Στοά Χιρς στη Θεσσαλονίκη

Επί της οδού Τσιμισκή 24, υπήρχε τριώροφο κτίσμα με ισόγειο. Το κτίριο στέγαζε στους ορόφους τα γραφεία της Ισραηλιτικής Κοινότητας της Θεσσαλονίκης. Στο ισόγειο λειτουργούσαν εμπορικά καταστήματα. Το υπόγειο και ισόγειο του κτιρίου επί της οδού Τσιμισκή ανεγέρθηκε προπολεμικά στο οικόπεδο, στο οποίο βρίσκoνταν οι σχολές Alliance της Ισραηλιτικής Κοινότητας και είχε εμπορικά καταστήματα. Το 1947 - 1953 έγινε προσθήκη δύο ορόφων επί της οδού Τσιμισκή και σε τμήμα του ισογείου διαμορφώθηκε η είσοδος του κτιρίου. Το 1969, μετά από μικρές ανακατασκευές στα καταστήματα του ισογείου, άρχισε η λειτουργία της στοάς που ένωνε την οδό Τσιμισκή με την οδό Μητροπόλεως και έχει καθιερωθεί ως στοά Χιρς. Η στοά Χιρς λειτούργησε για πολλά χρόνια ως ένα πέρασμα ανάμεσα στους εμπορικούς δρόμους Τσιμισκή και Μητροπόλεως, διαθέτοντας και η ίδια πολλά εμπορικά καταστήματα. Κρίθηκε ότι η έννοια της εμπορικής στοάς σ’ αυτό το κεντρικό σημείο της πόλης έπρεπε να διατηρηθεί με την αντίστοιχη έννοια του εμπορικού πολυκαταστήματος με ενιαίο ισόγειο που διατηρεί τη δίοδο Τσιμισκή - Μητροπόλεως και με την ίδια κλίμακα.
Αρχιτεκτονική
Αποφασίστηκε, για λόγους που έχουν να κάνουν με μνήμες της πόλης αλλά και για την απαραίτητη συνέχεια της κλίμακας, να διατηρηθεί η όψη του κτιρίου στην οδό Τσιμισκή. Η προσθήκη καθ’ ύψος, που προτάθηκε στο κτίριο, έχει στηριχτεί σε δύο βασικές αρχές: αφενός να μη διαρραγεί η ιστορική και αισθητική συνέχεια της οδού Τσιμισκή, αφετέρου να χρησιμοποιηθούν τρόποι και σύγχρονα υλικά, που να δηλώνουν την εποχή τους, χωρίς να θίγεται η προσωπικότητα του υπάρχοντος κτιρίου. Έγινε προσπάθεια, βάσει αυτών των αρχών, να βρεθούν λύσεις, ώστε η προσθήκη να λειτουργήσει ως φόντο της υπάρχουσας όψης επί της οδού Τσιμισκή. Συγχρόνως, πιστεύοντας ότι πρέπει να υπάρχει σαφής διαχωρισμός της νέας επέμβασης από τη διατηρητέα όψη, αλλά με ήπιο τρόπο, δημιουργήθηκε μια επιφάνεια λεία και διαφανής, σε οπισθοχώρηση σε σχέση με το μεταλλικό πλέγμα, που καλύπτει μια νέα προσθήκη δύο ορόφων.
Υλικά
Η  αισθητική λύση που επιλέχθηκε αφορά όχι μόνο στην όψη επί της οδού Τσιμισκή, αλλά διαπερνά όλο το κτίριο. Το στοιχείο (η ομοιόμορφη, μεταλλική επιφάνεια), που λειτουργεί ως φόντο στη μία όψη, γίνεται κυρίαρχο στοιχείο στην όψη επί της οδού Μητροπόλεως. Έρχεται, λοιπόν, να παίξει τον ίδιο ρόλο, αυτόν του δεύτερου πλάνου, σε σχέση με το ξενοδοχείο Ηλέκτρα Παλάς και κατ’ αυτό τον τρόπο, να αναδείξει πάλι το γειτονικό ιστορικό κτίριο. Η χρήση της πέτρας στην επένδυση της δεύτερης επίπεδης επιφάνειας αυτής της όψης της Μητροπόλεως ισορροπεί τα δύο υλικά και ανατρέχει στη σχέση επιχρίσματος - χρώματος - ημιδιαφανούς επιφάνειας στην όψη επί της οδού Τσιμισκή.
Πιστεύοντας ότι το υλικό της προσθήκης παίζει τον ίδιο ρόλο και στις δύο όψεις και τονίζοντας σε κάθε περίπτωση τα τμήματα με ιστορική αξία, επιλέχθηκε μια επιφάνεια λεπτού, διάτρητου μεταλλικού πλέγματος, το οποίο τοποθετήθηκε σε απόσταση 0,50 m από τον εξωτερικό τοίχο της καθ’ ύψος προσθήκης, που οπισθοχωρεί συνολικά 1 m από τη διατηρητέα όψη. Μεταξύ του πλέγματος και του εξωτερικού τοίχου της προσθήκης τοποθετήθηκε κρυφός φωτισμός, ώστε να προσδίδει μεγαλύτερη διαφάνεια και ελαφρύτητα στους προστεθέντες ορόφους. Επειδή η επιφάνεια του κτιρίου επί της οδού Μητροπόλεως έχει μεγάλο ύψος, επιλέχθηκε να δοθεί μια ελαφρά κλίση, πιστεύοντας ότι οπισθοχωρώντας από την περασιά του γειτονικού κτιρίου "αναπνέει" όλη η όψη.
Λειτουργία
Η εταιρεία Notos Com, σε συνεργασία με τα καταστήματα Public (ομίλου Γερμανού) χρηματοδότησαν την επέμβαση για να ανοίξουν ένα πολυκατάστημα Notos Galleries (περίπου 7.500 m²) και ένα κατάστημα Public (περίπου 3.250 m²).
Ως προς τη λειτουργία του εμπορικού πολυκαταστήματος, η έννοια της στοάς έπρεπε να λειτουργήσει και κατακόρυφα, ώστε να έχει ο περαστικός αντίληψη της εμπορικής λειτουργίας των ορόφων. Δημιουργήθηκε μια κεντρική κατακόρυφη οπτική και λειτουργική επικοινωνία στοάς ορόφων μέσω ενός αιθρίου, στο οποίο τοποθετήθηκαν οι κυλιόμενες σκάλες και οι ανελκυστήρες που ενώνουν όλα τα επίπεδα της στοάς. Προκειμένου να λειτουργήσει πάλι το κτίριο ως σημείο αναφοράς της ζωής στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, προστέθηκαν χώροι κοινωνικών χρήσεων, όπως φαγητού και καφέ, που επικοινωνούν με το αίθριο, τον κόμβο ένωσης με τους υπόλοιπους ορόφους, και το πέρασμα της στοάς. Έτσι, η οπτική επαφή όλων των ορόφων με τη στοά και της στοάς με τις οδούς Τσιμισκή και Μητροπόλεως, όπως και η προσθήκη των νέων χρήσεων, πέραν αυτής της εμπορικής, ελπίζουμε να λειτουργήσει τόσο επιτυχώς, όσο και η παλαιά ιστορική στοά Χιρς.
Ανασκαφική έρευνα
Κατά τη διάρκεια των εργασιών στo υπόγειo του έργου βρέθηκαν οικοδομικά κατάλοιπα, πηγάδια και δίκτυα αγωγών, τα οποία σχετίζονται με τη χρήση του ευρύτερου χώρου από τα τέλη του 2ου αι. μ.Χ. έως και την οθωμανική περίοδο. Συγκεκριμένα, βρέθηκε ένα τμήμα τείχους, το οποίο ανήκει στην παραθαλάσσια οχύρωση της Θεσσαλονίκης του τέλους του 4ου αιώνα μ. Χ., και σχετίζεται με το πρόγραμμα του Μ. Θεοδοσίου για τη ενίσχυση της αμυντικής γραμμής της πόλης. Στο τμήμα επί της οδού Τσιμισκή βρέθηκε μια κατασκευή από μεγάλους σχιστόλιθους, συνολικού πλάτους 2,47 m που διατρέχει όλο το βορειοανατολικό τμήμα του υπογείου μέχρι να βυθιστεί κάτω από την οδό Τσιμισκή. Το ύψος της φθάνει το 1,27 m και διασώζεται σε μήκος 20,25 m. H κατασκευή του χρονολογείται στους ρωμαϊκούς χρόνους, πιθανότατα γύρω στα μέσα του 3ου αιώνα μ.Χ.. Aποφασίστηκε η διατήρηση του τείχους στο υπόγειο του κτιρίου και η ανάδειξή του μέσα σε στεγανοποιημένο χώρο με γυάλινη οροφή.