Πολυκατοικία στην οδό Δεινοκράτους, Αθήνα
Η πολυκατοικία αποτελείται από πέντε ορόφους διαμερισμάτων, πιλοτή και 4 υπόγεια, και βρίσκεται σε κεκλιμένο, δισγωνιαίο οικόπεδο.
Βασικό συνθετικό ζήτημα ήταν η κατοίκηση στην πόλη και η διερεύνηση του κτιριακού τύπου της ελληνικής πολυκατοικίας. Με την αποφυγή μορφολογικών, εννοιολογικών, τεχνολογικών και άλλων ευρημάτων, δηλαδή μέσω της αφαίρεσης και της οικονομίας σε αναφορά με τις αρχιτεκτονικές ιδέες και τη σχεδιαστική και πρακτική εφαρμογή τους στο χαρτί και στο εργοτάξιο, επιχειρήθηκε ο επαναπροσδιορισμός της αρχιτεκτονικής, ως ατομικής αλλά και συλλογικής κοινωνικής αξίας, καθώς πρόκειται για συγκρότηση ιδιωτικού αλλά και συλλογικά κατοικήσιμου χώρου.
Έτσι, αναζητήθηκε μια πολυκατοικία - τύπος, "στοιχείο" ενός ευρύτερου συνόλου που είναι η πόλη. Πολυκατοικία - τύπος, όχι ως "ιδανικό μοντέλο" καθολικής εφαρμογής, αλλά ως μία συμβολή στον κοινό προβληματισμό.
Η τυπική εμπορική πολυκατοικία, ακόμη και ως αποκλειστικό αποτέλεσμα των τεχνοοικονομικών προδιαγραφών που επιβάλλει το εμπόριο της κατοικίας, προδιαγράφει αφ' εαυτής μια τυπολογία που χρήζει κάποιας ανάλυσης και που μπορεί να αποδώσει χρήσιμα συμπεράσματα. Διότι μέσα σ' αυτό το συνονθύλευμα μπορεί κανείς να διακρίνει, το αρχιτεκτονικό πρότυπο της βίαια σταματημένης και παραμορφωμένης "αρχιτεκτονικής άνοιξης" των περιόδων του '30 και, κυρίως, του ’60. Η σύνδεση με αυτό το πρότυπο ήταν η βάση εκκίνησης της μελέτης.
• Η έκφραση της ιδέας και του σκοπού της αρχιτεκτονικής ως "δοχείου ζωής" και όχι ως πρόσκαιρου στιλ ζωής.
• Η συνοπτική διατύπωσή του με τα βασικά αναπαραστατικά μέσα, πρωτίστως την κάτοψη και την τομή, αλλά και ως αφαιρετικές ιδεογραμματικές χαράξεις, ως ιδεογράμματα.
• Η δομική στερεότητα.
• Το απλό, πυκνό και ευκρινές σχήμα, που μπορεί να υποδιαιρείται ή να πολλαπλασιάζεται.
• Η κονστρουκτιβιστική διάρθρωση του κτιρίου μέσα από τη διάκριση φορέα - πλήρωσης.
• Η οικονομική οργάνωση του εξωτερικού και κυρίως του εσωτερικού χώρου, σε αναφορά με ένα απλό, αντιαυταρχικό, ανθρωποκεντρικό, συλλογικό τρόπο ζωής.
• Ο πολυλειτουργικός, ενιαίος, ρέων, εσωτερικός κοινός χώρος, σε συνδυασμό με τον ελάχιστο, αυστηρά ιδιωτικό χώρο, το "δωμάτιο".
• Η οικονομία στη μορφοπλασία.
Αυτά τα ζητήματα του "τύπου" αποτέλεσαν το ευρύτερο κανονιστικό πλαίσιο μέσα στο οποίο αναπτύχθηκε η μελέτη.
Μέσα σ' αυτό το πλαίσιο επιχειρήθηκε η διατήρηση και η ενίσχυση της συνέχειας της πόλης και η ενσωμάτωση σ' αυτήν της νέας πολυκατοικίας (αισθητικά, δομικά, λειτουργικά). Ως τέτοια συνέχεια λειτουργεί ο ελεύθερα προσπελάσιμος, ημιδημόσιος πεζόδρομος, που διατρέχει διαμπερώς την πιλοτή και συνδέει το κτίριο με το δίκτυο κινήσεων της πόλης. Είναι ένας ανοιχτός ανηφορικός πεζόδρομος. Ταυτοχρόνως αυτό το "πέρασμα" χρησιμοποιείται και ως συλλογικός χώρος συνάντησης, διέλευσης και παραμονής των κατοίκων της πολυκατοικίας. Έτσι, το κτίριο προσαρμόζεται στο έδαφος, παραλαμβάνοντας την κλίση της πλαγιάς στην τομή του.
Στοιχείο της κεντρικής ιδέας είναι επίσης η συγκρότηση της κατασκευαστικής δομής του κτιρίου με λογική ενός "lego". Συμπληρώνεται χρονικά κατά σταδιακές, ανεξάρτητες "στρώσεις", που δεν εμπλέκονται η μία με την άλλη, διευκολύνοντας έτσι τα στάδια της κατασκευής, την αλλαγή ή την επιδιόρθωσή τους.
Ο φορέας οργανώνεται σε κά́νναβο τοιχίων και στύλων και η κάτοψη σε ζώνες. Η μεγάλη ζώνη συγκροτείται από τοιχία και αποδίδει τις πιο σταθερές (κλιμακοστάσιο, λουτρά) και προστατευμένες (καθιστικά) περιοχές. Η μικρότερη με τους στύλους και τις πληρώσεις ως πιο ευέλικτο τμήμα, αποδίδει μικρότερους χώρους (δωμάτια, κουζίνες, ημιυπαίθριους) ή/και επεκτάσεις καθιστικών. Έτσι, η δομή του κτιρίου με τη συμπληρωματική λειτουργία των ζωνών και τις διαμπερότητες αξόνων και κινήσεων του συστήματος του φορέα, παρέχει τη δυνατότητα εναλλακτικών διαμορφώσεων της κάτοψης ανά όροφο, ανάλογα με την τοπογραφία (κλίση οικοπέδου, θέα), τον οικοδομικό κανονισμό, τις ανάγκες των ενοίκων σε μεγέθη χώρων κτλ.
Στοιχεία έγου
Αρχιτεκτονική μελέτη - επίβλεψη: Γιώργος Αγγελής
Συνεργατες αρχιτέκτονες: Μάγδα Χαμπάλογλου (μελέτη - επίβλεψη), Ανθή Βερυκίου (μελέτη)
Υπεύθυνος μελέτης: Γιώργος Αγγελής
Ομάδα μελέτης: Δάφνη Καραϊσκάκη, Σοφία Κονδυλιά, Χάρης Λάσπας, (φοιτητές αρχιτεκτονικής)
Στατική μελέτη: Κρίτων Κωνσταντίνου
Η/Μ μελέτη: Στέφανος Νικολάου
Κατασκευή: ΣΤΕΨΙΣ Α.Τ.Ε.
Ειδικοί σύμβουλοι: Αντώνης Χατζηκώστας
Τοποθεσία: Οδός Δεινοκράτους, Κολωνάκι, Αθήνα
Συνολικό εμβαδό: 1.900 m²
Φωτογραφίες: Μπάμπης Λουιζίδης & Κατερίνα Γληνού
ΕΡΓΑ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΣΤΟ KTIRIO.GR
https://ktirio.gr/el/%CE%BA%CF%84%CE%B9%CF%81%CE%B9%CE%B1/%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CE%B5%CF%82/%CF%80%CE%BF%CE%BB%CF%85%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%B9%CE%BA%CE%AF%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%BF%CE%B4%CF%8C-%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CE%BA%CF%81%CE%AC%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%82-%CE%B1%CE%B8%CE%AE%CE%BD%CE%B1#sigProId169cccbf8b