"Bahar" boutique hotel, σε διατηρητέο νεοκλασικό κτίριο στη Θεσσαλονίκη

Η λέξη bahar στην τουρκική γλώσσα σημαίνει άνοιξη και καρύκευμα και είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την έννοια της ανάπτυξης και της άνθισης. Στην κεντρική ιδέα του σχεδιασμού του ξενοδοχείου ζητούμενο ήταν να αποκρυσταλλωθεί η ιστορία της περιοχής των Άνω Λαδάδικων, σε συνδυασμό με τη σύγχρονη πνοή της Θεσσαλονίκης και να δημιουργηθεί ένα ξενοδοχείο σύγχρονων προδιαγραφών. Κύριο σχεδιαστικό στόχο αποτέλεσε η ανάδειξη της υφιστάμενης αρχιτεκτονικής του κτιρίου και εσωτερικά η βιωματική αρχιτεκτονική αποτέλεσε το βασικό άξονα σχεδιασμού, ώστε ο επισκέπτης να έχει έντονα την αίσθηση ενός ταξιδιού στο χρόνο, σε μία όαση συνέργειας του παλαιού με το σύγχρονο.
Το διατηρητέο νεοκλασικό κτίριο βρίσκεται στη συμβολή των οδών Κατούνη 10 και Εδέσσης, σε μία από τις τέσσερις γωνίες, που ορίζουν την πλατεία Εμπορίου, πλάι στο Μπενσουσάν Χαν και η ιστορία του κτιρίου ξεκινάει ένα αιώνα πίσω, καθώς χτίστηκε μετά την πυρκαγιά του 1917, μεταξύ των ετών 1926 - 1931. Το κτίριο χτίστηκε για λογαριασμό του Αδάμ Λαδένη, πατριάρχη της επιτυχημένης εμπορικής οικογένειας Λαδένη και μορφολογικά ανήκει στο ρεύμα του κλασικισμού με διακοσμητικές λεπτομέρειες της Art Nouveau. Το συγκεκριμένο κτίριο το 1983 χαρακτηρίστηκε από το Υπ.Πο. ως "έργο τέχνης" και η προνομιακή του θέση του προσδίδει έναν ιδιότυπο χαρακτήρα, καθώς περικλείεται από κτίρια, τα όποια συμβάλλουν στη δημιουργία μιας εμπορικής εξωστρέφειας, διατηρώντας έντονα όμως το στοιχείο της γειτονιάς. Στο παρελθόν στέγασε εμπορικά καταστήματα και επιχειρήσεις και πέρασε μια περίοδο έντονης εγκατάλειψης και σημαντικών φθορών τόσο εξωτερικά, όσο και εσωτερικά. Το 2008 αγοράστηκε από την οικογένεια Χρηστάκη, η οποία ξεκίνησε ένα επενδυτικό πλάνο για τη μετατροπή του υφιστάμενου κτιρίου σε ένα σύγχρονο και κομψό boutique hotel στην καρδία της πόλης της Θεσσαλονίκης.
Το 2010 ξεκίνησαν οι πρώτες εργασίες αναστήλωσης και εσωτερικής αποκατάστασης σύμφωνα με τις υποδείξεις της Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων, καθώς το κτίριο είναι διατηρητέο ως προς τις εξωτερικές όψεις και την τυπολογία. Πραγματοποιήθηκαν όλες οι απαραίτητες εργασίες αποκατάστασης και συ­ντήρησης τόσο των όψεων και της οπτικής συνέχειας τους στον ισόγειο χώρο, όσο και εσωτερικά του κλιμακοστασίου, των εσωτερικών θυρών και του εσωτερικού διακόσμου. Οι εργασίες πάγωσαν για περίπου ενάμιση χρόνο μεταξύ 2012 και 2014, οπότε και ξανάρχισαν με αλλαγή της αρχικής αρχιτεκτονικής μελέτης σε ό,τι αφορά στις εσωτερικές διαρρυθμίσεις. Η συνολική επιφάνεια του κτιρίου είναι 680 m² και αναπτύσσεται σε πέντε στάθμες. Το κτίριο αρχικά αποτελούνταν από ισόγειο, ημιώροφο, δύο ορόφους και προστέθηκε και ένας ακόμη όροφος με δώμα. Μορφολογικά, οι όψεις του οργανώνονται με ορθογώνια ανοίγματα, που βρίσκονται σε κατακόρυφους άξονες διακοσμημένους λιτά, με οδοντωτούς γεισόποδες και μαρμάρινα φουρούσια. Εσωτερικά αποτελείται από 16 δωμάτια σε τέσσερις ορόφους, χώρο πρωινού στον 1ο όροφο, ενώ στον ισόγειο χώρο βρίσκεται η υποδοχή και κατάστημα καφέ - μπαρ. Οι κατόψεις δημιουργήθηκαν έτσι, ώστε να ακολουθούν τα ανοίγματα των όψεων, να παρέχουν φυσικό φωτισμό και αερισμό σε κάθε δωμάτιο, καθώς και να πληρούν τις απαιτήσεις ενός σύγχρονου boutique hotel σε τετραγωνικά μέτρα. Σε πολλά από τα δωμάτια χρησιμοποιήθηκε η σύγχρονη τάση του ανοιχτού μπάνιου, η οποία επιτρέπει περισσότερες χρήσεις ταυτόχρονα και δίνει μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων στο χρήστη. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό επίσης είναι ότι σε τμήματα τοίχων κάποιων δωματίων αποκαλύφθηκε το δομικό τούβλο και συντηρήθηκε, προσδίδοντας την πατίνα του χρόνου.
Τεχνολογίες κατασκευής
& επιλογή υλικών
Η μελέτη επανασχεδιασμού και αποκατάστασης του κτιρίου εκπονήθηκε με βάση τη φιλοσοφία της αποκατάστασης, βασίστηκε στην πλήρη αποτύπωση και τεκμηρίωση της υφιστάμενης κατάστασης (παθολογία υλικών, τρόποι κατασκευής κ.ά.), σε συνδυασμό με τη διερεύνηση του εσωτερικού διακόσμου, σε συνεργασία με την Εφορεία Νεότερων Μνημείων Κε­ντρικής Μακεδονίας. Στόχοι της μελέτης ήταν η αποκατάσταση των όψεων και των εσωτερικών χώρων με τις αναγκαίες βελτιώσεις για την κάλυψη λειτουργικών αναγκών της νέας χρήσης του κτιρίου ως ξενοδοχείου και η αντισεισμική θωράκιση του. Το κτίριο δέχτηκε ενίσχυση του στατικού φορέα για να ανταποκρίνεται στα φορτία της νέας του χρήσης, σε κάποια τμήματα υπήρξε ανακατασκευή του φέροντος οργανισμού και όσον αφορά στις δοκούς και στις πλάκες κρατήθηκε ο επί μέρους οπλισμός και προστέθηκε και νέος, καθώς έγινε επανασκυροδέτηση λόγω διαβρώσεων από το χρόνο. Στο σύνολο της επιφάνειάς του ενσωματώνει υψηλού επιπέδου τεχνολογία τόσο σε ό,τι αφορά σε οικοδομικά υλικά, όσο και στις ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις, οι οποίες εκσυγχρονίστηκαν με σεβασμό προς τα ιδιαίτερα κατασκευαστικά και μορφολογικά στοιχεία του κτιρίου, ώστε να μην αλλοιώνεται ο χαρακτήρας και οι όψεις του. Τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν για τον εσωτερικό διαμοιρασμό σε επίπεδο κατόψεων είναι τοίχοι από ελαφροβαρείς τσιμεντόλιθους. Χρησιμοποιήθηκαν επίσης υλικά, όπως ψευδοροφές, από γυψοσανίδα, επενδύσεις δαπέδων με μάρμαρο, πορσελανάτα πλακίδια, ακόμη και ψηφίδες σε τμήματα των μπάνιων. Δόθηκε ιδιαίτερη σημασία στη χρήση λίγων αλλά ποιοτικών υλικών, αρμονικά δεμένων μεταξύ τους, που να μεταφέρουν στο χρήστη την αίσθηση της συνοχής, της οικειότητας και της σύγχρονης πολυτέλειας.