Μελέτη για το μουσείο της Αργούς: Α’ βραβείο ευρωπαϊκού αρχιτεκτονικού διαγωνισμού
Σχεδιάζοντας το Μουσείο της Αργούς, βασική αναφορά ήταν ο μύθος των Συμπληγάδων. Θέλοντας να αναδειχθεί το σκαρί μέσα σε ένα περιβάλλον που παραπέμπει συνειρμικά στο δύσκολο αυτό σημείο του ταξιδιού, σχεδιάστηκε ο κεντρικός χώρος της Αργούς ως υδάτινο πέρασμα ανάμεσα από δυο στιβαρούς όγκους.
Η Αργώ εκτίθεται υπερυψωμένη από την επιφάνεια του νερού, χωρίς να βρέχεται, στηριγμένη σε τηλεσκοπικές υδραυλικές αντηρίδες, αντίστοιχες με τα «μπουντέλια» και τους «τάκους» των σκαφών στα καρνάγια. Το νερό είναι πιο ρηχό από μισό μέτρο, όπως ρηχή είναι και η μεγαλύτερη έκταση των υδάτινων επιφανειών του περιβάλλοντος χώρου, με την εξαίρεση μιας περιοχής με βάθος ικανό για να επιπλεύσει το πλοίο, όταν θα εκτίθεται στο ύπαιθρο.
Οι δύο στιβαροί, κλειστοί κτιριακοί όγκοι στεγάζουν τους υπόλοιπους χώρους του μουσείου. Ο ένας, σε όλο το ανατολικό όριο του οικοπέδου, ευθύγραμμος, ορίζει μπροστά του το ζωτικό χώρο του Μουσείου και τον απομονώνει από τη ζώνη στάθμευσης αυτοκινήτων. Ο δεύτερος, τεθλασμένος, αφίσταται από τον πρώτο με ένα πορθμό σκαληνό, που αφήνει, με ενδιάμεση διεύρυνση, τον απαραίτητο χώρο για την ανάδειξη του κεντρικού εκθέματος.
Το κενό μεταξύ των κτιριακών όγκων κλείνεται με διαφανείς πύλες και σκεπάζεται από διαφώτιστη στέγαση. Η οροφή χρησιμεύει και ως οθόνη προβολής σκηνοθετημένων πολυαισθητηριακών και αναπαραστατικών videos.
Το μακρύ ορθογώνιο οικόπεδο μεταλλάσσεται σε μια μικρή αστική πλατεία ανατολικά του πάρκου, με την υδάτινη επιφάνεια να συναπαρτίζει το βάθρο των κτιριακών “συμπληγάδων”, που μαζί με “σκοπέλους” και “υφάλους” σκηνογραφούν τους συνειρμούς με το μύθο.
Η αρχιτεκτονική διάπλαση και η αλληλουχία των χώρων είναι άρρηκτα συσχετισμένες με την μουσειολογική πρόταση, όπως αυτή αναπτύχθηκε στο στάδιο του Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού.
Η είσοδος στο Μουσείο γίνεται από την αστική πλατεία με την υδάτινη επιφάνεια. Μια ράμπα που γεφυρώνει το νερό και αριστερά της μια σκάλα σύμφυτη με το κτίσμα οδηγούν στο πάνω επίπεδο, στην κύρια είσοδο. Αριστερά στον εισερχόμενο βρίσκεται η Αίθουσα Διαλέξεων και Σεμιναρίων.
Στην Αίθουσα Υποδοχής γίνεται το καλωσόρισμα του επισκέπτη, με συνοπτική αναφορά στους θεματικούς άξονες της έκθεσης και στη διάταξή τους. Ένα άνοιγμα προς τον κεντρικό χώρο προσφέρει αποσπασματικές θεάσεις του πλοίου.
Ο πρώτος θεματικός άξονας αναπτύσσεται στον περίκλειστο χώρο της δυτικής “Συμπληγάδας”, που αναπτύσσεται το “ταξίδι στα πέρατα του κόσμου” μέσα στο ίδιο δομικό περιβάλλον που γνώρισε ο επισκέπτης βλέποντας το μουσείο από έξω: μεγαλιθική δόμηση τοιχωμάτων αδρού μπετόν με εσώγλυφα μοτίβα αρχαίων σκαριών, ιδεογραμμάτων, λέξεων και στίχων του μύθου.
Μια γέφυρα, που καθώς την περνά ο επισκέπτης βλέπει από ψηλά την Αργώ κατά μέτωπο, οδηγεί στο δεύτερο θεματικό άξονα, αφιερωμένο στην τέχνη με θέμα την Αργοναυτική εκστρατεία, στο νότιο άκρο της ανατολικής “Συμπληγάδας, που έχει τη μορφή δρομικού, μακρόστενου κτιρίου.
Στη συνέχεια το ενδιαφέρον εστιάζεται στο αντίγραφο της Αργούς, ορατό από όλο το μήκος της ανατολικής πτέρυγας και από μια εξέδρα - παρατηρητήριο. Κατεβαίνοντας μια σκάλα θα βρεθεί στην κάτω στάθμη, πολύ κοντά στην επιφάνεια του νερού, σε χώρο ευρύχωρο, σαν προκυμαία. Η ανατολική περιοχή της “προκυμαίας” είναι αφιερωμένη σε εκπαιδευτικά προγράμματα.
Η επίσκεψη τελειώνει στο πωλητήριο - café, που επεκτείνεται στο ύπαιθρο, δίπλα στο νερό, απέναντι από την είσοδο του Πάρκου.
Στοιχεία έργου:
Αρχιτεκτονική μελέτη: Γιάννης Κίζης, Κωσταντής Κίζης, Θύμης Δούγκας, αρχιτέκτονες
Άλλοι συντελεστές:
Σύμβουλοι στη φάση του διαγωνισμού: Φαίδων Καρυδάκης (πολιτικός μηχανικός), Χρήστος Ζόμπολας
(ηλεκτρολόγος/μηχανολόγος μηχανικός), Παρή Καλαμαρά (μουσειολόγος)
Φορέας του έργου: Δήμος Βόλου
Συνολικό εμβαδό χώρων: 2775 τμ
Χρονολογία μελέτης: Αρχιτεκτονικός διαγωνισμός: 2014
Οριστική Μελέτη: 2019