ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ & ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ

Στο άρθρο περιγράφονται πρακτικές και μέθοδοι επάλειψης, εμβάπτισης, εμποτισμού, τροποποίησης (θερμικής ή χημικής) ή και σύγχρονες τεχνολογίες, που έχουν χρησιμοποιηθεί ή χρησιμοποιούνται έως και σήμερα.

Το στηθαίο σε ένα φυτεμένο δώμα πρέπει να έχει ύψος τουλάχιστον 10 - 15 cm, μετρούμενο από την επάνω επιφάνεια του κήπου. Επί των στηθαίων και γενικά επί των κατακόρυφων επιφανειών τοποθετείται λωρίδα ασφαλτικής στεγανοποιητικής μεμβράνης, ελάχιστου πλάτους 50 cm, η οποία επικολλάται με φλόγιστρο επάνω στην κατακόρυφη επιφάνεια που έχει ασταρωθεί προηγουμένως με ασφαλτικό βερνίκι. Η μεμβράνη πρέπει να φθάνει μέχρι τη στέψη του στηθαίου. Ακολουθεί διάστρωση και επικόλληση της δεύτερης στεγανοποιητικής μεμβράνης επάνω στα φύλλα της πρώτης στρώσης με παράλληλη μετατόπιση κατά 50 cm, έτσι ώστε τα φύλλα να αλληλεπικαλύπτονται. Αυτή η στεγανοποιητική στρώση είναι απαραίτητο να προστατεύεται στο εκτεθειμένο της στον ήλιο τμήμα από την υπεριώδη ακτινοβολία και στο τμήμα εντός του χώματος από κακώσεις προερχόμενες από το σκάλισμα του χώματος και από αιχμηρές πέτρες που βρίσκονται εντός του. Η προστασία συνήθως επιτυγχάνεται με μολυβδόφυλλο ή στραντζαριστή λαμαρίνα.

Ο επανασχεδιασμός του τετραώροφου νεοκλασικού κτιρίου στο κέντρο της Αθήνας διαφοροποιείται σε κάθε όροφο σύμφωνα με τη χρήση του καταστήματος. Τα μοντέρνα στοιχεία του εσωτερικού σχεδιασμού κάνουν την αυστηρή εμφάνιση του κτιρίου πιο ανάλαφρη.
Οι προσόψεις του κτιρίου χρονολογούνται στα τέλη του 19ου αιώνα, ενώ το εσωτερικό έχει αναδιαμορφωθεί πολλές φορές τις τελευταίες δεκαετίες. Η τελευταία χρήση του ήταν ένα καφέ. Σήμερα οι νέοι ενοικιαστές το μετέτρεψαν σε κατάστημα πώλησης υφασμάτων.

Ο εσωτερικός σχεδιασμός χρησιμοποιεί τον κατακόρυφο άξονα του κεντρικού αίθριου που διατρέχει όλα τα επίπεδα προκειμένου να παρακινήσει τους επισκέπτες να εξερευνήσουν ολόκληρο το κατάστημα. Το κέλυφος του κτιρίου διατηρείται και αναδιαμορφώνεται στο αρχικό σχέδιο χρωματισμού του προηγούμενου αιώνα, ενώ οι εσωτερικοί χώροι ακολουθούν ένα σύγχρονο αρχιτεκτονικό λεξιλόγιο.
Κάθε όροφος φιλοξενεί μια διαφορετική πτυχή της εταιρείας. Στο υπόγειο βρίσκονται οι λιανικές πωλήσεις, στο ισόγειο και το πατάρι η υποδοχή και οι πιο ιδιωτικοί χώροι δειγματισμού ενώ ο τελευταίος όροφος είναι κυρίως αφιερωμένος στους εξωτερικούς πελάτες.
Με την είσοδο στο κτίριο, η κυκλική διάταξη προσκαλεί τους επισκέπτες στους διάφορους χώρους δειγματισμού ενώ o κεντρικά τοποθετημένος φωτισμός ενισχύει την περιμετρική κίνηση. Μέσα από την κύρια σκάλα η οποία βρίσκεται ακριβώς μπροστά από την είσοδο, μπορεί κανείς να δει το εντυπωσιακά φωτισμένο υπόγειο με τα γυαλιστερά δάπεδα ή να περιηγηθεί στα μπαλκόνια του παταριού. Ο τελευταίος όροφος με το γυάλινο φεγγίτη είναι βαμμένος σε σκούρο μπλε χρώμα, σε έντονη αντίθεση με τη λευκή ελικοειδή σκάλα και τα γυάλινα χωρίσματα των χώρων των γραφείων.

Κεντρική ιδέα & κριτήρια σχεδιασμού
Το έργο αφορά τη μετατροπή του ισόγειου διπλοκατοικίας με υπόγειο σε παιδιατρείο και βρίσκεται επί της οδού Δημοκρατίας στην Κοζάνη. Η ανάθεση περιλάμβανε την ανακαίνιση του εξωτερικού χώρου (κήπος, προσόψεις και φωτισμός), το σχεδιασμό της μετατροπής του ισογείου σε παιδιατρείο, τον σχεδιασμό του εξοπλισμού και της επίπλωσης όπως και την οπτική ταυτότητα της επιχείρησης.
Ο σχεδιασμός ενός χώρου υγείας για παιδιά ήταν μια μεγάλη πρόκληση και συγχρόνως ευθύνη για την προσαρμογή του χώρου στις ανάγκες της υγείας και ταυτόχρονα στην κλίμακα και τα μεγέθη των παιδιών.
Το παιδιατρείο δεν σχεδιάστηκε σύμφωνα με το προϋπάρχον κέλυφος, αλλά απαιτήθηκαν προσαρμογές και αλλαγές σύμφωνα με την κατάσταση του κτιρίου και τα αποτελέσματα των καθαιρέσεων. Ο σχεδιασμός πολλές φορές έγινε ad hoc κατά τη διάρκεια των εργασιών, καθώς προέκυψαν δυσλειτουργίες και απρόβλεπτες αλλαγές με τις πρώτες καθαιρέσεις και εγκαταστάσεις νέων δικτύων. Πολλές επιλογές σχεδιασμού προέκυψαν από την παρατήρηση του κτιρίου, της χρήσης του και του κινητού εξοπλισμού του -μέρη του οποίου ενσωματώθηκαν στη χρήση του ιατρείου, καθώς η διατήρηση στοιχείων της ζωής του κτιρίου απέκτησε κατά τη διάρκεια των καθαιρέσεων μεγάλη σημασία.
Τα νέα στοιχεία του χώρου αντιμετωπίστηκαν ως στοιχεία μεγάλων αντιθέσεων (όπως ο μεταλλικός τοίχος πίσω από το γραφείο του γιατρού). Η αρχική πρόθεση και γενική ιδέα ήταν ότι τα αντιφατικά υλικά και οι σχεδιαστικές ποιότητες μεταξύ του παλιού και του καινούριου θα δημιουργήσουν μια διαλεκτική συμβίωση δίπολων που θα ενισχύσει και τα δύο μέρη. Πρόθεση του συγκεκριμένου έργου ήταν να εγείρει ερωτήματα σχετικά με τη φιλοξενία και την υγειονομική περίθαλψη των παιδιών και να απαλύνει αναμνήσεις φοβισμένων επισκέψεων σε γιατρούς και να αντιμετωπίσει τους χώρους υγείας με ένα πιο κοινωνικό χαρακτήρα, προσαρμοσμένο σε κάθε κλίμακα.

Περιγραφή κτιρίου
Το κτίριο χτίστηκε στα μέσα της δεκαετίας του ’60 και στέγασε τις οικιστικές ανάγκες οικογένειας μέχρι την εγκατάλειψή του. Στον όροφο λειτουργεί σήμερα άλλη επιχείρηση ενώ το υπόγειο δεν χρησιμοποιείται. Η αρχική κατάσταση του χώρου ήταν αυτή μιας πλήρως εξοπλισμένης κατοικίας, με τα έπιπλα και την οικοσκευή αισθητικής της δεκαετίας του ’60 η οποία με τα χρόνια εγκαταλείφθηκε Η κατασκευή του κτιρίου είναι από φέρουσα τοιχοποιία έτσι οι καθαιρέσεις ήταν συγκεκριμένες και η νέα χρήση έπρεπε να προσαρμοστεί στα δεδομένα του κτιρίου. Οι ιδιαίτερες ανάγκες του σύγχρονου παιδιατρείου περιλάμβαναν δυο αίθουσες αναμονής –ένα μεγάλο και άνετο για γονείς και παιδιά και ένα δεύτερο για ασθενείς προκειμένου μη γίνεται εξάπλωση και διασπορά των ιώσεων καθώς και έναν ειδικό χώρο με ήπιο φωτισμό και ησυχία που θα λειτουργεί ως αίθουσα θηλασμού αλλά θα έχει και παροχές αλλαγής πάνας για βρέφη. Οι γενικές ανάγκες λειτουργίας του χώρου απαιτούσαν το χώρο υποδοχής, χώρους υγιεινής για ενήλικες και ξεχωριστά για παιδιά και φυσικά το ιατρείο, το εξεταστήριο και το χώρο υγιεινής του ίδιου του γιατρού. Όλα αυτά μαζί έπρεπε να προσαρμοστούν στο συγκεκριμένο κέλυφος και χωρίσματα επιφάνειας 115 τ.μ., να συγκεραστούν με το αφήγημα του κτιρίου και να αναδείξουν τη νέα χρήση του παιδιατρείου.
Η εμπειρία του χώρου στην αρχική του μορφή δημιούργησε αρχικά έναν ενθουσιασμό σε σχέση με την αισθητική μιας άλλης εποχής και ταυτόχρονα μια ανάγκη εγκατάλειψης αυτής και προσαρμογής στα νέα δεδομένα. Έτσι επιλέχθηκε μια λύση διατήρησης και συντήρησης ορισμένων στοιχείων του κτιρίου όπως τα εξωτερικά κουφώματα, τα κεραμικά και ξύλινα δάπεδα, η εντοιχισμένη ντουλάπα, τα ντουλάπια της κουζίνας και μια ξύλινη ντουλάπα. Ο νέος εξοπλισμός βασίστηκε κυρίως σε ιδιοκατασκευές ώστε να προσαρμοστούν οι διαφορετικές κλίμακες των χρηστών του χώρου. Οι εσωτερικές όψεις των χώρων αναμονής καλύφθηκαν με ταπετσαρίες διαφορετικής θεματικής προσαρμοσμένες σε παιδική θεματολογία και τα ίδια τα καθίσματα σχεδιάστηκαν ώστε να μπορούν να γίνουν παιχνίδια ταυτόχρονα. Για παράδειγμα στο χώρο αναμονής Α’ το ίδιο το κάθισμα μετατρέπεται σε μια μικρή τσουλήθρα ενώ στο χώρο αναμονής Β’ μετατρέπεται σε ένα μικρό τραμπολίνο. Ταυτόχρονα, η οροφή του διαδρόμου που οδηγεί στο ιατρείο κατασκευάστηκε με οπτικές ίνες στη λογική του έναστρου ουρανού σύμφωνα με την οπτική ταυτότητα του ιατρείου. Στο χώρο του εξεταστηρίου το κρεββάτι της εξέτασης έγινε ενιαίο με τον πάγκο εργασίας του γιατρού ενώ ο τοίχος απέναντι χρησιμεύει σαν τοίχος προβολών ώστε να απορροφά το ενδιαφέρον των ασθενών κατά τη διάρκεια της εξέτασης. Αντίθετα, ο τοίχος πίσω από το γραφείο καλύπτεται με μια κατά παραγγελία μεγάλη μεταλλική κατασκευή με φωτισμό και ιδιαίτερη γεωμετρία προκειμένου να εξάπτει την παρατήρηση και τη φαντασία των ασθενών.

Με απόλυτο σεβασμό στον τόπο, η κατοικία, στην Τήνο, αποτελείται από επιμέρους μονάδες, που κατανέμονται γύρω από σφαιρικούς βράχους, αφήνοντας στο κέντρο ένα αίθριο. Τα τρία κτίρια που στεγάζουν τις βασικές λειτουργίες, διαφέρουν μεταξύ τους σε ύψος, διαστάσεις και υλικά. Βασικό χαρακτηριστικό αποτελεί η άναρχη χωροθέτηση των όγκων, ώστε φαινομενικά κάθε τμήμα της να έχει τοποθετηθεί ελεύθερα στο χώρο σαν να έπεσε από ψηλά και απλά να στάθηκε εκεί, ό,τι δηλαδή συνέβη και με τις ηφαιστειακές σφαιρικές πέτρες του Βώλακα. Χαρακτηριστική είναι η βορινή όψη της κατοικίας, καθώς ένας όγκος από εμφανές και άβαφο σκυρόδεμα δημιουργεί ένα "όριο", μια τεχνητή προστασία από τον "βοριά". Η επιλογή αυτής της υλικότητας αποτελεί παραλληλισμό στους βράχους, ενώ σε βάθος χρόνου, όταν τα πολύχρωμα αδρανή του σκυροδέματος αναδυθούν στην επιφάνεια, θα ενσωματωθεί απόλυτα στο τοπίο.
Φωτογραφίες: Παναγιώτης Βουμβάκης

Το διαμέρισμα, συνολικού εμβαδού 65 m², βρίσκεται σε τυπική πολυκατοικία, πλησίον του κέντρου της Αθήνας και της περιοχής του Παναθηναϊκού σταδίου, η οποία χρονολογείται από το 1950. Βασικό ζητούμενο της μελέτης, αποτέλεσε η αναδιαμόρφωση τόσο της λειτουργικής δομής, όσο και της αισθητικής των χώρων με στόχο τον επανασχεδιασμό ενός συνόλου ικανού να καλύψει τις σύγχρονες ανάγκες του χρήστη. Η οργάνωση των χρήσεων επαναπροσδιορίστηκε, με ελαχιστοποίηση των περιοχών κίνησης, ενοποίηση χώρων διημέρευσης και δημιουργία περισσότερων υπνοδωματίων. Χωροθετήθηκε εκ νέου το καθιστικό σε συνέχεια με τους χώρους κουζίνας και φαγητού, ελεύθερα στο χώρο.
Λιτές γραμμές και ουδέτερα χρώματα στο χώρο της κουζίνας και της επιφάνειας εργασίας και φαγητού συνθέτουν εικόνες ηρεμίας και χαλάρωσης.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΣΦΑΚΙΑΝΑΚΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

Σε απόσταση δύο χιλιομέτρων από τα Φηρά, στην περιοχή της Μεσαριάς, σε μία έκταση οκτώ στρεμμάτων, βρίσκεται η κατοικία "Erosantorini". Οι λιτοί, λευκοί όγκοι των κτισμάτων έχουν αναφορές στον ευρύτερο κυκλαδικό "κυβισμό", με κυρίαρχο στοιχείο της αρχιτεκτονικής της Σαντορίνης το πλαισίωμα των ανοιγμάτων με τοπική μονοκόμματη πελεκητή πέτρα (πορί). Το απόλυτο λευκό και ο λιτός σχεδιασμός κυριαρχούν σε όλες τις εσωτερικές επιφάνειες. Η εσωτερική διαρρύθμιση και διακόσμηση των υπνοδωματίων συνδυάζει την κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική με εκλεκτικιστικά στοιχεία. Τα υλικά των χώρων υγιεινής δημιουργούν μία ατμόσφαιρα "εκλεπτυσμένης απλότητας".
Φωτογραφίες: Λουίζα Νικολαΐδου

Η "Villa Kampani" είναι μία από τις πιο ιστορικές ιδιοκτησίες στο κέντρο της Μυκόνου. Χτισμένη τη δεκαετία του 1850, αποτέλεσε το σπίτι του δημάρχου της Μυκόνου, προς τιμή του οποίου ονομάστηκε Ακτή Καμπάνη (γνωστή και ως "Γιαλός").
Άποψη του καθιστικού. Συνδυασμός της κυκλαδικής αρχιτεκτονικής με τη νεοκλασική και το μίνιμαλ. Το κυκλαδίτικο λευκό κυριαρχεί, με λίγες γήινες πινελιές στα αντικείμενα και το τραπέζι της τραπεζαρίας είναι κατασκευασμένο από τσιμεντοκονία.
Φωτογραφίες: Δημήτρης Τσίγκος, Χρήστος Δράζος

Το συγκρότημα αφορά τρεις εξοχικές - εποχιακές κατοικίες κατασκευασμένες σε μια κατάφυτη βουνοπλαγιά της Σκιάθου με θέα προς τις δυτικές ακτές του νησιού και το ανατολικό Πήλιο. Η τοποθέτηση των κτισμάτων στο χώρο έγινε με γνώμονα την ιδιωτικότητα της κάθε κατοικίας και τη θέα προς τη θάλασσα. Αποτέλεσμα ήταν η δημιουργία ενός οικιστικού συνόλου με σεβασμό προς το φυσικό του περιβάλλον.
Η τοποθέτηση των κτισμάτων στο χώρο έγινε με γνώμονα την ιδιωτικότητα της κάθε κατοικίας και τη θέα προς τη θάλασσα. Ο σχεδιασμός φέρνει τις κατοικίες σε διάλογο με το περιβάλλον τους. Κάθε κατοικία διαθέτει πισίνα προσανατολισμένη στη θέα και σχεδιασμένη με ιδιωτικότητα. Η πέτρα, το ξύλο, τα καλάμια και οι ελαφριές μεταλλικές κατασκευές επικρατούν ως υλικά δόμησης. Οι κατοικίες ανοίγονται προς τη θέα, με στεγασμένες αυλές σε διαφορετικά επίπεδα.
Φωτογραφίες: Νίκος Δανιηλίδης

Στη νότια πλευρά της Πάρου, στην Αγκαιριά, βρίσκεται η αυτόνομη κατοικία που, ακριβώς όπως και η ίδια η Πάρος, είναι παραδοσιακή, αλλά και μοντέρνα, συνταιριάζοντας δύο κόσμους, δύο διαφορετικές κουλτούρες. Πρόκειται για μια διώροφη οικία με το λευκό χρώμα ως πρωταγωνιστή, με σεβασμό στην ομοιομορφία του νησιού. Στον εξωτερικό χώρο, τα ξύλινα στοιχεία "σπάνε" διακριτικά το λευκό και προσφέρουν μοναδικότητα. Νότες πράσινου και γαλάζιου σε διακοσμητικά μαξιλάρια και μικρά διακριτικά φυτά, ταιριάζουν απόλυτα με τις γαλαζοπράσινες αποχρώσεις της θάλασσας και της πισίνας. Μεγάλες μπαλκονόπορτες παρέχουν ανεμπόδιστη θέα στον εξωτερικό χώρο του σπιτιού, αλλά και στο νησί ευρύτερα. Στο δάπεδο κυριαρχούν οι σχιστόπλακες, που επιβάλλονται στο χώρο και συνδυάζονται με τις γενικές αποχρώσεις και τα υπόλοιπα υλικά.
Φωτογραφίες: George Fakaros