"Athens 1890, Boutique hotel & spa", αποκατάσταση μνημείου και αλλαγή χρήσης σε ξενοδοχείο

Πρόκειται για ένα μοναδικής αισθητικής κτίριο, χαρακτηρισμένο μνημείο, που η ιστορία του ξεκινά στο τέλος του 19ου αιώνα και ολοκληρώνεται στις πρώτες δεκαετίες του 20ου, αποτυπώνοντας τις πλέον όψιμες τάσεις του αθηναϊκού νεοκλασικισμού, με απόκλιση προς το μανιερισμό, και με εξελιγμένα χαρακτηριστικά δομής και εξαίρετα διακοσμητικά στοιχεία. Τολμηρή κατασκευαστική διαχείριση με γεφύρωση μεγάλων ανοιγμάτων και καινοτομίες όπως το αναρτημένο τμήμα του κλιμακοστασίου, χαρακτηρίζουν την ιδιαίτερη ταυτότητα του κτιρίου.
Υπήρξε κτίριο μεικτής χρήσης, ήτοι κατάστημα στο ισόγειο και τον ημιώροφο και κατοικία στον α’ και β’ όροφο. Αποτέλεσε ιδιοκτησία και κατοικία του Θεμιστοκλή Μιχαλόπουλου και της οικογένειάς του, σημαίνοντος μέλους του πνευματικού κόσμου της εποχής, λόγιο & φιλόσοφο, που άφησε σημαντικό στίγμα νεωτερισμών στην παιδεία της χώρας, μεταξύ των οποίων και το έργο του "Νέον Ελληνικόν Αλφαβητάριον - 1892".
Το κτίριο μελετήθηκε και αποκαταστάθηκε υποδειγματικά, για να στεγάσει σήμερα το "Athens 1890–boutique hotel & spa" (2017-2020), και αναπτύσσεται σε έξι στάθμες συνολικής επιφάνειας 1.100 m².
Η όψη του κτιρίου έχει μεταβατικό χαρακτήρα, εμφανίζοντας ταυτόχρονα αφενός πίστη στις δογματικές αρχές του κλασικισμού και αφετέρου πολυπλοκότητα στη σύνθεση, με συνδυασμό μορφολογικών στοιχείων. Παρουσιάζει τριμερή οργάνωση της όψης -βάση, κορμό, στέψη- επιστύλια με γεισίποδες, παραστάδες, οριζόντιες ταινίες κ.λ.π. Η διαίρεση της όψης γίνεται με δύο κατακόρυφους άξονες, που σηματοδοτούνται από τους μαρμάρινους εξώστες, με μαρμάρινα φουρούσια και περίτεχνα κιγκλιδώματα από χυτοσίδηρο, με αντωπές σφίγγες και κεντρική λύρα. Μοναδικά στοιχεία της μορφολόγησης της όψης, αποτελούν τα τέσσερα ανάγλυφα πορτρέτα, που κοσμούν τον θριγκό. Πρόκειται για δύο ανδρικές και δύο γυναικείες μορφές, που -μιμούμενες αρχαιοελληνικά πρότυπα- θα μπορούσε να διατυπωθεί η άποψη πως πρόκειται για ιδεατή απεικόνιση των κτητόρων και κατοίκων του κτιρίου. Μοναδική επίσης είναι η κεφαλή της Αθηνάς του Βαρβακείου, κάτω από τον εξώστη του 2ου ορόφου.
Η όψη του κτιρίου συντηρήθηκε υποδειγματικά, και αναδείχθηκαν σημαντικά μορφολογικά στοιχεία, που βρέθηκαν κατά τις εργασίες διερεύνησης, όπως η ζωγραφική απεικόνιση απομίμησης μαρμάρου σε ολόκληρη την έκτασή της. Στο ισόγειο τμήμα της όψης δεσπόζουν οι διώροφες χυτοσιδηρένιες κολώνες και το μεταλλικό περίτεχνο στέγαστρο, που παραπέμπουν σε αντίστοιχες κατασκευές της belle époque.
Στη στάθμη του υπογείου έχει δημιουργηθεί ένας ιδιαίτερος χώρος wellness, με εσωτερική πισίνα, hammam, emotional shower και sauna. Ο χώρος αντλεί φυσικό φως από δύο οπές με κρύσταλλο στο δάπεδο του πεζοδρομίου, ενώ ταυτόχρονα ο καταρράκτης της εσωτερικής πισίνας είναι ορατός και από τον εξωτερικό χώρο. Στη φάση των εκσκαφών στο υπόγειο, αποκαλύφθηκαν αρχαιολογικά ευρήματα και φρέατα-πηγάδια, τα οποία αξιοποιηθήκαν εικαστικά και εντάχθηκαν στην αρχιτεκτονική επίλυση των χώρων, μαρτυρώντας την ηλικία και την ιστορικότητα του κτιρίου και της περιοχής.
Στο ισόγειο και στον ημιώροφο του κτιρίου, που άλλοτε στέγαζαν το κατάστημα υφασμάτων "Συμεωνίδης", διαμορφώθηκε το "Omnivore", το νέο εστιατόριο - μπαρ του ομίλου "Καστελόριζο". Η περιοχή, εκτός από τα "υφασματάδικα", χαρακτηρίζεται και από τη διαχρονική παρουσία ξενοδοχείων, με την υπογραφή σημαντικών αρχιτεκτόνων της εποχής, ενώ ταυτόχρονα στέγασε το 80% των ανωτάτων στρωμάτων της αθηναϊκής κοινωνίας του 20ου αιώνα.
Η αρχιτεκτονική και το interior design δίνουν μια νέα αισθητική ταυτότητα στο χώρο, όπου η κλασική κομψότητα -σε διάλογο με τις εκλεπτυσμένες γραμμές του νέου σχεδιασμού- και οι ευφάνταστες επιλογές υλικών, χρωμάτων και μορφών, τόσο στα σταθερά όσο και στα κινητά στοιχεία, δημιουργούν έναν ελκυστικό χώρο με μνήμες art deco και έναν ιδιαίτερο, ατμοσφαιρικό χαρακτήρα avant garde, στο τελικό αποτέλεσμα.
Ιδιαίτερης αισθητικής είναι ο ζωγραφικός διάκοσμος των οροφών του ημιώροφου, που αναδεικνύεται μέσω του εσωτερικού αίθριου και από τον ισόγειο χώρο του εστιατορίου. Το δάπεδο του ισογείου είναι μία σύνθεση νεοκλασικών μοτίβων, που συντηρήθηκαν και επανατοποθετήθηκαν μετά την αποκατάσταση των δομικών στοιχείων του χώρου. Η ξύλινη φέρουσα κατασκευή δαπέδου του ημιώροφου διατηρήθηκε, αποκαταστάθηκε και συμπληρώθηκε με νέα στοιχεία σχεδιασμού, όπως οι κρυστάλλινες επιφάνειες των μεταλλικών γεφυρών, που διευρύνουν την οπτική του διώροφου χώρου και το δρύινο διάτρητο πέτασμα -στηθαίο, που δανείζεται στο σχεδιασμό του το ρόδακα της φρίζας του ζωγραφικού διάκοσμου της οροφής, όπως και άλλα στοιχεία και γραμμές του χώρου, που μεταλλάσσονται σε νέες μορφές και χρήσεις. Στοιχείο ιδιαίτερης αξίας, όπως το μαντεμένιο μαγειρείο που βρέθηκε στην κουζίνα της κατοικίας, συντηρήθηκε και διαμορφώθηκε ανάλογα, για την εξυπηρέτηση του εστιατορίου. Ο παλαιός πάγκος κοπής υφασμάτων του καταστήματος του Συμεωνίδη, μετατράπηκε σε τράπεζα εστίασης και τοποθετήθηκε στον ημιώροφο.
Οι αντικειμενικές δυσκολίες της αποκατάστασης και ένταξης των νέων λειτουργιών, στην αναζήτηση μιας ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής ταυτότητας, ήταν η γοητευτική πρόσκληση - πρόκληση για τους μελετητές. Έτσι προέκυψε ένα αποτέλεσμα αρμονικής συνύπαρξης με το σεβασμό και την ανάδειξη, αφενός της ιστορικότητας και του κάλλους του κτιρίου και αφετέρου του διακριτού προσδιορισμού μιας σύγχρονης avant - garde ταυτότητας, που ξεφεύγει από την τάση της μινιμαλιστικής πρακτικής άνευ χαρακτήρα.