"KYANO" Ανακαίνιση διαμερίσματος στο Παγκράτι
- Space is around us
Στο Παγκράτι σε μια πολυκατοικία του ‘64 μας ζητήθηκε η ανακαίνιση ενός διαμερίσματος ρετιρέ (τελευταίου ορόφου σε εσοχή) επιφάνειας 50τμ με 20τμ βεράντα και η ολική αναδιαμόρφωσή του.
Η αλλαγή των αναγκών καθώς και του τρόπου βίωσης του χώρου που επήλθε με το πέρασμα των δεκαετιών ανέδειξε ως ανάγκη το ριζικό αναπροσδιορισμό της ίδιας της κάτοψης του χώρου. Η επιταγή της αυστηρής διχοτόμησης του χώρου σε επιμέρους δωμάτια για την τήρηση της ιδιωτικότητας και της εσωστρέφειας της κάθε λειτουργίας που κυριαρχεί τη δεκαετία του ‘60 μοιάζει πλέον παρωχημένη και δυσλειτουργική, ειδικά για ένα τόσο μικρό διαμέρισμα που επιζητά τη μεγιστοποίηση χωρητικότητας και ευελιξίας.
Σε συνεργασία με τον ανάδοχο του έργου και τις προθέσεις του ως προς τη χρηστικότητα της κατοικίας προτάθηκε η αλλαγή της θέσης εισόδου του διαμερίσματος δημιουργώντας ένα "κατώφλι" που υποδέχεται το χρήστη και τον καλεί να ανακαλύψει τον υπόλοιπο χώρο χωρίς όμως να τον αποκαλύπτει εξολοκλήρου. Η πρώην κουζίνα δίνει λοιπόν τη θέση της στο χώρο εισόδου με έναν αποθηκευτικό χώρο στα δεξιά που λειτουργεί και ως κάθισμα και στάση προετοιμασίας του χρήστη πριν την έξοδό του από το διαμέρισμα. Παράλληλα ο αποθηκευτικός χώρος εισόδου φιλοξενεί το laundry του σπιτιού. Μία πρώην - δυσανάλογα μεγάλη για το μέγεθος της κατοικίας - αποθήκη αντικαθίσταται από την κουζίνα και χώρο φαγητού που θα αποτελέσει και τον κεντρικό άξονα οργάνωσης του διαμερίσματος. Η κουζίνα δεν οριοθετείται πλέον από αυστηρά όρια αλλά ενοποιείται με το χώρο του καθιστικού και του φαγητού συνθέτοντας έναν πολυμορφικό χώρο καθημερινής διαβίωσης που αξιοποιεί στο μέγιστο τις ανάγκες ευελιξίας της σύγχρονης ζωής. Ο καναπές του καθιστικού σχεδιάστηκε ειδικά για το έργο ως ένα περίοπτο πολυλειτουργικό κάθισμα που οργανώνει και "οριοθετεί" τους χώρους του φαγητού και του καθιστικού.
Έμπνευση για την ταυτότητα του έργου σε επίπεδο υλικών αποτέλεσε το Καλλιμάρμαρο στάδιο, τοπόσημο στην περιοχή του Παγκρατίου. Για τον πάγκο της κουζίνας επιλέχθηκε λευκός Διόνυσος και για τα πορτάκια υπόλευκο λακαριστό ξύλο. Το ντουλαπάκι του μπάνιου, τα κομοδίνα και το coffee table του καθιστικού έχουν σχεδιαστεί ειδικά για το έργο από ακατέργαστη λαμαρίνα που έχει προστατευθεί με βερνίκι κατά της οξείδωσης. Η λαμαρίνα ως ακατέργαστο υλικό επιλέχθηκε για να συνοδεύσει διακριτικά το σκυρόδεμα του στατικού φορέα. Στο μπαλκόνι διατηρήθηκε και γυαλίστηκε το μόνο μωσαϊκό που σωζόταν σε καλή κατάσταση και κρατάει ένα κομμάτι της ταυτότητας του παρελθόντος.
Τα έντονα χρώματα των ταπετσαριών των τοίχων που χαρακτήριζαν την αρχική κατάσταση του διαμερίσματος μάς έδωσαν την ιδέα η πρόταση να χτιστεί πάνω σε ένα κύριο και έντονο χρώμα.
Λόγω του περιορισμένου μεγέθους του χώρου επιχειρήσαμε την κατά το δυνατόν λιγότερη οπτική φασαρία χρησιμοποιώντας μία ενιαία χωρική χειρονομία, εξελίσσοντας το έπιπλο της κουζίνας σε επένδυση του όγκου του μπάνιου σε ένα χρώμα που δίνει και την ταυτότητα του έργου - το μπλε - εξ’ ου και η ονομασία του διαμερίσματος σε "Κυανό". Το μικρό υπάρχον παράθυρο του μπάνιου μάς έδωσε την ιδέα της χρήσης υαλότουβλου στην περιοχή του ντους, ώστε να δέχεται επιπλέον φως από το φωτεινό καθιστικό. Η σπουδαιότητα της μαγειρικής και του φαγητού με παρέα για το νεαρό ιδιοκτήτη ανέδειξε και την ανάγκη επιλογής ενός υλικού με έντονη ταυτότητα για το τραπέζι, ενός σπάνιου μπλε μαρμάρου ακολουθώντας τη χρωματική ταυτότητα του έργου.
Ο μπλε όγκος εμπερικλείει και λειτουργικό ρόλο καθώς ‘κρύβει’ την κλιματιστική μονάδα που αποτελεί και το βασικό τρόπο θέρμανσης - ψύξης του χώρου. Στόχος του σχεδιασμού πέρα από το αισθητικό αποτέλεσμα υπήρξε και ο διακριτικός εντοιχισμός όλων των συσκευών που καθιστούν λειτουργικούς τους χώρους διαβίωσης.
Στο μπάνιο επιλέχθηκαν μικρής διάστασης πλακάκια διατηρώντας μια ανάμνηση από τα μικρής διάστασης πλακάκια που κατά κόρον χρησιμοποιούνταν στις πολυκατοικίες της δεκαετίας του ‘60. Ο αποθηκευτικός χώρος που βρίσκουμε στις οροφές των μπάνιων της εποχής, το λεγόμενο ‘πατάρι’ έδωσε τη θέση του σε έναν μνημειακό υγρό χώρο ύψους 3μ.
Ο μόνος χώρος που διατήρησε την αυστηρή του ιδιωτικότητα ήταν το υπνοδωμάτιο, χώρος ηρεμίας και ανασύνταξης από τους ρυθμούς της καθημερινότητας, σε λευκούς τόνους. Η κλιματιστική μονάδα εντάσσεται επίσης διακριτικά στον όγκο της ντουλάπας.
Η διατήρηση κατ’ ουσίαν μόνο του φέροντος οργανισμού και ο επαναπροσδιορισμός όλων των εσωτερικών χωρισμάτων πλήρωσης θελήσαμε να αναδειχθεί, απογυμνώνοντας κολόνες και δοκάρια στο αυθεντικό τους υλικό, το οπλισμένο σκυρόδεμα.
H βεράντα που το μέγεθός της είναι σχεδόν το μισό του εσωτερικού του διαμερίσματος σε συνδυασμό με το ζεστό ελληνικό κλίμα, μάς ώθησε να επεκτείνουμε τη ζωή της κατοικίας προς τα έξω επεκτείνοντας το κύριο άνοιγμα του καθιστικού κατά μήκος και καθ’ ύψος, δημιουργώντας έναν αστικό κήπο και προσθέτοντας το στοιχείο του νερού. To νέο άνοιγμα του καθιστικού διαστάσεων 3.40 επί 2.50μ καδράρει ιδανικά τη θέα προς το βουνό του Υμηττού και του Λυκαβηττού, ανατολικά και βόρεια αντιστοίχως.
Οι δυσκολίες κατά τη διάρκεια της κατασκευής λόγω των ιδιαιτεροτήτων της κατακόρυφης συνιδιοκτησίας, του πολύ κεντρικού σημείου τοποθεσίας και του ψηλού ορόφου υπήρξαν πολλές όμως αντιμετωπίστηκαν επιτυχώς με την αμέριστη συνεργασία των συνιδιοκτητών, του ιδιοκτήτη και των τεχνιτών.
Στοιχεία έργου
Αρχιτεκτονική μελέτη: Έλλη Αθανασιάδου | Space is around us
Κατασκευή: Έλλη Αθανασιάδου
Set styling: Έλλη Αθανασιάδου, Ολυμπία Κατσαρού
Τοποθεσία: Παγκράτι, Αθήνα, Ελλάδα
Χρονολογία έργου: 2023 – 2024
Φωτογραφίες: Lea Martin