Μουσείο του Ολοκαυτώματος στο Λος Άντζελες

Το νέο Μουσείο του Ολοκαυτώματος στο Λος Άντζελες –LAMOTH– βρίσκεται μέσα σε ένα μεγάλο δημόσιο πάρκο, κοντά στο υφιστάμενο μνημείο του Ολοκαυτώματος. Κυρίαρχο στοιχείο του σχεδιασμού ήταν η ενσωμάτωσή του στον περιβάλλοντα χώρο, που χαρακτηρίζεται από μεγάλες, φυτεμένες, χωρίς εμπόδια επιφάνειες. Γι' αυτό το λόγο, το κτίριο "βυθίζεται" εν μέρει μέσα στο έδαφος, επιτρέποντας τα μονοπάτια του πάρκου να συνεχίζουν στη φυτεμένη οροφή του και διαμορφώνοντας ένα μοναδικό γλυπτό σε πλήρη αντιστοιχία με το τοπίο.
Επιπροσθέτως, ο σχεδιασμός του κτιρίου είχε ως βασικό στόχο να μεταφέρει στον επισκέπτη συγκεκριμένα μηνύματα και να δημιουργήσει την κατάλληλη διάθεση, προκειμένου ο επισκέπτης να κατανοήσει τις ανησυχίες και την ατμόσφαιρα της εποχής, τη γενοκτονία και στο τέλος να αισθανθεί την ανοχή και ευσπλαχνία, που χρειάζεται, για να οδηγηθεί μπροστά. Αλληγορικά, η κίνηση του επισκέπτη στο κτίριο συμπίπτει με τη χρονολογική σειρά των γεγονότων, που οδήγησαν στο Ολοκαύτωμα, ενώ είναι συγχρόνως μία διαδικασία από το φως στο σκοτάδι και το αντίστροφο, όταν ο επισκέπτης εγκαταλείπει τελικά το χώρο του μουσείου. Τα μονοπάτια του πάρκου καταλήγουν σε μία μεγάλου μήκους ράμπα, η οποία σταδιακά μεταφέρει τον επισκέπτη από την πολύβουη, γεμάτη παιδικές φωνές ζωή του πάρκου στην είσοδο του μουσείου, ένα αυστηρό και απομονωμένο χώρο, που βρίσκεται κάτω από το επίπεδο του εδάφους. Η έξοδος από το μουσείο προς το υφιστάμενο μνημείο γίνεται επίσης σταδιακά, δημιουργώντας στον επισκέπτη το αίσθημα της κάθαρσης και βοηθώντας τον να διατηρήσει μια τελευταία ανάμνηση για τον εαυτό του.
Ο χαμηλός προϋπολογισμός του έργου και οι ιδιαιτερότητες της τοποθεσίας ήταν πρόσθετες προκλήσεις για τον αρχιτέκτονα, που κατόρθωσε να κατασκευάσει ένα κομψό και ενεργειακά αποδοτικό κτίριο, γενικά χαμηλού προϋπολογισμού.
Ειδικά στοιχεία του τρόπου σχεδιασμού και του φωτισμού δημιουργούν μία αξέχαστη και πολύπλευρη εμπειρία στον επισκέπτη, ο οποίος συμμετέχει κυριολεκτικά στο "ταξίδι" μέσα στο μουσείο. Αρχικά εισέρχεται στην αίθουσα "Ο κόσμος πριν από τον πόλεμο", στην οποία με τη βοήθεια μέσων εικόνας και ήχου παρέχονται πληροφορίες σχετικά με την καθημερινή ζωή των ανθρώπων εκείνης της εποχής. Σ' αυτόν το χώρο ο κόσμος μπορεί να συγκεντρώνεται σε ομάδες σαν να πρόκειται για μία κοινωνική συνάθροιση, συμβολίζοντας την κοινωνική ζωή πριν από τον πόλεμο. Καθώς όμως, ο επισκέπτης προχωρεί προς το εσωτερικό, οδηγείται αναγκαστικά σε μία πιο μοναχική πορεία, που συμβολίζει την απομόνωση, τη μοναξιά και την αίσθηση του αποκλεισμού, που αισθάνονταν τα θύματα του Ολοκαυτώματος, εκείνη την εποχή. Κατά τη μετάβαση του από την αίθουσα "Η Νύχτα των Κρυστάλλων" και "Το κάψιμο των βιβλίων" ο φωτισμός και η οροφή σταδιακά χαμηλώνουν, μέχρι την αίθουσα "Στρατόπεδα συγκεντρώσεων", έναν απομονωμένο, υπόγειο χώρο, στον οποίο ο μοναδικός σχεδόν φωτισμός προέρχεται από τις οθόνες προβολής, που προορίζονται για αποκλειστικά ένα άτομο. Κατόπιν το "ταξίδι του επισκέπτη" είναι ανοδικό και ο φυσικός φωτισμός εισέρχεται ξανά στους χώρους του μουσείου.
Στοιχεία κατασκευής
Για την κατασκευή των τοίχων με τα λαξευμένα ανοίγματα χρησιμοποιήθηκε εκτοξευόμενο σκυρόδεμα, το οποίο προσφέρει μεγάλη προσαρμοστικότητα και δυνατότητα παραγωγής σε διάφορες μορφές. Επίσης μπορεί να εφαρμοστεί με ευκολία σε όλους τους χώρους, ενώ συγχρόνως ο χρόνος κατασκευής μειώνεται σημαντικά επειδή μειώνονται οι απαιτήσεις σε ξυλότυπο. Αναπτύσσει, τέλος, υψηλή αντοχή σε σύντομο χρονικό διάστημα και σημαντικά μεγαλύτερη από αυτή του αντίστοιχου, συμβατικά, οπλισμένου σκυροδέματος. Το σκυρόδεμα αρχικά ψεκάστηκε σε κατάλληλα διαμορφωμένα μεταλλικά πλαίσια. Μετά τον ψεκασμό, έγινε ανάδευση του μείγματος με χειροκίνητα μέσα και ακολούθησε η επεξεργασία της επιφάνειάς του για την επίτευξη αυτών των καμπύλων επιφανειών των οπών στους τοίχους.
Έγχυτο σκυρόδεμα χρησιμοποιήθηκε μόνο για τα δάπεδα και την οροφή.
Στοιχεία αειφορίας
Το έργο κέρδισε το 2008 το βραβείο Allen Matkons Green Building Design Concept και έχει προταθεί για το χρυσό πιστοποιητικό LEED από το συμβούλιο για τα πράσινα κτίρια των Η.Π.Α. Στις τεχνικές και μεθόδους που χρησιμοποιήθηκαν για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του κτιρίου αναφέρονται η φυτεμένη οροφή του (μια από τις μεγαλύτερες φυτεμένες οροφές στην Καλιφόρνια), που συλλέγει το νερό της βροχής, το οποίο χρησιμοποιείται για άρδευση, η  χρήση τέφρας και ανακυκλωμένων υλικών για την παρασκευή του εκτοξευόμενου σκυροδέματος, καθώς και η  συστηματική επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση των δομικών αποβλήτων.