Επέκταση του εμπορικού κέντρου "RIVER WEST"

"Riverwest Open"

Μια δεκαετία μετά την ίδρυση του πρότυπου εμπορικού κέντρου "Riverwest" στα δυτικά προάστια της Αθήνας, ξεκινά το έργο της επέκτασής του προς τα δυτικά. Η νέα ανάπτυξη αφορά στη λειτουργική συνένωση του νέου εμπορικού συγκροτήματος με το υφιστάμενο, καθώς επίσης και στην ανάπτυξη νέων χώρων εστίασης και καταστημάτων σε έναν υπαίθριο χώρο, που αποτελείται από διάφορες ζώνες επισκεπτών και χώρους αναψυχής με πράσινο και υδάτινα στοιχεία. 

Κεντρική ιδέα της επέκτασης είναι η "ρωγμή", που σχηματίζεται από το ασυνεχές περίγραμμα των κτιρίων, μέσα από την οποία αναδύεται ένα "ποτάμι", που διασχίζει κατά μήκος τον περιβάλλοντα χώρο της ανάπτυξης, δημιουργώντας πεζοδρομήσεις και πράσινες ροές στις όχθες του. Η ρωγμή διαχωρίζει το εμπορικό πάρκο σε επί μέρους λειτουργικές ενότητες καταστημάτων, εστιατορίων και χώρων αναψυχής, ενώ ταυτοχρόνως δρα ως ραχοκοκαλιά, που συνδέει τις υπαίθριες δραστηριότητες και ενσωματώνει έναν ολοκληρωμένο εμπορικό περίπατο, που προσφέρει νέες εικόνες στον επισκέπτη και τον ωθεί να περιδιαβεί και να ανακαλύψει τον τόπο.

Ένα διώροφο συγκρότημα εμπορικών χρήσεων και χρήσεων συνάθροισης κοινού αντικαθιστά το πρώην βιομηχανικό συγκρότημα Μουζάκη, με κύριους και βοηθητικούς χώρους στο υπόγειο. Στο βόρειο τμήμα του οικοπέδου σχηματίζεται ένα αστικό πάρκο που περιλαμβάνει και ένα σύμπλεγμα τεχνητών πετρωμάτων, απ' όπου πηγάζει το νερό του "ποταμού". Ο καταρράκτης προβάλλει στο βάθος και υδροδοτεί μια "φυσική λίμνη". Αυτή είναι η αρχή του "ποταμού", που αποτελείται από μονάδες υδάτινων στοιχείων, στα οποία η ροή του νερού αλλάζει διαδοχικά: ακίνητο αρχικά, με χαμηλή ροή στη συνέχεια, κινείται και αφρίζει επάνω από ανάγλυφες επιφάνειες, για να καταλήξει σε ένα γραμμικό στοιχείο, που τονίζει τα δέντρα που φαίνονται μέσα από το γνωστό "mirror effect".

Η νέα περιοχή εστίασης γίνεται μέρος του υπάρχοντος εξώστη του "Riverwest" και επεκτείνεται περαιτέρω, επικοινωνώντας με τον περιβάλλοντα χώρο, αλλά και με βιοκλιματικά ηλιακά αίθρια που συλλέγουν την ηλιακή ακτινοβολία τον χειμώνα και ανοίγουν το καλοκαίρι, χρησιμοποιώντας κινητά υφασμάτινα συστήματα σκίασης. Η δομή των καταστημάτων και των υπαίθριων χώρων ακολουθεί το κεκλιμένο έδαφος του περιβάλλοντος χώρου, δημιουργώντας κλιμακωτά επίπεδα, που συνδέονται με σκάλες ή ράμπες.

Η βιοκλιματική συμπεριφορά των κτιρίων και η επιλογή φιλικών προς το περιβάλλον υλικών γίνονται ο βασικός άξονας του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού, συνοψίζοντας τη γενική φιλοσοφία του εμπορικού κέντρου στις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης (με μικρό ενεργειακό αποτύπωμα), της οικολογίας και της ανακύκλωσης.

Η ανάγκη για συνεχή ροή μεταξύ των δύο χώρων του εμπορικού κέντρου οδήγησε σε αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση του υφιστάμενου διαδρόμου κυκλοφορίας, που πλέον οδηγεί στον εξωτερικό χώρο της επέκτασης του εμπορικού κέντρου. Στο ισόγειο μια νέα ζώνη μετάβασης επιχειρεί να φέρει την ποιότητα του εξωτερικού φωτισμού στο εσωτερικό του εμπορικού κέντρου, επιτρέποντας μια ανεμπόδιστη και φυσική κίνηση στη νέα επέκταση. Στον κύριο άξονα της ζώνης μετάβασης χρησιμοποιούνται πολλές ειδικές κατασκευές, όπως ελαστική οροφή εκπομπής, διαφημιστικές προθήκες (lightboxes) και μια συνεχής κρεμαστή κυρτή φωτεινή λωρίδα, που εκτείνεται εκατέρωθεν της ζώνης μετάβασης, δίνοντας έναν υπαινιγμό της νέας παρέμβασης. Στο πρώτο επίπεδο σχηματίζεται μια σπείρα διαδοχικών φωτιστικών πλαισίων, που δημιουργεί και την αίσθηση μιας πύλης, προσκαλώντας τους επισκέπτες στο νέο "Riverwest Open".

"Riverwest" gateway & ζώνη μετάβασης

Το έργο αφορά στον σχεδιασμό της ζώνης σύνδεσης του υφιστάμενου εμπορικού κέντρου "River West" με τη νέα περιοχή επέκτασης "River West Open", σε ισόγειο και Α’ όροφο. Πρόκειται για μια αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση του υφιστάμενου διαδρόμου κίνησης, που πλέον οδηγεί προς τον υπαίθριο χώρο της επέκτασης του εμπορικού κέντρου.

Η επιφάνεια της παρέμβασης βρίσκεται στα σημερινά επίπεδα 2 και 3 και αφορά στο τμήμα που ορίζεται από την πλάτη του πυρήνα των ανελκυστήρων προς το εσωτερικό των διαδρόμων, οι οποίοι μέχρι τώρα οδηγούσαν στη ζώνη τροφοδοσίας του εμπορικού κέντρου στο ισόγειο και στους κοινόχρηστους χώρους υγιεινής.

Σύμφωνα με τα νέα σχεδιαστικά δεδομένα, από αυτό το σημείο θα γίνεται η διέλευση του κοινού προς τη νέα επέκταση και αντίστροφα. Γι’ αυτόν τον λόγο έγινε προσπάθεια να σηματοδοτηθεί ο χώρος από την είσοδο του κοινού στο εμπορικό, ώστε να καθοδηγεί τις ροές από και προς την επέκταση. 

Για την προβολή της ζώνης μετάβασης επιχειρήθηκε μια διαφορετική σχεδιαστική προσέγγιση με ένα σύγχρονο αρχιτεκτονικό λεξιλόγιο και ταυτόχρονα έγινε προσπάθεια αυτή να "δέσει" με την ταυτότητα και τη γεωμετρία του αιθρίου του "River West". Η ζώνη μετάβασης επιδιώχθηκε να είναι σαφώς διακριτή απ' όλους τους χώρους του υφιστάμενου εμπορικού κέντρου, αλλά ταυτοχρόνως να διατηρεί μία κοινή γραφή με τον χώρο στον οποίο βρίσκεται. Σ’ αυτό το πλαίσιο εφαρμόστηκε η διχρωμία λευκού με μαύρες λεπτομέρειες, κάτι που υπάρχει στη νέα εμπορική ταυτότητα. Η προσέγγιση έγινε με μια αφαιρετική και συγχρόνως δυναμική γραμμή σχεδιασμού, ώστε ο χώρος να φαίνεται σύγχρονος και ταυτοχρόνως να προσκαλεί το βλέμμα και τους επισκέπτες από όλα τα επίπεδα και τους χώρους προσέγγισης.

Ενότητες χωρικών παρεμβάσεων

Η παρέμβαση επηρεάζει τον σχεδιασμό του υφιστάμενου εμπορικού κέντρου σε τρεις κυρίες ενότητες: δάπεδα, οροφές και πλευρικές επιφάνειες.

Α. Δάπεδα

Το υφιστάμενο δάπεδο είναι από κεραμικό πλακίδιο, δίχρωμο, με τυχαίο γεωμετρικό μοτίβο. Στο τμήμα της παρέμβασης πραγματοποιήθηκε αλλαγή του δαπέδου με νέο, το οποίο ενώ έχει σαφή διαφοροποίηση, δίνει ταυτοχρόνως την εντύπωση ότι έχει κάποια συνέχεια με το υφιστάμενο. Ειδικότερα, χρησιμοποιήθηκε χυτό μωσαϊκό με ψιλή κοκκομετρία, που δημιουργεί τεθλασμένες χαράξεις οριοθετημένες από ίνοξ προφίλ. Στόχος ήταν να διαφοροποιηθεί από το υπάρχον, διατηρώντας μια μονοχρωματική γραφή, η οποία συμβάλλει στην ευκολότερη ανάγνωση των σημάνσεων, που τοποθετούνται εκατέρωθεν του διαδρόμου. Στο δεύτερο επίπεδο της ζώνης παρέμβασης ο χώρος διέλευσης του κοινού είναι πολύ πιο περιορισμένος. Γι’ αυτόν τον λόγο το δάπεδο διαφοροποιείται ελαφρώς, καθώς τοποθετούνται φωτεινές χαράξεις, οι οποίες ελίσσονται από το δάπεδο επάνω στον κατακόρυφο τοίχο και από εκεί στην οροφή σαν ένα καλειδοσκόπιο.

Β. Οροφές 

Σε μία προσπάθεια μεταφοράς της ποιότητας του φωτισμού του εξωτερικού χώρου στο εσωτερικό του εμπορικού κέντρου, στον κύριο άξονα της ζώνης μετάβασης και ειδικότερα στην οροφή του διαδρόμου πραγματοποιείται φωτεινή κατασκευή, η οποία καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της άνοψης και διακόπτεται σε ζώνες, για την τοποθέτηση των καταιονητήρων. Είναι λοξές χαράξεις αντίστοιχες με αυτές του δαπέδου. Το εσωτερικό περίγραμμα και όλο το υπερυψωμένο τμήμα, που περιβάλλει την ελαστική οροφή καλύπτεται με μαύρο χρώμα, υπογραμμίζοντας με αυτό τον τρόπο την καμπύλη χάραξη της φωτεινής κατασκευής. Πλησίον των ανελκυστήρων αναρτάται μια συνεχής καμπύλη φωτιστική ταινία με τη μορφή μονοκονδυλιάς, που εκτείνεται εκατέρωθεν της ζώνης μετάβασης, η οποία μ’ αυτόν τον τρόπο σηματοδοτεί και δίνει μια νύξη της νέας παρέμβασης προσκαλώντας τους επισκέπτες στο "Riverwest Open". 

Γ. Πλευρικές επιφάνειες καταστημάτων και τοιχοποιιών

Στο επίπεδο του ισογείου οι πλευρικές επιφάνειες των καταστημάτων, οι οποίες βρίσκονται εκατέρωθεν του διαδρόμου που οδηγεί στην επέκταση, αμβλύνονται, μετατρέποντας τα υαλοστάσια των βιτρινών σε καμπύλα, διευκολύνοντας έτσι τις ροές και διευρύνοντας ταυτοχρόνως τη ζώνη μετάβασης. Παραπλεύρως του διάδρομου τοποθετούνται κατακόρυφα lightboxes, τα οποία φωτίζουν τον χώρο και φέρουν σήμανση σχετική με τα καταστήματα της επέκτασης ή προβάλλουν διαφημιστικά και ενημερωτικά μηνύματα. Ομοίως και εξωτερικά, από την άλλη πλευρά, για τους επισκέπτες που βρίσκονται στο "Riverwest Open", τοποθετούνται lightboxes στο ισόγειο και αυτοκόλλητα (environmental graphics) στον όροφο για τη διευκόλυνση της σήμανσης και προβολής των καταστημάτων που βρίσκονται εντός του υφιστάμενου κτιρίου του "Riverwest".

Στο επίπεδο του ορόφου διαμορφώνεται, όπως προαναφέρθηκε, μια σπείρα από αλλεπάλληλα φωτεινά πλαίσια, που δημιουργεί πάλι την αίσθηση μιας πύλης –μιας πύλης με διάρκεια, που δίνει ενδιαφέρον στον στενό και τυφλό διάδρομο. Στο τέλος αυτού του διαδρόμου ο χώρος διευρύνεται, για να δοθεί η δυνατότητα μιας ανεμπόδιστης και φυσικής για τους επισκέπτες διαγώνιας κίνησης προς τον νέο εξώστη της πτέρυγας της επέκτασης.