Συστήματα φωτισμού σε μεταλλικά κτίρια

Κουπόλες
Τα προκατασκευασμένα στοιχεία φωτισμού στα δώματα ή στις στέγες, όπως οι κουπόλες, χρησιμοποιούνται κυρίως σε κτίρια βιομηχανικής χρήσης. Μπορεί να είναι είτε σταθερά, εάν εξυπηρετούν μόνο το φωτισμό, είτε ανοιγόμενα και πάντα καταλήγουν σε θόλο, καμπύλο, επίπεδο ή σε σχήμα πυραμίδας από οπλισμένο κρύσταλλο ή θερμοανακλαστικό υλικό με διαφάνεια (ακρυλικό ή πολυκαρβονικό). Όταν είναι ανοιγόμενα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ως οδεύσεις διαφυγής καπνού και θερμότητας. Ελέγχονται χειροκίνητα, με υδραυλικούς ή ηλεκτρικούς μηχανισμούς ή αυτοματισμούς θερμότητας και το άνοιγμά τους μπορεί να ενταχθεί σε αυτοματοποιημένο σύστημα διαχείρισης κτιρίου περιλαμβάνοντας αισθητήρες καπνού, καιρικών συνθηκών, θερμότητας ή να ελέγχεται από το σύστημα ασφαλείας ή λειτουργίας του κτιρίου. Ο διαστάσεις τους κυμαίνονται συνήθως μέχρι 1,50 m για τετραγωνικά στοιχεία και 1,00 - 2,00 m για ορθογωνικά.
Οδηγίες σχεδιασμού
• Προκειμένου να επιτυγχάνεται ομοιομορφία του φωτισμού, τo πλάτος των στοιχείων φωτισμού θα πρέπει να είναι μικρότερο ή το πολύ ίσο με το μισό του ύψους του φωτιζόμενου χώρου και η απόσταση μεταξύ δύο διαδοχικών στοιχείων μεγαλύτερη ή ίση με το διπλάσιο του πλάτους τους.
• Οι αυτοφερόμενες κουπόλες τοποθετούνται σε έτοιμη βάση, στην οποία στερεώνονται με ειδικά μπουλόνια και αγκύρια, ανθεκτικά σε θερμικές συστολοδιασταλτικές κινήσεις.
• Για ενίσχυση του ανοίγματος στη στέγη τοποθετούνται δοκίδες και περιμετρικά τοποθετείται υγρομόνωση, διαμορφώνοντας κανάλια περιμετρικής αποστράγγισης.
• Για την αποφυγή κινδύνου πτώσης μπορούν να ενσωματωθούν σχάρες στο άνοιγμα.
• Οι μηχανισμοί και το στοιχεία κάλυψης τοποθετούνται κατά το τέλος των εργασιών ή προστατεύονται από πιθανές βλάβες λόγω εργασιών.

Φωτοσωλήνες
Είναι ειδικές διατάξεις, που χρησιμοποιούνται για την ενίσχυση του φυσικού φωτός στους εσωτερικούς χώρους μέσω ενός σωλήνα με εσωτερικό τελείωμα πολύ υψηλής ανακλαστικότητας από ανοδιωμένο αλουμίνιο, το οποίο καταλήγει σε ένα θόλο από ανθεκτικό ακρυλικό υλικό ή σκληρυμένο υαλοπίνακα. Εφαρμόζονται κυρίως σε κτίρια γραφείων, εργασιακούς και βιομηχανικούς χώρους, χώρους κλειστής στάθμευσης, οι οποίοι αποτελούνται από πολλούς διαδρόμους και χωρίσματα, οπότε δεν προτιμάται η τοποθέτηση παραθύρων και φεγγιτών.
Τοποθετούνται τόσο σε νέες, όσο και σε υφιστάμενες κατασκευές, σε επίπεδες οροφές αλλά και σε κεκλιμένες στέγες και δεν χρειάζονται ιδιαίτερες εργασίες στην υποδομή.
Οδηγίες σχεδιασμού και κατασκευής
• Μπορούν να τοποθετηθούν σε κατακόρυφη θέση ή με μέγιστη κλίση 45°.
• Το μήκος του φωτοσωλήνα μπορεί να υπερβαίνει τα 2,0 m και η διάμετρός του φτάνει τα 55 cm.
• Για την τοποθέτησή τους σε επίπεδες οροφές διατίθενται ειδικές βάσεις στήριξης με περιμετρική στεγανοποίηση.
• Δεν συνιστάται η τοποθέτησή τους σε οροφές που σκιάζονται από δένδρα, καμινάδες ή άλλο εξοπλισμό, ο οποίος βρίσκεται στη στέγη.
• Ο σωλήνας μπορεί να είναι λείος ή αυλακωτός, εύκαμπτος ή άκαμπτος. Ο εύκαμπτος αυλακωτός σωλήνας τοποθετείται πιο εύκολα, έχει όμως μεγαλύτερες απώλειες φωτός.