Ανάπλαση και επέκταση παλιάς κατοικίας στο Ψυχικό
Πρόκειται για την ανάπλαση και επέκταση μιας υπάρχουσας κατοικίας του ’60. Το ενδιαφέρον της κατασκευής εστιάζεται στα εξής τρία σημεία:
1. Το κτίριο, κτισμένο το 1965, αντιπροσωπευτικό της μοντέρνας αρχιτεκτονικής της δεκαετίας του ’60, που αποτελεί μια γόνιμη συνέχεια της αρχιτεκτονικής Bauhaus στα ελληνικά δεδομένα, αντί να γκρεμιστεί, διατηρείται και αποτελεί το βασικό πυρήνα εξέλιξης της νέας κατασκευής. Αναπλάθονται πλήρως το εσωτερικό του και οι όψεις του. Ως εργαλεία του νέου σχεδιασμού χρησιμοποιούνται τα υπάρχοντα φέροντα δομικά στοιχεία του κτιρίου και νέα σύγχρονα υλικά στα ίχνη των παλιών. Όλες οι νέες επεμβάσεις, είτε αφορούν σε αλλαγές και προσθήκες στο ίδιο το κτίριο, είτε αφορούν σε νέες συμπληρωματικές κατασκευές, αναδιπλώνονται επάνω σ’ αυτόν τον πυρήνα και βρίσκονται σ’ ένα συνεχή διάλογο μ’ αυτόν.
2. Για την επέκταση της κατοικίας επιλέχθηκε μια νέα, εξ ολοκλήρου ξύλινη κατασκευή, που εφαρμόζεται για πρώτη φορά στον ελληνικό χώρο σε κτίριο αστικής κατοικίας.
Στο πίσω μέρος του κτιρίου, ένα πλήρως αποκολλημένο από την παλιά κατοικία κέλυφος, εξ ολοκλήρου από ξύλο (φέρων οργανισμός, τοίχοι, οροφές), συμπληρώνει τον όγκο του παλαιού κτιρίου χωρίς να πατάει επάνω σ’ αυτό και το εγκιβωτίζει, δημιουργώντας στο εσωτερικό του νέους χώρους. Η επιλογή αυτή έγινε στο πλαίσιο ενός πειραματισμού επάνω σε νέα, όσο και παλιά υλικά (όπως το ξύλο), που μέσα από ένα νέο σχεδιασμό μπορούν να συμβάλλουν σε μια κατεύθυνση ελαφριάς, ευέλικτης και ήπιας οικολογικής παρέμβασης στον ευρύτερο αστικό χώρο. Η νέα αυτή κατασκευή λειτουργεί σύνθετα:
• Στατικά, ώστε να γίνεται σεβαστή η καλή μέχρι σήμερα συμπεριφορά του παλαιού κτιρίου στις σεισμικές καταπονήσεις.
• Αισθητικά, ώστε η νέα επέμβαση να παίζει το ρόλο αντίστιξης και διαλόγου με το παλαιό κτίριο.
• Λειτουργικά, ώστε να ενοποιεί σε ένα ενιαίο σύνολο όλα τα επί μέρους κτίρια, νέα και παλιά.
• Περιβαλλοντικά, ώστε το κτίριο να ενσωματώνεται στον περιβάλλοντα χώρο.
3. Η τρίτη προτεραιότητα του έργου ήταν η διατήρηση και η ενσωμάτωση όλων των στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος, τα οποία παρουσιάζουν ενδιαφέρον (φυσικές κλίσεις και μεγάλα πεύκα ιδιαίτερου κάλλους).
Μια βασική επιλογή ήταν το εσωστρεφές υπάρχον κτίριο να ανοίξει και να έχει περιμετρική σχέση με τον περιβάλλοντα χώρο. Μία άλλη σημαντική επιλογή της μελέτης, που μετατράπηκε σε βασικό εργαλείο σχεδιασμού, ήταν η επεξεργασία ενδιάμεσων ζωνών μετάβασης από μέσα προς τα έξω και αντίστροφα, με τις ξύλινες αποβάθρες, αλλά και τα αίθρια, τους υπαίθριους, ημιυπαίθριους ή κλειστούς χώρους με πλήρη διαφάνεια, που ενσωματώνουν το φυσικό χώρο στη λειτουργία της κατοικίας.
Στοιχεία έργου
Αρχιτεκτονική μελέτη - επίβλεψη: Φωτεινή Μαργαρίτη
Στατική μελέτη: Δημήτρης Γκιώνης
Η/Μ μελέτη: Ιωάννης Ασκητόπουλος
Χρόνος μελέτης: 2002
Χρόνος κατασκευής: 2003-2006
Φωτογραφίες: Γιωργής Γερόλυμπος