Αρσάκειο δημοτικό σχολείο Ιωαννίνων

Στους πρωταρχικούς στόχους της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας ήταν πάντα η παροχή παιδείας υψηλού επιπέδου σε όσο το δυνατόν περισσότερους μαθητές, κυρίως σε ευαίσθητες περιοχές του ελλαδικού χώρου. Γι' αυτό το λόγο αποφάσισε την ίδρυση "αρσάκειων σχολείων" στα Ιωάννινα. Το κτιριολογικό πρόγραμμα προβλέπει την ανέγερση νηπιαγωγείου, δημοτικού σχολείου, γυμνασίου - λυκείου, κλειστού γυμναστηρίου, καθώς και κεντρικού κτιρίου με αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, βιβλιοθήκη και γραφεία διοίκησης. Το πρώτο στάδιο ολοκληρώθηκε το καλοκαίρι του 2009 με την κατασκευή του δημοτικού σχολείου.
Αρχιτεκτονική σύνθεση
Το οικόπεδο έχει εμβαδό 30 στρεμμάτων, είναι επικλινές, με πυκνή βλάστηση και πανοραμική θέα στη λίμνη Παμβώτιδα προς τα δυτικά, στοιχείο το οποίο καθορίζει αρκετά την αρχιτεκτονική σύνθεση, σε συνδυασμό και με τη διεύθυνση των ανέμων από βόρεια και ανατολικά. Τα αίθρια και οι αύλειοι χώροι των σχολείων διατάσσονται νότια και δυτικά, προφυλαγμένα από τους όγκους των κτιρίων και ανοικτά προς τη θέα. Τα κτίρια οργανώνονται σε πτέρυγες, λαμβάνοντας υπόψη το νότιο προσανατολισμό για τις αίθουσες. Επίσης στη διαμόρφωση των όψεων, των αναλογιών, των όγκων και των μορφών των κτιρίων λαμβάνονται υπόψη η πλούσια αρχιτεκτονική παράδοση της περιοχής, καθώς και τα τοπικά υλικά κατασκευής. Κάθε σχολείο ανταποκρίνεται αισθητικά και λειτουργικά στις ανάγκες των ηλικιακών ομάδων των μαθητών που φιλοξενεί, ενώ η κοινή σχεδιαστική αρχή και τα υλικά κατασκευής προσδίδουν στο σχολικό συγκρότημα ενιαία αισθητική και το εντάσσουν ομαλά στο ευρύτερο φυσικό και δομημένο περιβάλλον.
Το δημοτικό σχολείο
Το κτίριο του δημοτικού σχολείου είναι το πρώτο που ολοκληρώθηκε και ήδη λειτουργεί από το 2009. Είναι κατασκευασμένο σε πτέρυγες, που οργανώνονται γύρω από έναν κεντρικό αύλειο χώρο, ανοικτό προς τα δυτικά, με πανοραμική θέα στη λίμνη. Ο αύλειος χώρος, περιτριγυρισμένος με κερκίδες, είναι μελετημένος, ώστε να φιλοξενεί τις υπαίθριες εκδηλώσεις του σχολείου και συνδέεται άμεσα με την αίθουσα πολλαπλών χρήσεων. Αυτή η αίθουσα βρίσκεται στην κεντρική πτέρυγα του κτιρίου και ενοποιείται με το χώρο της εισόδου, καθώς και τις αίθουσες γυμναστικής και μουσικής, ώστε να χρησιμοποιούνται, όταν χρειάζεται, όλες μαζί ως χώρος συνάθροισης για τις γιορτές και τις λοιπές εκδηλώσεις του σχολείου.
Οι αίθουσες διδασκαλίας αναπτύσσονται σε δύο πτέρυγες με κριτήριο τις ηλικίες των μαθητών.
Αυτές των μικρότερων τάξεων (Α΄ και Β΄ Δημοτικού) βρίσκονται στη μονώροφη πτέρυγα και διαθέτουν δικό τους αύλειο χώρο, ενώ οι αίθουσες των μεγαλύτερων τάξεων βρίσκονται στη διώροφη πτέρυγα. Το δημοτικό σχολείο, σχεδιασμένο με βάση τις πλέον σύγχρονες, διεθνείς εκπαιδευτικές προδιαγραφές, περιλαμβάνει 12 αίθουσες διδασκαλίας, 4 αίθουσες ξένων γλωσσών, αίθουσες καλλιτεχνικών μαθημάτων και μουσικής, εργαστήρια φυσικής, χημείας και πληροφορικής, κλειστό χώρο γυμναστικής - χορού, χώρο πολλαπλών χρήσεων, καθώς και κύριους και βοηθητικούς χώρους, που υποστηρίζουν τη λειτουργία του σχολείου.
Φέρων οργανισμός
Το δημοτικό σχολείο αποτελείται από 4 στατικά ανεξάρτητα κτίρια, χωρισμένα μεταξύ τους με αρμούς διαστολής. Από αυτά το μεγαλύτερο κτίριο, σύμμεικτης κατασκευής, αποτελεί την κεντρική πτέρυγα, η οποία περιλαμβάνει τους κοινόχρηστους χώρους, ενώ τα υπόλοιπα τρία κτίρια, με φέροντα οργανισμό από οπλισμένο σκυρόδεμα, συνθέτουν τις πτέρυγες αιθουσών.
Η κεντρική πτέρυγα, η οποία είναι και η πλέον σύνθετη κατασκευαστικά, παρουσιάζει ιδιαίτερο μορφολογικό ενδιαφέρον με μόρφωση καμπύλης μεταλλικής στέγης. Το στατικό σύστημα της οροφής ισογείου της κεντρικής πτέρυγας περιλαμβάνει δύο τμήματα από σύμμεικτες μεταλλικές δοκούς στα δύο άκρα του κτιρίου. Μεταξύ αυτών των τμημάτων προβλέπεται διάδρομος σύνδεσης, μορφής γέφυρας από δικτυωτούς φορείς μεγάλου ύψους, που φθάνουν μέχρι την επόμενη στάθμη. Στην οροφή ορόφου οι εγκάρσιες δοκοί εδράζονται στους ορθοστάτες των πιο πάνω δικτυωμάτων, σε μεταβλητές στάθμες, σχηματίζοντας έτσι την καμπύλη μορφή της στέγης. Μ’ αυτόν τον τρόπο δημιουργείται στο κτίριο ένα κεντρικό τμήμα χωρίς υποστυλώματα. Τα επίπεδα τμήματα της στέγης καλύπτονται από πλάκες οπλισμένου σκυροδέματος, δημιουργώντας σύμμεικτους φορείς, ενώ τα καμπύλα τμήματα καλύπτονται με θερμομονωτικά πετάσματα, κατάλληλα καμπυλωμένα. Το αντισεισμικό σύστημα βασίζεται στην πυκνή παρουσία κατακόρυφων χιαστί διαγωνίων συνδέσμων κατά τις δύο διευθύνσεις.
Ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις
Το σύστημα θέρμανσης προβλέπει διαχωρισμό του κτιρίου σε ζώνες για επίτευξη αυτονομίας, ενώ η κατασκευή των δικτύων πραγματοποιήθηκε με τέτοιο τρόπο, ώστε να εξασφαλίζεται η μέγιστη δυνατή ευελιξία στη συντήρηση και στην επισκευή. Στους κοινόχρηστους χώρους εγκαταστάθηκαν ηλεκτρικά ρολόγια δύο όψεων, τα οποία συνδέθηκαν με τη μεγαφωνική εγκατάσταση για τη σήμανση έναρξης και λήξης των ωρών διδασκαλίας. Επίσης προβλέφθηκε η σύνδεση των αιθουσών διδασκαλίας με τους κεντρικούς ηλεκτρονικούς υπολογιστές του κτιρίου.
Τέλος, εγκαταστάθηκε μιμητικό διάγραμμα για τον κεντρικό χειρισμό θέρμανσης και φωτισμού, καθώς και υποδομή δομημένης καλωδίωσης για μελλοντική σύνδεση συστήματος κεντρικού ελέγχου (Building Managing System), που θα καλύπτει όλο τον κεντρικό μηχανολογικό εξοπλισμό του.
Υλικά κατασκευής
Όπου ήταν δυνατόν προτιμήθηκε η χρήση τοπικών δομικών υλικών, όπως της πέτρας Ιωαννίνων, με την οποία έγινε εκτεταμένη επένδυση των όψεων και του γιαννιώτικου μαρμάρου, με το οποίο επιστρώθηκαν όλοι οι εσωτερικοί κοινόχρηστοι χώροι. Έτσι, οι συνδυασμοί και οι αντιθέσεις των χρωματικά έντονων εποξειδικών δαπέδων στις αίθουσες με το μάρμαρο των κοινόχρηστων χώρων, των πέτρινων επενδύσεων των όψεων με τα μεταλλικά στέγαστρα, των συνθετικών επενδύσεων με το γκρι τσιμεντένιο κεραμίδι, των όψεων από υαλότουβλο με το μεταλλικό φέροντα οργανισμό της κεντρικής πτέρυγας συνθέτουν ένα ενδιαφέρον δυναμικό σύνολο και προσδίδουν στο κτίριο χαρακτηριστική αισθητική.