Τεχνικό και Επαγγελματικό Λύκειο στην Αθήνα

Τα Υπουργείο Παιδείας και η διοίκηση του Οργανισμού Σχολικών Κτιρίων (Ο.Σ.Κ.) αποφάσισαν τη μεταστέγαση των υπαρχόντων τεχνικών και επαγγελματικών λυκείων των Αμπελοκήπων σε οικόπεδο της οδού Ξενίας με βάση το κτιριο-λογικό πρόγραμμα που εκπόνησε το Υπουργείο Παιδείας. Τον Ιούνιο του 2003 έγινε η ανάθεση των μελετών πού εκπονήθηκαν και υποβλήθηκαν το 2004. Η επόμενη διοίκηση του οργανισμού τροποποίησε μέρος του προγράμματος με αποτέλεσμα την αναθεώρηση και επανυποβολή εκ νέου της μελέτης το 2007. Το έργο δημοπρατήθηκε το 2008 και παραδόθηκε το Σεπτέμβριο του 2010.

Η αρχιτεκτονική σύνθεση
Το οικόπεδο βρίσκεται σε πολύ κεντρικό σημείο του αστικού ιστού των Αμπελοκήπων με υψηλό συντελεστή δόμησης (3,60) και συνεπώς με πολύ μεγάλη αξία γης. Καταλαμβάνει τμήμα του οικοδομικού τετραγώνου που περικλείεται από τις οδούς Ξενίας, Έβρου, Νέστου και Αλεξανδρουπόλεως και έχει πρόσωπο σ' αυτές.
Το Υπουργείο Παιδείας, μη διαθέτοντας άλλα οικόπεδα στην περιοχή, εκπόνησε ένα κτιριολογικό πρόγραμμα που κάλυπτε και τα δύο υπάρχοντα σχολεία (6° και 7°) της περιοχής με συνολική δόμηση 7.500 m². Επιπλέον, το οικόπεδο, εκτεινόμενο στους τέσσερεις δρόμους του οικοδομικού τετραγώνου, ενώ προσφέρει ευκολία πρόσβασης, δημιουργεί ένα δύσκολο περίγραμμα για σχολείο λόγω των αποτμήσεων των όμορων οικοπέδων.
Η αρχιτεκτονική μελέτη επικεντρώθηκε στην επίλυση των δυσκολιών που αναφέρθηκαν παραπάνω και αφορούν στο ογκώδες κτιριολογικό πρόγραμμα, καθώς και στο δύσκολο περίγραμμα του οικοπέδου, ενώ έγινε προσπάθεια για τηνκαλύτερη πολεοδομική ένταξη του κτίσματος στον ιστό της πόλης. Παράλληλα, επιδιώχθηκε η αρτιότερη κτιριολογικά λύση και δόθηκε μεγάλη έμφαση στην αισθητική του κτιρίου και στην επιλογή ανθεκτικών υλικών για τον περιορισμό της συντήρησης.
Η λύση που επιλέχθηκε για τη χωροθέτηση ήταν η διαμόρφωση της αυλής σε επαφή με τις οδούς Ξενίας και Έβρου. Οι πτέρυγες των αιθουσών διδασκαλίας "κολλούν" στα όμορα κτίσματα, έχοντας μέτωπο στην αυλή και αναπτύσσονται σε τέσσερις στάθμες, ενώ η πτέρυγα των εργαστηρίων αναπτύσσεται μεταξύ των όμορων και της γωνίας των οδών Νέστου και Αλεξανδρουπόλεως σε πέντε στάθμες. Μ' αυτήν τη χωροθέτηση επιτυγχάνονται ταυτόχρονα ο καλύτερος φωτισμός των αιθουσών διδασκαλίας, το κρύψιμο των πίσω και πλάγιων όψεων των όμορων οικοπέδων, η γειτνίαση της αυλής με τις οδούς Ξενίας και Έβρου και συνεπώς αύξηση των διαστάσεων των ελεύθερων χώρων προς αυτούς τους δρόμους. Η πρόσβαση των μαθητών στο σχολείο γίνεται από την οδό Νέστου, που είναι και ο δρόμος με τη μικρότερη κυκλοφορία. Προβλέπεται και έξοδος κινδύνου από την οδό Ξενίας.
Η είσοδος των οχημάτων γίνεται από την οδό Έβρου και η έξοδος τους από την οδό Αλεξανδρουπόλεως. Η είσοδος του κτιρίου σηματοδοτείται από ένα μεταλλικό στέγαστρο και οδηγεί στον υπόστεγο χώρο που βρίσκεται σε επαφή με την κεντρική αυλή. Το υπόστεγο οδηγεί στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, στα εργαστήρια του ισογείου, στους βοηθητικούς χώρους, στην εποπτεία και στο κυλικείο. Τρία κλιμακοστάσια και δύο ανελκυστήρες εξυπηρετούν την κατακόρυφη επικοινωνία, ενώ στο υπόγειο καταλήγουν δύο κλιμακοστάσια και ένας ανελκυστήρας. Σε κάθε έναν από τους τρείς υπερκείμενους ορόφους διαμορφώνονται δέκα αίθουσες διδασκαλίας με μέτωπο προς την αυλή και τα εργαστήρια στην πτέρυγα που βλέπει προς την οδό Νέστου.

Προβλέφθηκαν εργαστήρια πληροφορικής, αυτοκινήτων, υδραυλικής μηχανολογικών κατασκευών, ψυκτικών, φωτογραφίας, ηλεκτρικών εγκαταστάσεων, ηλεκτρονικών μετρήσεων, αυτοματισμών, κομμωτικής, γραφικών τεχνών, βρεφοκομίας, νοσηλευτικής. Στον τέταρτο όροφο που καλύπτει την πτέρυγα της οδού Νέστου αναπτύσσονται η διοίκηση, η βιβλιοθήκη, το αναρρωτήριο και οι χώροι της μαθητικής κοινότητας. Στο υπόγειο προβλέπεται χώρος στάθμευσης για 24 οχήματα, αποθήκες και οι απαραίτητοι χώροι ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων Στην αυλή και στους ακάλυπτους χώρους διαμορφώνονται χώρος περιπάτου, πέργκολα, γήπεδο αθλοπαιδιών και πράσινο. Οι όψεις προς τους τέσσερις δρόμους επενδύθηκαν με διακοσμητικές πλίνθους σε συνδυασμό με μεταλλικά στοιχεία (αυλακωτές λαμαρίνες, περσίδες στέγαστρα, πέργκολες) πρασίνου χρώματος, που ελαφραίνουν τους όγκους και δίνουν στο κτίριο ευχάριστη και σύγχρονης αισθητικής μορφή.

Yλικά
Ο φέρων οργανισμός του κτιρίου κατασκευάστηκε από οπλισμένο σκυρόδεμα υψηλής αντοχής. Οι εξωτερικοί τοίχοι είναι από δύο δρομικές οπτοπλινθοδομές με μόνωση από διογκωμένη πολυστερίνη. Οι οπτοπλινθοδομές επενδύθηκαν εξωτερικά κατά περιοχές με εμφανή τούβλα ή με φύλλα αυλακωτής λαμαρίνας ή επιχρίστηκαν.
Τα εσωτερικά χωρίσματα κατασκευάστηκαν από οπτοπλινθοδομές. Η επίστρωση των δαπέδων έγινε με κεραμικά πλακίδια, μάρμαρα, βιομηχανικό δάπεδο, ξύλο και λινέλαιο, ανάλογα με τις απαιτήσεις των χώρων. Από τα εξωτερικά κουφώματα, οι μεν πόρτες και τα ρολά είναι σιδηρά, τα δε παράθυρα αλουμινίου με δίδυμους υαλοπίνακες, σκιαζόμενα από περσίδες αλουμινίου στις όψεις με πρόσπτωση ηλιακής ακτινοβολίας. Τα εσωτερικά κουφώματα είναι ξύλινα. Εσωτερικά το κτίριο βάφηκε με πλαστικά χρώματα και ριπολίνες, ενώ εξωτερικά (όπου δεν υπάρχουν επενδύσεις) με ακρυλικά χρώματα. Οι χώροι υγιεινής και το κυλικείο επενδύθηκαν με κεραμικά πλακίδια. Με ηχοαπορροφητικές η ανακλαστικές πλάκες και σύμφωνα με την ακουστική μελέτη επενδύθηκαν οι τοίχοι και η οροφή της αίθουσας πολλαπλών χρήσεων. Η σηματοδότηση της εισόδου πεζών έγινε από ένα μεταλλικό στέγαστρο που επικαλύπτεται από υαλοπίνακες αρμέ. Η είσοδος και η έξοδος οχημάτων σηματοδοτήθηκαν από μεταλλικά στοιχεία σχήματος Π. Τα δάπεδα των υπόστεγων εξωτερικών χώρων επιστρώθηκαν με μάρμαρο. Οι χώροι περιπάτου κατασκευάστηκαν με συνδυασμούς βοτσαλωτών τσιμεντόπλακων, σκυροδέματος και κυβόλιθων. Τμήμα της αυλής και του εξώστη του Δ’ ορόφου καλύφθηκε από μεταλλική πέργκολα. Τέλος, η περιοχή του κτιρίου που γειτνιάζει με το γήπεδο προστατεύτηκε με πέτασμα, κατασκευασμένο από υαλότουβλα που στηρίζονται σε μεταλλικό σκελετό.