Σύμμεικτη κατασκευή με βιοκλιματικές αρχές σχεδιασμού σε μονοκατοικία στην Κατερίνη

Η κατοικία βρίσκεται στην επέκταση της συνοικίας των Ευαγγελικών στην Κατερίνη. Η θέση, καθώς και το μέγεθος του οικοπέδου, αποτέλεσαν, κατά την αρχή της σχεδιαστικής διαδικασίας, τα βασικά στοιχεία προβληματισμού. Ο προσανατολισμός του είναι βορειοανατολικός με τη μεγαλύτερη διάσταση στο βορρά σε αντίθεση με τη θέα προς τον Όλυμπο στη νότια πλευρά του. Η επίτευξη σωστού προσανατολισμού στο κτίριο, η πρώτη από μια σειρά αρχών βιοκλιματικού σχεδιασμού που ακολουθήθηκαν, οδήγησε στη χωροθέτηση του κτιρίου κατά μήκος των ορίων του οικοπέδου, με την κύρια όψη του στη στενή ανατολική πλευρά και μια “στροφή” του β’ ορόφου προς το νότο.
Σχεδιάστηκε ένα μεγάλο ανατολικό άνοιγμα στον α’ όροφο, που οδηγεί στον ημιυπαίθριο χώρο και στον εξώστη, και ένα μεγάλο νότιο άνοιγμα, συνοδευόμενο από ένα μικρότερο ανατολικό στον β’ όροφο. Τα ανοίγματα στο βορρά περιορίστηκαν στα απολύτως απαραίτητα και με τις μικρότερες δυνατές διαστάσεις. Το κτίριο αναπτύσσεται σε τρία επίπεδα. Το ισόγειο είναι αυτόνομο και φιλοξενεί ένα ξεχωριστό στούντιο - χώρο εργασίας. Στον α’ όροφο βρίσκονται οι κοινόχρηστοι χώροι (χώροι διημέρευσης, βιβλιοθήκη, κουζίνα, W.C.), ενώ μέσω της εσωτερικής σκάλας, επενδυμένης εξ ολοκλήρου από πατητό τσιμεντοκονίαμα, γίνεται η σύνδεση με το β’ όροφο, όπου βρίσκονται τα τρία υπνοδωμάτια και το μπάνιο. Οι δύο όροφοι επικοινωνούν επίσης μέσω εσωτερικού εξώστη, κατά το σχεδιασμό του οποίου προβλέφθηκε η δημιουργία εσωτερικού αιθρίου με επιστέγαση από ενεργειακά υαλοπετάσματα. Αυτή η κατασκευή ενισχύει σημαντικά το φυσικό φωτισμό στο χώρο, ενώ η δυνατότητα διπλού ανοίγματος του αιθρίου καθιστά δυνατή τη λειτουργία του ως “καμινάδα” φυσικού αερισμού και ανακύκλωσης του αέρα, ακόμη ένα σημαντικό στοιχείο βιοκλιματικού σχεδιασμού, χρήσιμο ιδιαίτερα κατά τους θερινούς μήνες, όποτε και αναπτύσσονται υψηλές θερμοκρασίες στο αίθριο και κατά συνέπεια στο σύνολο της κατοικίας.

Κεντρική ιδέα αποτέλεσε η κατασκευή μιας κατοικίας με βιομηχανικές αναφορές, οι οποίες να δένουν αρμονικά με τη χρήση της, τη θέση της και τα περιβαλλοντικά δεδομένα της περιοχής, στην οποία βρίσκεται. Βασικό στοιχείο της σύνθεσης αποτέλεσε ο κλειστός μεταλλικός πρόβολος του β’ ορόφου που στεγάζει το μεγάλο υπαίθριο χώρο του α’ ορόφου, μετατρέποντάς τον σε ημιυπαίθριο χώρο. Η κατασκευή ενός προβόλου μήκους 4 μέτρων αποτέλεσε μια πρόκληση κατά τη σύνταξη της στατικής μελέτης. Αποφασίστηκε η δημιουργία μιας σύμμεικτης κατασκευής με φέροντα οργανισμό από οπλισμένο σκυρόδεμα και το μεταλλικό πρόβολο να πακτώνεται στις δοκούς και στην πλάκα zöllner του β’ ορόφου. Αυτή η κατασκευαστική ιδιαιτερότητα αποτυπώνεται και στο τελικό μορφολογικό και ογκοπλαστικό αποτέλεσμα του κτιρίου. Αφενός τα υλικά, που αποτελούν το φέροντα οργανισμό (σκυρόδεμα, χάλυβας), είναι εμφανή τόσο στις εξωτερικές όψεις, όσο και στις εσωτερικές επιφάνειες του κτιρίου και αφετέρου, οι όγκοι που το διαμορφώνουν ορίζονται σαφώς από τα δομικά στοιχεία του. Η επιλογή των υλικών που εμφανίζονται στις όψεις έχει γίνει ιεραρχικά. Στο ισόγειο επικρατεί το εμφανές σκυρόδεμα που είναι και το “βαρύτερο” υλικό όλων, στον α’ όροφο κυριαρχεί η συμβατική τοιχοποιία, ενώ η ελαφριά μεταλλική κατασκευή, επενδυμένη με πετάσματα, έχει τοποθετηθεί στο β’ όροφο. Στο εσωτερικό του κτιρίου είναι εμφανές το σκυρόδεμα των οροφών, ενισχύοντας την αίσθηση βιομηχανικού κτιρίου. Σαφείς βιομηχανικές αναφορές υπάρχουν και στην επιλογή όλων των υλικών της κατασκευής, με το γυαλί και το μέταλλο να κατέχουν πρωταρχική θέση στους εξώστες και στις εσωτερικές λεπτομέρειες της κατοικίας. Τα μπάνια, καθώς και τα κλιμακοστάσια, έχουν επενδυθεί εξ ολοκλήρου με πατητό τσιμεντοκονίαμα. Επίσης στα μπάνια έχει γίνει χρήση κόριαν και φυσικού πετρώματος στους νιπτήρες. Η τοιχοποιία έχει επενδυθεί με σύστημα εξωτερικής θερμομόνωσης για την καλύτερη ενεργειακή απόδοση του κτιρίου. Για τη θέρμανση και το δροσισμό της κατοικίας έχει γίνει εγκατάσταση συστήματος ενδοδαπέδιας θέρμανσης, συνδεμένης με αντλία θερμότητας, που ενισχύεται κατά τους θερινούς μήνες με τη λειτουργία fan coil. Ιδιαίτερη κατασκευή αποτέλεσε και η περιτοίχιση του οικοπέδου η οποία έχει γίνει με χρήση συρματοκιβωτίων, που έχουν γεμίσει με ντόπια ποταμίσια πέτρα.