Ξενοδοχείο "ON Residence", η αναβίωση του ιστορικού "Όλυμπος Νάουσα" στη Θεσσαλονίκη

Το εστιατόριο "Όλυμπος Νάουσα" υπήρξε ένα αναγνωρίσιμο τοπόσημο της Θεσσαλονίκης απο τη στιγμή της έναρξης λειτουργίας του μέχρι και το οριστικό κλείσιμό του. Όλα αυτά τα χρόνια υπήρξε τόπος συνάντησης για σπουδαίες προσωπικότητες, που πέρασαν ή ζούσαν στην πόλη, ενώ παράλληλα φιλοξένησε ιδιαίτερες στιγμές της κοινωνικής ζωής πλήθους κατοίκων της. Η σχεδόν συμβολική διάσταση που απέκτησε το κτίριο μέσα από την κοινωνική του υπόσταση κατά τις δεκαετίες 1920 - 1990, ως μέρος τόσο της υλικής όσο και της άυλης κληρονομιάς του τόπου, επιφορτίζεται σήμερα με την κύρηξή του ως διατηρητέο μνημείο στο σύνολό του αλλά και στη χρήση του ισογείου του ως εστιατόριο.
Κύρια σχεδιαστική πρόθεση για την επαναλειτουργία του κτιρίου το 2022 ως "ON Residence" υπήρξε η ανάδειξη του υφιστάμενου διατηρητέου μνημείου καθώς και ο σεβασμός στον ιδιαίτερο χαρακτήρα του. Σ' αυτό το πλαίσιο, σημαντικό στοιχείο του νέου κελύφους –που προστέθηκε στο διατηρητέο κτίριο για να παραλάβει τις νέες χρήσεις–αποτέλεσε η επίλυση της όψης του. Η προσθήκη –ύψους 5 ορόφων– σχεδιάστηκε ώστε να οπισθοχωρεί σε σχέση με την κύρια όψη του διατηρητέου κτιρίου και επιλύθηκε στη λογική όψης - φίλτρου ώστε να δημιουργεί ένα ουδέτερο φόντο, στο οποίο προβάλλεται το υφιστάμενο μνημείο.
Η τοποθέτηση του νέου κελύφους σε σημαντική υποχώρηση καθιστά, επιπλέον, διακριτές τις διαφορετικές φάσεις κατασκευής του ενώ επιτρέπει στον παρατηρητή να εντοπίσει ανεμπόδιστα την αρχική ογκοπλασία του κτιρίου. Το τελικό μέγεθος του κτιρίου συμπληρώνει την κορυφογραμμή του παραλιακού μετώπου. Η νέα όψη, οργανώνεται σε πέντε κατακόρυφες ζώνες κατά αντιστοιχία της παλαιάς, η οποία χωριζόταν με τους αντίστοιχους πεσσούς και σε τρεις οριζόντιες περιοχές με διαφορετικό βάθος υποχώρησης από την οικοδομική γραμμή κατ' αναλογία του αρχικού όγκου. Το σύνολο των επί μέρους ενοτήτων επενδύεται με ένα σύστημα επάλληλων συρόμενων κατακόρυφων κεραμικών περσίδων, δημιουργώντας ένα ουδέτερο φόντο, που αναδεικνύει την αρχική κατασκευή, ενώ παράλληλα προστατεύει τους εσωτερικούς χώρους από το δυτικό προσανατολισμό.
Σημαντικότερη πρόκληση κατά την κατασκευή υπήρξε η αντικατάσταση του φέροντος οργανισμού από σκυρόδεμα με έναν νέο, ίδιων διατομών και γεωμετρίας. Σ' αυτό χρειάστηκε να προστεθεί η κατασκευή υπόγειων χώρων κάτω από το ύψος του υδροφόρου ορίζοντα και η προσθήκη καθ’ ύψος. Η διατηρούμενη όψη στηρίχθηκε στο νέο φέροντα οργανισμό και τα μορφολογικά της στοιχεία συντηρήθηκαν και αποκαταστάθηκαν επίσης. Το κτίριο στο σύνολό του είχε υποστεί σειρά παρεμβάσεων και προσθηκών στα χρόνια της λειτουργίας του, συμπεριλαμβανομένων κτισμάτων στον ακάλυπτο χώρο του με σκοπό την επέκταση της κουζίνας του. Η αποξήλωσή τους κατά τις εργασίες αποκατάστασης του κτιρίου αποκάλυψαν το μέγεθος και το χαρακτήρα του κήπου, ο οποίος αναβίωσε, φιλοξενώντας ξανά την υπαίθρια εκτόνωση του εστιατορίου.
Στο εσωτερικό του κτιρίου διατηρήθηκε και αποκαταστάθηκε το σύνολο των αρχιτεκτονικών και διακοσμητικών στοιχείων της αρχικής του μορφής. Τα κιγκλιδώματα από χυτοσίδηρο των εξωστών και του κλιμακοστασίου, τα περιμετρικά ξύλινα πασαμέντο στους τοίχους, τα γύψινα διακοσμητικά των οροφών, τα συμπαγή μαρμάρινα σκαλοπάτια και τα αρχικά τσιμεντοπλακίδια των δαπέδων. Αποκατεστημένα πλέον, αναπαριστούν την εικόνα του μνημείου στην αρχική του μορφή διατηρώντας την ατμόσφαιρα του χώρου, μέρος της άυλης κληρονομιάς του και του συλλογικού ασυνείδητου της πόλης. Παράλληλα, σε τμήματα των οροφών και των τοιχοποιιών των υπερκείμενων ορόφων συντηρήθηκαν και αποκαταστάθηκαν μερικώς σωζόμενες οροφογραφίες και τοιχογραφίες. Αντίστοιχα, στην όψη του κτιρίου διατηρήθηκε στο σύνολό του ο γύψινος διάκοσμος καθώς και τα σωζόμενα κιγκλιδώματα των εξωστών.
Συνολικά, η σχεδιαστική προσέγγιση και η μορφολογική επίλυση του νέου κτιριακού όγκου στοχεύει στη σύμπλεξη στοιχείων του παρελθόντος και σύγχρονων, υπό το πρίσμα μιας ιστορικής αφήγησης της Θεσσαλονίκης με αρχιτεκτονικούς όρους. Με αφετηρία το σεβασμό απέναντι σε ένα κτίριο - σύμβολο για την πόλη, η μελέτη του "On Residence" αναδεικνύει τη δυνατότητα ενός τέτοιου κτίσματος να δομήσει την ιστορική συνέχεια και να αποτελέσει τον κοινό τόπο μεταξύ των ανθρώπων και των γενεών τόσο της πόλης όσο και της χώρας μας.