Διαγωνισμός ανάπλασης του πρώην στρατοπέδου Λουμάκη στην Καρδίτσα – 3ο Βραβείο.

Tο 1900 η πόλη της Καρδίτσας απέκτησε το πρώτο της πάρκο. Σε πολύ μικρή απόσταση από το κέντρο της πόλης το Παυσίλυπο έγινε με τον καιρό το πιο χαρακτηριστικό μέρος της πόλης. Όπως και άλλα, περισσότερο γνωστά, πάρκα με το ίδιο όνομα – για παράδειγμα αυτό της Νάπολης – ο στόχος που προσπαθεί να επιτελέσει το πάρκο είναι ακριβώς αυτό που υπονοεί το όνομά του: να παύσει τη λύπη. Το πάρκο λοιπόν, το φυσικό στοιχείο μέσα στην πόλη, αντιμετωπίζεται ως κάτι που μπορεί να δώσει χαρά.
120 χρόνια μετά, η συνθήκη με την οποία έρχονται αντιμέτωποι οι άνθρωποι που ζουν στις πόλεις σήμερα έχει αλλάξει ριζικά. Την ίδια στιγμή όμως, παρόλες τις αλλαγές στον τρόπο ζωής και τον τρόπο σκέψης, η ανάγκη για χαρά – ή για την παύση της λύπης – παραμένει ως βασική ανθρώπινη ανάγκη, ίσως πιο επιτακτική από ποτέ.
Η παρούσα πρόταση για την αρχιτεκτονική ανάπλαση του πρώην στρατοπέδου Λουμάκη αναγνωρίζει αυτή την ανάγκη ως μία υπαρκτή συνθήκη και προσπαθεί να δημιουργήσει ένα πάρκο που θα έχει ως στόχο τη δημιουργία χώρων και γεγονότων που, όσο και αν ακούγεται αφελές, θα μπορέσουν να προσφέρουν χαρά στους κατοίκους της Καρδίτσας και των γύρω περιοχών, δίνοντάς τους ένα χώρο πυκνού πρασίνου μέσα στον οποίο θα μπορούν να ‘χαθούν’. Οι φυτεύσεις (ακακίες, πεύκα, πλάτανοι, φιλύρες κ.α.) δημιουργούν ένα ‘αστικό δάσος’ που μπορεί να λειτουργήσει για τους κατοίκους ως τόπος χαράς και ‘θεραπείας’ της λύπης.

Ο σχεδιασμός του νέου πάρκου, μπορεί από τη μία να αναγνωρίζει τις αρετές του Παυσίλυπου, αλλά ταυτόχρονα ακολουθεί μία διαφορετική κατεύθυνση και οργανωτική δομή. Το πάρκο αντιμετωπίζεται ως ένα πεδίο πυκνής βλάστησης, φαινομενικά ανοργάνωτης, που σε σημεία, σχεδόν αναπάντεχα, διακόπτεται για να ανοίξει σε ‘χωρικά συμβάντα’. Τα συμβάντα αυτά ‘αιωρούνται’ μέσα στο χώρο του πάρκου, κρυμμένα μερικώς από την πυκνή βλάστηση.
Σε ένα δεύτερο επίπεδο επεξεργασίας, το πάρκο αντιμετωπίζεται ως ένα μεγάλο μοναστηριακό συγκρότημα. Όπως και εκεί, συναντούμε κάθε τόσο μεγαλύτερους ή μικρότερους ανοικτούς χώρους που δημιουργούν εσωτερικές αυλές, με κάποιες από αυτές να ακολουθούν ακόμα και την τυπική μορφολογία και οργάνωση των ‘certosas’. Το πλήρες όμως, αυτό που σε ένα μοναστηριακό συγκρότημα ορίζεται από το κτισμένo και τον κλειστό χώρο, είναι στην περίπτωση της πρότασης το πράσινο. Οι φυτεύσεις, το ‘δάσος’ που δημιουργείται, γίνεται το ‘μέσα’, ο εσωτερικός χώρος. Από αυτό, από τον χώρο πρασίνου, βγαίνεις έξω, στις ‘εσωτερικές αυλές’ και τα χωρικά συμβάντα. Ο τυπικός τρόπος με τον οποίο συνήθως αντιλαμβανόμαστε το μέσα και το έξω αντιστρέφεται.

Τα χωρικά συμβάντα που συναντάμε μέσα στο ‘δάσος’ του πάρκου αρχικά χρησιμοποιούν υποστηρικτικά το υπάρχων κτιριακό απόθεμα. Ξεκινώντας από το νότο, το κτίριο Α γίνεται αναψυκτήριο. Τα κτίρια Β και Γ μετατρέπονται σε κλειστούς χώρους λουτρών. Βόρεια και ανατολικά αντίστοιχα από τα δύο κτίρια βρίσκουμε τον μεγαλύτερο ανοικτό χώρο του πάρκου. Λειτουργώντας ουσιαστικά ως ένα περιστύλιο, κλείνει έξω την πυκνή βλάστηση και δημιουργεί ένα χώρο που μπορεί να λειτουργήσει ως μέρος απομόνωσης, τόσο από την πόλη όσο και από το υπόλοιπο πάρκο.
Συνεχίζοντας βόρεια βρίσκουμε δύο ακόμα ανοικτούς χώρους μέσα στη βλάστηση. Ο δυτικότερος φιλοξενεί ένα pavilion που προσφέρει έναν ακόμα χώρο απομόνωσης, αλλά αυτή τη φορά αισθητά μικρότερο και πιο προσωπικό. Αντίθετα ο ανατολικότερος και μεγαλύτερος από τους δύο χώρους είναι ανοικτός στην οδό Χαριλάου Φλωράκη και λειτουργεί και ως είσοδος στο πάρκο. Στη νότια πλευρά του έχει έναν μακρύ ‘διάδρομο’ καλυμμένο με αναρριχητικά φυτά ενώ στη βόρεια πλευρά του δίνει πρόσβαση στο κτίριο Ε και στη μεγάλη κολυμβητική πισίνα που αποτελεί το βορειότερο συμβάν του πάρκου.
Η πισίνα θα λειτουργήσει ως ένας από τους βασικούς πόλους έλξης του πάρκου προσφέροντας τη δυνατότητα άσκησης κάτω από τα δέντρα και την πυκνή βλάστηση που τη περιτριγυρίζει. Η πισίνα ουσιαστικά συμπληρώνει τις αθλητικές εγκαταστάσεις του Παλέρμο, που βρίσκεται νότια του πάρκου.
Τέλος στο δυτικό κομμάτι του πάρκου χωροθετείται ο δεύτερος σημαντικός πόλος έλξης: ένα ανοικτό αμφιθέατρο που μπορεί να φιλοξενήσει θεατρικές παραστάσεις αλλά και μία σειρά από πολιτιστικά δρόμενα.