Εστιατόριο μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας στο πάρκο Walt Disney της Φλόριντα

Το πρότυπο εστιατόριο της εταιρείας McDonald's στη Φλόριντα στοχεύει να γίνει το πρώτο "Net Zero Energy" εστιατόριο γρήγορης εξυπηρέτησης, δηλαδή με μηδενική ενεργειακή κατανάλωση, μέσω της πρωτοβουλίας βιωσιμότητας (Scale for Good) της εταιρείας. Το εμβληματικό εστιατόριο βρίσκεται στο θέρετρο "Walt Disney World", για πάνω από 20 χρόνια. Ο σχεδιασμός του πρώτου κτιρίου από τον αρχιτέκτονα Venturi Scott Brown εμπνέει τη μοντέρνα αναδιαμόρφωση χωρίς να την εγκλωβίζει στο παρελθόν.
Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός
Το κτίριο βρίσκεται στο νοτιοανατολικό τμήμα του οικοπέδου, αφήνοντας τη μεγαλύτερη επιφάνεια του αδόμητη. Αυτή η επιφάνεια αφιερώνεται στο αυτοκίνητο, έχοντας πορείες περιμετρικά του κτιρίου, σημείο παραλαβής παραγγελίας με αυτοκίνητο και αρκετούς χώρους στάθμευσης ,τόσο στην πρόσοψη, όσο και στο πίσω μέρος του.
Σε γενικές γραμμές, η αρχιτεκτονική σύνθεση του εστιατορίου χαρακτηρίζεται από απλά διακριτικά στοιχεία.Αυτή η λογική ακολουθείται από τον κατασκευαστικό σχεδιασμό μέχρι και τη διακόσμηση.
Αναλυτικότερα, η μεταλλική κατασκευή, που στηρίζει το κτίριο, αποτελείται από κυλινδρικές κολόνες, οι οποίες οργανώνονται γραμμικά αφήνοντας μεγάλη απόσταση μεταξύ τους. Μ' αυτόν τον τρόπο όχι μόνο αποδίδονται ευρείς χώροι, αλλά συνδυαστικά με το ανοιχτό γκρι χρώμα του σκελετού εντείνεται η οπτική διαπερατότητα και δημιουργείται η αίσθηση ανεπιτήδευτης ελαφρότητας, παρά το γεγονός ότι το κτίριο είναι στην πραγματικότητα αρκετά ογκώδες. Αυτή η αίσθηση συμπληρώνεται από τη λεπτή στέγη, αλλά και την αντιδιαμετρική κλίση των δύο βασικών στεγασμάτων. Η πλήρωση υλοποιείται με βασικό υλικό το γυαλί. Τα μεγάλα υαλοστάσια αναιρούν τα όρια μεταξύ του κλειστού και του ανοιχτού χώρου επιτρέποντας στο φυσικό φως να διεισδύσει στο εσωτερικό, αλλά και βοηθώντας στο φυσικό εξαερισμό του. Η κατασκευή συμπληρώνεται από τις ξύλινες περσίδες που βρίσκονται στα κενά του περιμετρικού μεταλλικού σκελετού και ως εξωτερική επικάλυψη των βόρειων υαλοστασίων, πρωταγωνιστώντας σε κάθε όψη του κτιρίου.
Συγχρόνως, η λιτότητα των ψυχρών και ανοιχτών γκρι αποχρώσεων του φέροντα οργανισμού, των δαπέδων, των σταθερών στοιχείων της επίπλωσης, αλλά και των ξύλινων επενδύσεων δρουν ως μια ενιαία χρωματική βάση, η οποία αναδεικνύει τα επιμέρους στοιχεία των έντονων αποχρώσεων του κόκκινου, του μαύρου, αλλά και του κίτρινου, που είναι το χαρακτηριστικό χρώμα της εταιρείας.
Συνολικά, όλα αυτά τα στοιχεία υλοποιούν έναν από τους βασικότερους στόχους του έργου: την εκπαίδευση μέσω της αρχιτεκτονικής. Το ίδιο το κτίριο γίνεται ένα εργαλείο αφήγησης, το οποίο χάρη στο σχεδιασμό του υποστηρίζει γραφικά, διαδραστικά βίντεο και μοναδικά παιχνίδια, διδάσκοντας τους επισκέπτες όλων των ηλικιών τη διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος.
Ενεργειακός Σχεδιασμός
Οι δύο βασικοί άξονες της μελέτης του ενεργειακού σχεδιασμού του κτιρίου είναι η το τοπικό κλίμα και η τοπική αρχιτεκτονική. Έπειτα από μελέτες διαπιστώθηκε ότι η διαβίωση σε σκιά είναι άνετη το 65% της διάρκειας του έτους, με βάση τη θερμοκρασία, την υγρασία και τη ροή αέρα στην περιοχή. Οι αρχιτέκτονες έλαβαν υπόψη τα στοιχεία αυτών των μελετών, ενώ εμπνεόμενοι από τη "lanais", δηλαδή τη στεγασμένη βεράντα των παραδοσιακών κατοικιών της περιοχής, εισήγαγαν ένα μεγάλο ημιυπαίθριο χώρο εστίασης. Η στέγαση του γίνεται από μία λεπτή οροφή ηλιακών πάνελ, ενώ περικλείεται από ξύλινες οριζόντιες περσίδες, οι οποίες αφήνουν μεγάλο ύψος διέλευσης και έχουν αρκετό διάκενο ώστε να ελέγχονται επιτυχημένα ο φυσικός φωτισμός και ο αερισμός, αλλά και να δημιουργούνται οπτικές φυγές προς το φυσικό τοπίο. Το αποτέλεσμα είναι ένας φωτεινός, ευχάριστος και φιλόξενος χώρος, που ελκύει τους επισκέπτες να απολαύσουν σε αυτόν το γεύμα τους, αποτελώντας παράλληλα μια υγιή και βιώσιμη "απάντηση" στο υποτροπικό κλίμα της Φλόριντα.
Ανάλογα, το μεγάλο ύψος του εσωτερικού χώρου και τα υαλοστάσια που τον διαχωρίζουν από τον εξωτερικό επιτρέπουν τη γενναιόδωρη είσοδο του φωτός και ευνοούν το φυσικό του αερισμό το 65% της διάρκειας του έτους. Ειδικότερα, στο κάτω μέρος των υαλοστασίων υπάρχουν περσιδωτά παράθυρα, τα οποία είναι ανοιχτά τις περισσότερες ώρες της ημέρας και λειτουργούν βάσει αισθητήρων θερμοκρασίας και υγρασίας. Έτσι, όταν απαιτείται τεχνητός κλιματισμός, κλείνουν αυτόματα.
Επιπλέον, όπου δεν υπάρχουν τζαμαρίες ή περσίδες υπάρχουν φυτεμένοι τοίχοι. Μάλιστα, 167 m2 της συνολικής επιφάνειας των όψεων επενδύεται με φυτά της περιοχής. Η κατασκευή αυτή συμβάλλει τόσο στη θερμομόνωση των εσωτερικών χώρων, όσο και στη βελτίωση της ποιότητα του μικροκλίματος. Η πολυχρωμία της αποτελεί μια ιδιαίτερη εικαστική πινελιά στις όψεις, η οποία σε συνδυασμό με τις περσίδες, δίνει την αίσθηση ότι το κτίριο αναδύεται μέσα από τον υδροβιότοπο που το περιβάλλει. Όσον αφορά στον περιβάλλοντα χώρο, το 38% της συνολικής έκτασης είναι φυτεμένο ή υδατοπερατό, ώστε τα όμβρια ύδατα να οδηγούνται ανεμπόδιστα στο φυσικό περιβάλλον.
Εξοικονόμηση Ενέργειας
Ακολουθώντας την πορεία προς τη μηδενική κατανάλωση ενέργειας, προβλέπεται για το νέο κτίριο ενεργειακή κατανάλωση EUI 283 kBtu / τετρ. πόδια / έτος, δηλαδή 35% λιγότερη από τα υπόλοιπα καταστήματα της εταιρείας. Αυτή η κατανάλωση αντισταθμίζεται στη συνέχεια από επιτόπιες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας όπως τα 1.740 m² φωτοβολταϊκών πλαισίων, τα 447 m² πετάσματα φωτοβολταϊκών ενσωματωμένα στα τζάμια οροφής (BiPV, και τα 25 φώτα υπαίθριου φωτισμού με ηλιακά πάνελ. Ως εκ τούτου, παράγεται περισσότερη ενέργεια από ό, τι χρησιμοποιείται από το εστιατόριο.
Πέρα από το ηλιακό φως επιστρατεύεται και η ανθρώπινη δραστηριότητα στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Δίπλα στον ημιυπαίθριο χώρο έχουν εγκατασταθεί σταθερά ποδήλατα, στα οποία μπορεί να παραχθεί ηλεκτρική ενέργεια. Μέσω της άσκησης λοιπόν, οι επισκέπτες μπορούν να διαλέξουν να μάθουν τον αντίκτυπο της ανθρώπινης δραστηριότητας με γραφική αναπαράσταση ή να φορτίσουν με εναλλακτικό τρόπο τα κινητά τους.