Η νέα πλατεία Ελευθερίας στη Λευκωσία

Η ανάπλαση της πλατείας Ελευθερίας στη Λευκωσία αποτελεί ένα έργο ορόσημο, τόσο για τη δημιουργία της στη συγκεκριμένη εποχή, όσο και για τη σημασία της πλήρους μεταμόρφωσής της μέσω της αστικής παρέμβασης. Έλαβε τη διεθνή διάκριση "Urban Design of the Year" στα αρχιτεκτονικά βραβεία "Architecture MasterPrize" στην κατηγορία "Landscape Architecture", ενώ είναι ανάμεσα στους 3 πρώτους νικητές (best of the best) του "Design of the Year 2021".
Βρίσκεται κοντά στο κέντρο της Λευκωσίας, δίπλα στο ενετικό τείχος και την ξηρή τάφρο που περικυκλώνει την αρχαία πόλη. Ιδρύθηκε το μεσαίωνα και ανακατασκευάστηκε από τους Ενετούς τον 16ο αιώνα, με τα τείχη να ορίζουν τα όρια του παλαιότερου τμήματός της, χωρίζοντάς το από τις σύγχρονες συνοικίες έξω από αυτά.
Στο σχεδιασμό εντάσσονται και επιλύονται ζητήματα αστικού σχεδιασμού, συσχέτισης σύγχρονης αρχιτεκτονικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά και τέχνης της κατασκευής. Ο βιοκλιματικός σχεδιασμός είναι η βάση της αρχιτεκτονικής φιλοσοφίας, επιτρέποντας σε κάθε στοιχείο του σχεδίου να συμπληρώνει το άλλο.
Το ενετικό τείχος καθιερώνεται ως αναπόσπαστο μέρος της ταυτότητας της Λευκωσίας, ενώ ανοίγει την ξηρή τάφρο προς δημόσια χρήση για τη δημιουργία ενός πάρκου που θα περιβάλλει την πόλη. Αντικαθιστώντας τις δυσπρόσιτες περιοχές της με νέες αστικές πλατείες, πάρκα και πεζόδρομους με φοίνικες, η τάφρος μπορεί να γίνει μια "πράσινη ζώνη" για την πόλη. Μετατρέπεται έτσι, σε ένα αστικό πάρκο με λεπτομερείς γεωμετρίες, οι οποίες προσαρμόζονται στη σχεδίαση, μέσω μιας διαδικασίας "τριγωνοποίησης", στο ακανόνιστο σχήμα της τάφρου. Μέσα σε αυτό το γεωμετρικό πεδίο, ορίζονται κάποια σημεία "έντασης", τα οποία μετατρέπονται σε αρχιτεκτονικά στοιχεία, όπως γέφυρες, υδάτινα τοπία, παρτέρια ή καθίσματα. Ακόμη, το γρανιτένιο πλακόστρωτο της τάφρου συμβάλει στη δημιουργία ενός παθητικού συστήματος αποστράγγισης όμβριων υδάτων, που επιτρέπει στα νέα δέντρα τα οποία φυτεύονται μέσα στην τάφρο να εξισορροπούν φυσικά τα επίπεδα των υπόγειων υδάτων, μειώνοντας τη διάβρωση των θεμελίων του μεσαιωνικού τείχους.
Ως η μεγαλύτερη αστική πλατεία στη Λευκωσία, έχει σχεδιαστεί για να φιλοξενεί κοινωνικές εκδηλώσεις με χιλιάδες επισκέπτες. Η γέφυρα και οι 13 πυλώνες έχουν κατασκευαστεί από σκυρόδεμα, με τις γλυπτές μορφές τους σχεδιασμένες, έτσι ώστε να διασφαλίζουν τη δομική ακεραιότητα σε μία άκρως σεισμική περιοχή. Ο ενσωματωμένος φωτισμός που ελέγχεται από ένα κεντρικό σύστημα συμπληρώνει τις γλυπτικές φόρμες και επιτρέπει τη διαφοροποίηση ανάλογα με την εποχή, την ώρα της ημέρας και το γεγονός που λαμβάνει χώρα.
Στις 10 Δεκεμβρίου 2021 πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια της πλατείας, όπου συμμετείχαν όλοι όσοι ενεπλάκησαν στην ανάπτυξη του έργου, συμπεριλαμβανομένης της ομάδας των Zaha Hadid Architects, σχεδιαστών του νέου ορόσημου για την Κύπρο.