από ελληνική συμμετοχή βρίσκεται ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ελλήνων Εισαγωγέων Εξαγωγέων Φυτικού Υλικού (Ε.Σ.Ε.Ε.Φ.Υ.) και η εταιρεία Calyx ΙΚΕ που υλοποίησαν στοχευμένες δράσεις προώθησης - προβολής των στόχων του προγράμματος.
Στο πλαίσιο του προγράμματος και για τρία συναπτά έτη (2021-2023) δεκάδες πόλεις από τις 13 ευρωπαϊκές συμμετοχές εργάστηκαν ενεργά για να προβάλουν πράσινες βιώσιμες πρακτικές και να επιτύχουν μια ισορροπία μεταξύ της περιβαλλοντικής διαχείρισης, της οικονομικής ανάπτυξης και της κοινωνικής ευημερίας. Η Ελλάδα, μέσω συνεργατικών προσπαθειών, δράσεων προώθησης –προβολής και εκδηλώσεις– που είχαν αρωγούς Έλληνες ευρωβουλευτές, ακαδημαϊκούς, στελέχη της δημόσιας διοίκησης και της τοπικής αυτοδιοίκησης, επιχειρήσεις και επαγγελματίες του χώρου – ολοκλήρωσε με επιτυχία την συμμετοχή της στο πρόγραμμα. Φυσικά, η προσπάθεια για πιο πράσινα, πιο υγιή και πιο βιώσιμα αστικά περιβάλλοντα για τις σημερινές και τις μελλοντικές γενιές συνεχίζεται.
Το 2021 –μια ιδιαίτερη χρονιά λόγω του covid-19– το φιλόδοξο ευρωπαϊκό πρόγραμμα ξεκίνησε on-line αλλά και διά ζώσης, με πραγματοποίηση της εναρκτήριας εκδήλωσης στην πόλη της Κορίνθου, στην περιφέρεια Πελοποννήσου, όπου έγινε παρουσίαση του προγράμματος, επιστημονικών μελετών καθώς και των δράσεων της ελληνικής συμμετοχής από ακαδημαϊκούς και στελέχη φορέων της δημόσιας διοίκησης. Η χρονιά έκλεισε με την ελληνική συμμετοχή του νέου ''Πάρκου ΦΙΞ'', του ιστορικού πάρκου των Πατησίων στην Αθήνα, στα Βραβεία των Πράσινων Ευρωπαϊκών Πόλεων 2021.
Το 2022 η καμπάνια συνεχίστηκε και εμπλουτίστηκε με περιεχόμενο on line το ενώ στην πόλη των Αθηνών –στο πλαίσιο της Ανθοκομικής Έκθεσης του Δήμου Κηφισιάς πραγματοποιήθηκε ειδική εκδήλωση παρουσία στελεχών της τοπικής αυτοδιοίκησης, αρχιτεκτόνων μηχανικών, στελεχών επιχειρήσεων του κλάδου του πρασίνου. Η χρονιά έκλεισε με την ελληνική συμμετοχή του ''Περιβαλλοντικού Πάρκου Θέρμης'', στα Βραβεία των Πράσινων Ευρωπαϊκών Πόλεων 2022.
Το 2023 πραγματοποιήθηκαν πληθώρα δράσεων, με τη συμμετοχή στελεχών της ομάδας εργασίας του προγράμματος από 13 ευρωπαϊκές χώρες σε εκδηλώσεις, δημοσίευση μελετών, άρθρων στον τύπο και στο διαδίκτυο που αφορούσαν στην προώθηση του μηνύματος και των στόχων του προγράμματος ''Πράσινες Πόλεις (για μία βιώσιμη) Ευρώπη''.
Τον Νοέμβριο του 2023, με τη συμμετοχή του ''Ιαπωνικού Κήπου Αθηνών'' (Πάρκο Νιηρίδων) στην τελετή βράβευσης Ευρωπαϊκών Πάρκων (μεταξύ δεκάδων πόλεων), πραγματοποιήθηκε ειδική ''πράσινη'' εκδήλωση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες, παρουσία Ελλήνων και ξένων ευρωβουλευτών, ειδικών επιστημόνων και στελεχών του χώρου του πρασίνου.
Η ελληνική συμμετοχή κρίνεται επιτυχημένη και –δεδομένου δε του μικρού ποσοστού στο φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της καμπάνιας– τα αποτελέσματα ικανοποιητικά.
Στο πλαίσιο της ολοκλήρωσης του προγράμματος έχει προγραμματιστεί εκδήλωση για την ολοκλήρωση του προγράμματος και την παρουσίαση - απολογισμό των δράσεων και αποτελεσμάτων που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα σε ημερομηνία που θα καθορισθεί με το πέρας του ελέγχου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Φεβρουάριο του 2024.
Κεντρική φωτογραφία: Calyx PM Team
Το νέο κτίριο εστίασης, που σήμερα λειτουργεί ως "Beefbar", κατασκευάστηκε κατά την πρόσφατη ολική ανακαίνιση και ανάπτυξη του ιστορικού ξενοδοχειακού συγκροτήματος του "Αστέρα Βουλιαγμένης" της Four Seasons. Καθώς ο επισκέπτης πλησιάζει, το κτίριο αναδιπλώνεται ταυτόχρονα με το τοπίο που το περιτριγυρίζει. Η βλάστηση γίνεται πυκνότερη, καθώς η στέγη από πατιναρισμένο χαλκό ανασηκώνεται μαλακά από το έδαφος, με έναν κυματισμό που μοιάζει να έρχεται από το πέλαγος. Ο φωτισμός στα σημεία ένωσης της οροφής με τις όψεις του κτιρίου δημιουργεί την εντύπωση πως το κύμα της στέγης ίπταται, αλλά αποτελεί και αναπόσπαστο κομμάτι της ακτής.
Φωτογραφία: Παναγιώτης Βουμβάκης
Το "Moldee" βρίσκεται στο κέντρο της Θεσσαλονίκης και στεγάζεται στο ισόγειο μιας διατηρητέας πολυκατοικίας του 1973. Αποτελεί ένα υβριδικό σενάριο εστίασης, όπου η υψηλή γαστρονομία συνδυάζεται με τo fine drinking. Ο χώρος αποτελείται από δύο ενότητες που συστεγάζονται, με τα όριά τους να είναι μην είναι και τόσο διακριτά, μπαίνοντας η μια μέσα στην άλλη. Το ζητούμενο από τους σεφ ήταν η παροχή ενός χώρου, στον οποίο θα αναπτύξουν το όραμά τους. Ο σχεδιασμός του μπαρ αποτέλεσε ένα ιδιαίτερο κομμάτι κατά την ανάπτυξη της ιδέας, δεδομένου ότι είναι το πρώτο στοιχείο που αντικρίζει ο επισκέπτης μόλις εισέρχεται στον χώρο. Η πλάτη του έχει επενδυθεί με διάτρητη λαμαρίνα κυκλικής οπής ως ένα σημείο, επάνω στο οποίο τοποθετήθηκαν μεταλλικά ράφια, ενώ κατόπιν επενδύθηκε με μάρμαρο, το οποίο συνεχίζει και επενδύει και τον πάγκο. Στο έπιπλο του μπαρ η βάση στήριξης είναι μεταλλική και έχει επενδυθεί με κόντρα πλακέ θαλάσσης. Επάνω στη βάση μπορεί να διακρίνει κανείς διακοσμητικά στοιχεία, τα οποία σε συνδυασμό με κρυφούς φωτισμούς δημιουργούν μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα. Τέλος, η ποδιά αποτελείται πάλι από κόντρα πλακέ θαλάσσης, το οποίο επενδύθηκε με λαμαρίνα.
Αρχιτεκτονική μελέτη: Taka+Partners
Φωτογραφίες: Βασίλης Μαυρίδης, Michele Troiani
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΤΑΤΙΚΟ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟ
Τα αντιστατικά και τα αγώγιμα δάπεδα ελαχιστοποιούν τον κίνδυνο εκδήλωσης σπινθήρων, που θα μπορούσαν να προκληθούν εξαιτίας της συγκέντρωσης ηλεκτροστατικών φορτίων σε μια επιφάνεια. Η ειδική επίστρωσή τους διοχετεύει τα φορτία μέσω της αγώγιμης κόλλας σε ένα πλέγμα από χάλκινες λωρίδες. Οι λωρίδες είναι τοποθετημένες επάνω σε ένα αγώγιμο υπόστρωμα (συνήθως αστάρι) και απομακρύνουν τα φορτία με ασφάλεια στο έδαφος μέσω του συστήματος γείωσης του κτιρίου ή άλλων κατάλληλων γειώσεων.
Αυτό το έργο αφορά στην ολική ανακαίνιση και ουσιαστικά στον επανασχεδιασμό ενός διώροφου κτιρίου με δύο πανομοιότυπα οροφοδιαμερίσματα και τη μετατροπή του σε μία ιδιωτική διώροφη μονοκατοικία στην Καρδία Θεσσαλονίκης.
Το υπάρχον κτίριο , ένα τυπικό αρχιτεκτόνημα της δεκαετίας του '80 χωρίς αρχιτεκτονική μελέτη που αναπαράγει στερεότυπα της τότε ''μόδας'' είχε λήξει τόσο λειτουργικά όσο και αρχιτεκτονικά πολλά χρόνια πριν. Αλλάζοντας το κέλυφος, του οποίου ο σχεδιασμός βασίστηκε στη δημιουργία ενός δεύτερου κελύφους (second skin) που αγκαλιάζει το υπάρχον κτίριο, αλλάξαμε και συνολικά το λειτουργικό διάγραμμα της κατοικίας.
Αφαιρέθηκαν τα περιττά στοιχεία και τονίστηκε η αρχική ογκοπλασία, την οποία εντάξαμε στην αρχιτεκτονική μας, προσθέτοντας μία πέργκολα στον αρχικό όγκο, η οποία έχει σημαντικό ρόλο τόσο στη μορφή όσο και στη λειτουργία του νέου κτιρίου.
Από το αρχικό κτίσμα διατηρήθηκαν οι πλάκες των στεγών, οι εξώστες, το κλιμακοστάσιο στο κέντρο του κτιρίου, τα εσωτερικά τζάκια στους δύο ορόφους και το υπόγειο parking.
Τα δύο αρχικά διαμερίσματα λειτουργούν πλέον ως μία κατοικία με χρήσεις κοινόχρηστες στο ισόγειο (living room, wine bar, τραπεζαρία, κουζίνα, εξωτερικοί χώροι καθιστικού κτλ.), ιδιωτικές (υπνοδωμάτια) στον όροφο και βοηθητικές (αποθήκες) ή χώρους φιλοξενίας (ξενώνας) στο υπόγειο. Για τη διευκόλυνση των κάθετων κινήσεων προστέθηκε ένα lift στο κεντρικό τμήμα της κατοικίας.
Το νέο κέλυφος δίνει την αίσθηση ότι αιωρείται, σχηματίζει δύο όγκους λευκούς που συνεργάζονται με τη ζώνη του κλιμακοστασίου, και ακολουθώντας τις εσωτερικές λειτουργίες έχει τμήματα συμπαγή, τμήματα ημιδιαπερατά με τη χρήση περσίδων και τμήματα πλήρως ανοιχτά. Ο κυβικός όγκος της προσαρτήθηκε στην πλευρά της κουζίνας και της τραπεζαρίας στη στάθμη του ισογείου στεγάζοντας ένα εξωτερικό καθιστικό, μια τραπεζαρία και ένα BBQ, λειτουργώντας σαν χώρος εκτόνωσης για τη νέα κατοικία.
Η επιλογή των υλικών και χρωμάτων ακολουθεί και συμπληρώνει τις σχεδιαστικές αρχές με περιβαλλοντική μέριμνα. Εξωτερικά στο κέλυφος κυριαρχεί το λευκό χρώμα τονίζοντας την ογκοπλασία, ενώ οι επιφάνειες σε εσοχή (αρχικό κτίριο) έχουν βαφτεί σκούρο γκρι.
Λευκές περσίδες αλουμινίου δίνουν την αίσθηση συνέχειας του νέου κελύφους, προσφέρουν ηλιοπροστασία και ιδιωτικότητα. Στους εξώστες τοποθετήθηκαν γυάλινα στηθαία ώστε να δρουν αφαιρετικά στην ογκοπλασία και να επιτρέπουν την ανεμπόδιστη θέα από το εσωτερικό.
Σκοπός της μελέτης είναι η αφαίρεση του άσκοπου ''θορύβου'' της προηγούμενης αρχιτεκτονικής και η αναζήτηση της απλότητας και της οπτικής ηρεμίας με τη χρήση απλών καθαρών αιωρούμενων όγκων λευκού χρώματος, με την δημιουργία ενός κήπου στο περιβάλλον του κτιρίου και την ανάδειξη του νέου κτιρίου μέσα από τον ελαιώνα δίνοντας μία νέα ζωή στο παλιό κτίσμα.
Το έργο αυτό αφορά μία ιδιωτική κατοικία στην περιοχή του Πόρτο Ράφτη κοντά στην Αθήνα. Η κεντρική ιδέα του κτιρίου βασίζεται στη σύνδεση των βασικών λειτουργικών όγκων του κτιρίου πάνω στον κεντρικό άξονα κίνησης. Αυτός ο άξονας ορίζεται ξεκάθαρα τόσο εσωτερικά με τους δύο διαδρόμους κίνησης σε ισόγειο και όροφο, όσο και εξωτερικά με τη δημιουργία του βασικού μεταλλικού πλαισίου που διατρέχει όλο το κτίριο. Αυτοί οι όγκοι στο ισόγειο φιλοξενούν το καθιστικό, την κουζίνα και τον δεύτερο καθημερινό χώρο των παιδιών, ενώ στον όροφο στεγάζουν τα δωμάτια της οικογένειας. Η ιδιαίτερη σχέση της οικογένειας με τον μηχανοκίνητο αθλητισμό δημιούργησε την ανάγκη της δημιουργία ενός χώρου αφιερωμένου σε αυτόν. Έτσι δημιουργήθηκε, στο τέλος του διαδρόμου κίνησης, ένας ανεξάρτητος όγκος με δίρριχτη στέγη η οποία μοιάζει να ίπταται και αναρτάται από το μεταλλικό πλαίσιο που ορίζει τον κεντρικό διάδρομο.
Ο σχεδιασμός ακολουθεί τις καθαρές γραμμές της κάτοψης και το λειτουργικό διάγραμμα της κατοικίας. Η εξωτερική περίφραξη από οπλισμένο σκυρόδεμα και κατακόρυφες σκουρόχρωμες σανίδες αλληλοεπιδρά με την κατοικία αφού αποτελεί το πρώτο επίπεδο οργάνωσης των όψεων.
Η κατοικία έχει δύο επίπεδα: το ισόγειο με κοινόχρηστες χρήσεις και τους πιο ιδιωτικούς χώρους στον πρώτο όροφο.
Το ισόγειο, διαμορφώνεται σε δύο ζώνες. Στους χώρους της διημέρευσης, την κουζίνα ,την τραπεζαρία και το καθιστικό που έχουν σχεδιαστεί στη λογική μιας ''ελεύθερης κι ανοικτής'' κάτοψης, και στο καθημερινό playroom που είναι πιο απομονωμένο και αφιερωμένο στα παιδιά. Στο ισόγειο επίσης βρίσκεται και το ''συνεργείο αυτοκινήτων'', χώρος μαστορέματος και ελεύθερου χρόνου για μια οικογένεια που αποτελείται από ''λάτρεις'' του αυτοκινήτου.
Στο επίπεδο του ορόφου φιλοξενούνται τα τρία υπνοδωμάτια, με τα μπάνια τους και το μικρό επίμηκες καθιστικό. Οι εξωτερικοί χώροι των εξωστών στον όροφο προσφέρουν ανεμπόδιστη θέα προς τη θάλασσα, ενώ στο ισόγειο τα μεγάλα υαλοστάσια συνδέουν τον εσωτερικό χώρο με τον κήπο και την πισίνα. Τα υλικά και οι χρωματισμοί της κατοικίας και των περιμετρικών στοιχείων συνδυάζονται με την επένδυση της πέτρας. Οι χαμηλές και υψηλές διαμορφώσεις του πρασίνου τόσο μέσα στον κήπο, όσο και περιφερειακά και έξω από την περίφραξη συνδυάζονται αρμονικά με το κτίσμα, δημιουργώντας τις ιδανικές συνθήκες για την ηρεμία και ψυχική ευεξία της οικογένειας.