Ο υπαίθριος χώρος σε θερινή κατοικία στην Πορτογαλία διαμορφώνεται με ψησταριά και τραπεζαρία.
Φωτογραφία: Garcês

Ο εσωτερικός χώρος χαρακτηρίζεται από την εμφανή οροφή με γκρι τσιμεντοκονίαμα.
Φωτογραφία: Garcês

Σε κατοικία στη Βραζιλία βασικό χαρακτηριστικό της ανακαίνισης αποτέλεσε η διατήρηση της υφιστάμενης κατασκευής πέτρας και ξύλου.
Φωτογραφία: Roberta Gewehr

Σε κατοικία στη Βραζιλία το εσωτερικό ενοποιείται με το εξωτερικό τροπικό τοπίο, με τη βοήθεια μεγάλων κουφωμάτων.
Φωτογραφία: Roberta Gewehr

Το συγκρότημα κατοικιών Mykonos Esti αποτελείται από τρεις ανεξάρτητες οικίες σε ιδιαίτερη τοποθεσία, στην κορυφή ενός λόφου, με θέα τη Χώρα της Μυκόνου και το απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου. Οι κατοικίες υποδέχονται τους επισκέπτες σε ένα αυθεντικό Κυκλαδίτικο περιβάλλον, εφοδιασμένο με την τοπική κουλτούρα, αποτελώντας το ιδανικό υπόβαθρο για την ανακάλυψη των κρυμμένων όψεων του νησιού στον δικό τους ρυθμό. Οι Mykonos Esti Luxury Villas βρίσκονται στον ήσυχο οικισμό Κανάλια, στο υπερυψωμένο ακρωτήριο ακριβώς δίπλα στη Χώρα της Μυκόνου. Το συγκρότημα απολαμβάνει μοναδική θέα προς τα ακατοίκητα νησάκια Μπάος και Κάβουρας, στα βόρεια, και τον κόλπο της Χώρας, στα ανατολικά.
Ο σχεδιασμός των κατοικιών έγινε με σεβασμό στο χτισμένο και το φυσικό τοπίο του νησιού. Οι ήπιες αρχιτεκτονικές επιλογές και επεμβάσεις χαρακτηρίζουν την αρχιτεκτονική των εσωτερικών χώρων των κτιρίων και εντάσσονται αρμονικά στην κλίμακα και το ύφος των Κυκλαδίτικων οικισμών. Οι τρεις κατοικίες, με χαρακτηριστική Κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική που περιλαμβάνει κατάλευκους τοίχους και τοπική πέτρα, έχουν αυτόνομη πρόσβαση. Το εσωτερικό κάθε μιας από αυτές φιλοξενεί πέντε υπνοδωμάτια και έξι λουτρά. Η διαρρύθμιση σε τρία επίπεδα διασφαλίζει την ιδιωτικότητα όλων των επισκεπτών μέσα από ανεξάρτητες εισόδους.
Το επίπεδο της εισόδου περιλαμβάνει πλήρως εξοπλισμένους χώρους κουζίνας, ενώ δίπλα σε αυτούς, βρίσκονται οι χώροι τραπεζαρίας και το καθιστικό, μέσα σε προστατευμένες γωνιές με θέα προς τη θάλασσα. Η master σουίτα καταλαμβάνει ολόκληρο τον τελευταίο όροφο, απολαμβάνοντας τη θέα του Αιγαίου και της Χώρας της Μυκόνου υπό από τον Κυκλαδίτικο ουρανό. Η μινιμαλιστική αίσθηση του εσωτερικού, με απαλές καμπύλες και πατητή τσιμεντοκονία στα δάπεδα, ολοκληρώνεται με σταθερά έπιπλα από φυσική δρυ, φωτεινές ξύλινες οροφές και αέρινα λινά υφάσματα. Οι μεγάλοι υπαίθριοι χώροι αναψυχής, είναι στρωμένοι με τοπική πέτρα. Στο κέντρο τους βρίσκονται τοποθετημένες τρεις ιδιωτικές πισίνες, δίπλα σε Μεσογειακούς κήπους, που λειτουργούν ως συνέχεια του φυσικού τοπίου. Οι υπαίθριοι καθιστικοί χώροι, προστατευμένοι από πέργκολες με καλαμωτές, υπογραμμίζουν την εμπειρία του χρήστη στο κυκλαδίτικο τοπίο της Μυκόνου.

Το έργο "Metamorphosis" είναι ένα εξαιρετικό δείγμα ανασχεδιασμού και ανακαίνισης κτιρίων, μια πραγματική μεταμόρφωση. Ο κύριος στόχος του έργου και της ομάδας μελέτης ήταν o επανασχεδιασμός ενός παλαιού κτιρίου γραφείων και η μετατροπή του σε μια σύγχρονη κλινική υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, όπως και η δημιουργία ενός νέου τοπόσημου για την ευρύτερη περιοχή, βασισμένου σε αρχές βιώσιμου σχεδιασμού.
Η μεταμόρφωση, η προκλητική διαδικασία μετασχηματισμού του κτιρίου, ξεκίνησε από το εσωτερικό του, τους χώρους γραφείων, τα χειρουργεία, τους χώρους υποδοχής και αναμονής και ολοκληρώθηκε με τον ολιστικό ανασχεδιασμό του εξωτερικού του κτιρίου.
Το παλαιό τετραώροφο κτίριο γραφείων αποφασίστηκε από τους νέους ιδιοκτήτες να αλλάξει ριζικά. Διατηρήθηκε ο φέρων οργανισμός χωρίς καμία απολύτως αλλαγή, οι σκάλες και το φρεάτιο του ανελκυστήρα, οι διάδρομοι, όπως και οι εξώστες και τα δώματα. Επίσης, κατά την εκτέλεση του έργου αποφασίστηκε να διατηρηθούν και όλα τα εξωτερικά χαλύβδινα πλαίσια των παραθύρων τόσο για τεχνικούς, όσο και για λόγους μείωσης του συνολικού κόστους.
Οι σκάλες χωρίζουν κάθε επίπεδο του κτιρίου σε δύο διακριτούς χώρους, γεγονός που έκανε τον επανασχεδιασμό ακόμα πιο απαιτητικό. Το ισόγειο μετατράπηκε στον κεντρικό χώρο της κλινικής με δύο ξεχωριστές λειτουργίες: στο ένα τμήμα του φιλοξενείται το lobby της κεντρικής κλινικής, το καφέ και ένα μικρό εστιατόριο με όμορφες υπαίθριες εγκαταστάσεις και στο δεύτερο τμήμα η καρδιά της κλινικής με τα χειρουργεία, τα γραφεία των ιατρών και τα κύρια εργαστήρια. Εδώ δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στον εργονομικό σχεδιασμό των χώρων και φυσικά στην κυκλοφορία ανάμεσα στις ξεχωριστές αίθουσες και λειτουργίες.
Ο πρώτος όροφος φιλοξενεί τα ιατρεία και τα εξεταστήρια. Τα γραφεία βρίσκονται γύρω από έναν εντυπωσιακό χώρο με αίθουσες συμβουλευτικής και την αίθουσα αναμονής. Οι υπηρεσίες μάρκετινγκ και το λογιστήριο βρίσκονται στο δεύτερο μέρος αυτού του επιπέδου. Τα γραφεία διοίκησης, αίθουσες συνεδριάσεων και ορισμένες υπηρεσίες υποστήριξης βρισκόταν στον τελευταίο όροφο.
Στο υπόγειο υπάρχουν όλες οι κατάλληλες υποστηρικτικές εγκαταστάσεις, όπως εργαστήρια, αίθουσες προετοιμασίας, ένα μικρό γυμναστήριο και αίθουσες ευεξίας. Εδώ βρίσκεται επίσης όλος ο εξοπλισμός MEP, καθώς και ορισμένες θέσεις στάθμευσης.
Η μεταμόρφωση της εξωτερικής όψης του κτιρίου ήταν πραγματικά μια πρόκληση۰ μια "κινούμενη" πρόσοψη που κατασκευάστηκε από μεγάλες αλουμινένιες / ξύλινες δοκούς σε δύο ξεχωριστές λωρίδες με διαφορετικό αποτύπωμα, όπου περιέχεται και το παλιό φρεάτιο του ανελκυστήρα δημιουργώντας μια εξαιρετική μορφή με κοίλες και ελαστικές φόρμες. Μια βοτσαλολίμνη με παρόμοιες κοίλες γραμμές με την πρόσοψη και ο καλά σχεδιασμένος περιβάλλον χώρος με μονοπάτια, εξωτερικές εγκαταστάσεις και ενδιαφέρουσα φύτευση ολοκληρώνουν τη μεταμόρφωση του κτιρίου. Το κτίριο βρίσκεται σ’ ένα αστικό προάστιο της Αθήνας... τη Μεταμόρφωση.

Στόχος του σχεδιασμού υπήρξε εξαρχής η δημιουργία μιας μονοκατοικίας που να συνδυάζει τη βέλτιστη λύση από άποψη λειτουργικότητας και ενδιαφέρουσας μορφολογίας, ξεφεύγοντας από τα στερεότυπα του σύγχρονου αστικού ιστού. Το κτίριο προσαρμόζεται στη μορφολογία του οικοπέδου, αλλά και στις απαιτήσεις της γειτονιάς και σχεδιάστηκε με τις αρχές του βιοκλιματικού σχεδιασμού με στόχο την παροχή των βέλτιστων συνθηκών διαβίωσης για τους χρήστες του.
Η ογκοπλασία του κτιρίου ορίζεται από διαγώνιες γραμμές και όγκους.
Ο κύριος όγκος του ορόφου δημιουργεί έναν δυναμικό πρόβολο στο ισόγειο, και η «εξοχή» αυτή τονίζεται, αφενός με οριζόντιες περσίδες που εντείνουν την γραμμικότητα, και αφετέρου με την κλίση του κελύφους προς τον νότο.
Επιπλέον, στον όροφο δημιουργείται ένας δεύτερος όγκος, ο οποίος όμως δεν είναι προσβάσιμος και είναι κατακόρυφα ενιαίος με το καθιστικό. Ανάμεσα στους δύο αυτούς όγκους δημιουργείται αμφίπλευρα φυτεμένο δώμα.
Τα οχήματα εισέρχονται από το αριστερό άκρο του οικοπέδου. Στο υπόγειο προβλέπονται μόνο μηχανολογικοί και βοηθητικοί χώροι.
Σχεδιαστικά, η κεντρική ιδέα παρομοιάζει μια αγκαλιά της διαμορφωμένης αυλής με ένα κτίριο το οποίο είναι ταυτοχρόνως εσωστρεφές και εξωστρεφές. Η είσοδος των πεζών στο οικόπεδο γίνεται από την κεντρική οδό, και η πορεία προς την είσοδο διασχίζει έναν γραμμικό ημιυπαίθριο χώρο. Στο ισόγειο οι χώροι διαχωρίζονται λειτουργικά και διατηρούν την ανεξαρτησία τους. Το σαλόνι έχει ύψος δύο ορόφων, συνδέεται άμεσα με την τραπεζαρία και η κουζίνα είναι ανεξάρτητη σε όγκο κάθετο στους δύο προηγούμενους - η κάτοψη δηλαδή οργανώνεται σε σχήμα Γ. Στον όροφο τοποθετούνται δύο μάστερ υπνοδωμάτια και ένας ξενώνας. Το κλιμακοστάσιο, ο ανελκυστήρας και οι διάδρομοι τοποθετούνται στην βορειοδυτική όψη του κτιρίου.
Το κτίριο τοποθετείται με τέτοιο τρόπο στο οικόπεδο, ώστε να αφήνει κενά από τα γύρω οικόπεδα και να αναπνέει πανταχόθεν.
Όλοι οι χώροι διημέρευσης της κατοικίας προσανατολίζονται προς το νότιο τμήμα του κτιρίου, εξασφαλίζοντας έτσι βέλτιστο φυσικό φωτισμό, ενώ οι χώροι κυκλοφορίας επι το πλείστον στο βορρά ως ζώνη ανάσχεσης.
Τα ανοίγματα διαστασιολογήθηκαν με κριτήριο τις περιμετρικές θέες αλλά και τις ανάγκες σε ποσότητα φυσικού φωτισμού. Τα σταθερά αρχιτεκτονικά στοιχεία παρέχουν επαρκή σκίαση κατά τους θερινούς μήνες, ενώ επιτρέπουν τον μερικό παθητικό ηλιασμό κατά τους χειμερινούς μήνες. Εφαρμόζεται διαμπερής αλλά και εφελκυστικός αερισμός μέσω αντιδιαμετρικών και διαφοροποιούμενων σε ύψος κουφωμάτων που στα δυσπρόσιτα σημεία λειτουργούν με μηχανισμό. Το σύστημα ασφαλείας του κτιρίου αποτελείται από ζώνες περιμετρικά του κελύφους και παγίδες όχι μόνο στα κουφώματα, αλλά και στα ρολά. Με τον τρόπο αυτό καθίσταται εφικτός ο νυχτερινός φυσικός αερισμός.
Τοποθετήθηκε εξωτερική θερμομόνωση της εταιρείας STO πάχους από 12 έως 20 εκατοστών ανα περίπτωση σε όψεις και δώματα, ενώ η τελική επίστρωση των δωμάτων αποτελείται από λευκά γυαλισμένα ποταμίσια βότσαλα που διαθέτουν εξαιρετική ανακλαστικότητα και θερμοχωρητικότητα. Δόθηκε ιδιαίτερη μέριμνα να αποφευχθούν σχεδόν όλες οι θερμογέφυρες στο κέλυφος. Όλα τα κουφώματα είναι θερμοδιακοπτόμενα με διπλά ενεργειακά υαλοστάσια με επίστρωση low-e στη θέση 2 με Uglass στο 1 W / m²K.
Τα αρχιτεκτονικά στοιχεία, όπως οι μεταλλικές περσίδες, επιλέγονται ως συνθετικό στοιχείο των όψεων, καθώς προσφέρουν σε αυτήν μια πιο ενδιαφέρουσα μορφολογία που ξεφεύγει από αυτήν της κλασικής μονοκατοικίας. Ταυτόχρονα εξυπηρετούν και λειτουργικό σκοπό στο εσωτερικό των διαμερισμάτων δημιουργώντας ποικιλομορφία σε χώρους και θεάσεις. Όπου το επιτρέπει η μορφολογία και η κάτοψη του κτιρίου δημιουργούνται εξώστες για την εξυπηρέτηση των αναγκών των χρηστών. Συγκεκριμένα στο δώμα του ισογείου μεταξύ των δυο κτιριακών όγκων που ορίζουν το διαμπερή άξονα Βορρά – Νότου, δημιουργείται τοπική στένωση, ως εκ τούτου επιτάχυνση και ενίσχυση των ανέμων, λόγω εφαρμογής του Νόμου Bernoulli. Κυρίαρχο στοιχείο αποτελεί η επένδυση ορισμένων τοίχων με πλακάκι απομίμησης ξύλου. Επιλέχθηκε το πλακάκι να τοποθετηθεί με χρήση χαλαζιακού ασταριού και ελαστικής κόλλας πάνω από την κόλλα-πλέγμα της θερμομόνωσης, προκειμένου να μην απομειωθεί η θερμική αδράνεια του κτιρίου.
Η θέρμανση και ο κλιματισμός της μονοκατοικίας καλύπτονται από ένα σύστημα αντλίας θερμότητας που συνδυάζεται με ενδοδαπέδια θέρμανση και ήπιο δροσισμό. Κατά τις πολύ θερμές ημέρες, μπαίνει σε λειτουργία το σύστημα κρυφών fan-coil οροφής με αυτονομία ανα χώρο VMF. Τα slots εξαγωγής είναι λεπτά γραμμικά και χωροθετημένα σε σημεία που να μην ενοχλούν με την ήπια κίνηση του αέρα τους χρήστες.
Στο δώμα τοποθετούνται ηλιακοί συλλέκτες και συστοιχία φωτοβολταϊκών που οριακά υπερκαλύπτουν την ετήσια κατανάλωση ενέργειας. Το boiler τοποθετείται στο υπόγειο με ανακυκλοφορία.
Έγινε πρόβλεψη για ανεμιστήρες οροφής σε όλους τους κύριους χώρους, καθότι η χρήση τους διευρύνει τη ζώνη θερμικής άνεσης κατά 3 με 4 βαθμούς Κελσίου.
Η υπάρχουσα φύτευση διατηρείται όσο το δυνατόν περισσότερο, ενώ όπου αυτό δεν είναι δυνατόν αντικαθίσταται και προστίθενται και νέα δένδρα. Πέρα από τους χαμηλούς θάμνους περιμετρικά των ορίων του οικοπέδου, χωροθετήθηκαν ψηλότερα δέντρα στο νότο και τη δύση, προκειμένου να ανακόπτουν τη θερμική επιβάρυνση κατά τη διάρκεια των θερινών μηνών. Επίσης, οι δυο φυτεμένες ζώνες παρέχουν πέρα από το προφανές αισθητικό αποτέλεσμα, επιπρόσθετη θερμομόνωση και σκίαση. Μεγάλο μέρος του οικοπέδου είναι φυτεμένο, ενώ ένα μικρότερο καλύπτεται από πιο φυσικά υλικά εδαφοκάλυψης όπως χαλίκι, βότσαλα και συμπιεσμένο χώμα. Η ύπαρξη της πισίνας ως στοιχείο νερού συντελεί, έστω και αμελητέα στη φυσική ψύξη του αέρα πριν αυτός εισέλθει στο κτίριο.

Το ιατρείο βρίσκεται επί της οδού Τσιμισκή, καταλαμβάνοντας 165 m². Βασική ιδέα του project υπήρξε η μεθερμηνεία του ανθρώπινου σώματος και η ενσωμάτωση των αρμονικών καμπύλων που το χαρακτηρίζουν στον σχεδιασμό. Στόχος ήταν η δημιουργία ενός ροϊκού και γήινου χώρου, που προάγει ένα αίσθημα ηρεμίας στον επισκέπτη του ιατρείου.
Μπαίνοντας κανείς στο ιατρείο, εισέρχεται στον χώρο υποδοχής και αναμονής των ασθενών, που χαρακτηρίζεται από τα δύο custom-made έπιπλα της reception και του καναπέ, σε ύφος μινιμαλιστικό, με τον χαρακτηριστικό καμπυλοειδή σχεδιασμό τους. Οι τοίχοι, η οροφή και τα έπιπλα φέρουν επίχρισμα κουρασανίτ απαλού μπεζ χρώματος. Το δάπεδο των χώρων επενδύεται με πλακίδια απομίμησης ξύλου τύπου ψαροκόκαλο. Η καμπύλη που πλαισιώνει την reception επενδύεται με πηχάκια από μασίφ δρυ. Μέρος των τοίχων διακοσμείται με λακαρισμένα πηχάκια λευκού χρώματος.
Η διακόσμηση του χώρου συμπληρώνεται με τους καθρέπτες οργανικού σχήματος και την ύπαρξη του πράσινου, φυσικού στοιχείου. Ο φωτισμός είναι ήπιος , και επιτυγχάνεται με εγκιβωτισμένες ταινίες LED στην οροφή και τα ιδιαίτερα μεταλλικά φωτιστικά. Στο ίδιο ύφος σχεδιάστηκαν και οι μεταλλικές πινακίδες ένδειξης του κάθε χώρου.
Ο διάδρομος ,που οδηγεί προς τους χώρους των εξεταστηρίων και το γραφείο ιατρού, καταλήγει στο άγαλμα , εμπνέυσεως, σχεδιασμού και υλοποίησης του κ. Χαδουλού, επηρεασμένο από την τελειότητα της γυναικείας μορφής. Την τελειότητα αυτή αντανακλούν και οι καθρέπτες που επενδύουν την αριστερή πλευρά του διαδρόμου. Επιλέγεται η τοποθέτηση κρυφών θυρών, με κρυφές κάσες. Την αίσθηση της συνέχειας εντείνει ο κρυφός φωτισμός που τοποθετείται στο επίπεδο του δαπέδου περιμετρικά του διαδρόμου.
Στο γραφείο του ιατρού κυριαρχεί το ξύλινο στοιχείο. Ο τοίχος επενδύεται με πηχάκια από μασίφ δρυ, έχει στο μέσον μεταλλικά ράφια και δημιουργούνται κρυφές ντουλάπες εκατέρωθεν . Το γραφείο κατασκευάστηκε από δρυ καπνιστό και εδράζεται σε μεταλλικά πόδια. Ιδιαίτερα στοιχεία του χώρου αποτελούν οι μεταλλικές λεπτομέρειες στήριξης των ραφιών. Ο χώρος συνδέεται εσωτερικά με δύο εξεταστήρια. Ο δεύτερος διάδρομος, που οδηγεί στις αίθουσες laser, επενδύεται με συνδυασμό από καπλαμά δρυός, λακαρισμένα πηχάκια λευκού χρώματος και κουρασανίτ, με τις χαρακτηριστικές κρυφές πόρτες να μην διαταράσσουν την αρμονία του ιατρείου.

Σε κατοικία στο Μεξικό, το υπνοδωμάτιο διαμορφώνεται με ξύλινη επένδυση και πέτρα.
Φωτογραφία: Onnis Luque

Στο διάσημο συγκρότημα - τοπόσημο "Piscina das Marés", στην παραλία Matosinhos της Πορτογαλίας, που χτίστηκε μεταξύ 1959 και 1973 από τον Πορτογάλο αρχιτέκτονα Álvaro Siza Vieira, μπορεί κανείς να κολυμπήσει στην πισίνα, η οποία ενσωματώνεται στο γύρω τοπίο.
Φωτογραφία: Luca Onniboni