Στρατιωτικές φυλακές Ιωαννίνων, διαγωνισμός, εξαγορά

Το αρχιτεκτονικό γραφείο Anagram Architecture & Urbanism έλαβε εξαγορά για την μελέτη για τον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό προσχεδίων «Ενσωμάτωση χώρου παλαιών στρατιωτικών φυλακών στον αστικό ιστό ως κέντρο παροχής αστικών εξυπηρετήσεων» στα Ιωάννινα.
Η πρόταση στοχεύει στη δημιουργία ενός ανοιχτού και προσβάσιμο δημοσίου χώρου με διακριτή ταυτότητα και προοπτικές φιλοξενίας μικρών και μεγάλων δραστηριοτήτων που παράγουν το φαντασιακό της πόλης.
Η προγραμματική κορδέλα ή αλλιώς χαλί λειτουργεί ως βασικός πυρήνας του πάρκου ενεργοποιώντας το σύνολο του ανοικτού χώρου- προσφέροντας ένα πεδίο ανοικτό για διαφορετικές χωρικές εμπειρίες. Παράλληλα λειτουργεί ως μια σύνδεση μεταξύ αστικού ιστού και λίμνης. Η ενιαία δαπεδόστρωση και η καθαρότητα σχεδιασμού του κεντρικού δημόσιου χώρου αποτελούν ένα ουδέτερο καμβά για την ένταξη των παλαιών στρατιωτικών φυλακών, τη δημιουργία ενός υπαίθριου αμφιθεάτρου και χώρων ανάπαυσης και άθλησης. Έναν καμβά που λειτουργεί ως ένα ξέφωτο στο προτεινόμενο πάρκο για τη πόλη των Ιωαννίνων.
Περιγραφή
Τρεις είναι οι βασικές απαιτήσεις του προτεινόμενου έργο, η ένταξη των παλαιών στρατιωτικών φυλακών στο ιστό της πόλης, η προγραμματική μετατροπή τους και η δημιουργία ενός νέο τόπου εκδηλώσεων για τη πόλη. Στόχος της πρότασης είναι ο ενιαίος σχεδιασμός των διαφορετικών στοιχείων ώστε να προκύψει μια χωρικά δυναμική δομή. Βασική αναφορά της πρότασης αποτελεί η χωρική δομή του σταδίου ως προς τη σχεδιαστική καθαρότητα του, τη προγραμματική συμπύκνωση, τη σύνδεση με τη πόλη και την ένταξη στο τοπίο. Το κτιριακό συγκρότημα των παλαιών στρατιωτικών φυλακών λειτουργεί ως μια πολιτιστική είσοδο-κατώφλι και το κυκλικό αμφιθέατρο ως το όριο μεταξύ πόλης και φύσης, προσφέροντας την ευκαιρία ενατένισης της λίμνης. Η δομή της πρότασης αναλύεται σε τρία χωρικά συστήματα τα οποία αλληλεπιδρούν και συνυπάρχουν, το κατώφλι, το αστικό θέατρο και το δάσος.
Το κατώφλι
Το κτιριακό συγκρότημα των παλαιών φυλακών λειτουργεί ως μια είσοδο στη περιοχή της επέμβασης.
Προτείνεται η αποκατάσταση των δύο κτιριακών όγκων των φυλακών με σαφή διατήρηση του εξωτερικού κελύφους ως προς τη κατασκευή και την υλικότητα. Η τοιχοποιία ενισχύεται εσωτερικά ώστε να διατηρηθεί ο χαρακτήρας του κελύφους.  Το εσωτερικό μετατρέπετε σε ένα σύγχρονο εσωτερικό χώρο ο οποίος μπορεί να φιλοξενήσει διαφορετικές χρήσεις. Η χρήση ενός καννάβου στην οροφή του κτιρίου Β δίνει τη δυνατότητα ενός ευέλικτου πολιτιστικού χώρου για διαφορετικές ανάγκες φωτισμού και διαχωριστικών πετασμάτων. Τα βασικά υλικά που κυριαρχούν στο χώρο είναι το ξύλο στην οροφή και σκυρόδεμα στη δαπεδόστρωση.
Προτείνεται εκ νέου  σχεδιασμός των κτιριακών όγκων του κτιρίου Α της ΕΡΤ και του βοηθητικού κτιρίου της εκκλησίας διατηρώντας τα υπάρχοντα όρια του όγκου.  Θεωρούμε ότι οι δύο αυτές κτιριακές δομές αλλοιώνουν το χαρακτήρα της περιοχής καθώς είναι αδιευκρίνιστου αρχιτεκτονικού στυλ και αποτελούν προϊόντα τοπική επέμβασης και όχι συνολικής σχεδιαστικής πρότασης. Στόχος της πρότασης είναι να αναδείξει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των φυλακών και να δώσει μια αρχιτεκτονική συνέχεια αυτών.
Οι προτεινόμενες κτιριακές δομές αποτελούν λυτούς όγκους από εμφανές σκυρόδεμα. Ένα υλικό που σηματοδοτεί το μοντέρνο. Τα ανοίγματα των όγκων προκύπτουν με βάση τις χωρικές απαιτήσεις. Το βοηθητικό κτίριο της εκκλησίας είναι το καφέ- αναψυκτήριο οπότε έχει μεγαλύτερα ανοίγματα ώστε να υπάρχει προγραμματική συνέχεια μέσα-έξω. Το κτίριο της ΕΡΤ είναι πιο εσωστρεφές ώστε να μπορεί να προσαρμοστεί στις διαφορετικές πολιτιστικές χρήσεις.
Το αστικό θέατρο
Η επιμήκης συνεχής επιφάνεια προσφέρει ένα ανοικτό δημόσιο χώρο δραστηριοτήτων 5000μ2 για τη πραγματοποίηση υπαίθριων πολιτιστικών δράσεων.  Στόχος της πρότασης  είναι ένας ανοικτός δημόσιος χώρος όπου διαφορετικά δρώμενα μπορούν να πάρουν μέρος, διαφορετικοί χρήστες μπορούν να συνυπάρξουν και μπορεί συνεχώς να μεταβάλλεται.  Η ποικιλία διαφορετικών χρήσεων αποτελεί βασική προϋπόθεση για την επιτυχία ενός δημόσιου χώρου και για την οικειοποίηση του από την κοινότητα.
Το δάσος
Η εργονομική δομή του επιμήκη ανοικτού χώρου δίνει τη δυνατότητα δημιουργίας ενός πάρκου εκατέρωθεν αυτού, Στόχος είναι η διατήρηση του υπάρχοντος πρασίνου και η εντατικοποίηση του. Διαφορετικές υπαίθριες δράσεις συνυπάρχουν για τους πολίτες των Ιωαννίνων όπως παιδικές χαρές και υπαίθριες αθλητικές εγκαταστάσεις.
ΟΙ διάφορες μικρο-επεμβάσεις συνδέονται με μια βασική κυκλική διαδρομή η οποία προσφέρει ένα μονοπάτι περιπάτου και μια ζώνη τρεξίματος. Προτείνεται συνέχιση της υπάρχουσας φύτευσης και εισαγωγή άλλης αυτοφυής βλάστησης ώστε να ενισχύσουν τη πανίδα και τη χλωρίδα της περιοχής και πιο συγκεκριμένα της βιοποικιλότητας της λίμνης όπου η επέμβασή μας συνορεύει.
Ο ανεπίσημος χαρακτήρας του πάρκου έρχεται σε αντίθεση με τον πιο επίσημο, σαφή και καθαρό χαρακτήρα του κεντρικού επιμήκη χώρου. Τα δέντρα και η βλάστηση ορίζουν τα όριά του και γίνονται θεατές του αστικού θεάτρου, εντείνοντας την αίσθηση του ξέφωτου καθώς ο παρατηρητής διέρχεται.