Κατασκευή αεριζόμενης διπλής όψης με στοιχεία από την παράδοση σε κτίριο γραφείων στην Ινδία

Το κτίριο γραφείων βρίσκεται στην πόλη Τζαϊπούρ της Ινδίας, όπου επικρατεί ξηρό και θερμό κλίμα με μέσο όρο θερμοκρασίας 30°C έως 50°C για τη μεγαλύτερη διάρκεια του έτους.
Λαμβάνοντας την υπερβολική ζέστη ως μια πολύ σημαντική παράμετρο, οι αρχιτέκτονες θέλησαν να δημιουργήσουν ένα άνετο περιβάλλον εργασίας, εμποδίζοντας τα εξωτερικά θερμικά φορτία με κατάλληλη ηλιοπροστασία και εκτονώνοντας τα εσωτερικά θερμικά κέρδη με επαρκή αερισμό. Κατέληξαν στο σχεδιασμό ενός αεριζόμενου κελύφους, σε μικρή απόσταση από την επιδερμίδα του κτιρίου, εμπνευσμένου από την τοπική παράδοση των διακοσμητικών στοιχείων jali.

Η κατασκευή της όψης
Τα jali είναι εγχάρακτα και συχνά διάτρητα δομικά ή διακοσμητικά στοιχεία πέτρας, μαρμάρου ή άλλων λίθων, που αποτυπώνουν κάποιο μοτίβο της καλλιγραφίας ή της γεωμετρίας και απαντούν κυρίως στην ισλαμο - ϊνδική παραδοσιακή αρχιτεκτονική. Μ’ αυτή τη λογική προκατασκευάστηκαν πετάσματα από σκυρόδεμα ενισχυμένο GRC, που επαναλαμβανόμενα και στηριζόμενα επάνω σε 72 χαλύβδινα ακανόνιστα πλαίσια, έδωσαν την εικόνα ενός ιδιόμορφου πτυχωτού κτιρίου. Το GRC (glass reinforced concrete) είναι ένα σκυρόδεμα ενισχυμένο με ειδικές υαλοΐνες, οι οποίες του προσθέτουν αντοχή κάμψης, τάνυσης και κρούσης. Είναι ένα μείγμα από υλικά διαφορετικών ιδιοτήτων, το οποίο προσαρμόζεται στην εκάστοτε εφαρμογή. Γι’ αυτό το λόγο οι ιδιότητες του τελικού προϊόντος ποικίλλουν ανάλογα με τη μέθοδο παραγωγής, την ποσότητα και τον τύπο της υαλοΐνας, καθώς και τη σύνθεση της μάζας του σκυροδέματος. Με τη χρήση του γίνεται εφικτή η δημιουργία περίτεχνων μορφών, ανθεκτικών, λεπτών και ελαφριών κατασκευών, συνήθως βάσει της μεθόδου των προκατασκευασμένων δομικών προϊόντων, που κατασκευάζονται με έγχυση σε καλούπια στο εργοστάσιο και μεταφέρονται έτοιμα για τοποθέτηση στο έργο.
Μέσω, λοιπόν, των παραπάνω έγινε εφικτή η προκατασκευή πετασμάτων για την προσομοίωση των jali στο συγκεκριμένο κτίριο. Η απόσταση των πετασμάτων από το κτίριο κυμαίνεται από 0,9 ως 1,5 m αναλόγως των πτυχώσεων του κελύφους. Ο ενδιάμεσος χώρος λειτουργεί θερμομονωτικά, ενώ η τοποθέτηση φυτών, που ενισχύουν τον εξατμιστικό δροσισμό, συντελεί ακόμη περισσότερο στη χαμηλή ενεργειακή συμπεριφορά του.

Πλεονεκτήματα της όψης
Το σχετικά ελαφρύ σύστημα επένδυσης όψεων που προσφέρει το ενισχυμένο σκυρόδεμα έχει το πλεονέκτημα ότι η τελική μορφή μετά την εγκατάσταση είναι σχεδόν ταυτόσημη τόσο σε εμφάνιση όσο και σε υφή με τη φυσική πέτρα. Λόγω των εγγενών χαρακτηριστικών του υλικού αλλά και τη χρήση των ακρυλικών πολυμερών εντός του μείγματος, η απορρόφηση βρόχινου νερού και η οξείδωση από τον αέρα μειώνονται αρκετά, επιτρέποντας στα πετάσματα να διατηρούν μια αναλλοίωτη εικόνα στο χρόνο.
Το χαμηλότερο βάρος όχι μόνο καθιστά την εγκατάσταση ευκολότερη και πιο οικονομική αλλά ακόμη και τα χαλύβδινα συστήματα υποστήριξης μπορούν να σχεδιαστούν, ώστε να μεταφέρουν λιγότερα φορτία και άρα να επιτυγχάνεται περαιτέρω μείωση του κόστους.
Η αειφορία είναι επίσης ένας τομέας, στον οποίο το ενισχυμένο σκυρόδεμα μπορεί να προσφέρει σημαντικά οφέλη. Η παγκόσμια παραγωγή τσιμέντου αντιπροσωπεύει περίπου το 5% των παγκόσμιων εκπομπών CO2. Αν και το ενισχυμένο σκυρόδεμα είναι πλούσιο σε τσιμέντο, ωστόσο η ελαφριά φύση του μειώνει την πραγματική περιεκτικότητα στο έργο και έχει ως αποτέλεσμα το γεγονός ότι τα περισσότερα κτίρια κατασκευασμένα με αυτό και όχι με παραδοσιακό σκυρόδεμα τυγχάνουν καλύτερες αξιολογήσεις BREEAM και LEED.

Γενικά στοιχεία του κτιρίου
Όσον αφορά στην εσωτερική διαρρύθμιση, το οικόπεδο, στο οποίο ανεγέρθηκε το κτίριο, είναι μικρό, με πολλούς περιορισμούς δόμησης και ύψους και έτσι ο ωφέλιμος χώρος που προέκυψε σε κάθε τυπικό όροφο, εξαιρώντας το εμβαδό των εγκαταστάσεων και του κλιμακοστασίου, είναι μόλις 326 m2. Στο ισόγειο του κτιρίου οργανώθηκε ο χώρος υποδοχής και χώροι συνεδριάσεων - εκδηλώσεων, στο υπόγειο χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων, ενώ οι υπόλοιποι πέντε όροφοι αναπτύχθηκαν πανομοιότυπα. Με την τοποθέτηση των βοηθητικών λειτουργιών (κουζίνας, W.C.) και αποθηκευτικών χώρων στη νότια πλευρά του κτιρίου οι αρχιτέκτονες θέλησαν να μειώσουν την ανεπιθύμητη θερμότητα από την άμεση έκθεση των γραφειακών χώρων στην ηλιακή ακτινοβολία. Ο χώρος των γραφείων αφέθηκε ανοιχτός, με υποστυλώματα μόνο στην εξωτερική περίμετρο και χαμηλά χωρίσματα, ενώ δόθηκε μεγάλη σημασία στην άπλετη διάχυση του φυσικού φωτός, φιλτραρισμένου μέσω των διάτρητων πετασμάτων.