Κτίριο νομαρχιακής αυτοδιοίκησης Λακωνίας
Το οικόπεδο στο οποίο έχει ανεγερθεί το κτίριο της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Λακωνίας βρίσκεται στα όρια του οικισμού Αλέσια του Δήμου Σπάρτης και έχει πρόσωπο στην Εθνική οδό Σπάρτης - Γυθείου, καθώς και σε δημοτική οδό κάθετη σ' αυτήν. Μελλοντικά θα αναπτυχθεί εσωτερικό δίκτυο δρόμων με βάση τη μελέτη πολεοδόμησης.
Βασικές αρχές σχεδιασμού
Οι βασικές αρχές σχεδιασμού που καθόρισαν το κτίριο ήταν:
• Η δημιουργία ενός σύγχρονου συγκροτήματος υψηλής αισθητικής και ποιοτικών χαρακτηριστικών, προκειμένου να διαθέτει τον απαιτούμενο επιβλητικό χαρακτήρα και το απαραίτητο κύρος για ένα κτίριο διοίκησης, όπως η νομαρχία.
• Η ενότητα του κτιρίου με τον περιβάλλοντα χώρο, στο σχεδιασμό του οποίου δόθηκε ιδιαίτερη σημασία, και η σύνθεση των λειτουργικών χώρων με χώρους εντός και εκτός του κτιρίου, που προσφέρονται για πολιτιστικές εκδηλώσεις.
• Ο ενεργειακός σχεδιασμός του κτιρίου.
• Η ασφάλεια του συγκροτήματος.
• Η άνετη χρήση των κτιρίων από άτομα με ειδικές ανάγκες. Έχει προβλεφθεί η άνετη πρόσβαση σε όλους τους χώρους μέσω άνετων διαδρόμων και με τη βοήθεια ραμπών και ανελκυστήρων, καθώς και W.C. με κατάλληλες διαστάσεις σε κάθε όροφο.
• Η πρόβλεψη όλων των μελλοντικών κινήσεων των πεζών και των οχημάτων, η κατανομή των υπηρεσιών και η οργάνωση του περιβάλλοντος χώρου, ώστε να εξυπηρετεί όλες τις διοικητικές και πολιτιστικές λειτουργίες.
• Η αναβάθμιση της περιοχής.
• Η εφαρμογή των κτιριολογικών προδιαγραφών που απαιτεί η Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου για τα κτίρια διοίκησης.
Τοποθέτηση του κτιρίου στο οικόπεδο
Το κτίριο τοποθετείται μετωπικά προς την κεντρική οδό, δημιουργώντας μπροστά του μια ευρεία πλατεία που το αναδεικνύει και προβάλλει τις πολιτιστικές του χρήσεις. Στη δυτική πλευρά, με εξαιρετική θέα προς τον Ταΰγετο, εκτείνεται η μεγάλη πλευρά του κτιρίου με την κεντρική είσοδο.
Πλάγια, στη βόρεια και στη νότια πλευρά δημιουργούνται δύο ακόμη είσοδοι με τα αντίστοιχα κλιμακοστάσια. Έτσι, κατανέμεται η προσέλευση του κοινού και δεν δημιουργείται συμφόρηση στην κεντρική είσοδο. Επίσης κατανέμονται οι χώροι στάθμευσης και δημιουργούνται δύο ακόμη χώροι με 32 θέσεις στις πλάγιες πλευρές του κτιρίου.
Περιγραφή λειτουργιών και χρήσεων
Για λειτουργικούς αλλά και αισθητικούς λόγους ο όγκος του κτιρίου έχει διασπαστεί σε ενότητες που συνδέονται μεταξύ τους με μεταλλικούς διαδρόμους και με τους χώρους των δύο πλαγίων εισόδων. Η διάσπαση αυτή συντελεί στον εύκολο προσανατολισμό μέσα στο κτίριο.
Κατά την έννοια του άξονα ανατολή - δύση έχει δημιουργηθεί ένα εσωτερικό αίθριο για φωτισμό των γραφείων αλλά και για μικρές πολιτιστικές εκδηλώσεις (εκθέσεις, ομιλίες, μουσική). Το αίθριο καθιστά ορατό τον όγκο του συγκροτήματος από κάθε είσοδο και από αρκετούς χώρους γραφείων. Στον ίδιο άξονα έχει αφαιρεθεί ο α' όροφος από το ανατολικό τμήμα του κτιρίου σε πλάτος όσο το αίθριο, ώστε να επεκτείνεται το πράσινο στο φυτεμένο δώμα αυτού του χώρου, να τονίζεται το αίθριο και να γίνεται εύκολα ο ηλιασμός και ο αερισμός του.
Οι χώροι έχουν κατανεμηθεί με τρόπο τέτοιο, ώστε οι υπηρεσίες με προσέλευση κοινού να βρίσκονται στο ισόγειο, κοντά στις εισόδους.
Διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου
Η διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου βασίστηκε στην εγκεκριμένη ρυμοτομική μελέτη. Δόθηκε ιδιαίτερη βαρύτητα στο χώρο του οικοδομικού τετραγώνου του διοικητηρίου, στο οποίο διαμορφώνεται μία πλατεία με ιδιαίτερο πολιτιστικό και κοινωνικό χαρακτήρα.
Ο ευρύς αυτός χώρος αναδεικνύει το κτίριο, προσφέρει άνετη κίνηση στους πολίτες, κάνει φιλικό το χώρο του διοικητηρίου και παρέχει τη δυνατότητα της διοργάνωσης εκθέσεων, παραστάσεων και γιορτών.
Επειδή το ζήτημα της άνετης στάθμευσης είναι καθοριστικό για την ποιότητα του χώρου, δημιουργήθηκαν 32 επιπλέον θέσεις μέσα στο χώρο του οικοδομικού τετραγώνου του διοικητηρίου και μετατράπηκαν οι πλάγιες θέσεις σε κάθετες, αφού τα πλάτη των οδών είναι επαρκή. Έτσι, οι θέσεις στάθμευσης σε όλη την έκταση του οικοπέδου είναι 274 και υπερεπαρκούν ακόμη και με κριτήριο ζώνης Α’ Αθηνών (η πιο επιβαρυμένη).
Μορφή του κτιρίου
Στη αρχιτεκτονική του κτιρίου έπαιξαν ρόλο:
• ο δημόσιος χαρακτήρας του κτιρίου με διοικητικές και πολιτιστικές λειτουργίες,
• το ήπιο κλίμα της περιοχής και
• ο περιορισμένος προϋπολογισμός του έργου.
Αυτά οδήγησαν σε ένα κτίριο με σφικτή και λιτή δομή, με κύρος και συμμετρία στη χάραξή του, αλλά και ανοικτό τόσο προς τα μέσα (αίθριο), όσο και προς τα έξω (πλατεία). Ο διπλός ρόλος του (διοίκηση - πολιτισμός) το κάνει περισσότερο φιλικό προς τον πολίτη, χωρίς ωστόσο να του στερεί τον επιβλητικό του χαρακτήρα.
Οι βασικοί όγκοι είναι απλοί, με καθαρές γραμμές στις επιφάνειες. Αυτό τονίζεται με τα περιμετρικά κατακόρυφα πλαίσια και τα οριζόντια προστεγάσματα στο δυτικό και στον ανατολικό κτιριακό όγκο.
Η κεντρική είσοδος τονίζεται με τους υψίκορμους στρογγυλούς κίονες. Αντίστοιχα, διακρίνονται και τονίζονται οι χώροι μεταξύ των κτιριακών όγκων (δευτερεύουσες είσοδοι και συνδετήριοι διάδρομοι) με τη βοήθεια μεταλλικής κατασκευής και υαλοστασίων.
Τα υψίκορμα παράθυρα προσδίδουν κύρος και εξισορροπούν τα μεγάλα μήκη των όψεων του κτιρίου. Η επανάληψη των ανοιγμάτων συμβάλλει και αυτή στον επιβλητικό χαρακτήρα. Στην απλότητα και καθαρότητα αυτών των μορφών αντιπαρατίθενται τονίζοντάς την:
• ο λοξός όγκος της αίθουσας τελετών, επενδεδυμένος με μάρμαρο vratsa Βουλγαρίας, που προβάλλει τη λειτουργία της ανάμεσα στους χώρους γραφείων,
• η λοξή προεξοχή των χώρων γραφείων του νομάρχη στον α' όροφο, με υαλοστάσια, περσίδες και επένδυση με φύλλα αλουμινίου,
• η εναλλαγή των όγκων και των υλικών που προσφέρει ομορφιά και σύγχρονο χαρακτήρα και κάνει ανάγλυφες τις διαφορετικές λειτουργίες των χώρων,
• τα μεταλλικά σκίαστρα που χρησιμοποιούνται για την εξασφάλιση των σωστών συνθηκών φωτισμού των αιθουσών.
Ο συμπαγής όγκος της αίθουσας εναλλάσσεται με το μεγάλο υαλοστάσιο εισόδου. Στις πλάγιες όψεις οι σχεδόν πλήρεις γκρι πλευρές του ανατολικού και του δυτικού όγκου εναλλάσσονται με τη χρωματιστή, γεμάτη παράθυρα επιφάνεια των μεσαίων μικρών κτιρίων.
Στοιχεία έργου
Aρχιτεκτονική μελέτη: 'ΔΟΜΟΡΙΝΘΟΣ' - Α. Μπόμπου - Αραχωβίτου, Γ. Αραχωβίτης και Συνεργάτες Ε.Ε.
Στατική μελέτη: 'ΔΟΜΟΡΙΝΘΟΣ ΣΤΑΤΙΚΑ' - Α. Λέζας, Θ. Παπαδάκης και Συνεργάτες Ε.Ε.
H/M μελέτη: 'PROTON ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΗ Ε.Π.Ε.' - Α. Ζεϊντάν, Γ. Λεστάκης, Κ. Ζαφειράτος
Mελέτη οδοποιίας: Π. Κρεμμύδας
Ελέτη παθητικής πυροπροστασίας: Λ. Αυγός
Φωτορεαλιστικές απεικονίσεις: Γ. Πολύζος
Eπίβλεψη: Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Λακωνίας
Kατασκευή: Γ. ΠΕΤΡΗΣ Α.Τ.Ε.
Iδιοκτήτης: Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Λακωνίας
Tοποθεσία: 3ο χλμ. Ε.Ο. Σπάρτης - Γυθείου, Αλέσια Σπάρτης
Εμβαδό οικοπέδου: 43.300 m²
Συνολικό εμβαδό δομημένης επιφάνειας: 9.000 m² (δόμηση: 7.165 m², υπόγεια: 1.835 m²)
Εμβαδό κάλυψης: 4.290 m²
Xρόνος μελέτης: 2002 - 2005
Xρόνος κατασκευής: 2005 - 2008