Πρισματικές παραθέσεις στην όψη κτιρίου γραφείων με αρχές βιωσιμότητας

Η όψη διαμορφώνεται με κατακόρυφα ανοίγματα, τα οποία εναλλάσσονται με πρισματικά πλήρη με μεταλλική υποκατασκευή και εξωτερική θερμομόνωση, σε ένα κτίριο γραφείων πιστοποιημένο κατά BREEAM για το σχεδιασμό και την κατασκευή του.

Το υφιστάμενο διώροφο κτίριο γραφείων, με εσωτερικό εξώστη και υπόγειο, χρονολογείται από το 1978 και χαρακτηρίζεται από την τοποθεσία του, το οριζόντιο ανάπτυγμά του και τη συμμετρία. Ως εύληπτο και περίοπτο αντικείμενο από την Αττική Οδό, αντιμετωπίζεται ως ένας όγκος με δυναμική. Τα πρισματικά πλήρη στοιχεία της όψης εναλλάσσονται με τα ανοίγματα με μια αναλογία σχεδόν ίση, σε μια αντιπαράθεση, που δημιουργεί ένα ενιαίο γλυπτικό σύνολο. Στον όγκο, παρατίθενται ταινίες LED καθώς και λεπτές περσίδες που λειτουργούν ως κατακόρυφα στοιχεία ενοποίησης και εντείνουν την αίσθηση της δυναμικής στο κτίριο, δημιουργώντας μια παιγνιώδη όψη σκιάς και φωτός. Ο εξωτερικός φωτισμός αποτελεί και αυτός στοιχείο της όψης και αντιμετωπίζεται με καθολικές συνθετικές χειρονομίες.
Επιπρόσθετα, τα ανοίγματα αναπτύσσονται στο μέγιστο θεμιτό ύψος και μήκος, αφήνοντας τη θέα απρόσκοπτη, παρέχοντας συγχρόνως την ευελιξία για μετέπειτα διαμερισματοποίηση του εσωτερικού χώρου. Οι εσωτερικές διαρρυθμίσεις ακολουθούν την ογκοπλασία της όψης. Οι εναλλαγές της ψευδοροφής, από γυψοσανίδα σε ορυκτή ίνα, παράγουν διαφορετικές ενότητες, που ενοποιούνται μέσω πρισμάτων, δημιουργώντας μια ενδιαφέρουσα προοπτική στον επιμήκη εσωτερικό χώρο. Η εγκατάσταση υπερυψωμένου δαπέδου παρέχει τη δυνατότητα της μεταβολής σε ό,τι αφορά τις θέσεις εργασίας.
Το υφιστάμενο, χαμηλού ύψους στέγαστρο, στο χώρο της εισόδου καταργείται και επανασχεδιάζεται ως ένα επιβλητικό στοιχείο της όψης με διπλό ύψος και κατακόρυφες υψίκορμες μεταλλικές λεπτομέρειες. Το στέγαστρο αντιμετωπίζεται ως μία μεγάλη κατακόρυφη χειρονομία που σηματοδοτεί την υποδοχή του επισκέπτη στο κτίριο, ενώ ολοκληρώνει την αίσθηση της συνέπειας και διαδοχής των διακριτών μοναδιαίων στοιχείων της όψης.

Η κατασκευή της όψης
Η κατασκευή των στοιχείων της όψης αποτελείται από μεταλλική υποκατασκευή κοιλοδοκών 60 × 60 × 3 (mm), τα οποία πακτώνονται στο σκελετό του κτιρίου, επενδύονται με ινοσανίδα, εξωτερική θερμομόνωση 10 cm και έχουν τελική επίστρωση χρωματιστού επιχρίσματος. Υπάρχουν διαφορετικές τυπολογίες της μεταλλικής υποκατασκευής, καθώς διαφοροποιούνται σε τριγωνικά και ορθογώνια πρίσματα, ανάλογα με το σχεδιασμό της όψης. Οι διατομές της μεταλλικής υποκατασκευής ηλεκτροκολλήθηκαν επί τόπου. Η εγγραφή των περασιών της όψης έγινε μέσω της εύρεσης των στατικών αξόνων ως σημεία αναφοράς και χάραξης των θέσεων με ράματα. Οι διατομές που συνορεύουν με ανοίγματα τοποθετήθηκαν σε απόσταση 12 cm, καθώς θα γινόταν πλήρωση με ινοσανίδα και κόλλα-πλέγμα, συνολικού πάχους 1,5 cm, εξωτερική θερμομόνωση 10 cm και αφρό πολυουρεθάνης χαμηλής διόγκωσης πάχους 0,5 cm. Ο ρόλος της μεταλλικής υποκατασκευής είναι διττός: αφενός για να αποδοθεί η ογκοπλασία και αφετέρου για να αντιμετωπιστεί το σημαντικό ζήτημα των ανεμοπιέσεων στο νέο κέλυφος.
Το πλάτος της κατασκευής κυμαίνεται από 30 cm εώς 1 m. Αυτή η διακύμανση οφείλεται στο γεγονός ότι το υφιστάμενο κτίριο είχε κατασκευαστεί με διακοσμητικά στοιχεία στην όψη με τη μορφή ψεύτικων δοκαριών, όπως επίσης και όγκους που εξείχαν αποσπασματικά από το κτίριο. Η κατασκευή της όψης "επιδιορθώνει" το αποσπασματικό και αναδεικνύει το "ενιαίο". Η αποξήλωση των μη φερόντων τμημάτων στις όψεις έγινε μέσω της μελέτης στατικής επάρκειας, η οποία ανέδειξε προβληματικά σημεία σε φέροντα δομικά στοιχεία, τα οποία ενισχύθηκαν με μανδύα.
Λόγω της εγγύτητας του κτιρίου με την Αττική Οδό, υπήρξε απαραίτητη η ακουστική μελέτη για το μετριασμό του υψηλού περιβαλλοντικού θορύβου. Τα ειδικά μέτρα ηχοπροστασίας αφορούσαν στην επιπλέον εσωτερική επένδυση με ορυκτοβάμβακα, διπλή γυψοσανίδα και επιπλέον τρίτη γυψοσανίδα στο δυτικό τμήμα του κτιρίου, που έχει τη μεγαλύτερη ηχητική επιβάρυνση. Επίσης γίνεται ηχομονωτική ενίσχυση της υάλωσης με τη χρήση διπλών ηχομονωτικών κρυστάλλων 12 mm (8+4) τρίπλεξ, προς εξωτερικό περιβάλλον, 18 mm κενού και 10 mm (5+5) τρίπλεξ προς εσωτερικό περιβάλλον.

Στοιχεία βιωσιμότητας
Το κτίριο είναι πιστοποιημένο κατά το πρότυπο BREEAM με βαθμολογία "Good", μια διαδικασία που πραγματοποιείται καθ’ όλη τη διάρκεια του σχεδιασμού και της κατασκευής, μέσω της διεπιστημονικής συνεργασίας μεταξύ αρχιτεκτόνων, μηχανικών και υπεύθυνων πιστοποίησης.
Τα κριτήρια που καταγράφονται αφορούν στην οργάνωση του εργοταξίου, σε τομείς που περιλαμβάνουν την ασφάλεια, τη διαχείριση αποβλήτων και την τήρηση χρονοδιαγράμματος. Σημαντικό τομέα της πιστοποίησης αποτελεί η ευεξία των χρηστών του κτιρίου, η οποία επιτυγχάνεται μέσω της διασφάλισης φυσικού αερισμού, μετριασμού ηλιακής ακτινοβολίας και άμεσης θέας προς εξωτερικό χώρο. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της παρεμβολής υψίκορμων ανακλινόμενων παραθύρων ανάμεσα στα μεγάλα σταθερά ανοίγματα. Σημαντική είναι επίσης η χρήση πιστοποιημένων μη τοξικών υλικών στον εσωτερικό και εξωτερικό χώρο. Ο σχεδιασμός του κτιρίου, όπως και η επιλογή των υλικών πληρούν τα ανωτέρω κριτήρια.
Στο πνεύμα της βιωσιμότητας πιστοποιείται η ανθεκτικότητα των υλικών και η ευελιξία σε μελλοντικές μεταβολές. Η όψη αποτελείται από διαφορετικές στρώσεις, οι οποίες αποτελούν προσθήκη στο κτίριο και παρέχουν τη δυνατότητα αλλαγών στο μέλλον. Η εξωτερική θερμονόνωση και η ινοσανίδα τηρούν τις προδιαγραφές για ανθεκτικότητα και εύκολη αντικατάσταση.
Περαιτέρω, πιστοποιείται ότι τα μηχανολογικά συστήματα του κτιρίου και η κατασκευή της όψης συμβάλλουν στην χαμηλή ενεργειακή κατανάλωση. Η χρήση της εξωτερικής θερμομόνωσης στην όψη διασφαλίζει το κέλυφος από θερμικές απώλειες, ενώ η ογκοπλασία της παρέχει επαρκή σκιασμό για μείωση του ηλιακού φορτίου.
Στα πλαίσια της οικολογίας, αναδείχθηκε και ενισχύθηκε το υφιστάμενο οικοσύστημα. Διατηρήθηκε το μεγαλύτερο μέρος της υπάρχουσας φύτευσης, ούτως ώστε να μη διαταραχθούν φωλιές πτηνών, όπως επίσης ορίστηκαν νέες ζώνες φύτευσης με ξηροθερμικά φυτά, τα οποία εντάσσονται στο τοπίο κι έχουν λίγες απαιτήσεις σε άρδευση.
Ειδική μελέτη ηχορύπανσης ανέδειξε τα σημεία του κτιρίου με την πιο έντονη επιβάρυνση και στα οποία δόθηκαν ειδικές προδιαγραφές ηχομονωτικής ενίσχυσης υαλοστασίων και πλήρωσης των τοίχων. Τέλος διασφαλίστηκε μέσω ειδικής μελέτης φωτισμού, ότι ο εξωτερικός φωτισμός της όψης και του περιβάλλοντος χώρου είναι διακριτικός και δεν προκαλεί φωτορύπανση.