Αρχιτεκτονικό γραφείο και κατοικία στην Λεμεσό
Το κτίριο βρίσκεται στα βορειοδυτικά της πόλης της Λεμεσού, στην Κύπρο, σε περιοχή εύκολα προσβάσιμη από το κέντρο και σε απόσταση δεκαπέντε λεπτών με το αυτοκίνητο.
Η επιλογή του τεμαχίου δεν ήταν καθόλου τυχαία, αντιθέτως ήταν αυτή που πυροδότησε τις σχεδιαστικές κατευθύνσεις του έργου. Ανατολικά του τεμαχίου υπάρχει δρόμος δευτερεύουσας σημασίας, ενώ δυτικά δρόμος πρωτεύουσας σημασίας. Το νότιο μέρος του τεμαχίου, ορίζεται από δημόσιο πεζόδρομο. Αυτές οι τρεις παράμετροι, που έχουν ως αποτέλεσμα να απομακρύνουν τις γειτονικές επαφές, αποτέλεσαν και την πρώτη ελκυστική υπόσχεση. Επιπλέον, το μικρό σχετικά οικόπεδο, εμβαδού 370 m2, τροχοδρομούσε ένα κτίριο που στην ανάγκη του να εξαντλήσει όλη τη δικαιωματική του δόμηση, θα εξελισσόταν κατακόρυφα αντί για οριζόντια.
Αυτό ακουμπούσε ιδιαίτερα στις ανάγκες του χρήστη, ο οποίος χρειαζόταν δύο μονάδες στο σύνολο. Η πρώτη θα λειτουργούσε ως επαγγελματικός του χώρος, ενώ η δεύτερη ως χώρος ιδιοκατοίκησης του.
Οι τρεις όροφοι που ορίζει η τοπική νομοθεσία, εξελίχτηκε επάνω σε πιλοτή, έτσι ώστε ο χώρος στο ισόγειο, να ελευθερώνεται από το πλεονάζον κτίσμα και να καθίσταται ταυτόχρονα διαμπερής, καθώς και αιτία οπτικής άνωσης των ορόφων που φέρει. Επιπλέον, αυτός ο ελεύθερος χώρος, εξυπηρετεί ανάγκες χώρου στάθμευσης του κτιρίου, χωρίς να προκαλεί αισθητικά, αφού στο νότιο του τμήμα "κρύβεται" πίσω από τον επιμήκη ανθώνα, που τοποθετήθηκε εκεί για να λειτουργεί σαν πράσινη λωρίδα μεταξύ του δημόσιου πεζόδρομου και του συνόρου του κτιρίου.
Ο πρώτος όροφος αφιερώνεται καθαρά στην επαγγελματική μονάδα, ενώ ο δεύτερος μοιράζεται στην επαγγελματική και στην μονάδα ιδιοκατοίκησης του ιδιοκτήτη. Στον τρίτο όροφο έχουν τοποθετηθεί οι κοινόχρηστοι χώροι της οικίας, όπως κουζίνα, σαλόνι, τραπεζαρία, αποχωρητήριο ξένων. Η ευάερη καλυμμένη βεράντα, που είναι τοποθετημένη στη νοτιοδυτική γωνία του κτιρίου, εκμεταλλεύεται άμεσα τη θέα και την ηλιοφάνεια.
Η σχεδίαση των εσωτερικών χώρων στη μεταξύ τους σχέση αλλά και στη σχέση τους με τη βεράντα, βασίστηκε άμεσα στην ευελιξία που επιτρέπει την κατ’ επιλογή ενοποίησή τους διά μέσου συρόμενων μεσόθυρων και εξωστόθυρων. Τα υπνοδωμάτια έχουν τοποθετηθεί στο μεσαίο όροφο στο πίσω μέρος του κτιρίου, στο οποίο ενισχύεται η προσωπική προστασία, αλλά και η ηρεμία τους από το οικιστικό ύφος της περιοχής σ' αυτή την πλευρά.
Η αρχιτεκτονική πρόθεση του κτιρίου, απέβλεπε σε μια κατασκευή που θα φαινόταν και θα λειτουργούσε ταυτόχρονα σαν ένα όχημα, ένα κύτταρο των δύο αναγκών του χρήστη, όσον αφορά στην ιδιοκατοίκηση αλλά και στην επαγγελματική του ενασχόληση.
Η αισθητική, αλλά ταυτόχρονα και η κατασκευαστική δέσμευση στο ανεπίχριστο σανιδωτό σκυρόδεμα παραπέμπουν στην προτίμηση του ιδιοκτήτη σε μοντέρνα αρχιτεκτονική του 1960, χωρίς όμως να τυποποιεί το αποτέλεσμα σαν αντίγραφο εποχής.
Η επιλογή των υλικών που χρησιμοποιήθηκαν, πέραν της αισθητικής τους ιδιαιτερότητας, αποβλέπει ταυτόχρονα στη διαχρονικότητα, αλλά και στην ευκολία συντήρηση τους. Ενώ όλες ανεξαιρέτως οι οροφές είναι από ανεπίχριστο σανιδωτό σκυρόδεμα, όλα τα δάπεδα είναι επενδυμένα με μάρμαρο Γορτύνης. Το αποτέλεσμα είναι δύο οριζόντιες επιφάνειες σε γκρι αποχρώσεις να ανακαθορίζουν τις ομοιότητες τους αλλά και τη διαφορετικότητα τους σε μια μη αναμενόμενη σχέση, αφού στη φύση συνήθως τα άνω διατηρούν μια λεία επιφάνεια, ενώ τα κάτω μια πιο τραχιά. Η πρόθεση γενικά στην επιλογή των υλικών απέβλεπε στη ξεκάθαρη μεταξύ τους σχέση, στον περιορισμό όσον αφορά στην ποικιλία και στη συνετή κατηγοριοποίηση τους. Κατά συνέπεια, έχει επιλεγεί ένα μόνο μάρμαρο να ρέει κυριολεκτικά και να επενδύει τα δάπεδα, τις σκάλες, τα αποχωρητήρια, τους πάγκους στους χώρους υποδοχής, τους πάγκους στους χώρους της κουζίνας κτλ. Επιπλέον, το ανεπίχριστο σανιδωτό σκυρόδεμα αναδύεται μέσα από τις οροφές, τις τοιχοποιίες, τα στηθαία και άλλα στοιχεία, ενώ εύστοχα διακόπτεται από περιορισμένες επιφάνειες, βαμμένες σε λευκό ή ανθρακί χρώμα, προς αποφυγή οπτικής ανίας. Η ξυλεία, που έχει χρησιμοποιηθεί στο εσωτερικό όλων των χώρων, είναι ίδια. Επίσης όλα τα στοιχεία αλουμινίου ή γυαλιού το ίδιο. Εν κατακλείδι προκύπτει ένα αποτέλεσμα, στο οποίο συνοψίζονται ξεκάθαρα υλικά, όπως μάρμαρο, σκυρόδεμα, ξύλο, αλουμίνιο και γυαλί.
Το κτίριο σε όλες του τις επιφάνειες έχει θωρακιστεί απέναντι στη θερμότητα και στο ψύχος, στο βαθμό που απαιτεί η σύγχρονη νομοθεσία της Κύπρου, βάσει επαγγελματικής μελέτης υπολογισμών.
Η πρώτη πλάκα στην πιλοτή, καθώς και η τελευταία πλάκα οροφής της οικίας, έχουν μονωθεί βάσει υπολογισμών, με εξηλασμένη πολυστερίνη. Το ίδιο και στο εσωτερικό τους, όλες οι κατακόρυφες επιφάνειες από σκυρόδεμα, που κατόπιν εγκλωβίστηκαν πίσω από εσωτερική επένδυση συστήματος ξύλινης πλάκας O.S.B και γυψοσανίδας. Οι υπόλοιπες εξωτερικές τοιχοποιίες από τούβλο θερμομονώθηκαν στην εξωτερική τους επιφάνεια με θερμομονωτικό επίχρισμα υψηλού δείκτη. Επιπλέον, στα εξωτερικά υαλοπετάσματα και γυάλινα κουφώματα χρησιμοποιήθηκε διπλός υαλοπίνακας χαμηλής εκπομπής σύμφωνα πάντα με την αντίστοιχη μελέτη. Επιπρόσθετα οριζόντια σταθερά ή κινητά σκίαστρα, καθώς επίσης και ρολά που χρησιμοποιηθήκαν σε επίμαχα σημεία προς τον ήλιο, προστατεύουν με τη σειρά τους χώρους του κτιρίου. Η επιλογή του εκάστοτε τρόπου σκίασης απέβλεπε τόσο στη λειτουργική, όσο και στην αισθητική του κατάληξη. Τέλος, προστασία από την ηλιακή ακτινοβολία παρέχουν και οι πρόβολοι, οι οποίοι προεκτείνονται σε σημεία σαν φυσικές προεξοχές των κυρίων οριζόντιων πλακών.
Το στατικό σύστημα του κτιρίου, εφόσον η αισθητική απόφαση έτεινε στο ανεπίχριστο σκυρόδεμα, δεν μπορούσε να είναι άλλο εκτός του οπλισμένου σκυροδέματος. Όλα τα δοκάρια της οικοδομής τοποθετήθηκαν αντεστραμμένα, αφήνοντας έτσι την κάτω πλευρά της εκάστοτε πλάκας να αιωρείται ελεύθερη από αυτά.
Όλες οι τοιχοποιίες, οι εσωτερικές και εξωτερικές θύρες, τα παράθυρα και γενικά όλα τα ανοίγματα, ακουμπούν χωρίς ανώφλια στην πλάκα, χαρίζοντάς τους το κοινό μέγιστο ύψος των τριών μέτρων, που αντιστοιχεί στην καθαρή απόσταση μεταξύ των πλακών. Τα αντεστραμμένα δοκάρια "κρύφτηκαν" μέσα σε ελαφρόδεμα και στο σύστημα της ενδοδαπέδιας θέρμανσης, που λειτουργεί με μονό κομπρέσσορα τύπου VRV. Το τελικό σύστημα πολλαπλών επιφανειών της κάθε πλάκας συμβάλλει στη θερμική, αλλά και στην ακουστική μόνωση μεταξύ των ορόφων. Το σύστημα της ψύξης καταλήγει σε κλιματιστικά κατακόρυφου τύπου, εντοιχισμένα σε ντουλάπες, αφήνοντας τον κρύο αέρα να ρέει μέσα από διακοσμητικές ξύλινες γρίλιες στο άνω τους μέρος, ενώ γρίλιες κάτω χαμηλά στη βάση λειτουργούν ως έξοδοι του ζεστού αέρα ανακύκλωσης.
Στον τελευταίο όροφο, όπου η ελεύθερη άνω πλευρά της πλάκας το επέτρεπε, τοποθετήθηκαν εντός ειδικά διαμορφωμένων κουβουκλίων τα κλιματιστικά και ο αέρας ρέει εντός του εσωτερικού χώρου διά μέσου κυκλικών οπών οροφής. Ανεμιστήρες οροφής τοποθετήθηκαν επιμελώς σε κατάλληλα σημεία στο χώρο, έτσι που να αναλαμβάνουν το θέμα κλιματισμού για αρκετούς από τους θερμούς μήνες του χρόνου.
Κατά κανόνα, όλα τα σημεία στις οροφές που αφορούν στο φωτισμό, στον κλιματισμό, στον ήχο, στο συναγερμό κτλ., αποτέλεσαν θέμα σοβαρού υπολογισμού και μελέτης, καθώς η ανεπίχριστη τελική επιφάνεια των οροφών δεν επέτρεπε αστοχίες. Για κάθε σημείο δημιουργήθηκε προδιαγεγραμμένη οπή στο σκυρόδεμα, ώστε όλα τα ηλεκτρικά εξαρτήματα οροφής να είναι χωνευτά εντός της πλάκας.
Στοιχεία έργου
Αρχιτεκτονική μελέτη: Κύρος Λόντος
Στατική μελέτη: Καλλιόπη Μηλτιάδους
H/M Mελέτη: Τόνυ Μασούρας και εταιρεία ΤΕΛΚΑΡ
Eπίβλεψη: Αλέξανδρος Τσιμπερόπουλος
Αλλοι μελετητές: Στέλιος Μακρίδης, επιμετρητής
Tεχνική εταιρεία κατασκευής: Αντώνης Αντωνίου Εργοληπτική Εταιρεία ΛΤΔ
Tοποθεσία: Λεμεσός, Κύπρος
Συνολικό εμβαδό κτιρίου: 520 m²
Διάρκεια μελέτης: 8 μήνες
Διάρκεια κατασκευής: 20 μήνες
Παρουσίαση: Κύρος Λόντος
Φωτογράφος: Αθανάσιος Μπαμπάκης
ΕΡΓΑ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΣΤΟ KTIRIO.GR
https://ktirio.gr/el/%CE%BA%CF%84%CE%B9%CF%81%CE%B9%CE%B1/%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CE%B5%CF%82/%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B9%CF%84%CE%B5%CE%BA%CF%84%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%B5%CE%AF%CE%BF-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%B9%CE%BA%CE%AF%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%BB%CE%B5%CE%BC%CE%B5%CF%83%CF%8C#sigProId94d0601642