Ένας νέος θεσμός, αυτός του "μηχανικού πόλης" εισάγεται στις ελληνικές πόλεις, ο οποίος δραστηριοποιείται σε επίπεδο δημοτικής ενότητας, γειτονιάς και κτιρίου και λειτουργεί στο πλαίσιο ενός συμμετοχικού μοντέλου, που αξιοποιεί την εργαλειοθήκη του ευρωπαϊκού και εγχώριου δικαίου, τα τεχνικά προγράμματα και τις χρηματοδοτικές δυνατότητες για τον πράσινο μετασχηματισμό.
Ο "μηχανικός πόλης" αξιοποιεί επιτυχημένα ευρωπαϊκά παραδείγματα ανασχεδιασμού πόλεων, όπως της Λουβέν του Βελγίου και απαντά στις σύγχρονες ανάγκες και προκλήσεις για τον πράσινο μετασχηματισμό των πόλεων. Σκοπός του είναι οι νομικές θεωρίες και οι τεχνικές κατευθύνσεις του επιχειρησιακού σχεδίου του Κλιματικού Συμφώνου Πόλης (Κ.Σ.Π.) για κάθε δήμο της να εφαρμοστούν στην πράξη.
Το μοντέλο λειτουργεί ήδη πιλοτικά στην πόλη των Ιωαννίνων, μία από τις έξι ελληνικές πόλεις, που επιλέχθηκαν να συμμετάσχουν στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα "100 Κλιματικά Ουδέτερες και Έξυπνες Πόλεις έως το 2030" και έχουν υποβάλει Κ.Σ.Π. στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το Κλιματικό Σύμφωνο αποτελεί μια κοινή δέσμευση των μερών της πόλης, του δήμου, των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων αλλά και κάθε άλλου ενδιαφερομένου, για υλοποίηση ενός κεντρικού σχεδίου δρά¬σης με συγκεκριμένο κόστος και στόχο για μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος. Με βάση αναφοράς αυτήν την πιλοτική εφαρμογή δημιουργούνται πέντε τομείς ανά γειτονιές της πόλης, με συγκεκριμένα κριτήρια, όπως να υπάρχουν κοινά χαρακτηριστικά της κάθε περιοχής (αστικός σχεδιασμός, φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον), ενώ σε κάθε ομάδα συμμετέχουν σε πρώτη φάση 3 μηχανικοί διαφορετικών ειδικοτήτων (αρχιτέκτονες, πολιτικοί μηχανικοί, μηχανικοί περιβάλλοντος / πολεοδόμοι).

Με στόχο την καλύτερη ενσωμάτωση της βιοποικιλότητας στον σχεδιασμό, το αρχιτεκτονικό γραφείο Henning Larsen δημιούργησε τη βάση δεδομένων φυτών ανοιχτού κώδικα "GeoPlant", η οποία διαθέτει ένα μεγάλο πλήθος δεδομένων για την παγκόσμια βλάστηση, παρέχοντας στους σχεδιαστές τα κατάλληλα μέσα, ώστε να μπορέσουν να δώσουν προτεραιότητα στην ιθαγενή χλωρίδα.
To "GeoPlant", το οποίο αναπτύχθηκε από μια ομάδα ειδικών σχεδιασμού, βιολόγων και οικολόγων, εκσυγχρονίζει τη διαδικασία σχεδιασμού τοπίου ψηφιοποιώντας σε μια συνολική βάση, τις "διάσπαρτες" πληροφορίες που συναντά κανείς στη σχετική βιβλιογραφία.
Το εργαλείο χρησιμοποιεί έξυπνη τεχνολογία για την κατανόηση των οικολογικών συνθηκών, επιτρέποντας στους χρήστες να εργάζονται πιο αποτελεσματικά σε διαφορετικές γεωγραφίες και κλιματικές ζώνες. Περιλαμβάνει 5.600 είδη φυτών, τα οποία συγκεντρώθηκαν από περισσότερες από έξι πηγές με 62 χαρακτηριστικά και λεπτομέρειες, που αποδίδονται σε κάθε μεμονωμένη χλωρίδα. Τα φίλτρα κατηγοριοποιούνται σε γενικά χαρακτηριστικά, ανθρώπινους παράγοντες, λειτουργικότητα, παραγωγικότητα, περιβαλλοντικές συνθήκες, δομή, αισθητηριακές πτυχές και ανθεκτικότητα, προσφέροντας μια ολιστική προσέγγιση. Στόχος είναι η σύνδεση του "GeoPlant" με σχεδιαστικά προγράμματα, όπως το "Rhino", ώστε να προχωράει ο σχεδιασμός με είδη και πληροφορίες από τη βάση δεδομένων.
Το εγχείρημα συγχρηματοδοτείται από το γραφείο Henning Larsen και το ίδρυμα Ramboll.

Τρία κριτήρια επηρεάζουν ολοένα και περισσότερο την "αξία" μιας επιχείρησης: οι ενέργειές της προς το περιβάλλον, η στάση της προς την κοινωνία και η εταιρική διακυβέρνηση που εφαρμόζει. Αυτό είναι το τρίπτυχο της έννοιας του ESG (environmental, social and governance).
Ένα νέο κεφάλαιο για το ESG, τις επιχειρήσεις, τους επενδυτές και την κοινωνία των πολιτών άνοιξε, καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκανε ένα σημαντικό βήμα σχετικά με τα ευρωπαϊκά πρότυπα αναφοράς βιωσιμότητας (ESRS), εγκρίνοντάς τα, με στόχο να τυποποιηθεί ο τρόπος, με τον οποίο οι εταιρείες εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναφέρουν ενέργειες που σχετίζονται με το ESG και την κλιματική αλλαγή.
Η νέα τυποποίηση, η οποία θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2024 περιλαμβάνει 12 πρότυπα (ESRS), χωρισμένα σε τέσσερις κατηγορίες αναφοράς: τη γενική, την περιβαλλοντική, την κοινωνική και της διακυβέρνησης:
Η γενική καλύπτει θέματα που αφορούν σε πολλές κατηγορίες, όπως μορφή και χρονοδιαγράμματα.
Το περιβαλλοντικό πρότυπο περιλαμβάνει πέντε κατηγορίες: κλιματική αλλαγή, ρύπανση, υδάτινους και θαλάσσιους πόρους, βιοποικιλότητα - οικοσυστήματα και χρήση πόρων - κυκλική οικονομία.
Το κοινωνικό πρότυπο χωρίζεται σε τέσσερις κατηγορίες: εργατικό δυναμικό της ίδιας της εταιρείας, εργαζόμενους στην αλυσίδα αξίας, επηρεαζόμενες κοινότητες και καταναλωτές και τελικούς χρήστες.
Το πρότυπο διακυβέρνησης περιλαμβάνει μόνο μία κατηγορία, η οποία επικεντρώνεται στην ηθική μιας εταιρείας σε σχέση με τις εταιρικές της πρακτικές. Οι κατηγορίες αντικατοπτρίζουν μια ολοκληρωμένη επισκόπηση των ενεργειών της εταιρείας.

Η υποχώρηση της ανατολικής πλευράς αυτής της κατοικίας στα Χανιά αφήνει αντιληπτό από τον δημόσιο χώρο μονάχα τον πρόβολο τραπέζιου σχήματος, ο οποίος "ίπταται" πάνω από την πισίνα της κατοικίας. Το γυάλινο δάπεδο ενισχύει αυτή την αίσθηση.
Φωτογραφίες: Αθανάσιος Μπιμπίσης

Σε αυτήν την προκατασκευασμένη κατοικία στον Καναδά τα μεγάλα παράθυρα αποτυπώνουν την ομορφιά της φύσης και πλημμυρίζουν το εσωτερικό με φως. Οι ξύλινες εσωτερικές επενδύσεις ενισχύουν την αίσθηση συνέχειας με το τοπίο.
Πηγή: v2com

Ένα ειδικά σχεδιασμένο επαναλαμβανόμενο μοτίβο διάτρητων τσιμεντόλιθων σχηματίζει στοιχεία ιδιωτικότητας διαμορφώνοντας τα εξωτερικά όρια των κήπων. Αυτό το ξεχωριστό οικοδομικό στοιχείο του έργου συμβάλλει στη μοναδική ταυτότητα του σπιτιού, παρέχοντας ένα οπτικά παιχνιδιάρικο στοιχείο διαχωρισμού των διαφορετικών ζωνών του σπιτιού.
Τα διαμπερή μεγάλα ανοίγματα ανάμεσα στις μακρές πλάκες σκυροδέματος, λειτουργούν ως πλαίσιο, σχηματίζοντας εσωτερικές και εξωτερικές οπτικές φυγές, ενώ προσφέρουν στους εσωτερικούς χώρους φυσικό φωτισμό και ένα ενδιαφέρον φίλτρο φως και σκιάς. Ο συνδυασμός προσεκτικά επιλεγμένων υλικών και η παρουσία της φύσης δημιουργεί μια ήρεμη και ευχάριστη έννοια της κατοικίας.
Φωτογραφίες: CREATIVE PHOTO ROOM

Στο δώμα της κατοικίας Wedge House κατασκευάζεται κολυμβητική δεξαμενή, η οποία συνδέεται οπτικά με τον εσωτερικό διώροφο κήπο μέσω ενός εκτεταμένου φινιστρινιού στον πάτο της. Πέραν της οπτικής συσχέτισης των χώρων επιτυγχάνεται και ιδιαίτερη φωτιστική συνθήκη στον εσωτερικό κήπο, εξ’ αιτίας της παρεμβολής του νερού.
Φωτογραφίες: Μαριάνα Μπίστη

Ευθυγραμμίζοντας τον σχεδιασμό με τις αξίες της πολυεθνικής 3Μ για τη δημιουργία προϊόντων που βελτιώνουν την καθημερινή μας ζωή, το έργο είχε ως στόχο να προβάλει μια αλλαγή στη φιλοσοφία των σύγχρονων χώρων εργασίας. Το αποτέλεσμα έφερε στην επιφάνεια έναν εντυπωσιακό χώρο γραφείου 600 τετραγωνικών μέτρων που συνδυάζει το φιλικό περιβάλλον και την απαράμιλλη ευελιξία.
Με γνώμονα τη διαφάνεια και έμφαση στους ανοιχτούς χώρους, τα νέα γραφεία σχεδιάζονται δίνοντας την αίσθηση ενός εκθεσιακού περιβάλλοντος με επιρροές και εφαρμογές από τα ίδια τα προϊόντα που πλαισιώνουν αρμονικά τους χώρους. Η διάταξη του γραφείου χαρακτηρίζεται από την ισορροπία ανοικτών και κλειστών χώρων, με τους κλειστούς χώρους να εξυπηρετούν πολλαπλούς σκοπούς, λειτουργώντας ως ειδικά γραφεία ή μικρές αίθουσες συσκέψεων για 2-4 άτομα αλλά και ως αίθουσες συναντήσεων 6-8 ατόμων με την χρήση κινητών τοίχων. Για τους ανοιχτούς χώρους, διάτρητα διαχωριστικά και στοιχεία πράσινου τοποθετούνται στρατηγικά με στόχο να οριοθετήσουν καλαίσθητα, προσφέροντας στους εργαζόμενους μια ευρεία σειρά επιλογών από ρυθμιζόμενα workstations, phone booths και ανοιχτά σαλόνια μεταξύ άλλων.
Τοποθετημένο σε ξεχωριστό χώρο, το break out area, αποκτά πρωταγωνιστικό ρόλο επιζητώντας την ενίσχυση του κοινωνικού ιστού μεταξύ των εργαζομένων και των πελατών της 3Μ. Αυτή η φιλόξενη περιοχή παρέχει μια ατμόσφαιρα που ευνοεί τη συνεργασία και την αλληλεπίδραση, προωθώντας μια αίσθηση κοινότητας μέσα στην εταιρεία.
Ένα ακόμα σημείο αναφοράς του σχεδιασμού αποτελεί ο ειδικά διαμορφωμένος χώρος του «Town Hall», ο οποίος χρησιμεύει τόσο ως μεγάλη αίθουσα συσκέψεων με χωρητικότητα έως 12 άτομα, όσο και ως κόμβος επικοινωνίας για ολόκληρη την εταιρεία. Καλύπτοντας τις ποικίλες ανάγκες του δυναμικού εργατικού δυναμικού της 3Μ, αυτός ο πολυλειτουργικός χώρος επιτρέπει την αποδοτική συνεργασία και την αποτελεσματική επικοινωνία σε ολόκληρο τον οργανισμό.
Ενσωματώνοντας τις αρχές της διαφάνειας, της ευελιξίας και της ευημερίας των εργαζομένων, η Α&Μ φτάνει για να μετατρέψει τον χώρο του γραφείου σε ένα ζωντανό και δυναμικό περιβάλλον που αντικατοπτρίζει τη δέσμευση της 3Μ προς την καινοτομία και την προοδευτική εργασιακή κουλτούρα.

Το έργο αφορά στην ανακαίνιση και στην αλλαγή χρήσης υφιστάμενου χώρου που λειτουργούσε ως κατάστημα, σε γραφεία που θα φιλοξενεί τα κεντρικά γραφεία της εταιρίας ΚUUTIO HOME. Κύριος στόχος του σχεδιασμού ήταν να δοθεί μια νέα ταυτότητα στον χώρο, η οποία θα ταιριάζει με τις σύγχρονες σχεδιαστικές τάσεις και παράλληλα να δημιουργήσει μια μοντέρνα και διαχρονική αισθητική. Ο χώρος βρίσκεται στο ισόγειο ενός πολυώροφου κτιρίου οπότε ήταν σημαντικό η πρόσοψη να διαφοροποιηθεί από το υπόλοιπο, έτσι ώστε να τραβά τα βλέμμα από τον δρόμο. Έτσι, χρησιμοποιώντας μεγάλα ανοίγματα, μαύρο Alucobond και φυτά στην πρόσοψη επέτρεψε την αντίθεση στην πρόσοψη.
Στα εσωτερικά χαρακτηριστικά του υφιστάμενου χώρου συμπεριλαμβάνονται ένα μεσοπάτωμα που δημιουργεί την αίσθηση του διπλού ορόφου και ένας αυστηρός κάνναβος με τις κολώνες να διαμορφώνουν έναν μακρόστενο χώρο. Η σύνθεση του εσωτερικού σχεδιασμού του χώρου θέτει ως βασικό παράγοντα να δώσει περισσότερη έμφαση στο μακρόστενο σχήμα χρησιμοποιώντας γκρίζα διακοσμητική σπάτουλα στις τοιχοποιίες ακολουθώντας μια συνέχεια περιμετρικά του ισογείου τονίζοντας την προοπτική κατά μήκος του χώρου.
Θέλοντας να δημιουργηθεί το στοιχείο της έκπληξης μέσα στον χώρο, η σκάλα που οδηγεί στο μεσοπάτωμα, τοποθετήθηκε στην μέση του ισογείου αποκτώντας πολλαπλές χρήσεις. Η βάση της σκάλας μετατρέπεται σε κτιστό καθιστικό χώρο όπου συμπεριλαμβάνει και ένα μικρό κήπο φέρνοντας στοιχεία της φύσης στο εσωτερικό του χώρου. Η υλικότητα της σκάλας διαχωρίζεται σε δυο μέρη, όπου η βάση είναι ντυμένη με κεραμικά terrazzo, ίδιο υλικό με το δάπεδο για να ενοποιηθεί με τον χώρο, ενώ η υπόλοιπη αποτελείται από ελαφριά κατασκευή από λευκή βαμμένη ξυλεία  για να δένει με την υλικότητα του μεσοπατώματος. Επίσης, η σκάλα διαχωρίζει τον χώρο σε ζώνες, την είσοδο/lobby και τη ζώνη των γραφείων του ισογείου.
Η κύρια χρήση που δόθηκε στο μεσοπάτωμα είναι γραφεία και ένα μεγάλο γραφείο συναντήσεων που τοποθετήθηκε στην προέκταση που έγινε στο μεσοπάτωμα σε μορφή γέφυρας πάνω από τον κύριο χώρο της εισόδου. Η προέκταση σχεδιάστηκε σαν ένα διαμπερές στοιχείο πάνω απο τον διώροφο σε ύψος χώρο του ισόγειου. Από τον χώρο συναντήσεων βλέπεις στην μια πλευρά την κατασκευή του επίπλου της σκάλας και την είσοδο και από την άλλη έναν πράσινο τοίχο (green wall) που ξεκινά από το ισόγειο μέχρι την οροφή δίνοντας έμφαση στο διπλό ύψος του χώρου.
Η ιδιαιτερότητα του έργου βρίσκεται στη λιτή και προσεκτική επιλογή υλικών όπως το γκρίζο κεραμικό σε όλα τα δάπεδα, η γκρίζα πατητή τσιμεντοκονία στις τοιχοποιίες, λευκός ελαιοχρωματισμός στο μεσοπάτωμα και ξύλο λευκό δρυ στο ταβάνι όπου δίνει έμφαση στο μήκος του χώρου. Μέσα σε όλον τον χώρο σχεδιάστηκαν διάφοροι ανθώνες για να προσθέσουν μια φρεσκάδα και όμορφη ατμόσφαιρα στους χρήστες.

Η κατοικία Green Park Residence βρίσκεται δίπλα σε ένα δημόσιο πάρκο και έχει σχεδιαστεί για να εναρμονίζεται με το φυσικό του περιβάλλον. Ενσωματώνοντας δύο αυλές που φαίνονται να εκτείνονται προς το πάρκο, παρέχει μια αίσθηση συνέχειας και δημιουργεί μια ήπια μετάβαση μεταξύ των ιδιωτικών και των κοινόχρηστων χώρων. Η διαρρύθμιση της κατοικίας είναι τέτοια ώστε να υπάρχει μία φυσική ροή σε όλο το κτίριο, συνδέοντας οργανικά όλους τους χώρους μεταξύ τους και ενσωματώνοντας ολόκληρη τη δομή στον περιβάλλοντα χώρο ως ένα ενιαίο σύνολο.
Οι χώροι διαβίωσης συνδέονται με έναν κεντρικό κόμβο, ο οποίος προορίζεται για τις οικογενειακές συγκεντρώσεις. Τοποθετημένη στο κέντρο της κατοικίας, αυτή η περιοχή λειτουργεί ως η ''καρδιά'' της και στοχεύει να προσφέρει μια ατμόσφαιρα που ενθαρρύνει τη συνοχή. Αποτελείται από ένα άνετο σαλόνι και μια παρακείμενη τραπεζαρία με υψηλή οροφή, η οποία επιτρέπει στο φυσικό φως να εισέρχεται, δίνοντας αμέσως την αίσθηση του ανοιχτού και του ευρύχωρου. Αυτή η αίσθηση ανοίγματος και φυσικής ροής ενισχύεται από τα φαρδιά παράθυρα και τις ψηλές πόρτες με τζάμι που είναι εγκατεστημένες στους περισσότερους κοινόχρηστους χώρους.
Η κεντρική τραπεζαρία διαθέτει μια κρεμαστή σκάλα η οποία σε συνδυασμό με την οροφή διπλού ύψους, δημιουργεί μια κατακόρυφη σύνδεση μεταξύ των διαφορετικών τμημάτων της κατοικίας, ενισχύοντας την αίσθηση της ενότητας.
Ανεβαίνοντας στον δεύτερο όροφο, το κλιμακοστάσιο οδηγεί σε έναν διάδρομο που χρησιμεύει ως ''ράχη'' κατά μήκος του ορόφου, ενώνοντας τους χώρους που βρίσκονται σε αυτόν. Αυτός ο διάδρομος διαθέτει πανοραμική θέα στο πάρκο, η οποία ενισχύεται από τα μεγάλα υαλοστάσια, προσφέροντας θεάσεις του γύρω περιβάλλοντος και των εξωτερικών χώρων στους κατοίκους, διατηρώντας παράλληλα την ιδιωτικότητά τους. Σ' αυτό το νωτιαίο πέρασμα διακλαδίζονται τα υπνοδωμάτια και οι βοηθητικοί χώροι του σπιτιού, σε μια διάταξη που επιτρέπει στο φυσικό φως και στη ροή του αέρα να φτάσει σε όλους τους χώρους και τα δωμάτια.
Το Green Park Residence αποτελεί μια ''μίξη'' όλων των σύγχρονων υλικών. Το σκυρόδεμα σχηματίζει τη συμπαγή βάση, η οποία παρέχει σταθερότητα και ανθεκτικότητα σ' ολόκληρη τη δομή. Χαλύβδινα νήματα προσφέρουν υποστήριξη και μια πινελιά νεωτερισμού στο σχέδιο. Συνδυάζοντας το σκυρόδεμα με το ατσάλι, το γυαλί φέρνει διαφάνεια και φως, θολώνοντας τις γραμμές ανάμεσα στο εσωτερικό και στο εξωτερικό με τρόπο που ικανοποιεί την κεντρική ιδέα της κατοικίας.
Η κατοικία καταφέρνει να ενσωματώσει τα κύρια χαρακτηριστικά της περιοχής και του γύρω περιβάλλοντος, δημιουργώντας ένα καταφύγιο το οποίο συνδυάζει αρμονικά τη σύγχρονη ζωή και την άνεση με την ηρεμία του φυσικού του περιβάλλοντος .