Συρόμενα πετάσματα από καλάμια συνθέτουν το πρωτότυπο σύστημα σκίασης, που εφαρμόστηκε στην επέκταση του ξενοδοχείου Ecosuites, στη Σιθωνία Χαλκιδικής, προσφέροντας ηλιοπροστασία στο κτίριο. Η επιλογή των καλαμιών ως φυσικό υλικό, διασφαλίζει ιδιωτικότητα στους χρήστες, καθώς παρέχει τη δυνατότητα μετατροπής των εξωστών σε ημι-υπαίθρια δωμάτια. Φωτογραφίες: Αλέξανδρος Τσολάκης
Δύο πρισματικά "φτερά", με διαφορετικές κλίσεις, συνθέτουν την οροφή μιας κατοικίας στην Αριζόνα. Το χωροδικτύωμα της στέγης επενδύεται με κόντρα πλακέ και, τελικώς, με λωρίδες ξύλου και μετάλλου. Το φυσικό φως και τα φυσικά υλικά συνθέτουν ένα κτίριο - "προέκταση" του περιβάλλοντος. Φωτογραφία: Alexander Vertikoff
Για την επίστρωση μεγάλων επιφανειών κατασκευάζονται αρμοί διαστολής, ώστε να διαιρείται η επιφάνεια του δαπέδου σε τμήματα μέγιστου εμβαδού 50- 60 m² ή σε γραμμικές διαστάσεις 5-10 m. Οι αρμοί αναπτύσσονται σε όλο το βάθος του δαπέδου, συμπεριλαμβανομένου του τσιμεντοειδούς υποστρώματος. Ειδικές ταινίες εφαρμόζονται στις ακμές των πλακιδίων ταυτόχρονα με την επίστρωση, ώστε μια πλευρά τους να ενσωματώνεται στο συγκολλητικό κονίαμα. Μετά τη σκλήρυνση του δαπέδου το διάκενο πληρώνεται με ελαστομερή υλικά και σφραγίζεται με μαστίχη ή προστατεύεται με αρμοκάλυψη.
Η εφαρμογή εξωτερικής θερμομόνωσης σε υφιστάμενα και νεόδμητα κτίρια για την ενεργειακή αναβάθμιση έχει σχετικά λίγα χρόνια που απαντάται στην Ελλάδα, αλλά βρίσκει ολοένα και μεγαλύτερη απήχηση. Ωστόσο η τοποθέτησή της στα κτίρια έχει εγείρει πολλά ζητήματα, άλλοτε υπέρ και άλλοτε κατά, που χρήζουν διαλεύκανσης.
Με στόχο να αξιοποιηθεί η συχνή ηλιοφάνεια, που χαρακτηρίζει την κοιλάδα Νάπα της Καλιφόρνια, η οροφή του οινοποιείου διαμορφώθηκε ως ένα πράσινο δώμα. Ενσωματώνει τρεις ηλιακούς συλλέκτες, οι οποίοι παράγουν 30.000 kW ετησίως, ενώ η φύτευση συμβάλλει στην απαραίτητη θερμομόνωση και στη συγκράτηση του βρόχινου νερού. Τόσο η κυκλική κάτοψη του κτιρίου όσο και το πράσινο δώμα, ενισχύουν την πλήρη ενσωμάτωσή του κτιρίου στο φυσικό ανάγλυφο.
Φωτογραφία: Adrian Gregorutti
Στη θέση των ερειπίων της εγκαταλελειμμένης δημοτικής αγοράς της ισπανικής πόλης Getafe, ορθώνεται σήμερα ένα σύγχρονο τεχνολογικά "καταφύγιο" που περιβάλλει έναν πολυλειτουργικό χώρο πολιτιστικών και ψυχαγωγικών εκδηλώσεων, συνδυάζοντας αποτελεσματικά στοιχεία από το μέλλον και το παρελθόν. Η βασική ιδέα του έργου περιλάμβανε την πλήρη αποκατάσταση και επανάχρηση της ερειπωμένης παλαιάς δημοτικής αγοράς του προαστείου της Μαδρίτης, η οποία ευρισκόμενη στην κεντρική πλατεία της πόλης θα προσέφερε έναν αέρα αναζωογόνησης στο σύνολο της αστικής ζώνης.
Η εντυπωσιακή πρόσοψη του συγκροτήματος "υπαινίσσεται" στοιχεία μοντέρνας αρχιτεκτονικής, στο εσωτερικό όμως διατηρείται το τοπικό βιομηχανικό χρώμα του παρελθόντος με την αποκατάσταση των τοίχων, των διάτρητων κεραμικών πλακιδίων και των δικτυωμάτων σκυροδέματος. Η πλινθοδομή που αποτελούσε την παλαιά πρόσοψη της αγοράς, χρωματίστηκε μαύρη ώστε να προσφέρει ένα αίσθημα βάθους και συγχρόνως να μην "ενοχλεί" το νέο σύγχρονο κέλυφος.
Η πρωτοποριακή νέα εξωτερική πρόσοψη σχεδιάστηκε σαν ένα "δέρμα" αποτελούμενο από φύλλα αλουμινίου σε τόνους του λευκού και του μαύρου που διατρέχουν την περίμετρο του κτιρίου. Σχεδιασμένα για να αντέχουν πίεση ανέμου έως 70 km/h, τα κατακόρυφα φύλλα διατάσσονται σε ένα μοτίβο αρμονικό με τα δικτυώματα του εσωτερικού χώρου. Αυτός ο μονότονος ρυθμός διακόπτεται από τυχαίες προβολές του εξωτερικού φωτισμού ο οποίος, λόγω της μοναδικής του σχεδίασης, επιτάσσει την προσοχή. Η κύρια είσοδος του συγκροτήματος ανακαλεί μνήμες από την παλαιά δημοτική αγορά διατηρώντας τη μορφή της παλαιάς εισόδου με το παραδοσιακό μικρό μπαλκόνι και συγχρόνως προδιαθέτει τον επισκέπτη για το ύφος του εσωτερικού σχεδιασμού.
Στο εσωτερικό του συγκροτήματος, συνολικής επιφάνειας σε κάτοψη 510 m2, κυριαρχούν δύο επιμέρους κτιριακές δομές. Το πρώτο κτίριο αποτελεί μία διώροφη κατασκευή που περιλαμβάνει την κύρια είσοδο ενώ εγκάρσια σε αυτό συνδέεται το κυρίως κτίριο της παλαιάς δημοτικής αγοράς που αποτελεί χώρο μεγάλου ελεύθερου ύψους με διάφανη οροφή για την απρόσκοπτη είσοδο του φυσικού φωτισμού. Τα παλαιά δικτυώματα σκυροδέματος που στέγαζαν τον κυρίως χώρο διατηρήθηκαν και ενισχύθηκαν με χαλύβδινα καλώδια δημιουργώντας ένα πλέγμα σκυροδέματος - χάλυβα που μπορεί να φέρει τις απαιτήσεις των νέων χρήσεων.
Το σύνολο του ανακαινισμένου κτιρίου, συνολικής επιφάνειας 750 m2, περιλαμβάνει το χώρο υποδοχής, τη μεγάλη αίθουσα πολλαπλών χρήσεων και βοηθητικούς, αποθηκευτικούς χώρους στον πρώτο όροφο, ενώ ο δεύτερος διαθέτει δύο μεγάλες αίθουσες διαλέξεων και κοινόχρηστους χώρους. Ανελκυστήρας επισκεπτών και υπηρεσίας συνδέει τους δύο κυρίως ορόφους με το υπόγειο, όπου τοποθετούνται αποθηκευτικοί χώροι και οι ηλεκτρομηχανολογικοί εξοπλισμοί.
Η πρόθεση διατήρησης της παλαιάς βιομηχανικής αρχιτεκτονικής στους εσωτερικούς χώρους επέβαλε την εφαρμογή βιώσιμων υλικών όμοιου χαρακτήρα για την πλήρη αποκατάσταση των ερειπωμένων εγκαταστάσεων και την ενίσχυσή τους ώστε να φέρουν τα φορτία των νέων χρήσεων. Μικροσκυρόδεμα, υψηλής αντοχής κονίαμα ενισχυμένο με ίνες, χρησιμοποιήθηκε για την επισκευή των φερόντων στοιχείων που χάρη στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, υψηλή ρευστότητα, χαμηλή συρρίκνωση και ενανθράκωση, χαμηλή διαπερατότητα σε νερό κ.ά., επιτρέπει τη διακριτική ενίσχυση των υφιστάμενων δομών. Στα εμφανή δάπεδα σκυροδέματος εφαρμόστηκε η τεχνική του γυαλίσματος. Γυαλίζοντας το ήδη υπάρχων σκυρόδεμα ελαχιστοποιείται η κατανάλωση ενέργειας και υλικών για την κατασκευή νέου δαπέδου ενώ συγχρόνως το δάπεδο χαρακτηρίζεται από ανθεκτικότητα, χαμηλή ολισθηρότητα και ενισχύει το φυσικό φωτισμό προσθέτοντας έναν τόνο εκσυγχρονισμού στο χώρο.
Το νέο κοινωνικό - πολιτιστικό κέντρο στην καρδιά της πόλης φαίνεται να αποτελεί την απαρχή ενός νέου αρχιτεκτονικού κινήματος που εμπνέεται από τη σύγχρονη τεχνολογία, διατηρεί τις μνήμες του τοπικού χαρακτήρα και συγχρόνως αποτελεί ενεργό κέντρο εξελίξεων για τη ζωή του τόπου.