Συμμετοχή Διαγωνισμού για το Πολιτιστικό κέντρο Παπάφη στη Θεσσαλονίκη

Το αρχιτεκτονικό γραφείο Anagram architecture & urbanism έλαβε μέρος στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό προσχεδίων για τους πρώην στάβλους Παπάφη στη Θεσσαλονίκη. Ορμώμενοι από το διευρυμένο πρόγραμμα που δίνεται, οι αρχιτέκτονες αναζητούν μια κτιριολογική τυπολογία, η οποία μπορεί να συνδυάσει τα διαφορετικά προγράμματα κάτω από την ίδια στέγη και, την ίδια στιγμή, να λειτουργεί ως ένα ενιαίο κτίριο. Η ένταξη του κτιρίου στον αστικό ιστό και στο χαρακτήρα της γύρω περιοχής είναι ένα βασικό χαρακτηριστικό που νοηματοδότησε την παρούσα πρόταση.
Η προσέγγιση της πρότασης έχει ξεκάθαρα αστικό χαρακτήρα. Αυτό γίνεται εμφανές από το γεγονός ότι ο κτιριακός όγκος "σπάει" σε τρία μέρη, προκειμένου να ενισχύσει τη μικροκλίμακα της περιοχής και να δημιουργήσει υπαίθριους χώρους-κατώφλια, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τη γειτονιά και από το κτιριολογικό πρόγραμμα. Οι τρεις όγκοι ενώνονται μεταξύ τους μέσω μια προγραμματικής πορείας με τη μορφή ράμπας, η οποία ενισχύεται από τα διαφορετικά προγράμματα του κτιρίου και λειτουργεί ως ένας ενδιάμεσος χώρος. Η πορεία καταλήγει στην οροφή του κτιρίου, όπου διαμορφώνεται ένας υπαίθριος κινηματογράφος για την πόλη και τη γειτονιά. Ο στόχος της πρότασης είναι να προτείνει μια αυλή για όλους και ένα ανοικτό πεδίο συνδιαλλαγής μέσω διαφορετικών δημόσιων χώρων (υπαίθριων, υπαίθριων και κλειστών).
Το κατώφλι
Με την υποχώρηση και κατακερματισμό του κτιριακού όγκου, δημιουργούνται αυλές- είσοδοι ανάμεσα στους όγκους. Στόχος είναι αυτοί οι υπαίθριοι χώροι να χρησιμοποιούνται από την πόλη και τους χρήστες του κτιρίου. Παράλληλα, οι χώροι αυτοί αποτελούν μέρος μιας μεταβατικής πορείας του περιπατητή από τη βουή της πόλης στον κτιριακό όγκο, καταλήγοντας στην οροφή ενός από τους κτιριακούς όγκους, όπου μπορούν να ατενίσουν την πόλη.
Η ράμπα
Η προγραμματική ράμπα αποτελεί τον ιστό, που συνδέει τους διαφορετικά προγραμματικούς όγκους. Προτείνεται μια αργή πορεία κατά μήκος των κτιριακών όγκων, η οποία επιτρέπει την εύκολη διέλευση ανθρώπων κάθε ηλικίας και ενισχύεται από τα κέντρα εισόδου στα διαφορετικά προγράμματα. Από τη στιγμή που ο περιπατητής εισέρχεται στο κτίριο, η πρόταση στοχεύει να παρατείνει τη διαμονή του και να ενισχύσει την αλληλεπίδρασή του με χρήστες διαφορετικών προγραμμάτων. Η ράμπα αποτελεί ένα μεταβατικό χώρο, χωρίς ταυτότητα, όπου ο καθένας μπορεί να νιώσει οικεία και να τον χρησιμοποιήσει. Τελικός στόχος είναι να εκφραστεί ο πολυπρογραμματικός χαρακτήρας του κτιρίου και η εξωστρέφειά του.
Αστικές συνδέσεις
Τρεις είναι οι βασικές είσοδοι του κτιρίου: ο νότιος υπαίθριος χώρος, που προσφέρει ανεξάρτητη είσοδο στο χώρο μνήμης και στο κέντρο ημερήσιας φροντίδας ηλικιωμένων, ο ανατολικός υπαίθριος χώρος όπου διασφαλίζει την ανεξάρτητη είσοδο στο Κ.Ε.Π. και, τέλος, η είσοδος στη βόρεια πλευρά του κτιρίου, η οποία διασφαλίζει την ανεξάρτητη λειτουργεία του βρεφονηπιακού σταθμού.
Τοπίο
Βασικός στόχος της πρότασης αποτελεί η ένταξη του κτιριακού όγκου στη γειτονιά, χωρίς να διαταράξει τις συνθήκες διαβίωσης στα γειτονικά κτίρια. Αυτό επιτυγχάνεται με τη μείωση των κλειστών όψεων και με την εισαγωγή του στατικού περιστυλίου, που στοχεύει να δώσει ένα ρυθμό στις όψεις, μέσα από την έμφαση στην ανθρώπινη κλίμακα. Παράλληλα, προτείνεται η επέμβαση στην υπάρχουσα παιδική χαρά, ώστε να αποτελέσει συνέχεια του προαύλιου χώρου του βρεφονηπιακού σταθμού.