Κατασκευή υποθαλασσιού εστιατορίου στη Νορβηγία

Το πρώτο υποθαλάσσιο εστιατόριο της Ευρώπης, κατασκευάστηκε σε μία βραχώδη ακτή, στην περιοχή Lindesnes, στα νότια της Νορβηγίας. Το μικρόκλιμα της περιοχής χαρακτηρίζεται από θυελλώδεις ανέμους, οι οποίοι προκαλούν μεγάλα κύματα, ενώ τα νερά της θάλασσας χαρακτηρίζονται από πλούσια βιοποικιλότητα. Επίσης, σε κοντινό σημείο βρίσκεται ο παλαιότερος φάρος της Νορβηγίας, ένα σημαντικό τοπόσημο της χώρας. Το εστιατόριο παραπέμπει σε ημιβυθισμένο ναυάγιο. Έχει τη δυνατότητα να εξυπηρετήσει σαράντα άτομα, ενώ στο άμεσο μέλλον πρόκειται να λειτουργήσει ως κέντρο θαλάσσιων ερευνών, με κύριο αντικείμενο μελέτης τη συμπεριφορά των θαλάσσιων οργανισμών στο φως, στους ήχους και στις μεταβολές του καιρού. Σύμφωνα με τον αρχιτέκτονα του έργου Rune Grasdal, το κτίριο διαφέρει σε μεγάλο βαθμό από ένα ενυδρείο, καθώς σκοπός είναι ο επισκέπτης να νοιώθει ασφαλής σε ένα προστατευμένο περιβάλλον, την ώρα που έντονα καιρικά φαινόμενα της Βόρειας Θάλασσας εξελίσσονται γύρω του.

Κατασκευή
Οι μελετητές του έργου θέλησαν να σχεδιάσουν μία σήραγγα, η οποία θα οδηγεί από την επιφάνεια στο βυθό της θάλασσας, χωρίς να διαταράσσεται στο ελάχιστο το θαλάσσιο οικοσύστημα. Γι’ αυτό το λόγο, κατασκευάστηκε ένα μονολιθικό παραλληλεπίπεδο από σκυρόδεμα, μήκους τριάντα τεσσάρων μέτρων. Η κατασκευή του διήρκησε έξι μήνες και πραγματοποιήθηκε σε μια πλωτή πλατφόρμα, είκοσι μέτρα μακριά από το τελικό σημείο τοποθέτησης. Λόγω της πολυπλοκότητας της δομής, πραγματοποιήθηκαν ναυπηγικές μελέτες, ενώ για λόγους ασφαλείας διεξήχθη προσομοίωση για την αντοχή της κατασκευής στο μεγαλύτερο κύμα, που στατιστικά θα μπορούσε να δημιουργηθεί (hundred-year wave). Οι εξωτερικοί τοίχοι έχουν πάχος πενήντα εκατοστών, ώστε να αντέχουν τις δυνάμεις που ασκούνται από την πίεση του νερού και ταυτοχρόνως οι καμπύλες ακμές του κελύφους προσφέρουν υδροδυναμικές ιδιότητες. Επιπλέον, το ανεπεξέργαστο σκυρόδεμα έχει τραχιά υφή με σκοπό να προσκολλήσουν επάνω του φύκια και άλλοι μικροοργανισμοί. Με το πέρασμα του χρόνου, ο όγκος θα μετατραπεί σε τεχνητό ύφαλο και θα ενταχθεί πλήρως στο υδάτινο περιβάλλον.
Μετά την τοποθέτηση των κουφωμάτων το κέλυφος μεταφέρθηκε μέσω γερανού και ρυμουλκού στην επιφάνεια της θάλασσας, επάνω από την τελική θέση τοποθέτησης. Εκεί οι μηχανικοί πλημμύρισαν το κέλυφος με νερό, ώστε να μην αντισταθεί στην άνωση και το βύθισαν σε βάθος πέντε μέτρων, σε σημείο όπου είχε πακτωθεί μία πλάκα έδρασης. Το 2.500 τόνων κέλυφος, συνδέθηκε και ασφαλίστηκε με την πλάκα μέσω δεκαοχτώ αγκυρίων. Ύστερα αποστραγγίστηκε το νερό και στεγανοποιήθηκε η κατασκευή, με σκοπό να διαμορφωθούν οι εσωτερικοί χώροι. Μετά τη βύθιση της κατασκευής, η προσέγγιση της περιοχής από τους εργαζομένους πραγματοποιούνταν μέσω γέφυρας, μήκους δέκα μέτρων. Όλες οι εργασίες για τη διαμόρφωση του εσωτερικού έγιναν κάτω από τη στάθμη της θάλασσας, μέσα στο κέλυφος.
Το εστιατόριο είναι κατά το ήμισυ βυθισμένο στη θάλασσα και αναπτύσσεται σε τρία επίπεδα. Το πρώτο περιλαμβάνει το χώρο υποδοχής και το ιματιοφυλάκιο, το δεύτερο το μπαρ και το τρίτο, κατώτερο επίπεδο, όλους τους απαραίτητους χώρους για τη λειτουργία του εστιατορίου. Όλα τα επίπεδα συνδέονται μέσω κλιμακοστασίου και ανελκυστήρα. Η πορεία του επισκέπτη, από την είσοδο στην κεντρική αίθουσα εστίασης, συνοδεύεται από κλιμάκωση της έντασης των χρωμάτων. Ο χώρος υποδοχής και ένα μεγάλο μέρος των εσωτερικών χώρων έχουν επενδυθεί με ξύλο δρυός, ώστε να δημιουργείται μια ζεστή ατμόσφαιρα και να αποτάσσεται η αίσθηση της κλειστοφοβίας. Με το πέρασμα του χρόνου, το ξύλο θα διαβρωθεί και θα αποκτήσει γκρίζα απόχρωση ώστε να ταιριάξει χρωματικά με το εξωτερικό σκυρόδεμα. Τα τελειώματα επιτεύχθηκαν μέσω της συνεργασίας της μελετητικής εταιρείας με ένα τοπικό εργαστήριο, που ειδικεύεται στις ξύλινες κατασκευές. Στην κεντρική αίθουσα, τα πράσινα και μπλε ηχοαπορροφητικά πετάσματα στους πλευρικούς τοίχους συμβαδίζουν χρωματικά με τις αποχρώσεις του βυθού της θάλασσας. Όλοι οι χώροι προσανατολίζονται σε ένα μεγάλο ακρυλικό παράθυρο, ύψους τριών μέτρων και μήκους έντεκα μέτρων. Μέσω αυτού, ο επισκέπτης αποκτά πανοραμική θέα κάτω από τη θάλασσα. Ένα άλλο πλευρικό, κατακόρυφο παράθυρο, στη μεγάλη πλευρά της δομής, ξεκινά από το επίπεδο του μπαρ και καταλήγει σε αυτό του εστιατορίου, προσφέροντας φυσικό φωτισμό και θέα επάνω από τη στάθμη του νερού. Όλα τα κουφώματα έχουν πάχος τριάντα εκατοστών και μέσω φίλτρων, ελαχιστοποιούν τις αντανακλάσεις στα εσωτερικά, επιτρέποντας την παρατήρηση των θαλάσσιων χαρακτηριστικών.
Έχουν εγκατασταθεί τριακόσια ογδόντα χωνευτά φωτιστικά LED στην ψευδοροφή, των οποίων η ένταση ρυθμίζεται μέσω ροοστατών (dimer). Επίσης έχουν τοποθετηθεί σποτ, των οποίων το εστιασμένο φως τονίζει το βυθό και προσελκύει τα ψάρια, χαρίζοντας μια πλούσια οπτική εμπειρία στον επισκέπτη. Ως προς τον κλιματισμό του κτιρίου, χρησιμοποιείται το θαλασσινό νερό για ψύξη και θέρμανση. Οι αντλίες θερμότητας νερού τροφοδοτούν τα εσωτερικά συστήματα κλιματισμού, επιτυγχάνοντας μεγάλα ενεργειακά οφέλη.