Κατοικία στην Κρήτη
Το οροπέδιο Λιβάδι, στην ανατολική παρειά του Ψηλορείτη έχει ως σημείο αναφοράς τον οικισμό Κρουσώνα, σε υψόμετρο μεταξύ 980 και 1100 m επάνω από τη θάλασσα. Επιλογή των ιδιοκτητών ήταν να περνούν εδώ τα Σαββατοκύριακα, μακριά από τη θορυβώδη πόλη σε επαφή με μια φύση. Το θέμα της κατοικίας δεν θα μπορούσε παρά να εμπλέκεται με τη μόνη υφιστάμενη μαρτυρία οικοδομής, τα μιτάτα, αρχέτυπες ξηρολιθικές κατασκευές απ’ τις οποίες οι μνήμες αντλούνται από τα μεγάλα βάθη του παρελθόντος. Η κωνική μορφή τους αποτέλεσε τον πυρήνα της αρχιτεκτονικής σύλληψης. Μια σύνθεση από απλούς γεωμετρικούς όγκους και πρίσματα που βρίσκουν τη θέση τους ακουμπισμένοι ο ένας δίπλα στον άλλο.
Δημιουργήθηκε μια κάτοψη με απλά, γεωμετρικά, διαφορετικά σχήματα με τρόπο καθαρό, τόσο προς τα έξω, όσο και προς τα μέσα. Στον κεντρικό κυκλικό χώρο εντάσσονται ως συμπληρωματικοί οι άλλοι δύο όγκοι για να εξασφαλίσουν τις ανάγκες του σύγχρονου τρόπου ζωής. Πρόκειται για τη μονάδα του καθιστικού με το τζάκι που έχει επενδυθεί εξωτερικά με την τοπική πέτρα και του υπνοδωματίου του ξενώνα, για το οποίο το υλικό επένδυσης της εξωτερικής όψης είναι λωρίδες από μαύρο σίδερο.
Σ’ αυτόν τον κεντρικό χώρο της κατοικίας, που φιλοξενεί την τραπεζαρία και το μεγάλο ενιαίο πάγκο της κουζίνας, δεσπόζει η μεγάλη μεταλλική σκάλα που οδηγεί στον επάνω όροφο. Με ένα μεγάλο άνοιγμα λειτουργεί ως ενιαίος χώρος με το καθιστικό στο τζάκι, σε διαφορά επιπέδου τριών σκαλοπατιών. Πίσω από τον πάγκο της κουζίνας μέσω ενός μικρού διαδρόμου οδηγούμαστε στο λουτρό και στο υπνοδωμάτιο. Η σκάλα, ακολουθώντας το σκεπτικό των σκληρών επιφανειών στην πλέον φυσική τους και με ελάχιστη επεξεργασία μορφή, δίνει μια στροβιλική κίνηση που συνεχίζει και έξω για να τελειώσει στο παρατηρητήριο - αστεροσκοπείο στο δώμα. Από το υπνοδωμάτιο του ορόφου βλέπει κανείς την είσοδο κάτω και προς τα επάνω και από έναν κυκλικό φωταγωγό ρεμβάζει τον ουρανό. Στον κήπο, που αποτελεί τη φυσική συνέχεια του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού, κατεβαίνουμε από τα επτά σκαλοπάτια που βρίσκονται δίπλα στην πέργκολα που είναι και ένα μεταβατικό στάδιο από το σπίτι προς τη φύση.
Οι τρεις διαφορετικοί όγκοι που συνθέτουν την κατασκευή διαμορφώνονται σε σχέση με σκληρές επιφάνειες στην πλέον φυσική τους μορφή, με ελάχιστη επεξεργασία στην πέτρα, στο επίχρισμα, στο σίδερο και στα ξύλα. Τα υλικά συντάσσονται σε διαφορετική ποσοστιαία συμμετοχή μέσα και έξω, χωρίς όμως να αποκλείεται κανένα από αυτά.
Στοιχεία έργου:
Αρχιτεκτονική μελέτη - επίβλεψη: Φ. Ζανόν, Ν. Σκουτέλης
Στατική μελέτη: Μ. Τζανάκης
Η/Μ μελέτη: Ζ. Ασσαριωτάκης
Συνεργάτης: Δ. Παπαδάκης, αρχιτέκτων μηχ.
Ιδιοκτήτης: Εμμανουήλ, Αναστασία, Χρήστος Κοντζεδάκης
Τοποθεσία: Λιβάδι Κρουσώνα, Ν. Ηράκλειο Kρήτης
Συνολικό εμβαδό κτιρίου: 188 m² (66 m² υπόγειο, 87 m² ισόγειο, 35 m² όροφος)
Χρόνος μελέτης: Μάρτιος - Ιούλιος 2002
Χρόνος κατασκευής: Ιούλιος 2002 - Σεπτέμβριος 2005
Φωτογραφίες: Γιώργης Γερόλυμπος