"THE BAY CLUBHOUSE", υπόσκαφο κτίριο στο γήπεδο της Costa Navarino

Οι νέες εγκαταστάσεις του "The Bay Clubhouse" είναι χωροθετημένες σε δεσπόζουσα θέση της περιοχής Navarino Bay, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα ανεμπόδιστη θέα του γηπέδου γκολφ και του κόλπου με τη νήσο Σφακτηρία.

Οι βασικές αρχές σχεδιασμού για το εν λόγω κτίριο είναι:
- η πλήρης και απόλυτη ένταξή του στο φυσικό ανάγλυφο και
- η βέλτιστη μείωση του ενεργειακού του αποτυπώματος.

Η επιλογή της θέσης του στη γεωγραφία του τόπου και η τυπολογία του υπόσκαφου κτιρίου συνδυαστικά αποδείχθηκαν τα βασικά μέσα για την επίτευξη των δυο στόχων. Γι’ αυτό το λόγο η θέση και η μορφή του κτιρίου προσαρμόζονται με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην υποδηλώνει την παρουσία του. Το μόνο εμφανές του στοιχείο, που φανερώνει την ανθρώπινη παρέμβαση, είναι το μεγάλο καμπύλο διάτρητο στέγαστρο, το οποίο στη δυτική πλευρά φαίνεται να ξεπροβάλλει μέσα από το έδαφος, ενώ στην ανατολική πλευρά εδράζεται σε τοίχους, επενδυμένους με φυσική πέτρα, αποτύπωμα κάποιας πανάρχαιας ανθρώπινης υπαίθριας δραστηριότητας. Η λειτουργική ανάγκη μιας διεύρυνσης στον περιβάλλοντα χώρο του κτιρίου για την εξυπηρέτησή επισκεπτών επιλέχθηκε να προσομοιάζει μια σχεδόν τελετουργικού χαρακτήρα κατωφερή διαδρομή. Ένας αναλημματικός "πέτρινος" τοίχος δημιουργεί μια δυναμικά εξελισσόμενη καμπύλη, που σέβεται και τονίζει τις υψομετρικές καμπύλες του φυσικού εδάφους, εφάπτεται τοπικά στο κτίριο για να εξασφαλίσει την πρόσβαση σ' αυτό και καταλήγει σταδιακά αποδομούμενος σε έκκεντρες βαθμιδωτές "πεζούλες", που χάνονται στο φυσικό έδαφος.

Η συνολική σύνθεση και τα συνδυασμένα καμπύλα τμήματα της κατασκευής, τα ίχνη του στεγάστρου, του τοίχου και του εξώστη προβάλλονται στο φυτεμένο δώμα του κτιρίου και γίνονται ένα με το φυσικό ανάγλυφο, αναδεικνύοντας τον ήρεμο και ήπιο χαρακτήρα του.
Η δύναμη των αλληλο-εφαπτόμενων, παράλληλων, έκκεντρων και αποκλινόντων αποτυπωμάτων αποκτά τη σημασία και το συμβολισμό μιας γλυπτικής σύνθεσης λιτής και απέριττης, φόρου τιμής στο τοπίο.
Με στόχο τη βελτιστοποίηση του ενεργειακού αποτυπώματος του κτιρίου, κατά το σχεδιασμό του εφαρμόστηκαν οι αρχές της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής, με τη χρήση παθητικών συστημάτων θέρμανσης, δροσισμού, φωτισμού. Η συνέργεια στη λειτουργία αυτών των συστημάτων, που αποτελούν δομικά στοιχεία του κτιρίου, στοχεύει στην εξασφάλιση βέλτιστων εσωκλιματικών συνθηκών με ελάχιστη ενεργειακή κατανάλωση, αξιοποιώντας τα στοιχεία του τοπικού κλίματος.

Στόχος είναι να εκπληρωθούν τα εξής κριτήρια:
- Ελαχιστοποίηση θερμικών απωλειών.
- Διαχείριση όμβριων υδάτων.
- Δημιουργία μικροκλίματος μέσω των φυτεύσεων.
- Ελεγχόμενος ηλιασμός.
- Διαμπερής φυσικός αερισμός.

Προηγουμένως αναφέρθηκε ότι για την επίτευξη του βασικού στόχου της επέμβασης, που είναι η απόλυτη ένταξη του κτιρίου στην τοπογραφία, το δώμα έχει τεράστια σημασία. Συγχρόνως όμως, στοχεύει και στην εκπλήρωση των τριών πρώτων κριτηρίων, προσφέροντας άριστη θερμομόνωση, η οποία εξασφαλίζεται από ένα φυτεμένο δώμα εντατικού τύπου με κηπευτικό χώμα πάχους έως και 80 cm, διαχείριση των όμβριων υδάτων και εξοικονόμηση υδατικών πόρων για την άρδευσή του με τη χρήση μεμβρανών αποστράγγισης και κατακράτησης, καθώς και δημιουργία μικροκλίματος μέσω της εκτεταμένης φύτευσης. Είναι προφανές ότι στο συγκεκριμένο κτίριο, αυτό δεν αφορά μόνο στο δώμα, αλλά γενικότερα στο 80% περίπου του κελύφους του κτιρίου μέσω των φυτεμένων πρανών του και της "τυφλής" βορινής όψης του.
Δώμα και πρανή γίνονται ένα, προβάλλοντας τη συνέχεια του αναγλύφου του εδάφους, ενώ τα μόνα στοιχεία που το αποκαλύπτουν είναι η δυτική ακμή του, προς τα γήπεδα γκολφ και τη θάλασσα.
Ο προσανατολισμός προς τη θάλασσα είναι ο πιο κατάλληλος για εκμετάλλευση του φυσικού φωτισμού και αερισμού.
Η κλειστή βόρεια όψη, στην οποία η κεντρική είσοδος τονίζεται από το μεγάλο στέγαστρο και αποτελεί τη μόνη εσοχή στην απέριττη συνέχεια του πέτρινου τοίχου, και το μεγάλο πανοραμικό υαλοστάσιο στο νότο, το οποίο το θέρος εξαφανίζεται μέσα στα πρανή εκατέρωθεν, μετατρέπουν ουσιαστικά τον κύριο όγκο του κτιρίου σε έναν ενιαίο, στεγασμένο, ημιυπαίθριο χώρο, καταργώντας ουσιαστικά τον κλιματισμό του. Το τεράστιο καμπύλο στέγαστρο και η πολύπλοκη γεωμετρία των περσίδων του ρυθμίζουν τον ηλιασμό και το φυσικό φως λούζει το εσωτερικό των κύριων χώρων τις περισσότερες ώρες της ημέρας. Από την άλλη, λόγω της γυάλινης επιστέγασης, προστατεύει ένα μεγάλο τμήμα του μεγάλου καμπύλου εξώστη. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργούνται ιεραρχημένες ζώνες άνεσης από το εσωτερικό προς το εξωτερικό, που όλες απολαμβάνουν την εξαίσια θέα στο βάθος του ορίζοντα.
Έτσι, όλα αυτά τα καμπύλα στοιχεία από διαφορετικά υλικά ανάλογα με τη χρήση ελίσσονται, εφάπτονται ή τέμνονται, εξασφαλίζοντας με τη συνέργεια και την αλληλεξάρτησή τους την πεποίθηση ότι είναι αναπόσπαστα στοιχεία του τοπίου και ότι βρίσκονται εκεί από πάντα. Σ’ αυτά τα ανθρωπογενή ίχνη προστίθεται και η ανάλογα επιλεγμένη φύτευση, με κύρια τα ελαιόδεντρα, τα κυπαρίσσια και διάφορους θάμνους.
Όλη η σύνθεση αποπνέει μια ηρεμία και απλότητα, η οποία συνάδει ιδανικά με το τοπίο και συμβάλλει στη σταδιακή για τον επισκέπτη αποκάλυψη της μαγευτικής θέας, που θα ξεδιπλωθεί μπροστά του μόλις περάσει το κατώφλι της εισόδου του "The Bay Clubhouse".