Το εσωτερικό των ενοικιαζόμενων δωματίων "The Gessner" στο Λονδίνο χαρακτηρίζεται από την έμφαση στα φυσικά υλικά, καθώς και από την προσεγμένη επιλογή ιδιαίτερων επίπλων και έργων τέχνης δένουν αρμονικά με το χώρο.
Φωτογραφία: WAY OF LIFE

Στόχος της αρχιτεκτονικής μελέτης ήταν η διαμόρφωση των εσωτερικών χώρων να προσομοιάζει στο γύρω βραχώδες τοπίο, με χρήση φυσικών υλικών και μιας παλέτας ήπιων χρωμάτων σε καφέ και ροζ αποχρώσεις.
Φωτογραφία: Joe Fletcher

Το νέο ξενοδοχείο του ομίλου Anatolia Hospitality βρίσκεται στο αναπτυσσόμενο δυτικό τμήμα του κέντρου της Θεσσαλονίκης, στην περιοχή του Νέου Σιδηροδρομικού Σταθμού. Είναι το πρώτο "έξυπνο" ξενοδοχείο της πόλης με προσωποποιημένες υπηρεσίες και σύγχρονο design και διαθέτει 83 δωμάτια και 164 κλίνες.
Το γραφείο "Κουλουκούρης & Συνεργάτες" ανέλαβε την αξιολόγηση του ακινήτου πριν την αγοραπωλησία, επέβλεψε τη διαδικασία των νομιμοποιήσεων για τον επενδυτή, έκανε τη σύλληψη της αξιοποίησης του ακινήτου για το σκοπό του έργου, οργάνωσε την αρχιτεκτονική μελέτη από τη σύλληψη της ιδέας μέχρι την κατασκευή (προμελέτη, οριστική μελέτη, μελέτη εφαρμογής), συνέταξε τον προϋπολογισμό του έργου για τους χρηματοδοτικούς φορείς, είχε το συντονισμό των μελετών και ανέλαβε τόσο την έκδοση της οικοδομικής άδειας, όσο και την επίβλεψη των εργασιών κατασκευής.
Πρόκειται για ένα απαιτητικό έργο, το οποίο λόγω αλλαγής χρήσης του υφιστάμενου κτιρίου (με διάφορες φάσεις κατασκευής και επεκτάσεων) από εκπαιδευτικού χαρακτήρα σε κτίριο ξενοδοχειακής χρήσης και συνάθροισης κοινού, έχρηζε προσοχής τόσο στη στατική ενίσχυσή του, όσο και στην προσαρμογή του στις αρχιτεκτονικές λύσεις και μηχανολογικές απαιτήσεις, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη τους πολεοδομικούς, κτιριοδομικούς, υγειονομικούς και ξενοδοχειακούς κανονισμούς και προδιαγραφές.
Ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός βασίστηκε στην ανάγκη ανανέωσης και διαφοροποίησης της εικόνας του κτιρίου από το υφιστάμενο αστικό περιβάλλον της περιοχής, με ταυτόχρονη ανάδειξη του ρυθμού και της γεωμετρίας σε ένα υψηλό για τα ελληνικά δεδομένα κτίριο (31,50 m). Η νέα σχεδιαστική πρόταση επί της Μοναστηρίου προσδίδει μία στιβαρότητα, ενώ η συνολική προεξοχή της όψης δημιουργεί σκίαση και προστατεύει τα ανοίγματα της όψης. Στο σχεδιασμό περιλαμβάνονταν, επίσης, η αλλαγή της ενεργειακής κλάσης του κτιρίου (από Δ σε Β+) μέσω της ενίσχυσης της θερμομόνωσης στο σύνολο του κελύφους (+7 cm). Στις τρείς από τις τέσσερις πλευρές του κτιρίου εφαρμόστηκε πιστοποιημένο σύστημα θερμοπρόσοψης, ενώ στην τέταρτη και κύρια όψη, επί της οδού Μοναστηρίου, επιλέχθηκε ένα σύνθετο σύστημα με πλάκες θερμομόνωσης από πετροβάμβακα 7cm στερεωμένες σε μεταλλική κατασκευή με επιπρόσθετες μεμβράνες συγκράτησης και διαπνοής και τελική επένδυση από στοιχεία HPL με υφή ξύλου και στοιχεία ινογυψοσανίδας με επικάλυψη πατητής τσιμεντοκονίας. Στο σχεδιασμό εντάχθηκαν και περαιτέρω ενεργειακές λύσεις με βιοκλιματικά στέγαστρα στο roof garden για τη διαχείριση του ηλιασμού και τη δυνατότητα επέκτασης των δραστηριοτήτων στο επίπεδο αυτό. Παρόμοια λύση δόθηκε και στο χώρο του ακαλύπτου στο ισόγειο που αξιοποιήθηκε ως εξωτερικός χώρος του εστιατορίου, σε συνδυασμό με τον κατακόρυφο κήπο (Secret Garden).
Πέραν της θερμικής άνεσης στο κτίριο, εξίσου σημαντικό ζητούμενο ήταν η επίλυση του προβλήματος των εσωτερικών και εξωτερικών θορύβων. Για το λόγο αυτό εκπονήθηκε ειδική ακουστική μελέτη, η οποία αφορούσε στις υφιστάμενες συνθήκες του κτιρίου και προδιαγράφηκε μία σειρά από επεμβάσεις, που αφορούσαν στην ακουστική άνεση σε όλα τα επίπεδα. Ειδικότερα, επιλύθηκε η επίστρωση των δαπέδων σε όλα τα επίπεδα και ειδικότερα στην οροφή του εβδόμου ορόφου, όπου δημιουργήθηκε το roof garden και η κολυμβητική δεξαμενή. Για την αποφυγή μετάδοσης του ήχου μεταξύ χώρων διαφορετικών χρήσεων, οι εσωτερικές τοιχοποιίες επιλύθηκαν με ένα συμπαγές σύστημα τοιχοποιίας με 2 + 2 γυψοσανίδες και ηχομονωτικά κυτία. Τέλος, ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε στην επιλογή ενός συστήματος κουφωμάτων με διαφορετική υάλωση ανά όψη κτιρίου, βάσει της διαφορετικής στάθμης θορύβου ανά πλευρά.
Στην προγενέστερη φάση λειτουργίας του κτιρίου χρησιμοποιούνταν μόνο οκτώ από τα έντεκα επίπεδα του κτιρίου με απευθείας πρόσβαση από τον ανελκυστήρα. Το στοίχημα της χρήσης όλων των επιπέδων επιτεύχθηκε με τροποποιήσεις του στατικού φορέα και τη δημιουργία δύο νέων ανελκυστήρων κοινού (με τον έναν εκ των δύο να είναι πυρόσβεσης), καθώς και έναν ανελκυστήρα προσωπικού στο φανάρι του υφιστάμενου κλιμακοστασίου. Και για τις δύο προσθήκες απαιτήθηκαν εκτενείς αδιατάρακτες κοπές και λεπτομερείς ενισχύσεις. Ένα ακόμα ειδικό σημείο ενδιαφέροντος ήταν η ενίσχυση της οροφής του 7ου ορόφου για την προσθήκη της κολυμβητικής δεξαμενής και των συναφών δραστηριοτήτων στο επίπεδο αυτό, καθώς και η επίστρωση του δαπέδου με πατητή τσιμεντοκονία πολυουρεθανικής βάσης.
Σε κάθε όροφο δημιουργήθηκαν δεκατέσσερα δίκλινα δωμάτια, ένα μονόκλινο, ένα δωμάτιο ΑμεΑ, ένα οικογενειακό δωμάτιο, καθώς και δύο σουίτες.
Στην ισόγεια στάθμη του κτιρίου βρίσκεται ο χώρος υποδοχής, το μπαρ, το εστιατόριο, ενώ στην πίσω αυλή εκτείνεται ο χώρος του café-restaurant. Στον ημιόροφο, εκτός των χώρων διοίκησης, βρίσκεται το γυμναστήριο, μία αίθουσα συσκέψεων και ένας χώρος χαλάρωσης των πελατών με βιβλιοθήκη, play room και διαμορφωμένα καθιστικά. Στον πρώτο όροφο αναπτύσσονται τέσσερις αίθουσες συνεδριάσεων και εκδηλώσεων με δυνατότητα ενοποίησής τους, καθώς και παρασκευαστήριο για την εξυπηρέτηση της τροφοδοσίας. Στον 8ο και τελευταίο όροφο του κτιρίου φιλοξενείται το roof garden του ξενοδοχείου, το οποίο προσφέρει ανεμπόδιστη θέα τόσο στο Θερμαϊκό κόλπο, όσο και στα κάστρα. Οι απαραίτητοι βοηθητικοί χώροι και οι θέσεις στάθμευσης βρίσκονται στο υπόγειο. Σημειώνεται ότι το κτίριο είναι συνολικά προσβάσιμο από άτομα με μειωμένη κινητικότητα (ΑΜΚ) και άτομα με αναπηρία (ΑμεΑ) σύμφωνα με τους ισχύοντες κανονισμούς.
Τέλος, ξεχωριστές κατασκευές αποτελούν τα περίπου 70 τετραγωνικά μέτρα κατακόρυφων κήπων στο ισόγειο επίπεδο του κτιρίου και στην όψη επί της Μοναστηρίου, με συνθέσεις φυτών με ανθοφορία που ποικίλει ανά εποχή. Στο ίδιο επίπεδο ξεχωρίζει, επίσης, η ειδική μεταλλική κατασκευή για τη στήριξη του "LED Wall" σε σχήμα Π, που πλαισιώνει την κεντρική είσοδο του ξενοδοχείου σε συνάρτηση με το μεταλλικό στέγαστρο εισόδου, συνδυασμός που τονίζει τη συνολική σχεδιαστική λύση του κτιρίου (ορθοκανονική γεωμετρική διάταξη με παιχνίδι εσοχών και προεξοχών), ενώ παράλληλα συμβάλει επικοινωνιακά στην προβολή του ξενοδοχείου.
Όλα τα παραπάνω στοιχεία οδήγησαν στην ολοκλήρωση ενός δύσκολου έργου υψηλών προδιαγραφών με σύγχρονα και ταυτόχρονα διαχρονικά χαρακτηριστικά, με δυνατότητα εξέλιξης και αναβάθμισης στο χρόνο σε πιθανές νέες απαιτήσεις. Η συνεισφορά της σήμανσης στην ενίσχυση του σχεδιαστικού concept στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία στη βιωματική αντίληψη του έργου από τους χρήστες. Η συνεργασία όλων των συντελεστών του έργου ήταν σε πολλή υψηλό επίπεδο σε όλη τη διάρκεια του έργου.

Τα τελευταία χρόνια, γίνεται συχνά λόγος για εργασία από το σπίτι, δηλαδή για ενσωμάτωση του χώρου εργασίας μέσα στην κατοικία. Ωστόσο αξίζει να σημειωθεί ότι συχνά παρατηρείται και η αντίστροφη τάση, καθώς πολλές εταιρίες διεθνώς αντιμετωπίζουν τα γραφεία τους ως χώρους διαβίωσης για τους εργαζομένους. Μέσα από ένα φιλόξενο και άνετο περιβάλλον, συγκρίσιμο σε πολλά σημεία με αυτό μιας κατοικίας, ο επαγγελματικός χώρος στοχεύει στο να αυξήσει την ευεξία και την παραγωγικότητά του εργαζομένου.
Ο συγκεκριμένος χώρος είναι ένα τέτοιο παράδειγμα "γραφείου που κατοικείται", χώρος ζωής και εργασίας συγχρόνως.
Το διαμέρισμα επιφάνειας 54 m², πρώην ιατρείο σε πολυκατοικία του 1976 στο κέντρο των Χανίων, διαμορφώθηκε σε αρχιτεκτονικό γραφείο δυναμικής 2  - 4 ατόμων. Το γραφείο διαιρείται σε τέσσερις επιμέρους χώρους: υποδοχή-γραφείο, κυρίως γραφείο, αίθουσα συσκέψεων, κουζίνα με χώρο φαγητού και μικρή βεράντα.
Το σύνολο σχεδόν των επίπλων έχουν σχεδιαστεί από το ίδιο το γραφείο και είναι πρωτότυπα σχέδια κατασκευασμένα στο χέρι από τοπικούς τεχνίτες και δημιουργούς. Στόχος είναι ο ίδιος ο χώρος να εκφράσει την σχεδιαστική φιλοσοφία του γραφείου, που δίνει έμφαση στην αξία της διαχρονικότητας. Χαρακτηριστικό είναι το χειροποίητο κρυστάλλινο διαχωριστικό με βιτρώ από ανάγλυφο γυαλί. Στην αίθουσα συσκέψεων, κεντρικό στοιχείο αποτελεί το χειροποίητο μαρμάρινο οβάλ τραπέζι. Στην υποδοχή, το κάθισμα Georgette χρησιμεύει για την αναμονή.
Σημαντικό ρόλο στο σχεδιασμό έχει παίξει η έμπνευση από τη διαχρονική αισθητική του μοντέρνου κινήματος (LeCorbusier, Mondrian , CharlottePeriand , PierreJeanneret, κ.ά.). Πολλά από τα έπιπλα όπως η βιβλιοθήκη και το τραπέζι συσκέψεων είναι σχεδιασμένα βάσει των αναλογιών του Modulor και του αριθμού φ (χρυσή τομή).Κυρίαρχα υλικά είναι το μαύρο μέταλλο, το ξύλο καρυδιάς και το πράσινο μάρμαρο, υλικά πέρα από τον χρόνο, που απαντώνται στην μοντέρνα αρχιτεκτονική τόσο της Ελλάδας όσο και του εξωτερικού.
Το σύνολο του χώρου εκπέμπει μια λιτή και συνάμα ζεστή ατμόσφαιρα στην οποία μπορεί ο χρήστης να εργαστεί μόνος ή σε ομάδα, να εμπνευστεί, να συζητήσει, να δεχτεί πελάτες, να χαλαρώσει. Έτσι επαναπροσδιορίζει τη σχέση του με τον χώρο εργασίας του μέσα από μια καθημερινή εμπειρία ευχάριστη όσο και δημιουργική.

Η παρούσα μελέτη αφορά την ανέγερση μιας μικρής ξενοδοχειακής μονάδας στη Μύκονο. Η απομακρυσμένη θέση του οικοπέδου από τη θάλασσα αλλά και το βραχώδες έδαφος από φυσικά διαμορφωμένους λόφους, που το περιβάλει, επέβαλε μια σχεδιαστική χειρονομία που να σέβεται την ιδιαιτερότητα του τοπίου και να εναρμονίζεται με το φυσικό ανάγλυφο.
Στο επίμηκες, ήπιας σχετικά εδαφικής έξαρσης οικόπεδο απαίτηση ήταν ο σχεδιασμός 5 δωματίων, τα οποία να μπορούν να λειτουργούν ανεξάρτητα μεταξύ τους, αλλά και ως ένα ενιαίο σύνολο.
Το συγκρότημα αποτελείται από δύο διώροφους όγκους, οι οποίοι τοποθετούνται στον άξονα βορρά – νότου. Η είσοδος γίνεται από το βορρά, όπου δύο ολισθαίνοντα τοιχία οδηγούν σε ένα πλάτωμα, από το οποίο γίνεται η πρόσβαση στα δωμάτια. Τα κτίρια επικοινωνούν μεταξύ τους μέσω μιας γραμμικής διαδρομής, η όποια καταλήγει σε έναν υποβαθμισμένο πυρήνα υπαίθριας εκτόνωσης, όπου οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να απολαύσουν τη θέα προς τη θάλασσα και την παραλία της Παράγκας. Στο χώρο αυτό φιλοξενούνται χρήσεις καθιστικού, προετοιμασίας φαγητού και άθλησης.
Σε δεύτερο επίπεδο μελετήθηκε η σχέση μέρους και όλου, ώστε να επιτευχθεί η ιδιωτικότητα χωρίς να αλλοιώνεται η αίσθηση της ενότητας και των κοινών ποιοτήτων του χώρου στο επίπεδο του συγκροτήματος. Τα δωμάτια, ως μικρότερες μονάδες του κτιριακού όγκου, επιδιώκουν να σπάσουν τον επιμήκη άξονα τους, δημιουργώντας οριζόντιες ζώνες ανεξάρτητων χρήσεων, όπως αυτές του χώρου υγιεινής, του καθιστικού και της κυρίως κρεβατοκάμαρας. Ξύλινα διαχωριστικά και χαμηλοί χτιστοί πάγκοι λειτουργούν ως φίλτρα, τα οποία επιτρέπουν την οπτική επαφή των επιμέρους χώρων.
Η εναρμόνιση με το φυσικό περιβάλλον επιδιώκεται με την εκτεταμένη χρήση των λίθινων στοιχείων, τόσο στη βάση των κτιριακών όγκων, όσο και στις υπαίθριες διαμορφώσεις.

Το κτίριο "Phoenix" αποτελείται από τρείς ορόφους και περιλαμβάνει πέντε διαμερίσματα προσανατολισμένα με τέτοιο τρόπο, ώστε να επωφελούνται από φυσικό φωτισμό και αέρα, έχοντας παράλληλα τη δυνατότητα να απολαμβάνουν την όμορφή θέα της πόλης. Ο σχεδιασμός των διαμερισμάτων έχει γίνει σύμφωνα με τις ανάγκες και τα θέλω του κάθε ιδιοκτήτη, με κοινό όμως παρονομαστή τις ανοιχτές, ελεύθερες και άνετες κατόψεις στους χώρους της κουζίνας, της τραπεζαρίας και του σαλονιού και τα μεγάλα ανοίγματα προς τις βεράντες, τα οποία λούζουν τους χώρους με φως και τους κάνουν να φαντάζουν ακόμα πιο άνετοι.
Συγκεκριμένα το κτίριο στεγάζει στον 1ο όροφο τα γραφεία του ιδιοκτήτη και ένα διαμέρισμα ενός υπνοδωματίου, στον 2ο όροφο δύο διαμερίσματα των δύο υπνοδωματίων και στον 3ο όροφο οροφοδιαμέρισμα τριών υπνοδωματίων. Το τελευταίο εκτείνεται και στην οροφή του κτιρίου έχοντας δική του σάουνα, roof garden, χώρο μπάρμπεκιου και στο υψηλότερο σημείο του μια μικρή πισίνα. Ο πυρήνας κυκλοφορίας του κτιρίου έχει τοποθετηθεί στο πίσω μέρος του τεμαχίου, δίνοντας τη δυνατότητα στις βεράντες και στα ανοίγματα να έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στις όψεις.
Η κεντρική ιδέα της πρόσοψης περιστρέφεται γύρω από την έννοια της λειτουργικής μεταβλητότητας. Τα κατακόρυφα διάτρητα σκίαστρα, που είναι τοποθετημένα στις βεράντες μπορούν να μετακινηθούν από τους ιδιοκτήτες ανάλογα με την ώρα και τη θέση του ήλιου, βελτιώνοντας έτσι τις θερμικές συνθήκες στις βεράντες αλλά και στο εσωτερικό των διαμερισμάτων και δίνοντας παράλληλα την αίσθηση μιας συνεχούς μεταβαλλόμενης όψης στο κτίριο. Οριζόντια συστήματα σκίασης με περιστρεφόμενες περσίδες επιλέχτηκαν ειδικά για την προστασία των υπαίθριων χώρων, δημιουργώντας ένα κλίμα μεταβαλλόμενο, το οποίο μπορεί να προσαρμόζεται στις καιρικές απαιτήσεις, προσφέροντας πρόσβαση και χρήση των εξωτερικών χώρων καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Επιφάνειες και γωνιές αφαιρούνται από τον κεντρικό συμπαγή όγκο, που είναι φτιαγμένος από σανιδωτό σκυρόδεμα και λειτουργούν ως παράθυρα, τα οποία με τη διάφανη μορφή τους έρχονται να αμφισβητήσουν τα όρια και τον αυστηρό χαρακτήρα του. Παράλληλα, οι βεράντες και τα κινητά σκίαστρα έρχονται ως αέρινα στοιχεία να τον αγκαλιάσουν, δημιουργώντας έτσι ένα ισορροπημένο αισθητικά αποτέλεσμα.

Τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν είναι η πέτρα, το εμφανές σκυρόδεμα, το ξύλο και το μέταλλο, τα οποία σε συνδυασμό με τη χρωματική παλέτα, εντείνουν την αίσθηση της κατοίκησης στο εσωτερικό μιας φυσικής κοιλότητας.
Φωτογραφία: Γιώργης Γερόλυμπος

Η κουζίνα έχει εύκολη πρόσβαση σε όλους τους λειτουργικούς χώρους του κήπου.
Φωτογραφία: Γιώργης Γερολύμπος

Η ιδιωτική κατοικία "D3 house" βρίσκεται στο βόρειο τμήμα του Τελ Αβίβ και ξεχωρίζει για την αντίθεση μεταξύ των υλικών της και για την επιμέλεια της κατασκευής της έως τη λεπτομέρεια. Ο ανώτερος όγκος του κτιρίου κατασκευάζεται από εμφανές σκυρόδεμα, σε αντίθεση με τον ελαφρό όγκο του ισογείου, ο οποίος περικλείεται από ένα λευκό μανδύα αλουμινίου.
Πιστοί στην αισθητική της αφαίρεσης, οι αρχιτέκτονες επιλέγουν να ενσωματώσουν πλήρως το κινητό σύστημα περσίδων και τα πλαίσια των υαλοπινάκων μεγάλων διαστάσεων στο εμφανές σκυρόδεμα του άνω ορόφου και στο πλωτό δάπεδο του ισογείου αντίστοιχα, ενώ για τις μονάδες κλιματισμού προβλέπεται ειδικός χώρος εντός του κελύφους από σκυρόδεμα. Για τα ίδια τα κρύσταλλα επιλέγεται φύλλο 16 χιλιοστών και εξαιρετικά διαφανές.
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ: PITSOU KEDEM ARCHITECTS
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: AMIT GERON
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΣΗΣ: ETI BUSKILA

ΓΙΑ ΤΟ ΚΤΙΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ
Χρειάζεται προσεκτική μελέτη των κλιματικών συνθηκών με τη βοήθεια ψυχρομετρικών διαγραμμάτων, έτσι ώστε να καθοριστούν κατ’ αρχάς οι κατάλληλες στρατηγικές παθητικού δροσισμού και κατόπιν να επιλεγούν τα κατάλληλα υλικά για τα διαφορετικά στοιχεία του κελύφους, αλλά και για τον άμεσο περιβάλλοντα χώρο των κτιρίων.