Ενυδρείο στη Δανία

Η ιστορία του θεσμού του εθνικού ενυδρείου της Δανίας ξεκίνησε το 1939 με ιδρυτή τον Knud Hojgaard. Έπειτα από 73 χρόνια απρόσκοπτης λειτουργίας και εφόσον η αναβάθμιση της υφιστάμενης μονάδας ήταν ασύμφορη, ο αρμόδιος φορέας αποφάσισε τη μετεγκατάσταση του κτιρίου σε νέα τοποθεσία, με στόχο την επέκταση των εγκαταστάσεων και τη δημιουργία ενός σύγχρονου τουριστικού πόλου έλξης. Τον Ιούνιο του 2008 μετά από κλειστό διαγωνισμό, διακρίθηκε η πρόταση του γραφείου 3ΧΝ Architects για τη δημιουργία του νέου κτιρίου του εθνικού ενυδρείου της Δανίας.
Χωροθετημένο στις όχθες του ποταμού Oresund, σε απόσταση περίπου 8 χλμ. από το κέντρο της Κοπεγχάγης, το Blue Aquarium αποτελεί το μεγαλύτερο δείγμα του είδους του στην Ευρώπη, με 53 επί μέρους ενυδρεία, που φιλοξενούν περισσότερα από 20.000 είδη ζώων. Η προνομιακή θέση του οικοπέδου κοντά στο αεροδρόμιο, το σταθμό του μετρό και τον αυτοκινητόδρομο ευνοεί τη μεταφορά των επισκεπτών, που αναμένεται να φτάνουν τα 700.000 άτομα ανά έτος.
Το μεγαλειώδες κτιριακό σύμπλεγμα, οργανικής μορφολογίας, ενσωματώνεται αρμονικά στο περιβάλλον. Ο μεταλλικός κτιριακός όγκος αναδύεται μέσα από το νερό και ξεδιπλώνεται σαν μια υδάτινη δίνη, δημιουργώντας πέντε καμπυλόμορφες πτέρυγες που καταλήγουν σε εξωτερικά θεματικά πάρκα. Διά μέσου της μεγαλύτερης εξ αυτών, ο επισκέπτης μεταβαίνει στον κύριο χώρο υποδοχής, το κέντρο της κίνησης, η οροφή του οποίου αποτελεί τη βάση ενός εκ των ενυδρείων. Κατόπιν μέσα από μια πληθώρα οπτικών και ακουστικών ερεθισμάτων καθοδηγείται προς τις διαφορετικές θεματικές περιηγήσεις στις εγκαταστάσεις του ενυδρείου μέσω των τεσσάρων περιφερειακών πτερύγων. Οι εντυπωσιακές πτέρυγες - απολήξεις της δίνης, στρεφόμενες κατά κεντρικό άξονα, κλίνουν σταδιακά, καθώς απομακρύνονται από το κέντρο, ενοποιώντας τους εσωτερικούς χώρους με τις διαμορφωμένες εξωτερικές εγκαταστάσεις και δίνοντας την αίσθηση μιας συνεχόμενης ροής της κίνησης.
Η στατική επίλυση του σύνθετου κτιριακού κελύφους πραγματοποιήθηκε με τη βοήθεια προγραμμάτων τρισδιάστατης μοντελοποίησης. Κατά το στάδιο της εκσκαφής τοποθετήθηκαν 1.200 πάσσαλοι σταθεροποίησης των εδαφών σε βάθος 12 - 14 m και κατόπιν κατασκευάστηκε η υπόγεια πλάκα του ενυδρείου με τη χρήση 400 m³ σκυροδέματος και 200 τόνων οπλισμού. Προκειμένου να επιτευχθεί η σύνθετη οργανική μορφολογία του κελύφους και να υπάρχει η δέουσα αντοχή στις ιδιαίτερα δυσμενείς αλκαλικές συνθήκες υγρασίας, ο φέρων οργανισμός κατασκευάστηκε από υψηλής αντοχής οπλισμένο σκυρόδεμα, καθώς τμήμα του περιλαμβάνει τις εγκαταστάσεις των ενυδρείων. Η βάση στήριξης του ανακλαστικού μεταλλικού κελύφους συντίθεται από 54 μεταλλικά δικτυώματα μοναδικής γεωμετρίας, με ακτινωτή συνδεσμολογία. Η επένδυση του κελύφους ολοκληρώνεται με την τοποθέτηση 40.000 μεταλλικών πετασμάτων ρομβοειδούς διατομής και πάχους 1,2 mm, σε χάλκινο χρωματισμό, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός παιχνιδιού με το φως και τις αντανακλάσεις του νερού, το οποίο υπερτονίζει την αρχιτεκτονική ποιότητα του έργου.
Συγχρόνως σε μια προσπάθεια προβολής της περιβαλλοντικής πολιτικής του φορέα και ενώ η φύση της λειτουργίας του ενυδρείου το καθιστά μια ιδιαίτερα ενεργοβόρα κατασκευή, ο σχεδιασμός προβλέπει μια σειρά από ενεργειακές επεμβάσεις. Στον υπόγειο χώρο των εγκαταστάσεων τοποθετείται ένα προηγμένης τεχνολογίας σύστημα διαχείρισης υδάτων που συνδέεται με έναν αγωγό μήκους 1,7 χλμ., μέσω του οποίου γίνεται η άρδευση, η διήθηση και η ανακύκλωση του θαλασσινού νερού προς χρήση στα ενυδρεία, ενώ παράλληλα εξυπηρετείται ο δροσισμός και η εφύγρανση για τη διατήρηση του απαιτούμενου κλίματος στις εσωτερικές εγκαταστάσεις.
Το Blue Aquarium των 3XN Architects έχει διακριθεί ως ένας εκ των πέντε σημαντικότερων τουριστικών πόλων έλξης της Δανίας κατά το εθνικό τουριστικό συνέδριο "A New Way to Grow 2012", ενώ έχει λάβει το διεθνές βραβείο WAF στην κατηγορία "Culture".