ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΥΛΙΚΑ
Στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου σε όλη την ηπειρωτική και τη νησιωτική Ελλάδα κατασκευάστηκαν αρκετά κτίρια με ιδιαίτερα υψηλή αισθητική. Η αρχιτεκτονική των κτιρίων προέκυψε από μια εξελικτική διαδικασία της υπάρχουσας μορφολογίας στις δομές που παραμερίζεται από την εισαγωγή του νεοκλασικισμού και μετά του εκλεκτικισμού. Αυτά τα κτίρια σε συνάρτηση με την ιστορία τους, τα ιδιαίτερα για την εποχή στοιχεία κατασκευής, τη διαφοροποίηση των χρήσεων στο πέρασμα των χρόνων και τους κατασκευαστές.

Στην κατοικία "Rock House" στη Μύκονο τα υλικά που κυριαρχούν στην κατοικία είναι ο γρανίτης, το λευκό επίχρισμα στους τοίχους, τα δάπεδα από πατητό τσιμεντοκονίαμα και η επίπλωση από ξύλο δρυός. Οι οροφές επενδύθηκαν εσωτερικά με ακατέργαστες ξύλινες σανίδες, οι οποίες ενσωματώνουν τα φωτιστικά στοιχεία και "διασπούν" τις επιφάνειες.
Φωτογραφίες: Γιώργος Κορδάκης

Στην κατοικία του George Michael στην Πάφο, ο πρώτος όροφος αποτελείται από 2 σουίτες υπνοδωματίων, η κάθε μία σε ξεχωριστό όγκο, χωρίς κοινούς τοίχους. Σχεδιαστικά δεν ακολουθούν τη διάταξη του κάτω ορόφου, αλλά παίρνουν δική τους μορφή και διαφοροποιούνται σαν όγκοι στην όλη σύνθεση. Ακόμη, ο επάνω όροφος είναι ντυμένος με ξύλο και αντιτίθεται οπτικά με το σκυρόδεμα του ισογείου, δημιουργώντας μια ένταση μεταξύ μορφών και υλικών.
Φωτογραφίες: Creative Photo Room

Χτισμένο γύρω στο 1930, με άγνωστη την ακριβή χρονολογία κατασκευής, το σπίτι επί της οδού Μητσαίων 17 φιλοξένησε τρεις γενιές της οικογένειας του πρώτου ιδιοκτήτη. Στην αρχική του μορφή είχε ένα ημιυπόγειο και ένα υπερυψωμένο ισόγειο και περιβαλλόταν από μια κρυφή από το δρόμο αυλή. Χωρίς ιδιαίτερο διάκοσμο, η πρόσοψη διέθετε νεοκλασικά στοιχεία, όπως τη δίθυρη ξύλινη πόρτα της κεντρικής εισόδου με τους φεγγίτες της, τις κορνίζες που συνήθως οριοθετούν τους ορόφους οριζόντια, το στηθαίο του δώματος με τα κολωνάκια σε συμμετρία και τις διαδοχικές σκοτίες της πρόσοψης. Οι δύο σιδερένιες αυλόπορτες, εκατέρωθεν της όψης επί της οδού Μητσαίων, με τα έντονα γεωμετρικά σχήματα, στυλιστικά αναφέρονταν στoυς κανόνες της Art Deco.
Πίσω από την κεντρική είσοδο βρισκόταν η συνήθης μαρμάρινη σκάλα, που οδηγούσε στο υπερυψωμένο ισόγειο. Αυτούσια οριοθετημένη μέσα στο χώρο που εξυπηρετούσε ως προθάλαμος, η σκάλα απομονωνόταν από το χωλ του ισογείου με μία τζαμωτή εσωτερική πόρτα. Η κατοικία είχε την αναμενόμενη ανατομία, με τα υπόλοιπα δωμάτια να είναι τοποθετημένα ακτινωτά στον περίγυρο του κεντρικού χωλ. Στο ισόγειο υπήρχαν ψηλοτάβανοι χώροι κύριας χρήσης και στο υπόγειο μισοσκότεινα δωμάτια με αναρριχώμενες υγρασίες παντού. Εσωτερικά, το μόνο αξιοπαρατήρητο στοιχείο ήταν τα γύψινα ταβάνια με μοτίβα λιτά, γεωμετρικές ροζέτες και καμπυλωτές ακμές. Μία σκάλα ξύλινη, απέριττη και με εμφανή τη φθορά του χρόνου ένωνε τους δύο ορόφους. Στο πλατύσκαλό της η δευτερεύουσα πόρτα οδηγούσε στην πίσω αυλή.
Η αυλή του σπιτιού ήταν απολύτως αφρόντιστη και η βλάστηση δεν επέτρεπε την πρόσβαση ούτε την περιήγηση στον περιβάλλοντα χώρο. Στην προέκταση της αριστερής αυλόπορτας του οικοπέδου έστεκε ένα παράσπιτο, το οποίο προφανώς είχε τη χρήση γκαράζ την εποχή που χτίστηκε η κατοικία. Σήμερα όμως θα χαρακτηριζόταν εκτός κλίμακας γι’ αυτή τη χρήση.

Το ζητούμενο του έργου ήταν, με την προσθήκη ενός ορόφου και μετά από ριζική ανακαίνιση, αυτή η κατοικία να στεγάσει μια σύγχρονη πολυμελή οικογένεια. Ο νέος όροφος θα έδινε τη δυνατότητα να μεταφερθούν τα υπνοδωμάτια στον προστιθέμενο όροφο και στο ημιυπόγειο να δημιουργηθούν βοηθητικοί χώροι. Η αυλή θα μπορούσε να αναπνεύσει με κάποιες παρεμβάσεις και με πρόσθεση πρασίνου. Με την προσθήκη του νέου ορόφου όμως τελικά το ακίνητο θα αποκτήσει και το μεγαλύτερο ίσως προτέρημά του, που δεν ήταν προϋπόθεση για το έργο: θα διαθέτει από το νέο δώμα ανεμπόδιστη θέα στο μνημείο της Ακρόπολης.
Στατικά, η πρόταση προϋπέθετε την ενίσχυση της λιθοδομής, ώστε να μπορέσει το υπάρχον οίκημα να φέρει το νέο όροφο. Αυτό επετεύχθη μέσω συρραφών, αρμολογημάτων και ενεμάτων, τα οποία εφαρμόστηκαν σε όλη την υπάρχουσα τοιχοποιία λιθοδομής, με σκοπό τη διαμόρφωση μιας συμπαγούς μάζας, η οποία να συμπεριφέρεται ενιαία κατόπιν αυτών των επεμβάσεων. Οι υπάρχοντες εσωτερικοί τοίχοι οπτοπλινθοδομής επίσης ενισχύθηκαν μέσω οπλισμένου επιχρίσματος με ενσωματωμένο υαλόπλεγμα, πάντα βάσει της στατικής μελέτης. Τέλος ακολούθησε η προσθήκη του ορόφου με φορέα από χαλύβδινα πλαίσια και η πλάκα του νέου δώματος από οπλισμένο σκυρόδεμα.
Δεδομένου ότι οι υπάρχοντες τοίχοι δεν ήταν θερμομονωμένοι και ότι όλοι οι χώροι κατόπιν της ανακαίνισης θα ήταν θερμαινόμενοι, η μηχανολογική μελέτη επέβαλλε την επένδυση των εξωτερικών τοίχων με επιφάνεια θερμομόνωσης. Στην αρχική του μορφή το σπίτι δεν είχε σύστημα θέρμανσης ούτε ήταν συνδεδεμένο με το κεντρικό αποχετευτικό σύστημα της πόλης. Σήμερα, το σπίτι ενδεικτικά διαθέτει ενδοδαπέδιο σύστημα θέρμανσης και δροσισμού, κεντρικό σύστημα κλιματισμού για ψύξη και θέρμανση, σιδερένια κουφώματα με θερμοδιακοπή ειδικού συντελεστή θερμοπερατότητας και άθραυστα τζάμια, κρυφό σύστημα ήχου ενσωματωμένο στις οροφές, φωτισμό τεχνολογίας φωτοδιόδων (LED), ενώ ταυτόχρονα σε όλους τους χώρους προσφέρεται φυσικός φωτισμός και αερισμός. Η κατοικία επίσης διαθέτει σύστημα διαχείρισης αυτοματισμών για όλες τις λειτουργίες του σπιτιού.

Αρχιτεκτονικά ο σκοπός ήταν να αναδειχθεί η υπάρχουσα νεοκλασική οργάνωση των όψεων με την πρόσθεση στοιχείων που θεωρήθηκε ότι είχαν παραλειφθεί, διατηρώντας τη λιτότητα που χαρακτήριζε την αρχική τους μορφή. Εξαιτίας της μηχανολογικής μελέτης, οι όψεις της κατοικίας σήμερα διαθέτουν μία εξ ολοκλήρου νέα εξωτερική επένδυση ακόμη και στα σημεία που αρχιτεκτονικά παρέμειναν ανέγγιχτες. Η βάση του κτιρίου επενδύθηκε με μάρμαρο, καμένο και βουρτσιστό, έως την κορνίζα που συμπίπτει με τη στάθμη του δαπέδου ισογείου, όπως είθισται σε όψεις νεοκλασικού ύφους. Στο μεσαίο τμήμα των όψεων επαναλήφθηκαν οι διαδοχικές οριζόντιες σκοτίες, πάντα σε συνέπεια με το νεοκλασικό ρυθμό. Μασίφ μαρμάρινες κορνίζες φαλτσοκομμένες, επίσης από μάρμαρο Ευβοίας, πλαισιώνουν, όπως έκαναν παλιά οι παραστάδες, τα καίρια ανοίγματα των όψεων.
Οι εξώθυρες και οι αυλόπορτες αντιγράφηκαν και επανατοποθετήθηκαν. Το ίδιο και τα κουφώματα των όψεων, τα οποία επίσης είναι αντιγραφή των αρχικών αλλά κατασκευασμένα από σίδερο. Στα ανοίγματα του υπογείου προστέθηκαν εξωτερικές σιδεριές, επειδή θεωρήθηκε ότι είχε παραλειφθεί από τον αρχικό κατασκευαστή. Ένα μεταλλικό ανθρακί πλαίσιο καλύπτει το σόκορο της τοιχοποιίας σε κάθε άνοιγμα τονίζοντας την αίσθηση του βάθους των παραθύρων. Οι χρωματισμοί και οι επιφάνειες παραπέμπουν σε Μιλανέζικες προσόψεις, με τόνους ήσυχους γκρι και μπεζ από την παλέτα της φύσης και με έντονες υφές.

Εσωτερικά, η ανατομία της κατοικίας διατηρήθηκε αυτούσια και επαναλήφθηκε και στον όροφο, με την εσωτερική σκάλα στην ίδια θέση να φτάνει έως το νέο δώμα από το ημιυπόγειο. Κατακόρυφα μεταλλικά στοιχεία, σε αντικατάσταση των γνωστών κιγκλιδωμάτων, στηρίζουν τα ελεύθερα σκαλοπάτια του κεντρικού κλιμακοστασίου με πατήματα από μασίφ μάρμαρο Διονύσου. Στους κυρίως χώρους του ισογείου και στα υπνοδωμάτια το δρύινο δάπεδο διαδέχεται το λευκό μάρμαρο των χωλ μέσα από τις μαρμαροποδιές των εσωτερικών πορτών. Η παλιά τζαμωτή πόρτα του χωλ αντικαταστάθηκε με μία αντίστοιχη σύγχρονου σχεδιασμού από μέταλλο. Στον ίδιο χώρο, το σχέδιο της παλιάς γύψινης οροφής αντιγράφηκε επακριβώς και κατασκευάστηκε δια χειρός από δρύινο ξύλο. Σε όλους τους υπόλοιπους χώρους, με σκοπό την αναφορά στις καμπυλωτές ακμές των παλιών ταβανιών, κατασκευάστηκαν οροφές με παρόμοιες γλυπτικές καμπύλες από ανάγλυφο επίχρισμα γκρι γρανίτη, που δίνει την αίσθηση της σμιλεμένης πέτρας. Στα λουτρά αφαιρετικής αισθητικής το μωσαϊκό με ένθετο λευκό μάρμαρο επίσης θυμίζει τις διαδεδομένες τεχνοτροπίες της εποχής.

Η τεχνική εταιρεία MVRDV παρουσιάζει τα σχέδια ενός κτιρίου γραφείων 11 ορόφων, το οποίο συνδυάζει στρατηγικές αειφορίας high-tech και low-tech. Βρίσκεται κοντά σε μια λίμνη σε μια νέα αναπτυσσόμενη αστική περιοχή στης Σαγκάης και έχει σχεδιαστεί ως ένα από τα πιο πράσινα και πιο έξυπνα βιώσιμα κτίρια της Κίνας.
Από ψηλά, το κτίριο φαίνεται ορθογώνιο σε κάτοψη, αλλά ο όγκος του αναπτύσσεται σε ένα εντυπωσιακό καμπύλο σχήμα, από τη κλιμάκωση των εξωστών στην κύρια όψη του. Οι εξώστες είναι επενδυμένοι με ξύλο, καλύπτονται από φυτά και περιλαμβάνουν έναν προσβάσιμο διάδρομο προς την κορυφή του κτιρίου, ο οποίος παρέχει χώρους στην εταιρεία για να επιδείξει το έργο και την έρευνά της. Μια καμπύλη υπερυψωμένη οροφή, που ακολουθεί το σχήμα των εξωστών, καλύπτει το σύνολο του κτιρίου. Στο νότιο τμήμα, σ' αυτήν την υπερυψωμένη κατασκευή τοποθετήθηκαν ηλιακοί συλλέκτες, ενώ προς βορρά είναι διαπερατή, φιλτράροντας το φως του ήλιου, αλλά επιτρέποντας τη βροχή να φτάσει στις κάτω βεράντες.
Στην πρόσοψη, οι εξωτερικοί τοίχοι αποτελούνται από πτυχωτή διάταξη ηλιακών συλλεκτών και γυαλιού υπό γωνία, για την προστασία του εσωτερικού από το έντονο θερινό ηλιακό φως, επιτρέποντας παράλληλα το χειμερινό ηλιακό φως στους εσωτερικούς χώρους. Στο νότιο άκρο του κτιρίου, αυτοί οι τοίχοι βοηθούν επίσης στην προστασία των εργαζομένων γραφείου από το θόρυβο του κεντρικού δρόμου έξω.
Το κτίριο έχει σχεδιαστεί ως "μηχανή αειφορίας", που έχει τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει μια μεγάλη ποικιλία προκλήσεων τόσο έμμεσα όσο και άμεσα, με λύσεις high-tech και low-tech. Μέσω της επιλογής κατάλληλων υλικών και της ανάλυσης κύκλου ζωής, ο ενσωματωμένος άνθρακας θα είναι 40% χαμηλότερος από ότι σε μια τυπική συγκρίσιμη κατασκευή. Η κατασκευή της στέγης και οι εξώστες βοηθούν στον αποτελεσματικό φυσικό αερισμό. Αυτός ο αερισμός και οι στρατηγικές σκίασης μειώνουν τις απαιτήσεις ενεργειακής κατανάλωσης. Χάρη στα ηλιακά πετάσματα, που έχουν ενσωματωθεί στο σχεδιασμό, το κτίριο θα είναι σχεδόν ενεργειακά ουδέτερο κατά τη λειτουργία του.
Στους εξώστες συλλέγεται βρόχινο νερό για χρήση σε διάφορες λειτουργίες, όπως στις τουαλέτες. Ταυτοχρόνως, χάρη στη φύτευση που εκτείνεται μέχρι τους επάνω ορόφους, παρέχεται βιοποικιλότητα και υγιές εργασιακό περιβάλλον.
Το κτίριο στεγάζει 6.000 m² γραφείων διοίκησης της εταιρείας στα ανώτερα επίπεδα, με θέα τόσο στη λίμνη προς βορρά και στο πάρκο προς νότο, όπως και 9.000 m² εργαστηρίων και γραφείων συνεργασίας στους κατώτερους ορόφους. Στον πρώτο και δεύτερο όροφο υπάρχει ένα ρυθμιζόμενου μεγέθους αμφιθέατρο και ένας εκθεσιακός χώρος, ενώ το ισόγειο διαθέτει μικρά καταστήματα λιανικής και περιλαμβάνει τρεις εισόδους, μια για το κοινό και δύο για τους εργαζόμενους. Στα δύο επίπεδα του υπογείου βρίσκονται μια καντίνα και χώρο στάθμευσης, αλλά και "φυτεμένες οάσεις" χάρη σε ορισμένα κενά που επιτρέπουν την είσοδο στο φως και στον καθαρό αέρα.
Το κτίριο έχει σχεδιαστεί με στόχο να πιστοποιηθεί με την κινέζικη πιστοποίηση βιωσιμότητας "China Green Building Standard: 3-star".

Τα χαρακτηριστικά του υπάρχοντος χώρου- η επιμήκης αναλογία και ο διαχωρισμός του σε δύο υπό-χώρους- επηρέασαν άμεσα τις βασικές αρχές σχεδιασμού. Επιλέχθηκε ως βασική κατεύθυνση η "ένταση" της προοπτικής βασισμένης στον κεντρικό άξονα οπτικής διαμπερότητας που συνδέει την είσοδο με το ταμείο. Η χειρονομία αυτή εκφράζεται χωρικά μέσα από το σχεδιασμό γραμμικών επίπλων από μάρμαρο τοποθετημένων κατά τη μακρά διάσταση μήκους του χώρου, έναν μαρμάρινο τοίχο-φόντο που παραπέμπει σε "οροσειρά", γραμμικά αναρτώμενα φωτιστικά και όμοιας κατεύθυνσης κρυφό φωτισμό καθώς και από το σταθερό ρυθμό των λεπτών δομικών στοιχείων των κρεμαστρών και των επίπλων έκθεσης. Τα βασικά υλικά που χρησιμοποιήθηκαν είναι το μάρμαρο Νάξου, το σίδερο σε λευκό χρωματισμό και το ξύλο. Η αυστηρή χρωματική παλέτα δύο τόνων λευκού και γκρι "σπάει" από έναν ξύλινο τοίχο έκθεσης υποδημάτων και δοκιμαστικών καθρεπτών που επαναφέρει ένα παραδοσιακό υλικό ως υπόμνηση του τόπου.

Καθώς ο επισκέπτης εισέρχεται στο χώρο, ένα αιωρούμενο τζαμένιο εκθεσιακό έπιπλο εμπνευσμένο από τις συνθετικές αρχές του Μies Van der Rohe τον καλωσορίζει. Η σχέση αιώρησης με τον μαρμάρινο τοίχο που το υποστηρίζει του προσδίδει μια ελαφρότητα ενώ παράλληλα δημιουργεί μια διπλή γραμμική πορεία γύρω του. Η μία πορεία ακολουθεί κατά μήκος τον μαρμάρινο "ορεινό" όγκο-έμμεση αναφορά στο Δελφικό Τοπίο- και η δεύτερη ένα ορθογώνιο επίμηκες έπιπλο-παράθυρο ως έμμεση αναφορά στα fenêtre en longueur του Le Corbusier. Η παραμονή του επισκέπτη στον πρώτο υπο-χώρο συνδυάζει την έκθεση ρούχου σε συνεχή εναλλαγή με αυτή του κοσμήματος και του μικρο-αντικειμένου τα οποία εναποτίθενται στα μαρμάρινα έπιπλα από ιδιοκατασκευή. Ο μαρμάρινος όγκος του ταμείου καθώς και ο κήπος άνωθεν αυτού, στοιχεία που έχουν σχεδιαστεί να είναι πάντοτε ορατά μέσω των ανεμπόδιστων οπτικών φυγών, γίνονται κάδρο-οδηγός για την κίνηση του επισκέπτη έως το βάθος του χώρου.

Έτσι ο επισκέπτης βρίσκεται να διαπερνά ένα "κατώφλι" που σχηματίζεται από δύο σιδερένιες βιβλιοθήκες έκθεσης παπουτσιών και τσαντών. Οι μαρμάρινες πλάκες που λειτουργούν ως βάσεις έκθεσης προϊόντων έχουν υποστεί ειδική επεξεργασία χτυπητού λαξέματος, δίνοντας την αίσθηση αδρότητας η οποία έρχεται σε αντίθεση με τις υπόλοιπες στιλπνές επιφάνειες. Οι ορθοστάτες στήριξης των βιβλιοθηκών αγκαλιάζουν τον επισκέπτη και σε συνδυασμό με το επίμηκες μαρμάρινο καθιστικό δημιουργούν ένα μεταβατικό χώρο όπου ο πελάτης μπορεί να σταθεί, να επιλέξει το προϊόν που επιθυμεί και να το δοκιμάσει.

Το σενάριο της γραμμικότητας και προοπτικής που υλοποιείται μέσα από κατακόρυφα και οριζόντια ολισθαίνοντα μαρμάρινα επίπεδα και τον γυάλινο ραδινό όγκο καταλήγει και ολοκληρώνεται καθώς ο επισκέπτης τελικά οδηγείται στο δεύτερο υποχώρο όπου "αγκαλιάζεται" από τη χειρονομία της οροφής σε Γ που καταλήγει σε ένα μεταλλικό λεπτεπίλεπτο έπιπλο-κρεμάστρα και τους κατακόρυφους καθρέπτες. Το κινητικό παιχνίδι έντασης μήκους των επιπέδων και βλέμματος έχει ως οπτικό στόχο-κατάληξη το κάδρο του μαρμάρινου ταμείου και του κήπου που στρέφονται κάθετα ως προς την αρχική αξονική διεύθυνση κίνησης.

Ο φωτισμός και η μελέτη του πραγματοποιημένη από τους ADD υποτάσσεται στις παραπάνω αρχές σχεδιασμού και τις ενισχύει καθώς εγκιβωτίζεται ως έμμεσος, ακολουθεί και αγκιστρώνεται ή αναρτάται παρακολουθώντας τη γεωμετρία του χώρου και των κατασκευών. Το γκρι βιομηχανικό δάπεδο αποτελεί τον ουδέτερο καμβά και πεδίο πάνω στο οποίο "πλέουν" τα λευκά μεταλλικά και μαρμάρινα στοιχεία.

Στην περιοχή του Μακρυγιάννη στο κέντρο της Αθήνας βρίσκεται το "Acro Urban Suites", ένα ξενοδοχείο διαμερισμάτων, το οποίο αναπτύσσεται σε πέντε στάθμες. "Acro" σημαίνει ψηλά, στην κορυφή. Το όνομα του ξενοδοχείου είναι εμπνευσμένο από την περιοχή και την απαράμιλλη θέα στην Ακρόπολη.
Φιλοδοξία του ιδιοκτήτη ήταν να δημιουργήσει ένα σύγχρονο ξενοδοχείο, το οποίο να ανταποκρίνεται στις πρακτικές και αισθητικές επιθυμίες ενός σύγχρονου ταξιδιώτη και παράλληλα να τον κάνει να αισθάνεται σαν στο σπίτι του.
Η κύρια πρόκληση του έργου ήταν η αναδιατύπωση της διάταξης του κτιρίου, το οποίο κατασκευάστηκε τη δεκαετία του ‘60 για να στεγάσει οροφο-διαμερίσματα. Η νέα του χρήση ως σύμπλεγμα σουιτών για βραχυχρόνια μίσθωση απαιτούσε μια διαφορετική προσέγγιση από τους αρχιτέκτονες. Γι’ αυτό το λόγο το εσωτερικό απογυμνώθηκε εντελώς και σχεδιάστηκε από την αρχή, ενώ οι όψεις και τα βασικά δομικά στοιχεία του κτιρίου παρέμειναν κατευθύνοντας τις αποφάσεις σχεδιασμού κατά τη φάση της μελέτης.
Οι χώροι του κοινού καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο τμήμα της στάθμης του ισογείου. Εκεί αναπτύσσονται η reception, οι χώροι υποδοχής και καθιστικών, μία δανειστική βιβλιοθήκη, μια μικρή κοινόχρηστη κουζίνα καθώς και ένα τραπέζι συνεδριάσεων. Τα υπόλοιπα τετραγωνικά του ισογείου καλύπτονται από αποθήκες και υπηρεσιακούς χώρους.
Οι τρεις πρώτοι όροφοι είναι τυπικοί. Ο καθένας φιλοξενεί τρεις ίδιους τύπους δωματίων -στούντιο με καθαρό εμβαδό 30 - 40 m2. Η διαρρύθμιση των εσωτερικών χωρών του κάθε στούντιο ακολουθεί τις προδιαγραφές που τέθηκαν εξαρχής από τον ιδιοκτήτη, με διπλά κρεβάτια, υγρούς χώρους, kitchenette, επιφάνεια γραφείου - φαγητού και καναπέ - κρεβάτι. Η διάταξη των δωματίων σχεδιάστηκε ενιαία χωρίς διαχωριστικούς τοίχους, ώστε το φυσικό φως να εισβάλει σε όλους τους επί μέρους χώρους. Ο τέταρτος όροφος αποτελείται από ένα μικρό διαμέρισμα 75 m2 με δύο υπνοδωμάτια, δύο μπάνια, σαλόνι, κουζίνα και τραπεζαρία και ένα μικρό στούντιο 25 m2, που φιλοξενεί μόνο δύο άτομα.
Επιθυμία του πελάτη ήταν να αποφευχθεί η ομοιομορφία των τυπικών δωματίων ξενοδοχείων και κάθε δωμάτιο να έχει το δικό του χαρακτήρα. Γι’ αυτό το λόγο κάθε δωμάτιο διαφοροποιείται ως προς το σχεδιασμό των custom κατασκευών, τα υλικά επένδυσης (πλακάκια και ταπετσαρίες), τα χρώματα των τοίχων καθώς και την επίπλωση.
Στο δώμα φιλοξενούνται οι καθιστικοί χώροι του roof-garden με θέα στην Ακρόπολη, το Ηρώδειο και την πόλη.
Τέλος, το κτίριο καλύφθηκε εξωτερικά για λόγους σκίασης με μια φωτιζόμενη κατασκευή σε σχήμα "Γ" με μεταλλικό σκελετό και σταθερά διάτρητα πετάσματα από PVC βαμμένα λευκά, η οποία λειτουργεί ως επένδυση της μίας όψης του κτιρίου και ως πέργκολα στο δώμα. Το μοτίβο των πετασμάτων μιμείται τα "κλώστρα", τα διακοσμητικά τσιμεντένια τούβλα που χρησιμοποιούνταν τη δεκαετία του ‘60 για αερισμό και φυσικό φωτισμό.
Για τον εσωτερικό σχεδιασμό οι μελετητές άντλησαν έμπνευση από τις τάσεις που επικρατούσαν κατά τη δεκαετία κατασκευής του κτιρίου, καθώς και από την αρχιτεκτονική κληρονομιά της περιοχής του Μακρυγιάννη. Επιλέχθηκαν τα στοιχεία του ξύλου, του μωσαϊκού, του μαρμάρου και των χρωματιστών μικρών πλακιδίων. Η χρωματική παλέτα της δεκαετίας του ‘60, ταπετσαρίες με επαναλαμβανόμενα μοτίβα και στιβαροί, άνετοι καναπέδες με καμπύλες. Χρυσές λεπτομέρειες στα φωτιστικά σώματα και φυτά εσωτερικού χώρου συμπληρώνουν τη διακόσμηση των δωματίων, τα οποία αποπνέουν μία retro αισθητική ανάμεικτη με μια σύγχρονη προσέγγιση.

Το Αμερικανικό Κολλέγιο Ανατόλια προχώρησε στην ανακαίνιση και αναβάθμιση των υφιστάμενων αιθουσών διδασκαλίας της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, βάσει του συγκεκριμένου υλοποιημένου παραδείγματος. Κύριος στόχος του έργου, κάτι το οποίο επηρέασε τη μελέτη σε όλα τα στάδια της, ήταν ο σχεδιασμός ενός χώρου κατάλληλου για τη φιλοξενία ευέλικτων μεθόδων διδασκαλίας. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, προδιαγράφηκαν εγκαταστάσεις και εξοπλισμός, που επιτρέπουν τη διεξαγωγή μαθημάτων σε όλες τις πιθανές διατάξεις και με όλα τα πιθανά μέσα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η κατασκευή του πίνακα της αίθουσας, ο οποίος καταλαμβάνει μεγάλο μέρος των κατακόρυφων επιφανειών του χώρου και παράλληλα "προσφέρει" πολλές περισσότερες υπηρεσίες από μία απλή συνήθη επιφάνεια γραφής. Αυτή η επιφάνεια αποτελείται από απλή μονή γυψοσανίδα με ειδική τελική διάφανη βαφή. Ένα συρόμενο τμήμα, το οποίο βάφεται με μαγνητική βαφή και κινείται σε ράγα χωνευτή σε πλαίσιο μασίφ ξυλείας, "κρύβει" μια οθόνη αναρτημένη σε μεταλλική βάση με διπλό βραχίονα, ο οποίος της επιτρέπει να περιστρέφεται.
Αρχιτεκτονική μελέτη: Θέμης Χατζηγιαννόπουλος & συνεργάτες αρχιτέκτονες
Φωτογραφίες: Αρχείο Αμερικάνικου Κολλεγίου Ανατόλια

Λόγω του αρκετά μεγάλου μεγέθους των ιδιωτικών χώρων της κατοικίας στην Κρήτη η μπανιέρα και οι πάγκοι νιπτήρων χωροθετούνται μέσα στον κυρίως χώρο, ώστε να μπορούν να εκμεταλλεύονται τις νότιες θεάσεις.
Φωτογραφίες: Γιάννης Λούκης, Δημήτρης Καλαποδάς

Ο διαθέσιμος υπαίθριος χώρος της κατοικίας στη Λευκωσία αξιοποιείται στο μέγιστο δυνατό βαθμό, καθότι επιτελεί πολλαπλό ρόλο: υπόστεγη βεράντα και αυλή ταυτόχρονα σε συνέχεια με τον εσωτερικό χώρο και το καθιστικό. Με την πυκνή και κατάλληλη φύτευση στο πίσω μέρος της πισίνας εξασφαλίζεται η απαραίτητη ιδιωτικότητα για τους ενοίκους, με τη δημιουργία ενός τύπου "κλειστής αυλής" ή αιθρίου και την παροχή, ταυτόχρονα, σκίασης από τον ανεπιθύμητο δυτικό ήλιο του καλοκαιριού.
Φωτογραφίες: Χάρης Σολωμού