"ΥΨΙΛΟΝ", Αποκατάσταση διατηρητέου στα λαδάδικα
Το έργο αφορά στην αποκατάσταση του διατηρητέου κτιρίου "Κύρτση χαν", χαρακτηρισμένου ως έργο τέχνης και κατασκευασμένου περίπου το 1867, στην οδό Εδέσσης, στο ιστορικό εμπορικό κέντρο Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για μια περιοχή όπου κτίζονται στα τέλη του 19ου αιώνα εμπορικά κτίρια και χάνια, μέσα στο γενικότερο πλαίσιο εκσυγχρονισμού και άνθησης των δραστηριοτήτων της πόλης. Το κτίριο είναι διώροφο με νεοκλασικά στοιχεία, ορθογωνική κάτοψη και με ιδιαίτερου ενδιαφέροντος μορφολογικά στοιχεία. Στο κτίριο διατηρήθηκαν η αρχική χρήση του -καταστήματα στο ισόγειο και επαγγελματικοί χώροι στον όροφο-, η αρχιτεκτονική μορφή του και η βασική εσωτερική του διάρθρωση. Επιλέχθηκαν εργασίες επισκευής και αποκατάστασης της φέρουσας ικανότητας και οι απαραίτητες επεμβάσεις για τη διατήρηση της χρηστικής και σύγχρονης λειτουργικής πλευράς του, με σεβασμό στο χαρακτήρα του και με πρόθεση ανάδειξης των ιστορικών και αρχιτεκτονικών του χαρακτηριστικών. Πραγματοποιήθηκε ενίσχυση των εδράσεων από λιθοδομή στις θέσεις των μεταλλικών υποστυλωμάτων και αρμολόγηση όλων των εσωτερικών επιφανειών των φερουσών εξωτερικών τοιχοποιιών και των περιμετρικών του κλιμακοστασίου. Στην οροφή του ισογείου, που αποτελεί σύμμεικτη πλάκα, πραγματοποιήθηκε συμπλήρωση του τσιμεντοκονιάματος των θολίσκων συμπαγών αργιλικών τούβλων στις θέσεις όπου είχε αποσαθρωθεί και ενισχύθηκε η οροφή με τοποθέτηση κατά μήκος του κτιρίου μεταλλικών δοκών IPE 200, με συμβατή μορφή, αλλά με τρόπο διάκρισης από τις υφιστάμενες.
Στο ισόγειο διανοίχτηκαν οι ενδιάμεσες μη φέρουσες τοιχοποιίες με τρόπο ώστε να διατηρείται και να αναγιγνώσκεται η δομή του υφιστάμενου διαχωρισμού του κτιρίου και να αναδεικνύονται τα φέροντα στοιχεία - μεταλλικά υποστυλώματα. Οι τοιχοποιίες μετά την αρμολόγηση παρέμειναν ανεπίχριστες στις περιοχές όπου δεν υπάρχουν εκτεταμένες επισκευές ή φθορά της τοιχοποιίας, ενώ οι υπόλοιπες τοιχοποιίες επιχρίστηκαν πλην των υγρών χώρων. Τα ξύλινα δάπεδα σε ισόγειο και όροφο αποκαταστάθηκαν, η ξύλινη επένδυση οροφής ορόφου, το μαρμάρινο δάπεδο στην είσοδο του κτιρίου, αντικαταστάθηκαν τα εξωτερικά και εσωτερικά κουφώματα με ξύλινα ίδιας μορφής ή επισκευάστηκαν όπου ήταν εφικτό.
Τα διασωζόμενα τμήματα των περιμετρικών παταριών στο γωνιακό κατάστημα ανακατασκευάστηκαν στην αρχική τους μορφή, χωρίς χρήση τους λόγω χαμηλού ελεύθερου ύψους. Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στην αποκατάσταση της όψης, των επιμέρους διασωζόμενων αρχιτεκτονικών ή στοιχείων διακόσμου με την παλαιά τους μορφή και στην ανακατασκευή της επίχρισης των θολωτών οροφών και του διακόσμου τους σε όλο το ισόγειο. Επιπλέον, τα τραβηχτά διακοσμητικά στοιχεία της πρόσοψης αποκαταστάθηκαν στην παλιά τους μορφή, με μερική αντικατάσταση και ανακατασκευή των κατεστραμμένων. (κατασκευή μητρών βάσει αποτύπωσης με χτένα όπου απαιτείται.)
Η στέγη επισκευάστηκε με επιμέρους αντικατάσταση των σαθρών τμημάτων της, ιδιαίτερα στα σημεία έδρασης. Ουδέτερη μορφολογία και αναστρέψιμα υλικά επιλέχθηκαν για τις νέες κατασκευές, για σηματοδότηση του χρόνου εφαρμογής. Κατασκευάστηκε πατάρι στο ισόγειο κατάστημα επί της παρόδου, αναστρέψιμη και ανεξάρτητη στατικά κατασκευή με μεταλλικό φέροντα σκελετό με χρήση χώρων υγιεινής, κουζίνας και αποθήκης, μετά την καθαίρεση των υφιστάμενων σε κακή κατάσταση παταριών πολλαπλάσιου μεγέθους επιφάνειας, και μεταγενέστερων της αρχικής κατασκευής του κτιρίου. Αποκαταστάθηκε το δώμα στον όροφο με τις τουαλέτες και στεγάστηκε με υαλωτή μεταλλική κατασκευή. Οι νέες ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις και η διέλευση των σωλήνων κλιματισμού και εξαερισμού των χώρων του ισογείου τοποθετήθηκαν σε απόσταση από την οροφή, με τρόπο που να μην υποβιβάζεται η ανάδειξη των εσωτερικών χώρων και των στοιχείων του κτιρίου.
Στοιχεία έργου
Αρχιτεκτονική μελέτη: Σοφία Χατζηγεωργίου, Αρχ.Μηχ. (CANstudio)
Στατική μελέτη: Κωνσταντίνος Φακής, Πολ.Μηχ.
H/M μελέτη: Πιστοφίδης Βασίλειος, Μηχ.Μηχ.
Συνεργάτες - σύμβουλοι: Βακαλόπουλος Άγγελος, Αρχ.Μηχ., Σαμίρ Μπαγιουκ, Αρχ.Μηχ., Παπαγεωργίου Χρήστος, Αρχ.Μηχ.,
Διακόσμηση εσωτερικού χώρου: Λινού Μυρσίνη, Παπαδοπούλου Βούλα, Αγνή Μπαλαφούτη, Αρχ.Μηχ.
Επίβλεψη: Σοφία Χατζηγεωργίου, Αρχ.Μηχ., Κωνσταντίνος Φακής, Πολ.Μηχ., Πιστοφίδης Βασίλειος, Μηχ.Μηχ.
Κατασκευή: ΕΜΕΚΑ Ε.Π.Ε.
Υπεύθυνος κατασκευής: Καλφέλης Ιωάννης, Πολ.Μηχ., Κελεγκούρης Χρήστος, Πολ.Μηχ.
Τοποθεσία: Εδέσσης 5, Άνω Λαδάδικα
Ιδιοκτήτες: Παπαγεωργίου Βασιλική, Παπαγεωργίου Σπυρίδων, Θεοδωρίδου Αναστασία
Συνολικό εμβαδό: 728,10 m²
Xρόνος μελέτης: 2012-2016
Xρόνος κατασκευής: 2017
Παρουσίαση: Σοφία Χατζηγεωργίου Αρχ.Μηχ.(CANstudio)
Φωτογραφίες: BEETROOT, Γιούλη Περδίκη, Αρχ.Μηχ. (CANstudio)