Σε μία συνειδητή προσπάθεια αναζωογόνησης του κέντρου της Αθήνας με την επανένταξη παλαιών κτιρίων μέσα από νέες χρήσεις στον κοινωνικό και αστικό ιστό της πόλης, η δικηγορική εταιρεία POTAMITISVEKRIS επιλέγει να εγκαταστήσει τα γραφεία της σε ένα διατηρητέο νεοκλασικό κτίριο στο ιστορικό κέντρο της πόλης, που χαρακτηρίζεται από σημαντικά νεοκλασικά κτίρια του 19ου αιώνα, όπως η Αθηναϊκή Τριλογία -η Ακαδημία Αθηνών, η Εθνική Βιβλιοθήκη και το Πανεπιστήμιο- των αρχιτεκτόνων Christian and Theophil Hanssen και Ernst Ziller.
Το κτίριο οικοδομήθηκε το 1928 σε σχέδια του πανευρωπαϊκά διακεκριμένου αρχιτέκτονα της εποχής Κώστα Κιτσίκη, συνεργάτη του Ludwig Hoffmann, ο οποίος συνέβαλε στον εκσυγχρονισμό́ της ελληνικής αρχιτεκτονικής και τη διεθνή́ προβολή́ της. Αποτελείται από υπόγειο, ισόγειο και 6 ορόφους, συνολικού εμβαδού 2.500 m². Ο συντηρητικός και μονολιθικός χαρακτήρας των όψεων ακολουθεί τους κανόνες της νεοκλασικής αρχιτεκτονικής με την τριμερή διάρθρωση -βάση , κορμός και στέψη- και μορφολογικά στοιχεία των αστικών κτιρίων της belle époque σε συνδυασμό με στοιχεία εκλεκτικιστικά και art déco: ανάγλυφα διακοσμητικά μοτίβα, μοτίβα κιγκλιδωμάτων και εξώθυρων από μορφοσίδηρο και λεπτομέρειες, που παραπέμπουν στην art nouveau.
Σε αντίθεση με τις όψεις, που έχουν διατηρηθεί στην αρχική τους κατάσταση, το εσωτερικό του κτιρίου, στο πλαίσιο ριζικής ανακαίνισης κατά τη δεκαετία του ΄80, είχε υποστεί ολική αποξήλωση των στοιχείων της αρχικής του μορφής. Ο νέος σχεδιασμός του εσωτερικού του κτιρίου αντλεί στοιχεία από την υλικότητα και τη μορφολογία των εισόδων των πρώτων πολυκατοικιών, που εμφανίστηκαν στη δυτική Ευρώπη των αρχών του 20ου αιώνα, και βασίστηκε στην τριμερή διάρθρωση των νεοκλασικών του όψεων.
Η "βάση", το ισόγειο, που αποτελεί το "κατώφλι" του κτιρίου και το επίπεδο στο οποίο βρίσκονται οι αίθουσες υποδοχής των πελατών. Η βασική σχεδιαστική κίνηση είναι το ενιαίο μαρμάρινο δάπεδο, σε μοτίβο που παραπέμπει σε εισόδους μεγάρων της εποχής. Το γεωμετρικό σχέδιο του μαρμάρινου δαπέδου "ξετυλίγεται" σε όλη την επιφάνεια του ισογείου. Οι διαχωριστικοί τοίχοι των αιθουσών με τις αντανακλαστικές τους βάσεις, που αντικατοπτρίζουν το μοτίβο του δαπέδου, μοιάζουν να ίπτανται στο χώρο και δημιουργούν οπτική συνέχεια. Το έπιπλο της γραμματείας μέσα από την αντανακλαστική του επιφάνεια γίνεται σχεδόν αόρατο. Οι πολλαπλές αντανακλάσεις του δαπέδου δίνουν την αίσθηση της διάθλασης, δημιουργώντας ποικίλες πλασματικές γεωμετρίες, ανάλογα με τη θέση του θεατή στο χώρο. Κάθε αίθουσα σηματοδοτείται από το δικό της χρώμα. Τα έργα τέχνης είναι κυρίως φωτογραφικά, έχοντας ως κεντρική θεματική τους απεικονίσεις της σύγχρονης Αθήνας.
Ο "κορμός" αποτελείται από τους πέντε ορόφους, που φιλοξενούν τα γραφεία των εργαζομένων.
Οι γραφειακοί χώροι διαχωρίζονται από ημιδιαφανή γυάλινα πετάσματα με ομιχλώδη μεμβράνη, που αφήνει τη βάση τους διάφανη και πυκνώνει στο κέντρο, ώστε να δημιουργούνται επάλληλα επίπεδα αντανάκλασης και διαφάνειας. Χωρίς να είναι κανείς απομονωμένος σε κλειστό χώρο αλλά ούτε εκτεθειμένος σε γραφεία ελεύθερης διάταξης, έχει επαφή με το εξωτερικό περιβάλλον μέσα από τη διάχυση φυσικού φωτός, ενώ ταυτόχρονα είναι προστατευμένος από το πέπλο της «ομίχλης» και αντιλαμβάνεται την ύπαρξη άλλων ανθρώπων σαν σκιές περαστικών στην πόλη.
Κυρίαρχο στοιχείο των ορόφων είναι το μονολοθικό χειροποίητο έπιπλο της γραμματείας σχεδιασμένο ειδικά για το έργο, με παραπομπές στη μορφολογία θυρωρείων κτιρίων του μεσοπολέμου. Η βιβλιοθήκη είναι ειδικά σχεδιασμένη και κατασκευασμένη στο χέρι από τεχνίτες, και αποτελεί τον βασικό πυρήνα συγκέντρωσης και εργασίας των εργαζομένων, με περίπου 5.000 τόμους στη διάθεση τους.

ΕΠΙΛΟΓΗ, ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ, ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ

Το ξύλο χρησιμοποιείται ευρέως ως υλικό σε εξωτερικές εφαρμογές. Η έκθεση των εξωτερικών δαπέδων στα καιρικά φαινόμενα και στους βιολογικούς παράγοντες αυξάνει τις απαιτήσεις του υλικού.

Ο σχεδιασμός της πέτρινης πρόσοψης αντικατοπτρίζει τον στόχο των αρχιτεκτόνων για χρήση παραδοσιακών υλικών, ενώ τα πτυσσόμενα ξύλινα σκίαστρα, με τα στενά κάθετα φύλλα δημιουργούν ένα παιχνίδι σκιών στο εσωτερικό.
Φωτογραφία: Tomeu Canyellas

Στη διαρρύθμιση του υπνοδωματίου επικρατεί η εκτεταμένη χρήση πέτρας στην τοιχοποιία, η οποία σε συνδυασμό με τα μεγάλα ανοίγματα και τα γήινα χρώματα, συνδέει αρμονικά το εσωτερικό με το γύρω τοπίο.
Φωτογραφία: Tomeu Canyellas

Το κεντρικό, σχεδόν υπόσκαφο, αίθριο που σχηματίζεται και περιβάλλεται από τους κεντρικούς όγκους της κατοικίας, έρχεται σε αντίθεση με την εκτεταμένη χρήση σκυροδέματος στο επάνω μέρος.
Εικόνες: Fusão, OODA

Το κτίριο εντοπίζεται στο Σαραβάλι, μια πυκνόφυτη, περιαστική ζώνη της Πάτρας. Συνιστά μια διώροφη μονοκατοικία με επιμήκη διάταξη που αφομοιώνεται στο ήρεμο τοπίο και στη γεωμετρία του οικοπέδου. Τοποθετείται στο νοτιοανατολικό άκρο του οικοπέδου, αποδεσμεύοντας ζωτικό χώρο για τον κήπο και την πισίνα προς τα δυτικά εξασφαλίζοντας ευρείες θεάσεις προς τον αστικό ιστό και τον πατραϊκό κόλπο.
Η κάτοψη αναπτύσσεται σε δύο βασικούς άξονες, έναν διαμήκη με κατεύθυνση ανατολής - δύσης και έναν εγκάρσιο με κατεύθυνση βορρά - νότου. Στην τομή αυτών, στην ισόγεια στάθμη, οργανώνονται οι χώροι διημέρευσης. Αυτοί βρίσκονται σε άμεση επαφή και ενοποιημένοι με τους υπαίθριους χώρους του κτιρίου που αναπτύσσονται σε όλο τον άξονα ανατολής-δύσης, εμφανίζοντας ένα πλέξιμο λειτουργιών και ζωνών ανοικτών και κλειστών χώρων με κύριο σκοπό την ενσωμάτωση του φυσικού στοιχείου στην εμπειρία της καθημερινότητας του χρήστη.
Κάτι αντίστοιχο επιδιώκεται και στον όροφο, όπου η οργάνωση των υπνοδωματίων παρέχει την πρόσβαση σε έναν ενιαίο και εκτενή υπαίθριο φυτεμένο χώρο, πάνω από την πισίνα με επακόλουθο την επίτευξη της ταυτόχρονης προγραμματικής άρθρωσης και στον κατακόρυφο άξονα.

 ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ
Το γραφείο S+Art architects ιδρύθηκε το 2009, από τους αρχιτέκτονες Σταμάτη Σταματελάτο και Αρτέμιδα Θεοδωροπούλου. Με έδρα την Πάτρα και την Κεφαλονιά, καλύπτει ένα ευρύ φάσμα δραστηριοποίησης όπως ιδιωτικές κατοικίες, πολυκατοικίες, γραφεία, αθλητικές εγκαταστάσεις, ανοικτούς χώρους, ξενοδοχεία, έχοντας ως βασικό του προσανατολισμό την αρτιότητα στην έρευνα, στο σχεδιασμό και στην ολοκλήρωση του έργου. Απαρτίζεται από δημιουργική ομάδα μηχανικών διαφορετικών ειδικοτήτων ικανή να αντιμετωπίσει πολυεπίπεδα και πολυτομεακά τις ανάγκες της κάθε κατασκευής, διαμορφώνοντας τελικά τις χωρικές ποιότητες που θα προάγουν τη μοναδικότητα στην ανθρώπινη εμπειρία τόσο στο δομημένο όσο και στο φυσικό περιβάλλον.

ΟΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ
Ο Σταμάτης Σταματελάτος γεννημένος το 1982 στο Αργοστόλι Κεφαλονιάς είναι αρχιτέκτονας μηχανικός, απόφοιτος του τμήματος αρχιτεκτόνων μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών (2008), με μεταπτυχιακές σπουδές στον "Περιβαλλοντικό σχεδιασμό πόλεων και κτιρίων" καθώς και στο "Σχεδιασμό φωτισμού". Είναι μέλος του ΤΕΕ, τακτικό μέλος του ΣΕΚΕ, ενεργειακός επιθεωρητής και κάτοχος μελετητικού πτυχίου στον τομέα των ειδικών αρχιτεκτονικών μελετών (κατ.7) και στον τομέα των περιβαλλοντικών μελετών (κατ27).
Η Άρτεμις Θεοδωροπούλου γεννημένη το 1984 στην Πάτρα είναι αρχιτέκτονας μηχανικός, απόφοιτος του τμήματος αρχιτεκτόνων μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών (2008), με μεταπτυχιακές σπουδές στον "Περιβαλλοντικό σχεδιασμό πόλεων και κτιρίων". Είναι μέλος του ΤΕΕ και ενεργειακός επιθεωρητής.

Nonpareil means having no match or equal; unrivalled.
Nonpareil studio is where architecture meets design. We believe that architecture & design are able to influence mindsets and bring a positive impact to our lives.
Based in Thessaloniki, a team of collaborators is ready to undertake the design of any small- or large-scale project, offering tailor made services. Our studio is characterized by the desire to deeply understand every different client's vision and turn it into reality. From concept development to detailed drawings of custom-made furniture, our purpose is to create authentic design experiences of unrivalled aesthetics.

Το "Fatto a Mano" είναι μία gelateria με φυσικό χειροποίητο παγωτό που βρίσκεται στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Σκοπός του έργου ήταν η δημιουργία ενός χώρου όπου πρωταγωνιστής θα είναι οι ξεχωριστές γεύσεις των παγωτών και γλυκών που σερβίρει το κατάστημα.
Το κατάστημα, αποτελείται από δύο επιμέρους χώρους. Στον χώρο του πωλητηρίου δεσπόζει ένας επιμήκης χτιστός πάγκος που ενσωματώνει όλο τον απαραίτητο εξοπλισμό (ψυγεία, βιτρίνα γλυκών & ταμείο). Ο χώρος αυτός συνδέεται οπτικά με το εργαστήριο, ώστε ο κάθε πελάτης να μπορεί να παρακολουθεί την διαδικασία παρασκευής των γλυκών & των παγωτών.
Το κατάστημα στεγάζεται σε κτίριο κατασκευασμένο από το 1923. Κατά τη φάση των καθαιρέσεων αποκαλύφθηκε η φέρουσα τοιχοποιία της πολυκατοικίας από οπτόπλινθους και γρήγορα αποφασίστηκε η διατήρησή και ανάδειξή της σε ένα από τα βασικά στοιχεία που συνθέτουν τον χαρακτήρα του καταστήματος. Επιπρόσθετα, οι μεταλλικές στηρίξεις που χρησιμοποιήθηκαν για τη στατική ενίσχυση του κτιρίου το 1953 έρχονται σε αντίθεση με τους υπόλευκους τοίχους και την οροφή του κτιρίου συνδυάζοντας το "παλιό" με το "σύγχρονο" χαρακτήρα του μαγαζιού.
Η σχεδιαστική ομάδα του Studio Nonpareil επέλεξε απλές γεωμετρικές γραμμές, μονολιθικούς όγκους, σε συνδυασμό με φυσικά κονιάματα (φυσική βαφή στους τοίχους, μωσαϊκό και παραδοσιακή πατητή τσιμεντοκονία στον πάγκο) και γήινους τόνους. Η απουσία διακοσμητικών στοιχείων τονίζει τη μινιμαλιστική διάθεση των αρχιτεκτόνων. Το αναδιπλούμενο εξωτερικό κούφωμα, δίνει την δυνατότητα στο κατάστημα να λειτουργεί με πλήρως ανοιχτή πρόσοψη κατά τους θερμούς μήνες του χρόνου. Ο θερμός φωτισμός αναδεικνύει τους ζεστούς γήινους τόνους.

Το κτίριο στην οδό Σπάρτης βρίσκεται στην ιστορικά χαμηλού εισοδήματος γειτονιά του Κουμ Καπί, στα Χανιά. Είχε περάσει διάφορες οικοδομικές φάσεις για να παραμείνει κατοικήσιμο, και ήταν σε αρκετά κακή κατάσταση. Περιλαμβάνει δύο ανεξάρτητες κατοικίες, μία στο ισόγειο και μία στον όροφο, που ζητούμενο ήταν να μετατραπούν σε χώρο βραχυχρόνιας μίσθωσης και κύρια κατοικία αντίστοιχα.

Το πρώτο ζήτημα που έπρεπε να αντιμετωπιστεί ήταν ο κατακερματισμός του χώρου: αμφότεροι οι όροφοι ήταν χωρισμένοι σε πολύ μικρά δωμάτια. Κοινή κατεύθυνση ήταν λοιπόν να δημιουργηθούν ανοιχτοί χώροι που να επιτρέπουν μια πλήρη θέαση των κατοικιών από τους ενοίκους. Μία ακόμη κοινή αρχή ήταν η διατήρηση και ανάδειξη όσο το δυνατόν περισσότερων στοιχείων και υλικών από όλες τις φάσεις του κτιρίου.

Η κατοικία του ισογείου χωρίζεται σε δύο χώρους με ένα σύστημα συρόμενων πετασμάτων που προσφέρουν διαφάνεια αλλά και την επιλογή της ιδιωτικότητας. Ο πρώτος χώρος περιλαμβάνει το καθιστικό και την κουζίνα ενώ ο χώρος στα ενδότερα της κατοικίας αποτελεί το υπνοδωμάτιο. Ένα επιπλέον ζητούμενο του εντολέα, ήταν η κατοικία να είναι προσβάσιμη και φιλική σε άτομα με κινητικά προβλήματα. Με βάση αυτό, σχεδιάστηκε ένα μακρύ έπιπλο που διατρέχει τα δύο δωμάτια, με όλες τις προδιαγραφές, και περιλαμβάνει αφενός την κουζίνα, αφετέρου την ιματιοθήκη και τους χώρους αποθήκευσης του υπνοδωματίου καθώς και ένα γραφείο.

Ο όροφος, λόγω της στέγης του, διαθέτει ένα σχετικά μεγάλο ύψος. Σε αυτό δίνεται η δυνατότητα να δημιουργηθεί ένα πατάρι που χρησιμοποιείται είτε ως χώρος μελέτης είτε ως ξενώνας. Όλο το εσωτερικό συγκροτείται γύρω από αυτό το πατάρι και την πρόσβασή του. Κάτω από αυτό οριοθετείται η κουζίνα και ο χώρος φαγητού, ενώ το μεγαλύτερο μέρος της οικοσκευής της κουζίνας ενσωματώνεται κάτω από τη σκάλα. Η κατασκευή του ανοικτού αυτού παταριού, επιτρέπει την αντίληψη του χώρου ως ενιαίου, ενώ χωρίζει λειτουργικά το καθιστικό από το υπνοδωμάτιο και το λουτρό.

Έπειτα από τη στατική ενίσχυση του κτιρίου και την αντικατάσταση της στέγης, οι υφιστάμενοι τοίχοι καλύφθηκαν με σοβάδες με φυσικές βαφές. Όπου θεωρήθηκε δυνατό και πρέπον, η δομή των τοίχων αποκαλύπτεται και τονίζεται. Σε γενικές γραμμές στους εσωτερικούς χώρους κυριαρχούν υπόλευκοι τόνοι και ξύλινες επιφάνειες. Τα έπιπλα και τα πατώματα, καθώς και τα κινητά πετάσματα είναι κατασκευασμένα από φυσική δρυ, προσφέροντας μια θερμή ατμόσφαιρα. Στην κατοικία του ισογείου χρησιμοποιήθηκαν βιομηχανικό δάπεδο και τσιμεντοκονίες για μεγαλύτερη αντοχή. Τέλος, το πατάρι και η σκάλα του ορόφου είναι κατασκευασμένα από μέταλλο βαμμένο λευκό, ακολουθώντας ένα λιτό σχέδιο.